واژه لاتین پرتفولیو portfolio به معنی کیف بزرگ چرمی، حاوی اسناد و مدارک است. واژه پورتفوی یا سبد دارایی در بورس، نیز از همین واژه برگرفته شده است.
معرفی سبد سهام یا پرتفوی به زبان ساده
به مجموعه سهم های خریداری شده توسط شخص سرمایه گذار، پرتفوی portfolio گفته می شود. سبد سهام یا همان پرتفوی، اشاره به تقسیم سرمایه، بین چند دارایی مختلف دارد. این روش، میزان ریسک سرمایه گذاری را کاهش خوهد داد.در واقع به ما می گوید همه تخم مرغ ها داخل سبد نگذاریم. اگر شما 20 میلیون تومان از سرمایه خود را برای خرید سهام بورس اختصاص دهید، و آن را بین چهار سهم مختلف تقسیم می کنید، در این حالت شما یک سبد سرمایه گذاری تشکیل داده اید. در ادامه این مطلب قصد داریم به سوال پرتفوی چیست و انواع آن کدامند، بپردازیم. با ما همراه باشید.
واژه لاتین پرتفولیو portfolio به معنی کیف بزرگ چرمی، حاوی اسناد و مدارک است. واژه پورتفوی یا سبد دارایی در بورس، نیز از همین واژه برگرفته شده است.
پرتفوی چیست؟
در واقع پورتفوی، یک تصویر بزرگ از سرمایه هر فرد است. در بهترین حالت، پورتفوی باید کمک کند تا با توجه به تحمل ریسک، بهترین بازده یا سود را داشته باشد. ترکیب دارایی های افراد در هر پورتفوی، باید نیاز مالی و مدت زمانی مالکیت شما را روی هر دارایی نشان دهد.
آیا پرتفوی فقط شامل سهام است؟
خیر؛ پورتفوی می تواند شامل هر نوع دارایی مانند ارز خارجی، طلا، املاک یا حتی سرمایه گذاری در شرکت های خصوصی باشد. عوامل بسیاری وجود دارند که بر نحوه طراحی پورتفوی هر فرد می تواند اثر گذار باشد؛ از جمله این عوامل قدرت ریسک و میزان صبر افراد برای نگهداری از یک دارایی می باشد. در واقع پورتفوی می تواند اشکال مختلفی داشته باشد.
شاید تنها به یک دارایی مانند سهام یا اوراق قرضه اختصاص داده شود. با این حال، توصیه ها و راه های بسیاری برای مدیریت بهتر پرتفوی وجود دارد. این توصیه ها معمولا به میزان درآمد هر فرد، زمان بازنشستگی، سبک زندگی و تحمل ریسک افراد بستگی دارد. به یاد داشته باشید که در هیچ کجای دنیا خانه یا اتومبیل در سبد پورتفوی بورس قرار نمی گیرد.
هر دارایی موجود در سبد سرمایه گذاری، نشان دهنده تکه ای از سرمایه است که شامل سهام، اوراق قرضه، صندوق های سرمایه گذاری مشترک، وجوه قابل معامله در بورس (ETF) ، پول نقد یا هر چیز دیگری می باشد. به عنوان مثال، اگر ۵۰ درصد از پورتفوی شما در سهام باشد، بخش سهام نیمی از کل سرمایه گذاری شما را نشان می دهد. به این ترتیب با افزایش و کاهش قیمت سهام، اندازه آن بخش از سرمایه گذاری تان هم به ترتیب رشد می کند یا کاهش می یابد.
هدف از داشتن سبد سرمایه گذاری یا پرتفوی
سبد سرمایه گذاری به شما کمک می کند دارایی های خود را به صورت متنوع بچینید و سرمایه خود را در سهام، اوراق قرضه و یا سایر موارد دیگر، سرمایه گذاری کنید. فراموش نکنید که نظارت بر پورتفوی در هر کلاس دارایی، کمک می کند تا تعیین کنید آیا استراتژی معاملاتی و استراتژی سرمایه گذاری منتخب شما، متناسب با اهداف شما می باشد یا خیر. ممکن است در گذر زمان، تصمیمات جدیدی اتخاذ کنید؛ مثلا دارایی های خود را بفروشید و در پی دارایی های جایگزین دیگیری باشید.
شاید لازم باشد در این زمینه از یک متخصص مالی کمک بگیرید؛ به عنوان مثال، با یک برنامه ریز یا مشاور مالی صحبت کنید تا تعیین کند چند درصد از دارایی خود را اوراق قرضه یا صندوق های ETF سرمایه گذاری کنید. باشگاه سرمایه گذاری رزسا، به صورت رایگان مشاور مالی شما، در همه زمینه ها خواهد شد. کافیست با ما تماس بگیرید یا فرم درخواست مشاوره را پر کنید تا مشاوران حرفه ای ما در اسرع وقت با شما تماس بگیرند.
عوامل مهم در ایجاد سبد سهام
ساخت پورتفوی، می تواند به سادگیِ خرید چند سهم باشد! اکثر افراد، سرمایه گذاری در بورس را از همین نقطه شروع کرده اند. با این حال، تجربه نشان داده ایجاد یک پورتفوی خوب به معنی دارایی های مختلف است.
سه راه اصلی برای ایجاد یک پرتفوی واقعی وجود دارد:
- انتخاب دارایی ها توسط خود شخص
- سرمایه گذاری در صندوق های قابل معامله
- استخدام مشاور مالی
دو نکته مهم هنگام ایجاد پرتفوی، عبارتند از:
دانستن تحمل ریسک
درک محدوده زمانی خود
این پارامترها می توانند به شما کمک کنند تا تعیین کنید چه نوع سرمایه گذاری در پورتفوی خود داشته باشید؛ معمولا این دو به طور همزمان اثر گذار هستند. به عنوان مثال، سرمایه گذاران با افق زمانی طولانیتر (به عنوان مثال، افرادی که سالهای بیشتری تا زمان بازنشستگی دارند) تحمل ریسک بیشتری نسبت به سرمایه گذاران کوتاه مدت دارند. آن ها انتظار دارند دارایی های خود را زودتر بفروشند.
افراد ریسک پذیر که برنامه های سرمایه گذاری بند مدت دارند، معمولا تمایل به خرید دارایی هایی مانند سهام، املاک و مستغلات دارند. زیرا این افراد به دنبال کسب سود بیشتری هستند، هر چند اغلب نوسان بیشتری را نیز تجربه می کنند.
افراد ریسک ناپذیر، با برنامه سرمایه گذاری محافظه کارانه معمولا اوراق بهادار را ترجیح می دهند زیرا ثبات مالی و بازدهی قابل پیش بینی تری دارند. اغلب اوقات سرمایه گذاران محافظه کار بیشتر پول خود را در سرمایه گذاریهای درآمد محور مانند اوراق یا سهام شرکتهای بزرگ تر صرف می کنند.
ریسک پرتفوی چیست؟
همیشه این امکان وجود دارد که در سرمایه گذاری خود ضرر کنید ممکن است محافظه کارانه برخورد کنید یا اگر اهل ریسک باشید ممکن است خطر را به جان بپذیرید. در کل بهتر است میزان تحمل ریسک خود را بسنجید و تخصیص دارایی خود را انتخاب کنید تا توان تحمل سقوط بازار را داشته باشید.
باید گفت ریسک مرتبط با کل پورتفوی به تخصیص دارایی شما بستگی دارد که به آن ریسک پرتفو گفته می شود.همیشه خرید تک سهم با ریسک بالایی داشته است. شاید با یک اتفاق منفی، شرکت دچار افت سهام شود و به این ترتیب شما و دیگر سرمایه گذاران، با ضرر مواجه شوید. از طرف دیگر دارایی های فردی دیگر مانند اوراق نیز، دارای ریسک خاص خود می باشند.
تعادل مجدد پرتفوی چیست؟
معمولا با گذشت زمان، قیمت برخی از دارایی ها با افزایش و برخی دیگر با کاهش همراه است. در نتیجه، تخصیص دارایی شما هم ممکن است تغییر کند. به عنوان مثال، اگر یکی از سهم ها نسبت به دیگر دارایی ها، عملکرد خوبی داشته باشد، ممکن است سبد سهام شما بیشتر شامل سهام شود.
توازن یا تعادل مجدد به معنای بازگشت پورتفوی به سمت تخصیص یا اصلاح مجدد هدف شما است. بسته به استراتژی خود، ممکن است به سمتی از بازار سرمایه تمایل پیدا کنید که حتی یک مرتبه هم بر روی آن دارایی، تمرکز نداشته اید. تعادل مجدد به شما کمک کند پورتفوی متنسب با تحمل ریسک خود را ایجاد و حفظ کنید.
