بازار بورس و فرابورس چه تفاوتهایی دارند؟
فرابورس، مشابه بورس اوراق بهادار تهران، بازاری برای معامله اوراق بهادار است که البته نسبت به بورس تهران دارای شرایط سادهتری برای پذیرش شرکتهاست و انواع متنوعی از اوراق بهادار با روشهای مختلف در این بازار قابل معامله هستند.
تفاوت از نظر مقررات معاملاتی
همچنین از نظر مقررات معاملاتی نیز تفاوتهای اندکی بین این بازار با بورس تهران وجود دارد. بهعنوانمثال حد نوسان مجاز روزانه فرابورس یک درصد بیشتر از بورس تهران است(مثبت و منفی پنج درصد) و همچنین حجم مبنا در این بازار برابر یک است. (البته از خرداد ۱۳۹۴ حد نوسان در بازار بورس نیز همانند بازار فرابورس به مثبت و منفی پنج درصد افزایش یافت) شرکتهایی که شرایط لازم برای ورود به بورس تهران را نداشته باشند، میتوانند با سهولت بیشتری به فرابورس وارد شوند.
چرا شرکتها به دنبال ورود به بازار سرمایه هستند؟
ورود شرکتها به بازار سرمایه همواره نشاندهنده رشد شركت و معرفی آنها در سطح كشور است. شرکتهایی كه سهامشان در بازارهای مالی مورد دادوستد قرار میگیرد، از درجه اعتبار بالاتری برخوردار هستند.
بنابراین ورود به بازار اوراق بهادار از جمله اهداف شرکتها محسوب میشود. توجه داشته باشید تا قبل از راهاندازی فرابورس، دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمدهای از شرکتهای سهامی فعال در كشور میسر نبود. بنابراین فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس، ولی با شرایط پذیرش و معامله سادهتر ایجاد شد تا حوزه شمول بازار سرمایه كشور را گسترش دهد.
وظیفه فرابورس
مهمترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه است كه شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریعتر به بازار را دارند، لذا رویههای پذیرش شرکتها و تنوع شرایط پذیرش به گونهای است كه شرکتها با احراز حداقل شرایط و در سریعترین زمان ممكن، امكان ورود به بازار را داشته و از كلیه مزایای شرکتهای پذیرفتهشده در بازار اوراق بهادار استفاده كنند. نام این بازار در ایران از معادل انگلیسی آن Over The Counter گرفته شده است. به همین دلیل به این بازار اختصارا OTC نیز گفته میشود. قابل ذكر است كه سازمان بورس اوراق بهادار بهعنوان نهاد ناظر بر فعالیتهای مالی و عملیاتی شرکتهای بورس، فرابورس و بورس كالا نظارت كامل دارد.
انواع بازار در فرابورس
فرابورس دارای پنج بازار(بازار اول، بازار دوم، بازار سوم «عرضه»، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه) است.
پذیرش شرکتهای سهامی عام در بازار اول و بازار دوم و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفاً در بازار ابزارهای نوین مالی صورت میپذیرد. بازار سوم جهت عرضه یكجا و پذیرهنویسی اوراق بهادار و بازار پایه جهت درج و نقلوانتقال سهام شرکتهایی است كه بر اساس الزام بند ب ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه، مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار بوده و امكان پذیرش دریکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند.
بازار پایه
بازار پایه از جمله بازارهای فرابورس است که جهت درج و نقلوانتقال سهام شرکتهایی است كه بر اساس الزام بند ب ماده 99 قانون برنامه پنجم توسعه، مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار بوده و امكان پذیرش دریکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند، راهاندازی گردیده است.
در بازار پایه، تابلوها به سه رنگ زرد، نارنجی و قرمز دستهبندی شدهاند که دامنه نوسان سهام شرکتهای مورد معامله در این سه تابلو به ترتیب 3%±، 2%± و 1%± است. لازم به ذکر است که بر اساس قوانین جدید، اگر صف خرید یا فروش در سه روز متوالی و در یک سو باشد و در انتهای هر جلسه معاملاتی حداقل 0.00002 تعداد سهام شرکت معامله شود، در روز کاری بعد، دامنه نوسان تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز افزایش خواهد یافت.
سامانه رصد بازار بورس با هوش مصنوعی
سرویس های بر پایه هوش مصنوعی لایو TSEبه شما قدرت رصد بورس مانند بزرگان بازار را می دهد.
نوتیفیکیشن هوشمند
دسترسی سریع به تحرکات عمیق بازار
با استفاده از هوش مصنوعی، خروجی کاربردی ترین و پیچیده ترین فیلترها و استراتژی های بورس با دقت بالا به صورت لحظه ای نشان داده می شود.
رصد بازار
تعیین زمان دقیق ورود و خروج به بازار
رصد لحظه ای و تاریخی مجموعه ابزارهایی برای پیش بینی آینده بورس، تعیین نقاط دقیق ورود و خروج به بازار، نوسانگیری و رصد جریانات نقدینگی است.