پرتفوی متنوع چیست؟
پورتفوی متنوع می تواند با پخش سرمایه گذاریهای شما در دارایی های مختلف، به شما در مدیریت ریسک کمک کند. به طور معمول، متنوع سازی سبد سرمایه همواره به کاهش نوسانات و افزایش بازده، کمک می کند.
به عبارت دیگر، قرار دادن کل پول در یک واحد دارایی، پورتفوی شما را با ریسک، همگام می سازد. مثلا اگر شما فقط سهام داشته باشید و بازار سهام سقوط کند، احتمالا سبد سهام شما بدتر از مالکیت اوراق خواهد بود. دلیل این امر این است که اکثر اوراق به سرعت سهام سقوط نمی کنند؛ معمولا اوراق منبع درآمد قابل پیش بینی تری را فراهم هستند.
با داشتن یک پرتفوی متنوع حتی اگر برخی از دارایی ها کاهش یابد، دیگر داراییها، به رشد خود ادامه داده و ضرر را بهدکمترین حد ممکن می رسانند. اما باز هم به خاطر داشته باشید که همیشه این طور نیست؛ شاید در شرایط خاصی کل کشور و اقتصاد یک دنیا در معرض ضرر و زیان قرار بگیرد.
متنوع سازی پورتفوی به نوعی مانند برنامه ریزی آخر هفته، برای بررسی اتفاقات غیرقابل پیش بینی است. یعنی اگر هوا آفتابی باشد، به ساحل می روید و در غیر این صورت در خانه می مانید. این برنامه ریزی همان متنوع سازی پرتفوی است.
به یاد داشته باشید که این عمل از ضرر جلوگیری نمی کند اما می تواند میزان ضرر را به حداقل برساند. ایجاد یک سبد متنوع به طور معمول شامل ترکیبی از سهام، اوراق و پول نقد و اضافه کردن املاک و مستغلات، طلا، ارز و داراییهای دیگر می باشد.
حتی اگر تصمیم تعادل مجدد پرتفوی چیست؟ دارید همه سرمایه خود را در سهام سرمایه گذاری کنید، بهتر است بیش از یک سهم بخرید؛ در دهه ۱۹۶۰، محققان بازار سهام دریافتند، داشتن ۱۰ سهام متفاوت برای متنوع سازی خوب است. با این اوصاف، در دوران معاصر، بسیاری بر این باورند که برای تولید یک پورتفوی واقعا متنوع، سهام به سهام بیشتری نیاز داریم.
انواع پرتفوی یا انواع سبد سرمایه گذاری
به یاد داشته باشید که گاهی یک نمونه پورتفوی به تنهایی ممکن است نتواند همه نیازهای مالی شما را برآورده کند. برای رسیدن به ترکیبی ایدهآل، ممکن است لازم شود انواع خاصی از سرمایه گذاری را همزمان استفاده کنید. در ادامه لیستی از انواع پورتفوی محبوب را معرفی خواهیم کرد:
هدف این پورتفوی، ایجاد بازدهی و سود بیشتر است، بنابراین برای رسیدن به این هدف، ریسک بالایی را متحمل خواهید شد. به پورتفوی تهاجمی، شامل چندین سهم بتای بالا است که در مقایسه با بازار کل، دارای نوسانات بالاتری هستند. در کل با ایجاد پورتفوی تهاجمی، هم احتمال دریافت سود و هم احتمال زیان دهی خود را دو برابر خواهید کرد.
سرمایه گذارانی که پورتفوی تهاجمی دارند، به دنبال اسامی سهم خاصی نمی روند. آن ها اغلب سهم شرکت هایی را ترجیح می دهند که هنوز در مراحل رشد اولیه خود قرار دارند و ارزش پیشنهادی منحصر به فردی دارند که با بازدهی چشمگیری همراه شود؛ هر چند ریسک بالایی داشته باشد.
اگر قصد دارید در سبد سرمایه گذاری خود سهام شرکت هایی که در مراحل اولیه رشد قرار دارند داشته باشید، روی شرکت های فناوری محور سرمایه گذاری کنید. اما خوب است عاقلانه این کار بکنید و هنگام انتخاب سهام، سهمی را بخرید که ریسک آن بالاتر از سودش نباشد.
پرتفوی دفاعی
پورتفوی دفاعی برعکس تهاجمی است و بیشتر شامل سهامی است که ارزش بتای بالایی ندارند. این سهم ها عموما تحت تلثیر تحرکات بازار نیستند؛ بنابراین سرمایه گذاری در آن بسیار ایمن است چراکه حداقل ریسک را در پی دارد. این نوع سهم ها، روندی با ثبات دارند و حتی هنگام رکود اقتصادی هم اوضاعشان ثابت خواهد ماند. (این سهم ها شامل سهم شرکتهایی است که کالاهایی مانند مواد غذایی روزانه تولید می کنند. فراموش نکنید که، پورتفوی دفاعی، سبد مطمئنی برای سرمایه گذاران ریسک گریز است.
پرتفوی متمرکز بر درآمد
این سبد سهام با پورتفوی دفاعی مشترکاتی دارد؛ اما یک تفاوت قابل توجه این دو نوع پورتفو این است که سهام پورتفوی متمرکز بر درآمد، بازده بالاتری دارد. پورتفوی متمرکز بر درآمد، روی کسب سود از سهام یا سایر مزایای مکرر ارائه شده به سهامداران متمرکز است.
نمونه های عالی از دارایی که باید در پورتفویمتمرکز بر درآمد قرار بگیرد شامل املاک و مستغلات می باشد. این نوع سرمایه اصولا سود خوبی دارد. اگر قصد دارید این سبد سرمایه را بسازید، باید سهام شرکت های ساختمانی ناشناخته با سودهای خوب را خریداری نمایید.
پرتفوی سفته بازانه
این نوع پورتفوی بسیار پرریسک است! بسیاری از افراد آن را شبیه قمار می دانند. در این پورتفوی سهام موجود، فقط تهاجمی نیستند بلکه حرف از این است که آیا محصول یا خدمات ارائه شده در آینده می تواند خوب کار کند یا خیر! عرضه اولیه، معمولا در سبد سرمایه گذاری سفته بازانه قرار می گیرد.
شرکت های فناوری یا شرکت های مراقبت های بهداشتی که در زمینه تحقیقات پیشرفته یا اکتشافات، موفقیت آمیز کار می کنند، در این گروه قرار گرفته اند. معمولا مشاوران مالی توصیه می کنند اگر می خواهید دارایی های سفته بازانه داشته باشید، تنها۱۰ درصد یا حتی کمتر از پورتفوی خود را به این دارایی ها محدود نمایید.
پرتفوی ترکیبی
همانطور که از نام آن پیداست، شامل تجمیع دارایی با اصول مختلف و متفاوت سرمایه گذاری است. چنین سبد سرمایه گذاری معمولا سبد منعطفی بوده و این پرتفو ترکیبی از سود سهام، با بازدهی بالا و ابزارهای درآمد ثابت، مانند صندوق های درآمد ثابت و اوراق بدهی می باشد.
نتیجه گیری
پرتفوی اشخاص، بسته به شرایط و اهداف، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. با این حال، سرمایه گذاری های معمول یک شخص سرمایه گذار محافظه کار معمولا شامل حفظ پول نقد و سرمایه گذاری روی اوراق بیشتر بوده و درصد کمتری از سهام شرکت های بزرگ خواهد شد. سرمایه گذاران جسورتر معمولا در سهم های کوچک، سهم های خاص یا اوراق با بازده بالا سرمایه گذاری می کنند. در همین راستا مشاوران مالی حرفه ای و با تجربه باشگاه سرمایه گذاری رزسا، با اندازه گیری میزان ریسک پذیری شما، سبد سهام، متناسب با اهدافتان را رایگان به شما معرفی خواهند کرد. کافیست با ما در تماس باشید. امیدواریم در مقاله پرتفوی چیست همه ابهامات ذهنی شما را برطرف کرده باشیم.
پورتفولیو چیست؟ از بازار سهام تا ارز دیجیتال
کسانی که به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد سرمایه گذاری هستند ممکن است بارها و بارها با کلمه پورتفولیو برخورد کنند و از خود بپرسند – پورتفولیو چیست؟ در سادهترین عبارت، پورتفولیو مجموعه ای از سرمایه گذاری است که شامل سهام، اوراق قرضه، وجه نقد و انواع دیگر داراییها میشود.
معمول است که در انواع مختلفی از چیزها مانند سهام، اوراق قرضه و کالاها سرمایه گذاری کنید، اما همه این موارد در کنار هم سبد شما را تشکیل میدهند. سرمایه گذاران اغلب سرمایه گذاریهای خود را به عنوان یک کل از طریق پرتفوی خود مشاهده میکنند تا پیشرفت خود را پیگیری کنند. بیایید به انواع مختلف پورتفولیوها و به چگونگی ایجاد و مدیریت مجموعهای موفق از سرمایه گذاریها بپردازیم.
آنچه در این مقاله میخوانید
پورتفولیو چیست؟
پورتفولیو یک اصطلاح گسترده است که میتواند شامل هر دارایی مالی، مانند املاک و مستغلات یا طلا باشد، اما اغلب برای اشاره به کل داراییهای شما که درآمد کسب میکنند، استفاده میشود. پرتفوی سرمایه گذار، که به عنوان “دارایی” آنها نیز شناخته می شود، میتواند شامل هر ترکیبی از سهام، اوراق قرضه، وجه نقد و معادلهای نقدی، کالاها و موارد دیگر باشد.
برخی از افراد و سازمانها سبد سرمایه گذاری خود را مدیریت میکنند، اما گزینههای دیگری نیز وجود دارد. بسیاری از آنها یک مشاور مالی یا سایر متخصصان مالی را برای مدیریت پورتفولیوها از طرف خود انتخاب میکنند.
اجزای یک پورتفولیو
اجزای اصلی یک سبد سرمایه گذاری در زیر توضیح داده شده است:
5- سبد متوازن
سبد متوازن یکی از رایجترین گزینههایی است که سرمایه گذاران از آن استفاده میکنند. هدف این نوع پورتفولیو کاهش نوسانات است که عمدتا شامل سهام درآمدزا و با رشد متوسط و همچنین بخش بزرگی از اوراق قرضه است. ترکیبی از سهام و اوراق قرضه میتواند به شما در کاهش ریسک کمک کند بدون توجه به اینکه بازار به کدام سمت حرکت میکند. این نوع پورتفولیو برای افرادی با تحمل ریسک کم تا متوسط و افق زمانی میان مدت تا بلند مدت ایده آل است.
6- سبد تهاجمی
پورتفولیوهای تهاجمی برای کسانی است که تحمل ریسک بالایی دارند، مانند افرادی که جوان هستند و افق زمانی طولانی قبل از بازنشستگی یا اهداف بلند مدت دیگری دارند. یک پرتفوی تهاجمی ممکن است بیشتر سهام را در خود جای دهد و ممکن است شامل شرکتهای جدیدتر با سابقه کمتر اثبات شده باشد. این شرکتها ممکن است عملکرد خوبی داشته باشند و به سودهای بزرگتری منجر شوند، اما همچنین میتوانند عملکرد ضعیفی داشته باشند یا حتی از فعالیت خارج شوند.
7- سبد مسئولیت اجتماعی
پورتفولیوهای مسئولیت اجتماعی عمدتاً با استفاده از وجوهی ساخته میشوند که عوامل ESG (محیط زیستی، اجتماعی و حاکمیتی) را در نظر میگیرند. به عنوان مثال، میتوانید از سرمایههایی که در انرژی سبز سرمایهگذاری میکنند، مجموعهای از محیطزیست آگاهانه ایجاد کنید. سرمایهگذاری مسئولیت اجتماعی میتواند به شما کمک کند تا سبدی بسازید که نه تنها بازدهی ایجاد میکند، بلکه به یک هدف ارزشمند نیز کمک میکند.
8- سبد ترکیبی
رویکرد پورتفولیو ترکیبی در بین طبقات دارایی متنوع میشود. ایجاد یک سبد ترکیبی مستلزم گرفتن موقعیت در سهام و همچنین اوراق قرضه، کالاها، املاک و مستغلات و حتی هنر است. به طور کلی، یک سبد ترکیبی مستلزم نسبتهای نسبتاً ثابتی از سهام، اوراق قرضه و سرمایه گذاریهای جایگزین است. این سبد سودمند است، زیرا از نظر تاریخی، سهام، اوراق قرضه و تعادل مجدد پرتفوی چیست؟ جایگزینها همبستگی کمتری با یکدیگر داشتهاند.
9- سبد تفکری (سوداگرانه)
پرمخاطرهترین نوع پرتفوی آن است که بر حدس و گمان متکی باشد. IPOها (عرضههای عمومی اولیه) و سهامی که شایعه میشود توسط شرکت دیگری تصاحب میشود، میتوانند در تفکرات خطور کنند.
یک سبد سوداگرانه ممکن است دارای سهام شرکتهای فناوری و مراقبتهای بهداشتی نیز باشد که روی محصول جدیدی کار میکنند که بازار را تغییر خواهد داد. پرتفویهای تفکری با ریسکهای زیادی همراه هستند، بنابراین سرمایه گذاران باید در کنار هم قرار دادن آنها مراقب باشند.
مدیریت سبد سرمایه گذاری
مدیریت پورتفولیو به معنای انتخاب مجموعه مناسبی از داراییها برای از دست دادن کمترین میزان ممکن در سرمایه گذاری و کسب درآمد هرچه بیشتر است. اما به یاد داشته باشید که این انتخاب یک بار نیست. شما باید پورتفولیوی خود را مدیریت کنید و هر از چند گاهی آن را به روز کنید.
چرا مدیریت سبد سرمایه گذاری ضروری است؟
با کمک مدیریت پرتفوی سالم، سرمایه گذاران میتوانند بهترین برنامه سرمایه گذاری را که با درآمد، اهداف مالی، سن و ظرفیت ریسک آنها مطابقت دارد، ایجاد کنند.
نکات زیر نیاز اساسی به مدیریت فعال پورتفولیو را برجسته میکند:
- به کاهش ریسکهای سرمایه گذاری کمک میکند و دامنه تولید سود بیشتر را افزایش میدهد.
- به توسعه استراتژیهای صحیح و متعادل کردن ترکیب داراییها مطابق با شرایط فعلی بازار کمک میکند تا سرمایهگذاران بتوانند از سرمایهگذاری موجود حداکثر استفاده را ببرند.
- امکان سفارشی سازی سریع را بر اساس نیازهای مالی فوری و شرایط بازار فراهم میکند.
- به درک اینکه کدام سرمایه گذاری در کدام وضعیت بازار بهتر عمل میکند و نحوه توزیع منابع در طبقات مختلف دارایی کمک میکند.
بهترین راه برای ایجاد یک سبد سرمایه گذاری سالم، تعیین هدف مالی آن و متعادل کردن مجدد اجزای آن است. متعاقباً، سرمایه گذاران باید بیشتر بر تنوع بخشیدن به منابع خود تمرکز کنند تا به بهترین پاداش ممکن در ریسکهای قابل مدیریت در همه شرایط دست یابند. در صورتی که افراد فاقد دور اندیشی یا دانش بازار برای مدیریت یک پورتفولیو باشند، باید نظر یک حرفهای را جویا شوند.
چگونه یک سبد سرمایه گذاری بسازیم؟
برای ساخت یک پورتفولیو شرایط زیر را در نظر بگیرید: (سبد سرمایه گذاری شناور چیست؟)
1- تصمیم بگیرید که آیا خودتان خود را مدیریت کنید یا یک حرفهای استخدام کنید
برای برخی افراد، عدم درک کامل نحوه سرمایه گذاری چیزی است که آنها را از شروع کار باز میدارد. اما برای کسانی که در مدیریت پورتفولیوی خود احساس راحتی نمیکنند، گزینههای دیگری نیز وجود دارد. یکی از اولین تصمیماتی که هنگام ساختن پورتفولیو میگیرید این است که چگونه می خواهید آن را مدیریت کنید.
2- به افق زمانی خود فکر کنید
افق زمانی شما مدت زمانی است که انتظار دارید به پولی که سرمایه گذاری میکنید نیاز داشته باشید. اگر برای بازنشستگی سرمایه گذاری میکنید که تقریباً 30 سال دیگر فاصله دارد، افق زمانی شما 30 سال است. کارشناسان به طور کلی توصیه میکنند با کوچک شدن افق زمانی، ریسک پرتفوی خود را کاهش دهید.