رصد صنایع
تعیین صنعت برتر جهت انتخاب سهم
شناسایی صنایع برتر بورس از نظر پول درشت، ورود و خروج پول حقیقی و حقوقی، چربش، هیجان، نمادهای مثبت و منفی، قدرت نسبی حقیقی و سرانه خرید و فروش حقیقی
دیدهبان
مقایسه و تابلوخوانی نمادها در یک نگاه
امکان مقایسه، مرتب سازی و فیلتر کردن پارامترهای مهم تابلوخوانی سهام که در دیده بان بازار تی اس ای تی ام سی قادر به محاسبه آن نیستیم.
رصد نماد
تابلوخوانی پیشرفته سهم
آنالیز داده های سایت tsetmc و نمایش تاریخی و لحظه ای روند سرانه خریدار و فروشنده بازار فرا بورس بازار فرا بورس حقیقی، ورود پول حقیقی و پول درشت حقیقی، تحرکات سهامداران عمده به همراه نمودار تکنیکال
لایو تی اس ای (Live TSE) بستر هوشمند آنالیز اطلاعات بازار بورس است که با استفاده از الگوریتم های هوش مصنوعی، تمامی تحرکات بازار بورس را به صورت لحظه ای و با سرعت بالا رصد می کند.
آخرین مطالب از بلاگ
گزارش بورس امروز؛ چهارشنبه، 30 شهریور 1401
1401-06-30 مسعود اسماعیلی
گزارش بورس امروز؛ سه شنبه، 29 شهریور 1401
1401-06-29 مسعود اسماعیلی
گزارش بورس امروز؛ دوشنبه، 28 شهریور 1401
1401-06-28 مسعود اسماعیلی
گزارش بورس امروز؛ یکشنبه، 27 شهریور 1401
1401-06-27 مسعود اسماعیلی
درباره ما
شرکت آریاسرمایه الگو سیستم فعال در حوزه معاملات الگوریتمی و نرم افزار های تخصصی بازار سرمایه توسط جمعی از کارشناسان باتجربه بازار سرمایه به همراه نخبگانی از دانشگاه های برتر ایران تشکیل شده است. هدف ما ترکیب علم و تجربه در تولید محصولات مرتبط با بازار سرمایه است.
با ما در تماس باشید:
کلیه حقوق متعلق به شرکت آریا سرمایه الگو سیستم است. بازنشر اطلاعات سایت با ذکر منبع، بلامانع است. (قوانین و مقررات)
بازار فرا بورس
بازار فرابورس چیست و چه تفاوتی با بازار بورس دارد؟
فرابورس ایران همچون دو بورس فعال کشور – بورس اوراق بهادار و بورس کالا – با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار قرار دارد. برای معاملهگران و سرمایهگذاران، این بازار تفاوت چندانی با بازار بورس ندارد و با یک کدمعاملاتی، میتوان در هردوی این بازارها به خرید و فروش پرداخت.
ورود به بازارهای فرابورس برای شرکتها از شرایط و الزامات کمتری برخوردار بوده و ورود شرکتها به این بازار آسانتر است.
تفاوت فرابورس و بورس و زیرمجموعههای آنها در قالب تصویر
دستورالعمل پذیرش و عرضه اوراق بهادار در فرابورس ایران، فعالیت آن را در قالب چهار بازار مجزا تبیین کرده است که در بازار اول، دوم و اوراق مشارکت، انواع اوراق بهادار پذیرفته و در بازار سوم، تنها عرضه اوراق بهادار انجام می شود.
بازار اول فرابورس
دراین بازار اول فرابورس علاوه بر سهام شرکتها ، واحدهای صندوق های سرمایه گذاری بانام هم پذیرش و معامله می شوند. همچنین نوسان سهام شرکتها و اوراق پذیرفته شده در بازار اول فرابورس 5 درصد بدون حجم مبنا پیش بینی شده است .
در آن سهام شرکتهایی معامله می شوند که آخرین سرمایۀ ثبت شدۀ آن حداقل ده میلیارد ریال و یکسال از زمان بهره برداری آن گذشته و زیان انباشته نداشته باشد. در این بازار واحدهای سرمایهگذاری صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله و واحدهای سرمایهگذاری صندوقهای زمین و ساختمان که نزد سازمان بورس ثبت شده اند به شرطی امکان معامله را دارند، که حداقل سرمایه صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله50 میلیارد ریال و حداقل سرمایه صندوقهای زمین ومسکن 200 میلیارد ریال و با نام باشند.
بازار دوم فرابورس
در این بازار ، صرفا سهام شرکتهای سهام عام پذیرفته می شوند. در این بازار سهام شرکتهای زیانده، تازه تاسیس، شرکتهای سهامی خاص که قصد اجرای افزایش سرمایه و تبدیل به سهامی عام را دارند و شرکتهای کوچک پذیرفته شده مورد مبادله قرار می گیرند .
در بازار دوم سهام شرکتهایی معامله می شوند که آخرین سرمایۀ ثبت شدۀ آن حداقل یک میلیارد ریال ومشمول مادۀ 141 لایحۀ قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت نباشد.
بازار سوم فرابورس ( بازار عرضه)
بازار عرضه محلی ایمن، شفاف و سودمند برای انجام معاملات عمده اوراق بهاداری است که امکان یا شرایط پذیرش در فرابورس را ندارد. انجام پذیره نویسی انواع اوراق بهادار از جمله شرکتهای سهامی عام در شرف تاسیس، دیگر ویژگی مهم بازار عرضه به بازار فرا بورس حساب می آید. انجام عرضه در این بازار مستلزم گذارندن فرایند پذیرش نبوده و با انجام تشریفات اداری در فرابورس، امکان پذیر است.
در بازار عرضه فرا بورس بلوکهای سهام شرکتهای سهامی (عام، خاص، تعاونی و …) ،حقتقدم خرید سهام شرکتهای سهامی عام،سهام ناشی از افزایش سرمایۀ شرکتهای سهامی عام، پذیره نویسی سهام و اوراق مشارکت،پذیره نویسی گواهی سپرده سرمایه گذاری بانک ها، املاک و مستغلات ،امتیازبهره برداری وحق ثبت اختراعات در قالب سهام شرکتهای سهامی خاص می تواند مورد معامله قرار بگیرد.
بازار چهارم فرابورس ( اوراق مشارکت)
انواع اوراق با درآمد تضمین شده از جمله اوراق مشارکت، گواهی سپرده بانکی و …که در زمان پذیرش حداقل سه ماه تا سر رسید آنها باقی مانده باشد قابل پذیرش در این بازار بوده به شرطی که بعد از پذیرش، معاملات دست دوم آنها منحصرا از طریق فرابورس انجام شود. امکان صدور اوراق مشارکت شرکتی و اوراق مشارکت قابل تعویض سهام از جمله اوراق بهادار قابل معامله در بازار اوراق مشارکت محسوب می شوندکه درکنار اوراق مشارکت رهنی، اوراق مشارکت اجاره، صکوک وگواهی سپرده بانکی سرمایه گذاری عام وخاص در بازار چهارم امکان معامله را دارند.
تفاوت بورس و فرابورس چیست؟
بازارهای مالی تشکیلات پیچیده ای هستند که ساختار اقتصادی و سازمانی خاص خود را دارند و نقش مهمی در قیمت گذاری بازار ایفا میکنند. به طور گسترده، به هر بازاری که در آن معاملات اوراق بهادار صورت میگیرد، از جمله بازار سهام، بازار اوراق قرضه، بازار فارکس و بازار مشتقات، بازارهای مالی گفته میشود. بازارهای مالی برای عملکرد صحیح اقتصاد سرمایه داری بسیار حیاتی هستند. امروزه بسیاری از بازارهای مالی در سراسر جهان (مانند بازارهای سهام) معاملات خود را از طریق بورس انجام میدهند.
به بیان ساده، بورس محلی است که در آن بین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان یا خریداران و فروشندگان، معاملهای صورت میگیرد. برای روشن شدن این موضوع ابتدا به تفکیک به هر ۲ بازار می پردازیم و سپس تفاوت بورس و فرابورس را خواهیم گفت.
بورس چیست؟
اگر بخواهیم به زبان سادهتر بیان کنیم؛ بورس بازاری برای خرید و فروش سهام شرکتها و سایر اوراق بهادار است. البته باید در نظر داشت که در بازار سرمایه دو بخش اصلی وجود دارد بازار سهام و بازار بدهی.
با توجه به آنکه سابقه بورس سهام در کشورمان بسیار بیشتر از بازار بدهی است، عموما در پاسخ به سوال بورس چیست ، ذهنها به سمت بازار سهام معطوف میشود.
بازار سهام چیست؟
بازار سهام که عموم مردم آن را معادل بورس میدانند محلی است که شرکتهای مختلف سهام خود را در آن عرضه میکنند. همانطور که گفته شد، این سهام پس از عرضه اولیه، در بازار ثانویه توسط معاملهگران بورس معامله میشود.
به بیان دیگر، هر شرکتی بر اساس نحوه عملکرد و داراییهای خود دارای ارزش متفاوتی است و بر این مبنا ارزشگذاری میشود. سرمایهگذاران نیز بر اساس این ارزشگذاری اقدام به خرید و فروش سهام شرکتها در بورس میکنند.
بازار بدهی چیست؟
بازار بدهی بخشی است که در آن اوراق قرضه مورد معامله قرار میگیرند. در واقع این بازار به نوعی مکمل بانک برای تامین مالی است. در این بازار نیازمندان به تامین مالی، شامل شرکتهای بخش خصوصی، شهرداریها و دولت اقدام به عرضه اوراق میکنند.
این اوراق عموما دارای سود مشخصی بوده و نسبت به سهام ریسک پایینتری دارند. پشتوانه اوراق منتشرشده میتواند متفاوت باشد و بر مبنای آن سرمایهگذاران مختلف اقدام به خرید اوراق مزبور میکنند.