به عنوان مثال، اگر در دهه 20 خود هستید و برای بازنشستگی پس انداز میکنید، ممکن است سبد رشدی داشته باشید که عمدتاً از سهام تشکیل شده است. اما با نزدیک شدن به سن بازنشستگی، میتوانید پورتفولیوی خود را طوری تنظیم کنید که دارای سرمایه گذاریهای کم خطر بیشتری مانند اوراق قرضه دولتی باشد. پس از بازنشستگی، ممکن است برای حفظ سرمایه و در عین حال ایجاد درآمد، سبد درآمدی را انتخاب کنید.
3- تحمل ریسک خود را شناسایی کنید
هر کس اشتهای متفاوتی برای ریسک دارد. برخی از افراد ممکن است ریسک سرمایه گذاری را هیجانانگیز بدانند، در حالی که برخی دیگر میخواهند امنیت بدانند که پولشان در زمان نیاز وجود دارد. تحمل ریسک شما تأثیر عمدهای بر نحوه انتخاب پرتفوی خود دارد.
یک سرمایه گذار ریسک گریزتر ممکن است ترجیح دهد از داراییهایی مانند اوراق قرضه و صندوقهای شاخص استفاده کند. با این حال، شخصی با تحمل ریسک بالاتر ممکن است املاک و مستغلات، سهام فردی و صندوقهای سرمایه گذاری کوچک را بررسی کند.
4- تمرکز بر تنوع
تنوع بخشیدن به پرتفوی خود یک راه موثر برای به حداقل رساندن زیان است. این بدان معناست که اگر یک دارایی ضعیف عمل کند، بر کل سبد سهام شما تأثیر نخواهد گذاشت. میتوانید تعادل مجدد پرتفوی چیست؟ هم بین دستههای دارایی تنوع ایجاد کنید. به عنوان مثال، میتوانید پول خود را بین سهام، اوراق قرضه، املاک و مستغلات، و کالاها در بین دستههای دارایی تقسیم کنید.
شما همچنین میتوانید در یک طبقه دارایی تنوع ایجاد کنید. در عمل، این ممکن است به این معنا باشد که شما در یک صندوق شاخص سرمایه گذاری میکنید که سهام بسیاری از صنایع را برای دستیابی به ترکیبی سالم نگه میدارد.
5- تعادل مجدد در صورت نیاز
تعادل مجدد فرآیند تنظیم داراییهای شما برای بازگشت به تخصیص دارایی اولیه است. برخی از سرمایهگذاریهای شما بیشتر از سایرین رشد میکنند، به این معنی که آنها شروع به تصاحب بخش بزرگتری از پرتفوی شما خواهند کرد. برای حفظ تخصیص دارایی مورد نظر خود، ممکن است لازم باشد برخی از داراییها را بفروشید (آنهایی که در آنها رشد داشته اید) و انواع بیشتری از داراییها را بخرید (آنهایی که رشد مشابهی نداشتهاند یا از نظر ارزش کاهش یافتهاند).
6 گام برای ایجاد بهترین پورتفوی یا سبد سهام
بیشک در بازار معاملات همه افراد میخواهند بهترین سبد سهام را داشته باشند یا بهترین کار خود را به نمایش بگذارند و خود را تا حد امکان حرفهای نشان دهند. چنین امری میتواند زمان و تلاش زیادی را برای کاملکردن نیاز داشته باشد، اما بدون شک ارزش سرمایهگذاری را دارد. داشتن سبد سهام یا پرتفوی بهترین گزینه برای دستیابی به سودی سرشار در طول زمان است، اما باید توجه داشت که چنین امری در یک شب به دست نمیآید و نیازمند دانستن نکات مهم و صرف زمان برای آن است. در این مقاله همراه با ما باشید تا مهمترین نکات و مراحل اصلی داشتن بهترین پرتفوی را با یکدیگر مرور کنیم.
پرتفوی یا سبد سهام چیست؟
پرتفوی یا سبد سهام مجموعهای از سرمایهگذاریهای مالی مانند سهام، اوراق قرضه، کالاها، وجه نقد، صندوقهای سرمایهگذاری و صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF) است. عموماً معاملهگران بر این باورند که سهام، اوراق قرضه و پول نقد، هسته سبد سهام را تشکیل میدهند. چنین موردی اغلب به همین صورت است که در بالا ذکر شده، اما قانونی واحد نیست. سبد سهام ممکن است شامل طیف گستردهای از داراییها از جمله املاک و سرمایهگذاریهای خصوصی باشد. ممکن است انتخاب شما این باشد که سبد خود را نگه دارید و آن را مدیریت کنید، یا ممکن است به مدیر یا مشاور مالی یا متخصصی در این زمینه اجازه دهید سبد شما را مدیریت کند.
یکی از مفاهیم کلیدی در مدیریت پرتفوی یا سبد سهام، تنوعبخشی در آن است که بهسادگی به این معناست که تمام تخممرغهای خود را در یک سبد قرار ندهید. با تنوع، سعی در کاهش ریسک با تخصیص سرمایهگذاریها در میان ابزارهای مالی، صنایع و بخشهای دیگر بازار داشته باشید. هدف داشتن تنوع در سبد سهام به حداکثر رساندن بازده با سرمایهگذاری در حوزههای مختلف است که هرکدام واکنش متفاوتی به رویدادهای مختلف دارند. راههای بسیاری برای ایجاد تنوع وجود دارد. نحوه انجام آن نیز به شما بستگی دارد. اهداف شما برای آینده، علاقه شما برای ریسککردن و شخصیت شما از عواملی هستند که در تصمیمگیری درمورد نحوه ساختن پرتفولیوی خود نقش دارند.
انواع پرتفوی
به تعداد سرمایهگذاران و مدیران میتوان انواع مختلف سبد و استراتژی پرتفوی وجود داشته باشد. همچنین ممکن است چندین پرتفولیو داشته باشید که محتوای آنها میتواند استراتژی یا سناریوهای سرمایهگذاری متفاوتی را داشته باشند که برای نیازهای متفاوتی ساخته شدهاند. در ادامه انواع سبد سهام معرفی شده است:
سبد سهام ترکیبی
رویکرد پرتفوی ترکیبی در بین طبقات داراییهای مختلف متنوع میشود. ایجاد سبد ترکیبی مستلزم داشتن موقعیت در سهام و همچنین اوراق قرضه، کالاها، املاک و مستغلات است. بهطورکلی، سبد ترکیبی مستلزم داشتن نسبتهای ثابتی از سهام، اوراق قرضه و سرمایهگذاریهای جایگزین است. سبد سهام ترکیبی جز بهترین پرتفوی محسوب میشود و همچنین سبدی سودمند است؛ زیرا از نظر تاریخی، سهام، اوراق قرضه و دیگر موارد، همبستگی کمتری با یکدیگر دارند و درصورت ضرر در یک مورد، مورد دیگری میتواند سودده باشد.
پرتفوی سرمایه گذاری
وقتی از پرتفوی برای مقاصد سرمایهگذاری استفاده میکنید، انتظار دارید سهام، اوراق قرضه یا داراییهای دیگر، بازدهی داشته باشند یا ارزش آنها در طول زمان افزایش یابد. پرتفوی سرمایهگذاری امری استراتژیک است؛ بهویژه در جایی که شما داراییهای مالی را با قصد نگهداری آنها برای مدت طولانی خریداری میکنید.
پرتفوی تهاجمی تعادل مجدد پرتفوی چیست؟ و متمرکز بر سهام
داراییهای شما در پرتفوی تهاجمی عموماً ریسکهای بزرگی را در جستوجوی بازدهی عالی متحمل میشوند. سرمایهگذاران تهاجمی بهدنبال شرکتهایی هستند که در مراحل اولیه رشد خود را داشته و ارزش پیشنهادی منحصربهفردی دارند.
پرتفوی دفاعی و متمرکز بر سهام
پرتفولیویی که حالت تدافعی دارد، تمایل دارد روی کالاهای مصرفی که در برابر رکود بازار نفوذناپذیر باشد و بر حفظ سرمایه تمرکز کند. سبد سهام تدافعی در بازههای زمانی بد و همچنین در زمانهای خوب، عملکرد قابلقبولی دارد. مهم نیست که بازار معاملات در زمان معین چقدر بد باشد، شرکتهایی که بهصورت دائم در حال تولید محصولات هستند، همیشه در حال فعالیت هستند و چنین سهامی را میتوان فراهم کنند.