شرکتها یا دولت با فروش اوراق و پرداخت سود به ازای آنها تامین مالی میکند؛ بر خلاف بانکها، به جای آنکه ناشر اوراق تامین مالی را از یک منبع (بانک) انجام دهد این عمل با جمعآوری سرمایه جمع کثیری از افراد (خریداران اوراق) انجام میشود.
بازار فرابورس چیست؟
بازار فرابورس ایران نیز در آبان سال ۱۳۸۷ فعالیت خود را تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرد که این بازار دارای ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس است، اما شرایط پذیرش و معامله در آن سادهتر است تا اهرمی کمککننده به تامین مالی اقتصاد کشور باشد.
از مهمترین وظایف این بازار، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته و یا تمایل به ورود سریعتر به بازار را دارند.
علاوه بر اینکه انواع متنوعی از اوراق بهادار در بازار فرابورس قابل معامله هستند، ورود به آن نیز نیازمند شرایط و الزامات کمتری است.
سازوکارهایی سادهتر و تنوع در شرایط پذیرش شرکتها در فرابورس ایران، امکانی را فراهم کرده تا بنگاههای اقتصادی بتوانند با کسب حداقل شرایط و در سریعترین زمان ممکن، به این بازار مالی وارد شده و از تمامی مزایای شرکتهای پذیرفته شده در بازار مبادلات اوراق بهادار بهرهمند شوند.
فرابورس دارای پنج بازار است با نامهای بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه.
بــازار سهام فرابورس ایران شامل بازارهای اول، دوم و پایه است. سهام شرکتهایی که شرایط لازم را داشته باشند در بازار اول و دو مبادله میشوند و شرکتهایی که این شرایط را نداشته باشند میتوانند در بازار پایه معامله شوند.
در بازار اول، شرکتهای سهامی عام که طبق دستورالعمل پذیرش موفق بــه احراز شرایط لازم شده باشند، مجاز بــه انجام معاملات سهام خود خواهند بـود.
در بازار دوم، همانند بازار اول معاملات سهام شرکتهای سهامی عام انجام میشود؛ اما شرایط پذیرش در این بازار، منعطفتر از بازار اول است. بازار پایه فرابورس نیز، بهمنظور ایجاد قابلیت نقل و انتقال سهام شرکتهای سهامی عام که در بورس یا سایر بازارهای فرابورس پذیرش نشدهاند، ایجاد شده است. در این بازار اکثر شرکتهای سهامی میتوانند حضور داشته باشند.
در هر دو بازار بورس و فرابورس، انجام معامله از طریق کارگزاریهایی انجام میشود که دارای مجوز قانونی از سازمان بورس اوراق بهادار هستند. این کارگزارها درواقع واسط میان خریدار و فروشنده هستند.
8 تفاوت بین بورس و فرابورس
1. اولین تفاوت بورس و فرابورس این است که بازار فرابورس مكان فيزيكی خاصی ندارد كه معامله گران مانند بورس گرد هم آيند.
2. از دیگر تفاوت های میان بورس و فرابورس این است که قوانين وضع شده در فرابورس انعطاف پذیر و معمولاً ناشی از توافق طرفين مي باشد ولی در بورس استانداردها و قوانین خاصی وجود دارد.
3. سومین تفاوت بورس و فرابورس این است که حد نوسان مجاز روزانه بازار فرابورس یک درصد بیشتر از بورس تهران است. یعنی حد نوسان روزانه مجاز برای شرکتهای بازار بورس، 4 درصد و برای شرکتهای بازار فرابورس 5 درصد است.
4. چهارمین تفاوت بورس و فرابورس در این است که در بازارهاي فرابورسی با توجه به اينكه شرايط معاملات با نظر طرفين تعيين مي گردد مزايايي از قبيل كاهش ريسک و شفافيت قيمت ها وجود ندارد.
5. و تفاوت دیگر بورس و فرابورس این است که ساعات كار فرابورس نسبت به بورس از انعطاف پذيری بيشتری برخوردار است. در فرابورس سطح فعلی امکانات الکترونیکی، انجام معاملات 24 ساعته را امکان پذیر کرده که، در مقایسه با یک بورس، مزیت عمده ای محسوب شده.
6. ششمین فرق میان بورس و فرابورس این است که فرابورس دارای پنج بازار : اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزارهای نوین مالی و پایه است. ولی بورس دارای دو بازار: اول و دوم است.
7. یکی از تفاوت های بازار بوری در مقابل بازار فرابورس، شفافیت قیمتها و کاهش ریسک آن می باشد اما در بازار فرابورس به این علت که شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین میگردد، این مزایا به صورت کامل وجود ندارد.
8. و آخرین تفاوت بین بورس و فرابورس این است که تفاوت در فرآیند پذیرش در بازار بورس و فرابورس وجود دارد.