سبد سهام متمرکز بر درآمد
این نوع از سبد سهام یا پرتفوی از سهامی که سود پرداخت میکند یا نوع دیگری که با توزیع بین سهامداران، درآمد کسب میکند، حمایت میکند. برخی از سهمها در سبد درآمدی نیز میتوانند در سبد دفاعی قرار بگیرند، اما در اینجا عمدتاً بهدلیل بازدهی بالا انتخاب میشوند. سبد درآمدی باید جریان نقدی مثبت ایجاد کند؛ مانند موقعیتهای سرمایهگذاری املاک و مستغلات (REIT) که نمونههایی از سرمایهگذاری درآمدزا هستند.
پرتفوی متمرکز بر سهام
سبد متمرکز بر سهام برای سرمایهگذارانی که سطح بالایی از تحمل ریسک را دارند، بهترین گزینه است. سبدی که دائماً درحال تغییر سهام است، میتواند شامل عرضه اولیه (IPO) یا سهامی باشد که بسیار در بازار محبوب میشود. شرکتهای فناوری یا شرکتهای مراقبتهای بهداشتی در فرایند توسعه محصول جدید در این دسته قرار میگیرند.
مراحل ایجاد داشتن بهترین سبد سهام یا پرتفوی
پرتفوی با تنوع مناسب برای موفقیت هر سرمایهگذاری، حیاتی است. بهعنوان سرمایهگذار منفرد، باید بدانید که چگونه تخصیص دارایی را تعیین کنید که به بهترین شکل با اهداف سرمایهگذاری شخصی و تحمل ریسک مطابقت داشته باشد؛ به عبارت دیگر، پرتفوی شما باید نیاز سرمایه آینده شما را برآورده کند و در حین انجام این کار به شما آرامش خاطر بدهد. سرمایهگذاران میتوانند با پیروی از رویکرد سیستماتیک، پرتفویهای همسو با استراتژیهای سرمایهگذاری بسازند. در ادامه 6 گام اساسی برای اتخاذ چنین رویکردی ذکر شده است:
مرحله 1. تعیین تخصیص دارایی مناسب شما
تعیین وضعیت مالی تعادل مجدد پرتفوی چیست؟ فردی و اهداف اولین گام در ساخت بهترین پرتفوی است. موارد مهمی که باید در نظر بگیرید، مدتزمانی است که برای رشد سرمایهگذاری خود دارید و همچنین میزان سرمایه برای سرمایهگذاری و نیازهای درآمدی آینده. فرد مجرد و 22 ساله فارغالتحصیل کالج که تازه کار خود را آغاز کرده است، به استراتژی سرمایهگذاری متفاوتی در مقایسه با فرد متأهل 55 ساله نیاز دارد که انتظار دارد در دهه آینده به پرداخت هزینه تحصیلات دانشگاهی و بازنشستگی فرزندش کمک کند.
مرحله 2. بررسی و تعیین ریسک
دومین عاملی که باید در نظر بگیرید، شخصیت شما و تحمل ریسک است. آیا مایل هستید که از دست دادن مقداری پول برای احتمال بازدهی بیشتر را تحمل کنید؟ بسیاری از افراد مایل هستند سال به سال بازده بالایی داشته باشند، اما اگر شبها که سرمایهگذاریهای شما کاهش مییابد، نمیتوانید بخوابید، باید بدانید بازده بالایی از این نوع داراییها ارزش استرس را ندارد. روشنکردن وضعیت فعلی، نیازهای آینده شما به سرمایه و میزان تحمل ریسک، نحوه تخصیص سرمایهگذاریهای شما را در میان طبقات مختلف داراییها تعیین میکند. امکان بازده بیشتر به قیمت ریسک بیشتر و درنهایت زیان بیشتر به وجود میآید. باید ریسک را تا حدی از بین برد که برای موقعیت فردی و سبک زندگی به حالت بهینه برسید؛ برای مثال جوانی که برای کسب درآمد مجبور نیست به سرمایهگذاریهای خود وابسته باشد، میتواند ریسکهای بیشتری را در جستوجوی بازدهیهای بیشتر بپذیرد. از سوی دیگر، فردی که به بازنشستگی نزدیک میشود، باید بر حفاظت از داراییهای خود و کسب درآمد از این داراییها به روشی کارآمدتر تمرکز کند.
محافظهکار در مقابل سرمایهگذاران تهاجمی
بهطورکلی، هرچه بتوانید ریسک بیشتری را متحمل شوید، پرتفوی شما با ریسک بیشتر همراه خواهد بود و بخش بزرگتری را به سهام و کمتر به اوراق قرضه و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت اختصاص میدهد. برعکس، هرچه بتوانید ریسک کمتری تحمل کنید، سبد شما محافظهکارتر خواهد بود. هدف اصلی پرتفوی محافظهکارانه محافظت از ارزش آن است. تخصیص سهمها در این نوع سبد نشان داده است که میتواند درآمد جاری از اوراق قرضه را به همراه داشته باشد و همچنین پتانسیل رشد سرمایه بلندمدت را از سرمایهگذاری در سهام با کیفیت بالا فراهم کند.
مرحله 3. دستیابی به پرتفوی
هنگامی که تخصیص دارایی مناسب را تعیین کردید، باید سرمایه خود را میان طبقات دارایی مناسب تقسیم کنید. در سطح پایه، چنین امری دشوار نیست، اما میتوانید طبقات مختلف دارایی را به زیرکلاسهایی تقسیم کنید که ریسک و بازده بالقوه متفاوتی نیز دارند؛ برای مثال، سرمایهگذار ممکن است سهم پرتفوی خود را بین بخشهای مختلف صنعتی و شرکتهایی با ارزش بازار متفاوت و بین سهام داخلی و خارجی تقسیم کند. بخش اوراق قرضه ممکن است بین آنهایی که کوتاهمدت و بلندمدت هستند، بدهی دولت در مقابل بدهی شرکت و غیره تخصیص یابد. راههای مختلفی برای انتخاب دارایی و اوراق بهادار بهمنظور تحقق استراتژی تخصیص دارایی وجود دارد. به یاد داشته باشید که کیفیت و پتانسیل هر دارایی را که در آن سرمایهگذاری میکنید تجزیه و تحلیل کنید.
این تجزیه و تحلیل را در موارد زیر میتوان انجام داد:
- انتخاب سهام: سهامی را انتخاب کنید که سطح ریسکی را که میخواهید در پرتفوی خود داشته باشید، برآورده کند و بتواند بهترین پرتفوی را برای شما داشته باشد.
ارزش بازار و نوع سهام عواملی هستند که باید در نظر گرفته شوند. شرکتها را با استفاده از غربالگری سهام برای فهرست انتخابهای خوب، تجزیه و تحلیل کنید.
سپس تجزیه و تحلیل عمیقتری را درباره هر نوع خرید احتمالی انجام دهید تا فرصتها و ریسکهای آن را در آینده مشخص کنید. این عمل فشردهترین وسیله برای افزودن اوراق بهادار به سبد سهام است و از شما میخواهد بهطور منظم تغییرات قیمت در داراییهای خود را زیر نظر داشته و از اخبار شرکت و صنعت مطلع باشید.
- انتخاب اوراق قرضه: هنگام انتخاب اوراق قرضه، عوامل متعددی از جمله کوپن، سررسید، نوع اوراق و رتبه اعتباری و همچنین میزان نرخ بهره کلی وجود دارد که باید به آنها توجه کنید.
- صندوقهای سرمایهگذاری مشترک: صندوقهای سرمایهگذاری مشترک برای طیف گستردهای از طبقات دارایی در دسترس هستند و به شما امکان میدهند سهام و اوراق قرضهای نگهداری کنید که بهطور حرفهای توسط متخصصان صندوقها تحقیق و انتخاب شدهاند.
البته متخصصان صندوق برای خدمات خود هزینهای دریافت میکنند که از بازدهی شما میکاهد. صندوقهای شاخص گزینه دیگری را ارائه میدهند. آنها تمایل دارند کارمزدهای کمتری داشته باشند؛ زیرا منعکسکننده شاخصی ثابت هستند؛ بنابراین بهطور منفعلانه مدیریت میشوند.
- صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF): اگر ترجیح میدهید با صندوقهای سرمایهگذاری مشترک سرمایهگذاری نکنید، ETF ها میتوانند جایگزین مناسبی برای شما باشند.
ETF ها اساساً صندوقهای سرمایهگذاری مشترکی هستند که مانند سهام معامله میکنند. آنها شبیه صندوقهای سرمایهگذاری مشترک هستند؛ زیرا نشاندهنده سبدی بزرگ از سهام به شمار میآیند که معمولاً براساس بخش، سرمایه، کشور و موارد مشابه گروهبندی میشوند، اما تفاوت آنها در این است که بهطور فعال مدیریت نمیشوند، بلکه شاخصی انتخابی یا سبد سهام دیگر را دنبال میکنند. از آنجا که ETF ها منفعلانه مدیریت میشوند، ضمن ارائه تنوع، صرفهجویی در هزینهها را در مقایسه با صندوقهای سرمایهگذاری انجام میدهند. ETF ها همچنین طیف گستردهای از طبقات دارایی را پوشش میدهند و میتوانند برای بهترین پرتفوی مفید باشند.
مرحله 4. ارزیابی مجدد پرتفوی
هنگامی که پرتفولیو ایجاد کردید، باید بهصورت دورهای آن را تجزیه و تحلیل و متعادل کنید؛ زیرا تغییرات در حرکت قیمت ممکن است سبب تغییر وزن اولیه شما شود. برای ارزیابی تخصیص واقعی دارایی پرتفوی خود، سرمایهگذاریها را بهصورت کمی دستهبندی کرده و نسبت ارزش آنها را با میزان کل تعیین کنید. عوامل دیگری که در طول زمان تغییر کرده و وضعیت بهترین پرتفوی را مشخص میکنند، وضعیت مالی، نیازهای آینده و تحمل ریسک شما هستند. اگر این موارد تغییر کنند، ممکن است لازم باشد سبد خود را بر این اساس تنظیم کنید. اگر تحمل ریسک شما کاهش تعادل مجدد پرتفوی چیست؟ یافته است، ممکن است لازم باشد تعداد سهام نگهداریشده را کاهش دهید. همچنین شاید آماده پذیرش ریسک بیشتر هستید و تخصیص دارایی شما مستلزم آن است که بخش کوچکی از داراییهای شما در سهامی بیثباتتر و با سرمایه کوچکتری نگهداری شود. برای ایجاد تعادل، باید تعیین کنید که کدامیک از موقعیتهای شما دارای اضافه و کمبود هستند؛ برای مثال، فرض کنید 30 درصد از داراییهای جاری خود را در سهام با سرمایه کوچک نگهداری میکنید؛ درحالیکه تخصیص دارایی شما نشان میدهد تنها باید 15 درصد از داراییهای خود را در آن طبقه داشته باشید. تعادل مجدد شامل تعیین مقداری از این موقعیت است که باید کاهش داده و به طبقات دیگر اختصاص دهید.
مرحله 5. تعادل استراتژیک
هنگامی که مشخص کردید کدام اوراق را و به چه میزان کاهش دهید، تصمیم بگیرید که کدام اوراق بهادار کموزن را با درآمد حاصل از فروش اوراق بهادار دارای اضافه وزن خریداری کنید. برای انتخاب اوراق بهادار خود، از رویکردهای مورد بحث در مرحله 2 استفاده کنید. شاید سرمایهگذاری شما در سهام در حال رشد در طول سال گذشته بهشدت افزایش یافته باشد، اما اگر بخواهید تمام موقعیتهای خود را برای متعادلکردن سبد خود بفروشید، ممکن است مالیات بر عایدی سرمایه قابلتوجهی را متحمل شوید. در این مورد، حرکت سودمند این است که وجه جدیدی به طبقه دارایی در آینده کمک نکنید و در عین حال یاریکننده سایر طبقات دارایی باشید. این امر وزن سهام در حال رشد شما را در پرتفوی شما در طول زمان بدون اعمال مالیات بر عایدی سرمایه کاهش میدهد. در عین حال، همیشه آیندهای برای سهامهای خود را در نظر بگیرید. اگر مشکوک هستید که سهامهای در حال رشد شما آماده رکود شدهاند، شاید بهترین گزینه این باشد که با وجود پیامدهای مالیاتی آنها را بفروشید. در این میان، نظرات تحلیلگران و گزارشهای تحقیقاتی میتوانند ابزار مفیدی برای کمک به سنجش و پیشبینی داراییهای شما باشند.
مرحله 6. تعیین هدف و برنامه شما در سال مالی آینده
همیشه باید با استفاده از تحلیلهای تکنیکال یا تحلیلهای بنیادی و بررسی گزارشهای شرکتها، از وضعیت بازار معاملات در آینده پیشبینی داشته باشید. همچنین باید این پیشبینی را در بازههای مختلف زمانی دوره کرده و بار دیگر بررسی کنید.
نتیجه گیری
در طول کل فرایند ساخت بهترین پرتفوی، مهم است که به یاد داشته باشید تنوع را بیش از هر چیز دیگری حفظ کنید. تنها داشتن اوراق بهادار از هر طبقه دارایی کافی نیست. همچنین باید در هر صنعت تنوع لازم را ایجاد کنید. مطمئن شوید که داراییهای شما در طبقهای معین و در مجموعه و بخشهای صنعتی پراکنده شده است. همانطور که اشاره کردیم، سرمایهگذاران میتوانند با استفاده از صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و ETF به تنوع بسیار خوبی دست یابند. این ابزارهای سرمایهگذاری به سرمایهگذاران فردی با مقادیر نسبتاً کمی پول اجازه میدهند تا به مقیاسی که مدیران صندوقهای بزرگ و سرمایهگذاران از آن استفاده میکنند، دست یابند.
سوالات متداول
پرتفوی یا سبد سهام چیست؟
پرتفوی یا سبد سهام مجموعهای از سرمایهگذاریهای مالی مانند سهام، اوراق قرضه، کالاها، وجه نقد، صندوقهای سرمایهگذاری و صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF) است.
انواع پرتفوی کدام است؟
به تعداد سرمایهگذاران و مدیران میتوان انواع مختلف سبد و استراتژی پرتفوی وجود داشته باشد. در ادامه انواع سبد سهام معرفی شده است:
علی صابریان
از سال 1390 که مجموعه خانه سرمایه شروع به کار کرد با برگزاری ۳۱ دوره جامع آموزشی بلند مدت، بیش از ۶۰۰۰ تحلیلگر را وارد بازار سرمایه کردهایم. تمام تلاش من و همکارانم ایجاد مرجعی برای آموزش واقعی و صحیح موفقیت مالی و سرمایه گذاری بوده است مرجعی که کمک می کند زندگی بهتری برای خود و اطرافیانمان بسازیم.
مدیریت پورتفوی سرمایهگذاری (سبد سرمایهگذاری) چیست؟ آموزش عملی
برداشت اغلب افراد از “ ریسک ” شامل ذهنیتی عمدتاً منفی است؛ بااینحال، در دنیای سرمایهگذاری، ریسک امری ضروری و جداییناپذیر از عملکرد مطلوب است، پس چارهای جز پذیرش ریسک نداریم؛ یکی از روشهای بدیهی برای کاهش ریسک و افزایش سود سرمایهگذاری همان ضربالمثل عامیانهی معروف است که «همهی تخممرغهایت را در یک سبد نگذار!». همین مفهوم ساده ما را به سمت سرمایهگذاری در زمینههای متعدد برای کاهش ریسک سوق میدهد، تا اگر به هر دلیل یکی از سرمایهگذاریها در معرض ریسک قرار گرفت، سود سرمایهگذاری دیگر، ضرر اول را جبران نماید.
حال بهعنوان یک سرمایهگذار مستقل یا مدیر یک مؤسسهی مالی و سرمایهگذاری چگونه میتوان سبد سرمایهگذاری را به نحوی مدیریت نمود تا کمترین ضرر متوجه سرمایهها شده، متناسب با میزان تحمل ریسک و علایق سرمایهگذار، بهترین بازده را نیز کسب نمود؟ ابتدا بخوانیم پورتفو یعنی چه.
تعریف پورتفوی یا سبد سرمایهگذاری
پورتفولیو یا سبد سرمایه مجموعهای از سرمایهگذاریهای مالی مانند سهام، اوراق قرضه ، کالاها، وجه نقد و معادلهای نقدی (همچون گواهیهای سپرده) و انواع دیگر دارایی است که هر فرد حقیقی یا مدیر پورتفو بر مبنای دانش، تحقیقات و تجربهی خود دربارهی زمان، تعادل مجدد پرتفوی چیست؟ محل، ترتیب و وزندهی به هرکدام از اقلام سرمایهگذاری در سبد، تصمیم میگیرد. این سرمایهگذاریها میتواند در صندوقهای سرمایهگذاری سرمایه ثابت (closed-end funds)، صندوقهای شاخصی ، صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF) و … نیز صورت گیرد.