در واقع ورود شرکتها به بازار سرمایه همواره نشاندهنده رشد شرکت و معرفی آنها در سطح کشور میباشد. شرکتهایی که سهامشان در بازارهای مالی مورد داد و ستد قرار میگیرد از درجه اعتبار بالاتری برخوردار هستند. بنابراین ورود به بازار اوراق بهادار از جمله اهداف شرکتها محسوب میشود. اما این واقعیت که دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمدهای از شرکتهای سهامی فعال در کشور میسر نبوده و این شرکتها از مزایای بازار سرمایه محروم بودهاند قبل از ایجاد فرابورس مشهود بوده است. در نتیجه فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده تر ایجاد گردید تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد. مهمترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه میباشد که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریعتر به بازار را دارند. فرق بورس و فرابورس به زبان ساده در واقع این است که رویههای پذیرش شرکتها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ایست که شرکتها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکتهای پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.
مزایای پذیرش شرکتها در فرابورس:
پذیرش و درج شرکتهای سهامی عام در فرابورس ایران نسبت به بورس شرایط کمتری نیاز دارد و این باعث شده تا دوره زمانی پذیرش شرکتها به کمتر از یک ماه کاهش پیدا کند.
شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس این امکان را دارند تا از طریق فروش سهام خــود از مزایای تامین مالی ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه بهره ببرند. علاوه بر این امکان تامین مالی از محل جذب سرمایه گذاران جدید و افزایش سرمایه را نیز دارا هستند.
شرکتهای پذیرفته شده در بازار فرابورس ایران از مزایای مالیاتی قابل توجهی برخوردار هستند. به این صورت که شرکتهایی که اقدام به عرضه سهام در فرابورس میکنند (به غیر از شرکتهای حاضر در بازار پایه) امکان برخورداری از معافیت مالیاتی تا ۱۰ درصد درآمد خود را دارا هستند.
سهامداران شرکتهای پذیرش شده در بازار فرابورس میتوانند از طریق وثیقه گذاری سهام شرکت خود، برای اخذ تسهیلات اقدام کنند. چراکه شبکه بانکی، سهام شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس ایران را بهعنوان دارایی قابل قبول جهت وثیقه گذاری برای دریافت تسهیلات بانکی بــه رسمیت میشناسد.
- امکان انتشار اوراق بهادار در بازار ابزارهای نوین مالی:بازار فرا بورس
شرکتهای پذیرش شده در فرابورس میتوانند با ارائه مدارک لازم به سازمان بورس و اوراق بهادار منابع مالی طرحهای موردنظر را (حداکثر تا ۶۰ درصد سرمایه گذاری در طرح پروژه موضوع اوراق مشارکت) از طریق انتشار اوراق تامین کنند.
اگر شرکتی تصمیم بگیرد به هر دلیلی از فرابورس خارج شود، در دستورالعمل پذیرش برای این موضوع راهحلی در نظر گرفته شده است که با گذراندن فرآیند مشخصی امکان خروج از این بازار و حتی تبدیل شرکت به شرکت سهامی خاص بهسادگی امکان پذیر خواهد بود. ضمن اینکه شرکتهای حاضر در فرابورس ایران میتوانند بسیار راحتتر به بازارهای دیگر انتقال پیدا کنند.
سهام مورد مبادله در بازارهای فرابورس ایران به دلیل نبود بازار فرا بورس حجم مبنا با معاملات روانتر و نقد شوندگی بالاتری رو به رو هستند و عرضه و تقاضا برای این سهام به سرعت متعادل شده و معمولا صف خرید و فروش آنها برای مدت زیادی ادامه نمییابد.
در نظر داشته باشید که سهام شرکتهای فرابورسی و بورسی با یک کد معاملاتی قابل خرید و فروش هستند. شما میتوانید برای شروع انجام معامله، این کد را از کارگزاری های رسمی دریافت کنید.
مرکز آموزشی و کارآفرینی خوارزمی اصفهان در آشنایی هرچه بیشتر با اینگونه موضوعات مرتبط با بازار سرمایه در کنار شما خواهد بود و با تدارک دوره های مختلف در زمینه های گوناگون راهگشای کسب و کار شما عزیزان است.
تفاوت بورس با فرابورس و مزایای سرمایهگذاری در آنها
امروزه با توجه به شرایط اقتصادی کشور، یکی از بهترین راه های کسب سود از سرمایههای سرگردان و پس اندازهای شخصی، سرمایه گذاری در بورس است. البته بازار دیگری به نام فرابورس نیز در کنار بورس با شرایط کمی متفاوت تر وجود دارد که در مجموع این دو بازار بدنه اصلی بازار سرمایه را تشکیل میدهند. در فرابورس معمولا شرکتهایی سهام خود را برای معامله در این بازار در اختیار عموم قرار می دهند که شرایط ورود به بازار بورس اوراق بهادار را ندارند. در این مقاله قصد داریم به طور کامل به این دو بازار پرداخته و تفاوتهای بین آن دو را بازگو کنیم. سعی میکنیم ضمن بیان تفاوتها، مزایای سرمایه گذاری در هر یک از آنها را نیز بیان کنیم.
بازار بورس چیست؟
اصطلاحا به بازاری که در آن قیمت گذاری و خرید و فروش کالا و یا اوراق بهادار انجام می شود، بورس میگویند. در این بازار، انواع مختلفی از دارایی از جمله داراییهای مالی و واقعی خرید و فروش می شوند. بورسی که اصطلاحا داراییهای کاغذی (داراییهای مالی) در آن معامله می شود، بورس اوراق بهادار نامیده میشود.
همچنین به بازاری که در آن داراییهای فیزیکی (دارایی های واقعی) خرید و فروش میشود، بورس کالا گفته میشود. بورس اوراق بهادار یک بازار سرمایه است که به طور رسمی سهام شرکتها، اوراق قرضه دولتی و مؤسسات معتبر خصوصی با شرایط و قوانین خاصی خرید و فروش می شود. در این بازار، قیمت هر سهم بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می شود. سرمایه گذاران میتوانند با سرمایه خود (چه کم و چه زیاد) وارد بورس شوند و بر روی سهام شرکتهای حاضر در این بازار سرمایه گذاری کند.
بازار فرابورس چیست؟
هرگونه معامله خارج از بورس را اصطلاحا فرابورس (OTC= Over The Counter) می گویند. معاملات خرید و فروش در این بازار به صورت مستقیم و بدون نظارت هرگونه نهادی مانند بورس بین دو طرف قرارداد انجام می گیرد. در صورتی که معاملات در بازار بورس در یک چهارچوب سازمان یافته انجام می گیرد.
بازار فرابورس برای اولین بار فعالیت خود را در سال 1387 زیر نظر سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرد. همان طور که گفته شد، شرایط پذیرش و معاملات در این بازار نسبت به بازار بورس راحت تر بوده تا بتواند به عنوان مهره کمک کننده ای برای اقتصاد کشور باشد.
از جمله وظایف مهم این بازار سازماندهی و پذیرش بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بازار بورس را ندارند و یا می خواهند سریعاً وارد این بازار شوند. فرابورس شامل پنج دسته بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه است.
بازار سهام در فرابورس جز بازارهای اول، دوم و پایه هستند. شرکتهایی که شرایط لازم را داشته باشند میتوانند سهام خود را در بازارهای اول و دوم معامله کنند و شرکتهایی که فاقد این شرایط باشند در بازار پایه معاملات سهام خود را انجام می دهند.
شرکت هایی سهامی عام که بر اساس ضوابط بتوانند شرایط لازم را دریافت کنند، می توانند در بازار اول معاملات سهام خود را انجام دهند. در بازار دوم هم مانند بازار اول، شرکت های سهامی عام معامله انجام می دهند. تفاوت این دو در آن است که در بازار دوم شرایط پذیرش راحت تر و منعطف تر از بازار اول است. شرکت های سهامی عام که نتوانستند شرایط لازم برای نقل و انتقال سهام خود در این دو بازار و بازار بورس را به دست آورند، می توانند در بازار پایه فرابورس اقدام به معامله نمایند.
توجه داشته باشید که در بازار فرابورس همچون بازار بورس، تمامی معاملات از طریق کارگزاریها انجام میشود.
بازار بورس و فرابورس چه تفاوتهایی با یکدیگر دارند؟
بازار بورس و فرابورس با یکدیگر تفاوتهایی دارند. در این بخش به تفاوت های این دو بازار می پردازیم.
8 تفاوت بورس با فرابورس
تفاوت اول بورس با فرابورس: ساعات کاری فرابورس نسبت به بورس انعطاف بیشتری دارد.
تفاوت دوم: حد نوسان مجاز در یک روز در بازار فرابورس 5% و در بازار بورس 4% است. البته این دامنه نوسان گاها تغییر میکند و بسته به سیاستهای مدیران و قانون گذاران هر چند وقت یک بار مورد بازبینی و تغییر قرار میگیرد.
تفاوت سوم: بازار فرابورس بر خلاف بورس، مکانی برای مراجعه حضوری ندارد.
تفاوت چهارم: قانون و مقررات فرابورس منعطف تر و با توافق طرفین قرارداد است. اما در بورس قوانین مشخص و خاصی وجود دارد.
تفاوت پنجم: در فرابورس امکان ثبت سفارشات 24 ساعته توسط شرایط الکترونیکی فراهم شده است که مزیت بزرگی در برابر بورس به حساب می آید.
تفاوت ششم: در بازار فرابورس به دلیل اینکه قوانین با توافق طرفین صورت می گیرد، معاملات معمولا با کاهش ریسک و شفافیت در قیمت ها همراه هستند.
تفاوت هفتم: بازار بورس به دو دسته بازار اول و دوم تقسیم می شود. چنانچه شرکتی در بازار اول شرایط قابل قبولی نداشته باشد به بازار دوم منتقل می شود. بالعکس، اگر شرکتی در بازار دوم عملکرد خوبی داشته باشد به بازار اول خواهد رفت و اگر عملکرد قابل قبولی نداشته باشد از بورس خارج خواهد شد. در مقابل، بازار فرابورس همان طور که پیشتر گفته شد، دارای 5 بازار (بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه) است.