مدیریت پورتفولیو یا پرتفوی (Portfolio Management) چیست؟
مدیریت پورتفولیو یا پرتفویی هنر و علم انتخاب و نظارت جامع برگزیدهای از سرمایهگذاریها است که اهداف بلندمدت مالی و تحمل ریسک مشتری، شرکت یا مؤسسه را برآورده میکند. در مقایسه با افراد حقیقی که خودشان انتخاب میکنند با چه سهام و تعادل مجدد پرتفوی چیست؟ داراییهایی پورتفولیوهای خود را بسازند و مدیریت کنند، مدیران دارای مجوز حرفهای پورتفو، با دانش و تجربهی بیشتر، به نمایندگی از مشتریان کار میکنند. هدف نهایی مدیر پورتفولیو به حداکثر رساندن بازده مورد انتظار سرمایهگذاری در سطحی از ریسک است که مناسب مقدار سرمایه و میزان ریسکپذیری مشتریان باشد.
مدیریت پورتفولیو مستلزم توانایی در تشخیص طیف وسیعی از موارد از جمله نقاط قوت و ضعف، فرصتها و تهدیدها در سرمایهگذاری است. این انتخابها شامل بدهبستانهایی است مابین بدهی و دارایی، سرمایهگذاری داخلی در مقابل خارجی یا پذیرش ریسک برای رشد در مقابل حفظ دایرهی امنیت.
آشنایی با وظایف مدیر پورتفوی سهام و انواع آن
مدیریت پورتفولیو عبارت است از انتخاب، اولویتبندی و کنترل برنامهها و پروژههای یک سازمان، در راستای اهداف استراتژیک و ظرفیت ارائه آن. هدف ایجاد تعادل بین اجرای طرحهای تغییر و حفظ کسبوکار به طور معمول، در عین بهینهسازی بازگشت سرمایه است.
انواع مدیریت پورتفولیو یا پرتفوی سهام
مدیریت پورتفولیو ممکن است ماهیت منفعل یا فعال داشته باشد که در ادامه به توضیح تفاوت این دو میپردازیم.
- مدیریت فعال پرتفوی پورتفولیو: هدف مدیر سبد فعال، کسب بازدهی بهتر از آن چیزی است که بازار دیکته میکند. این امر مستلزم خریدوفروش سهام و سایر داراییها بهصورت استراتژیک، در تلاش برای سبقت از بازده میانگین بازار یا عملکرد یک شاخص خاص است. در مدیریت فعال پورتفو تمرکز بر جو بازار، تغییرات اقتصادی، چشماندازی سیاسی و اخبار است؛ بدین معنی که مدیر فعال پرتفو برای تشخیص زمان مناسب خریدوفروش و محل مناسب برای سرمایهگذاریها، همیشه در تلاش برای استفاده از بینظمیهای ایجاد شده در بازار است؛ اما این روش هم پرریسکتر است هم معاملات متعدد و پیدرپی هزینههای سبدگردانی بالاتری را رقم خواهد زد.
- مدیریت منفعل پورتفولیو یا پرتفوی: این نوع مدیریت سبد که به آن مدیریت صندوق شاخصی نیز میگویند به دنبال تطبیق با میانگین بازده بازار از طریق تقلید از ساختار یک یا چند شاخص خاص است. در واقع مدیریت غیرفعال پورتفو ممکن است شامل سرمایهگذاری در یک یا چند صندوق شاخصی بورسی (index funds) با یک استراتژی بلندمدت باشد که مدیر آن را تنظیم و برای مدت طولانی تعادل مجدد پرتفوی چیست؟ تعادل مجدد پرتفوی چیست؟ بهصورت منفعل در آن سرمایهگذاری مینماید؛ به این کار شاخصسازی (indexing) میگویند. بدین ترتیب ریسکها و هزینههای معاملات در این مدل مدیریت پورتفو، بسیار کمتر از مدل فعال است.
به این روش که برای بهینهسازی ترکیب داراییها استفاده میشود تئوری مدرن پورتفولیو (modern portfolio theory یا بهاختصار MPT) میگویند.
برای آشنایی با این دو مدل مدیریت پورتفوی، مقایسهی آنها با هم و مثالهای هرکدام از شما دعوت میکنم مقالهی ” مدیریت فعال و منفعل پورتفو، معایب و مزایا” را در سایت آکادمی دانایان مطالعه فرمایید .
عناصر کلیدی مدیریت پرتفوی سهام یا پورتفولیو
تخصیص داراییها در مدیریت پرتفوی (Asset Allocation)
تنوعبخشی در مدیریت پرتفوی (Diversification)
بازنگری و توزین مجدد در مدیریت پرتفوی (Rebalancing)
سخن پایانی آکادمی دانایان
ممکن است انتخاب شما این باشد که سبد سرمایهتان را خودتان مدیریت کنید یا به یک مدیر مالی، مشاور مالی یا یک متخصص مالی دیگر اجازه دهید سبد شما را مدیریت کند. سعی در کاهش ریسک با تخصیص سرمایهگذاریها در بین ابزارهای مالی، صنایع و دستههای دیگر تحقق مییابد. هدف مدیریت پورتفو به حداکثر رساندن بازده سبد، با سرمایهگذاری در حوزههای مختلف است که هرکدام واکنش متفاوتی به یک رویداد دارند. اهداف شما برای آینده، شخصیت شما و میزان تحمل شما برای پذیرش ریسک، همگی عواملی هستند که در تصمیمگیری در مورد چگونگی ساختن پورتفوتان نقش دارند.
4 گام مهم برای تشکیل یک سبد سهام مناسب
امروزه در بازارهای مالی، حفظ یک سبد سهام خوب برای موفقیت سرمایهگذاران حیاتی است.
به عنوان یک سرمایهگذار فردی، شما نیازمند دانستن چگونگی تعیین تخصیص داراییای هستید که بهترین تطابق را با استراتژی و اهداف سرمایهگذاری شخصی شما داشته باشد. به عبارت دیگر، سبد سهام شما باید نیازهای آینده شما برای سرمایه را برآورده و خیال شما را آسوده کند.
سرمایهگذاران میتوانند سبد سهامی همسو با اهداف و استراتژیهای سرمایهگذاری خود با پیروی از رویکردی سیستماتیک بسازند. در این مقاله برخی گامهای اساسی برای اتخاذ چنین رویکردی را مرور میکنیم:
گام اول: تعیین شیوه تخصیص دارایی مناسب شما
تعیین اهداف سرمایهگذاری و موقعیت مالی فردی اولین وظیفه شما در ساخت پورتفولیو است.
از موارد مهم سن است و اینکه چه مدت فرصت دارید تا سرمایهگذاری شما رشد کند و همچنین نیازمند چه مقداری از سرمایه برای سرمایهگذاری هستید و نیازهای سرمایهای آینده شما چیست.
مسلما استراتژی جوانی که تازه فارغالتحصیل شده، مجرد و در شروع مسیر زندگی است با استراتژی یک فرد 55 ساله که در شرف بازنشستگی است و همزمان باید هزینه دانشگاه فرزندش را نیز پرداخت کند متفاوت است.
عامل دومی که باید در نظر بگیرید، شخصیت شما و نوسانات ریسک است. آیا از جمله افرادی هستید که ریسک بیشتر برای رسیدن به بازدهی بیشتر را میپذیرید؟ هر شخصی میخواهد هر سال نسبت به سال قبل بازده بیشتری بدست آورد.
اما اگر شما کسی هستید که وقتی سرمایهگذاریتان در کوتاه مدت افت میکند خوابتان نمیبرد و دچار تنش عصبی میشوید، باید گفت که احتمال سود بردن کلان به تحمل فشار عصبی نمی ارزد.
همانطور که اشاره شد، شفاف سازی وضعیت کنونی و نیازهای سرمایهای آینده و همچنین ریسکپذیری شما عوامل تعیینکننده چگونگی تخصیص سرمایه شما به طبقات مختلف دارایی ها خواهد بود.
احتمال اخذ بازده بیشتر همواره هزینه دارد و آن هم هزینههای ریسک است. (قانون مشهور بده/بستان ریسک و بازده) یعنی هر چه ریسک بیشتری را تحمل کنید و بپذیرید بازده بیشتری بدست میآورید.
طبق این قانون، شما نمیخواهید ریسک را حذف کنید، بلکه آن را بر حسب شیوه و وضعیت منحصر به فرد خود بهینهسازی میکنید. مثلا شخص جوانی که به درآمد سرمایهگذاری اش وابسته نیست میتواند با تلاش و جستجو بازده بیشتری در قبال تحمل ریسک بیشتر حاصل کند.