تفاوت هشتم: آخرین تفاوت این دو بازار، تفاوت در پذیرش شرکتها است. پذیرش شرکتها در بازار بورس به دلیل داشتن شرایط و مقررات خاص نسبت به بازار فرابورس مشکل تر است. بازار فرابورس به دلیل شرایط راحت تر این امکان را فراهم کرده تا شرکت های کوچک تر هم بتوانند سهام خود را وارد بازار سرمایه کنند.
10 مزیت پذیرش شرکتها در فرابورس
بر اساس قوانین، تمامی مزایای بازار بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکت های پذیرش شده در فرابورس نیز وجود دارد. از جمله این مزایا عبارتند از:
تسهیل تامین مالی
هدف اصلی بازارهای اوراق بهادار، جمع آوری و سودهی پس اندازهای افراد به سمت بازار سرمایه به منظور به اجرا درآوردن طرح های بزرگ اقتصادی است. در این صورت شرکت ها در شرایط بهتری می توانند از طریق بازار سرمایه از مزایای تامین منابع ارزان قیمت بهرهمند شوند. علاوه بر این، انتشار اوراق مشارکت و انتشارگواهی سپرده سرمایهگذاری عام و خاص هم می تواند باعث افزایش سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بازار فرابورس شود. در ادامه به این راهکار خواهیم پرداخت.
افزایش نقدشوندگی بازار سهام
تا قبل از راه اندازی فرابورس، تنها شرکت هایی که در بازار بورس پذیرفته شده بودند این امکان را داشتند که سهام خود را در محیطی شفاف و رقابتی معامله کنند. شرکتهایی که توانایی اخذ پذیرش از بازار بورس را نداشتند از این امکان به دور بودند. اما در حال حاضر، با وجود بازار فرابورس شرکت های کوچک تر هم می توانند با شرایط آسان تر در فرابورس پذیرفته شده و در این بازار به رقابت بپردازند.
نقل و انتقال سریع و آسان سهام
در حال حاضر نقل و انتقال سهام شرکت هایی که خارج از بورس هستند، دارای پروسه اداری وقت گیر هستند. وقت زیادی برای عملی کردن این پروسه صرف می شود و مراحل اداری هم پیچیده و زمان بر است. امروزه با روی کار آمدن فرابورس، شرکت ها راحت تر وارد این بازار می شوند و بالطبع نقل و انتقالات هم راحت و سریع تر انجام می شود.
اطلاعرسانی هماهنگ و عادلانه به سرمایهگذاران
پس از آن که شرکتها در فرابورس پذیرفته شدند، طی یک فرایند قانونی و مراجع رسمی ایجاد شده، اطلاعات این شرکت ها اعلام می شود. یکی از نتایج این اطلاعات، شفافیت هرچه بیشتر عملکرد مدیران این شرکت ها است. همچنین گزارش های مالی دوره ای که تحت نظر حسابرسان مورد تأیید سازمان بورس و اوراق بهادار ارائه می شود. سهامداران و سایر سرمایه گذاران می توانند به این اطلاعات دسترسی داشته باشند.
افزایش اعتبار شرکتهای بورسی و فرابورسی
آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.
آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .
از آن جا که بازار سرمایه و فرابورس در بین افراد جامعه شناخته شده هستند، چنانچه شرکتی وارد این بازارها شود، افراد زیادی از مصرف کنندگان با تولید کنندگان کالا و خدمات شرکتها آشنا می شوند. این امر موجب افزایش مخاطبان آن شرکتها خواهد شد.
امکان خروج از فرابورس با فرایندی ساده
چنانچه سهامداران بزرگ شرکتی تصمیم به خروج شرکت از فرابورس بگیرند، این فرایند با پشت سر گذاشتن چند مرحله امکان پذیر بوده و حتی شرکت می تواند به سهامی خاص تبدیل شود.
اخذ سادهی وامهای بانکی از طریق وثیقه گذاری سهام
وثیقه گذاری سهام و دریافت تسهیلات روی سهام شرکتها پس از آن که در فرابورس پذیرفته شدند، امکان پذیر خواهد بود. به دلیل اینکه وقتی سهام شرکتی در فرابورس پذیرش می شود، مراجع رسمی بر روی معاملاتی که شرکت ها انجام می دهند نظارت دارند. همچنین در شرایط عادلانه ای قیمت سهام بسته به عرضه و تقاضا تعیین می شود. در نتیجه سیستم های بانکی شرایط راحت تری برای وثیقه گرفتن سهام شرکت ها اعمال می کنند. زیرا امکان معامله سهامی که از طریق وثیقه گذاری در دست بانک است وجود ندارد و ارزش گذاری بر روی این سهام از طریق مرجع رسمی فرابورس انجام می شود.
صدور اوراق مشارکت و گواهی سپرده در فرابورس پذیرهنویسی و انتشار آنها
انجام معامله دست دوم اوراق و همچنین سرمایه گذاری خاص و عام در فرابورس انجام می شود.
شفافیت قیمت سهام و اعتبار آن در معاملات فرابورس
با توجه به شفافیت فرایند عرضه و تقاضا و نظارت بر آن، قیمت سهام شرکت ها در فرابورس، نشاندهنده وضعیت مالی شرکت ها است. قیمت سهام می تواند مبنای همه معاملاتی باشد که شرکت ها و یا سهامداران انجام می دهند. همچنین در مبحث وثیقه گذاری سهام و اعتباردهی به شرکت ها هم از اهمیت خاصی برخوردار است.
معافیت از مالیات در شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس
شرکت هایی که در فرابورس ایران پذیرش شده اند، از مزایای مالیاتی چشمگیری برخوردار خواهند بود. مقدار آن با توجه به لایحه ای که از جانب دولت به مجلس شورای اسلامی ارائه شده تا 10% تخفیف در مالیات خواهد بود.
سرمایهگذاری در فرابورس چه جاذبههایی برای سرمایه گذاران دارد؟
با توجه به مزایای گفته شده، سرمایه گذاری در این بازار می تواند برای سرمایه گذاران جذاب باشد. در این بخش به چند دلیل این جذابیت اشاره می کنیم:
1- حق خرید سهام جدید: هنگام عرضه سهام جدید در شرکت سرمایه گذاری شده، اولویت خرید سهام با سرمایه گذاران قبلی خواهد بود.
2- حق رای و اعمال مدیریت: با توجه به مقدار سهم سرمایه گذاران در شرکت، در مجامع عمومی حق اظهار رای دارند.
3- سود سهام: به سه عامل مدیریت شرکت، اوضاع اقتصادی کشور و میزان تقاضا بستگی دارد.
4- تنوع سرمایه گذاری: با توجه به تعداد اوراق بهادار ارائه شده توسط فرابورس، سرمایه گذاران می توانند سهام متنوعی خریداری کرده و از ریسک و زیان های احتمالی تاحدی در امان باشند.
5- افزایش قیمت سهام: سرمایه گذاری در سهام، از کاهش ارزش پول و قدرت خرید کالا جلوگیری می کند. همچنین با توجه به امکان مدیریت در شرکت، ارزش سهام افزایش می یابد.
6- اطمینان از محل سرمایه گذاری: برای ورود به فرابورس، شرکت ها باید تمامی شرایطی که فرابورس تعریف کرده را رعایت کنند. همچنین شرکتی که مدیریت ضعیف و ساختار مالی مناسبی نذاشته باشد، در فرابورس جایگاهی ندارد.
7- معافیت مالیاتی: همانطور که پیشتر گفته شد، شرکت های پذیرش شده در فرابورس با توجه به لایحه تصویب شده از 10% مالیات معاف بوده و این ار باعث سود بیشتر سهامداران خواهد شد.
مزیتهای ورود به فرابورس برای سهامداران چیست؟
در این میان مزیتهایی برای سهامداران نیز وجود دارد. از جمله این مزیت ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- شفافیت و اعتبار قیمت سهام بواسطه مبادله در فرابورس
- کاهش مالیات نقل و انتقال سهام آنها
سرمایه گذاری در بورس بهتر است یا فرابورس؟
همانطور که گفته شد، شرکت هایی که شرایط لازم برای پذیرش در بورس را ندارند، می توانند در فرابورس پذیرش شوند. این به دلیل آن است که شرایط پذیرش در فرابورس آسان تر و راحت تر از پذیرش در بورس است. با این حال براساس مقررات، تمامی مزایا در این دو بازار سرمایه تعریف شده است. در نتیجه این دو بازار تفاوتهای چندانی با یکدیگر ندارند.
تقریبا میتوان گفت سرمایه گذاری در بورس و فرابورس در حال حاضر به لحاظ اجرایی و ریسک، شرایط مشابهی دارد.
پیشنهاد میکنیم مقالهی سرمایه گذاری در بورس چگونه است را مطالعه کنید.
آیا برای سرمایه گذاری در فرابورس به کد معاملاتی جدیدی نیاز است؟
در پاسخ به این سوال باید گفت خیر. شما با مراجعه به کارگزاری یک کد بورسی دریافت می کنید تا بتوانید در بازارهای سرمایه معامله انجام دهید. شما با این کد بورسی می توانید در هر دو بازار سرمایه بورس و فرابورس به خرید و فروش سهام بپردازید. اگر از چگونگی دریافت کد بورسی اطلاع ندارید، پیشنهاد می شود مقاله چگونگی دریافت کد بورسی را نیز مطالعه نمایید.
برای کسب اطلاعات درباره شرکت بورس و فرابورس به سایت فرابورس و سایت بورس مراجعه کنید.
بنابراین تفاوت بورس با فرابورس بیشتر به مسائلی برمیگردد که برای یک معاملهگر چندان اهمیتی نخواهد داشت. مفاهیم پایهای بورس بسیار گسترده و مهم هستند. اگر به تازگی به بازار سرمایه ورود کردهاید، پیشنهاد میکنیم مباحث آموزش بورس (به خصوص مفاهیم پایه) را به صورت منسجم در یک پکیج جامع اموزش بورس دریافت کنید. برای این منظور به لینک زیر مراجعه کنید.
آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.
تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.
دیدگاه شما