به عبارت دیگر، شخص در هنگام بازنشستگی نیازمند تمرکز بر حفظ داراییهایش است به طوری که بتواند درآمدی از این داراییها کسب کند؛ البته به گونه ای که از نظر مالیاتی هم صرفه داشته باشد.
سرمایهگذاران بیمهابا (ریسک پذیر) در مقابل سرمایهگذاران محافظه کار (ریسک گریز)
به طور کلی، هرچه تحمل ریسک شما بیشتر باشد، سبد سهام شما بی مهاباتر خواهد بود؛ یعنی بخشی بزرگتری از سرمایه خود را به اوراق مالکیت و سهام و بخش کمتری را به دیگر اوراق با درآمد ثابت اختصاص خواهید داد.
در عوض، هرچه ریسک کمتر باشد، سبد اوراق بهادار شما محافظهکارانهتر خواهد بود. به دو نمونه از این موارد در زیر اشاره میکنیم: یکی برای سرمایهگذار محافظهکار و دیگری برای سرمایهگذار بیمحابای میانه رو.
هدف اصلی پورتفوی محافظه کار حفظ ارزش سبد اوراق بهادار است. تخصیص نشان داده شده در بالا بازده درآمد جاری اوراق را بیان میکند و همچنین پتانسیل رشد سرمایه بلند مدت برای سرمایهگذاری در سهامهای پرکیفیت را فراهم میكند.
پورتفوی بی محابای (ریسک گریز) میانه رو میانگینی از نوسان ریسک را تحمل میکند. این نوع سبد سهام افرادی را جذب میکند که ریسک بیشتر در سبد سهام خود را برای رسیدن به تعادل رشد سرمایه و درآمد میپذیرند.
گام دوم: دستیابی به سبد اوراق بهادار طراحی شده در گام اول
پس از آنکه شیوه درست برای تخصیص داراییها را تعیین کردید، باید به سادگی سرمایه خود را بین طبقات سرمایهای مناسب تقسیم کنید.
این کار در سطح اولیه دشوار نیست سهام ویژگیهای خاص خود را دارد، اما میتوانید برای دقت بیشتر، طبقات را نیز به خردهطبقاتی تقسیم کنید.
به عنوان مثال یک سرمایهگذار میتواند سهام خود را بین بخش و قسمتهای مختلف بازار یا به سهامهای داخی و خارجی تقسیم كند.
اوراق قرضه را نیز میتوان به دو دسته کوتاه مدت و بلند مدت یا اوراق قرضه دولتی و شرکتی تقسیم کرد.
چندین راه برای انتخاب داراییها و اوراق بهادار وجود دارند که میتوانند استراتژی تخصیص سرمایه شما را تحقق بخشند (به خاطر داشته باشید که کیفیت و ظرفیت چیزی که میخرید را تحلیل کنید زيرا همه اوراق قرضه و سهامها مثل هم نیستند).
انتخاب سهام: سهامی را انتخاب کنید که سطح ریسک مورد نظر شما را تحقق ببخشد. در قسمت سهام سبد اوراق بهادار، نقشها (خصوصي و عمومی، نوع بازار و یا سهام ) عواملی هستند که باید در نظر گرفته شوند.
سازمانها را با استفاده از stock screensها تحلیل کنید تا بتوانید سهام بالقوه مورد نظر خود را بیابید (فهرست آن را کوتاه کنید) و از تحلیل عمیق هر کدام از سهامهای بالقوه در ابتدای کار خودداری کنید؛ یعنی اول فهرست را کوتاه کنید سپس به تحلیل عمیق دست بزنید.
این بخش از کار دشوارترین مرحله افزودن اوراق بهادار به سبد سهام شما است تعادل مجدد پرتفوی چیست؟ و مستلزم آن است که به صورت دورهای تغییرات قیمت در سهامهای تحت مالکیت خود را پایش کنید و در خصوص شرکت و صنعت مورد نظر اطلاعات روزآمد داشته باشید.
انتخاب اوراق قرضه: هنگام انتخاب اوراق قرضه چندین عامل را باید در نظر بگیرید؛ مانند تخفیف، سررسید، نوع اوراق قرضه، رتبه آن و همچنین نرخ بهره کلی در محیط.
صندوقهای دو جانبه: این صندوقهای دو جانبه برای گستره متنوعی از طبقات سرمایهای در دسترس هستند و شما را قادر میسازند که سهام و اوراق قرضهای را مالک شوید که به شکلی حرفهای مورد پذیرش قرار گرفته و بهوسیله مدیران صندوق انتخاب شده است.
البته مدیران صندوق برای خدمات خود هزینهای دریافت میکنند که از سودی که کسب میکنید کسر میشود. صندوقهای شاخصي نیز میتوانند گزینه دیگری باشند این صندوقها هزینه کمتری دریافت میکنند؛ زیرا یک شاخص ثابت را منعکس میکنند و به همین دلیل مدیریت آنها به شکلی منفعل انجام میشود.
صندوقهای قابل معامله (ETF): اگر ترجیح ميدهید که در صندوقهای دوجانبه سرمایهگذاری نکنید صندوقهای قابل معامله میتوانند گزینهای موجه برای شما باشند. میتوانید ETF ها را صندوق های دوجانبهای تصور کنید که مانند سهام معامله میشوند.
ETF ها شبیه صندوقهای دوجانبه هستند زیرا سبد بزرگی از سهام هستند.
تنها تفاوتشان این است که به صورت فعال مدیریت نمیشوند اما یک شاخص معین را پیگیری و یا سایر سبدهای سهام را ردگیری میکنند.
از آنجا که مدیریت صندوقهای قابل معامله منفعل است، این صندوقها در عین حال که نسبت به صندوقهای دوجانبه هزینه کمتری دارند، تنوع بیشتری هم ارائه میکنند. صندوقهای قابل معامله همچنین یک گستره پهناور از طبقات دارایی مختلف را پوشش میدهند که میتوانند ابزاری مناسب برای به نتیجه رسیدن سبد اوراق بهادار شما باشد.
گام سوم: سنجش مجدد وزنهای سبد اوراق بهادار
پس از انتخاب موارد لازم برای تشکیل سبد اوراق بهادار باید آن را به صورت دورهای تحلیل کنید و تعادل آن را دوباره به وجود آورید، زیرا حرکات بازار میتوانند وزندهی اولیه شما را تغییر دهند. برای تخصیص دارایی واقعی سبد اوراق بهادار شما باید سرمایهگذاریها را به صورت کمّی دسته بندی کنید و نسبت ارزش هر کدام از آنها را نسبت به کل سبد بسنجید.
سایر عواملی که طی زمان تغییر میکنند عبارتند از وضعیت مالی فعلی شرکت، نیازهای آینده شما و تحمل نوسان ریسک از جانب شما.
اگر چنین تغییراتی وجود داشته باشد، باید پرتفوی خود را نیز به نسبت آنها تغییر دهید. اگر تحمل ریسک شما کمتر شده باشد باید میزان سهام سبد خود را کاهش دهید. شاید هم ریسک پذیری شما افزایش یابد. در این صورت باید در تخصیص داراییهای خود بخش کوچکی را به سهامهای پرریسکتر اختصاص دهید.
اساسا، برای ایجاد تعادل مجدد باید تعیین کنید که در وزندهی موقعیت خود به کدام طبقه از داراییها وزن کمتری داده و به کدام وزن بیشتری دادهاید.
مثلا، فرض کنید که شما 30 درصد داراییهای خود را به سهام شرکتهای کوچک تخصیص دادهاید، در حالی که دادههای شما میگوید که باید تنها 15 درصد از داراییهای خود را به این طبقه اختصاص دهید.
در این صورت ایجاد تعادل مجدد شامل تعیین مقدار نیاز کاهش این موضع از جانب شما و تخصیص آن به سایر طبقات خواهد بود.
گام چهارم: ایجاد تعادل مجدد به شکلی استراتژیک
پس از آنکه نسبت به کاهش اوراق بهادار و میزان کاهش آنها تصمیم گرفتید، مشخص کنید که کدام اوراقی که قبلا وزن کمی داشتند را با فروش اوراق بهاداری که وزن بیشتری به آنها دادهاید میخرید. برای انتخاب اوراق بهادار از روشی که در گام دوم شرح داده شده استفاده کنید.
وقتی داراییها را برای ایجاد تعادل مجدد از سبد اوراق بهادار خود میفروشید، کمی بیشتر درباره آثار مالیاتی تنظیم مجدد پورتفولیوی خود تفکرکنید.
شاید سرمایهگذاری شما در سهامهای رشدی در سالهای گذشته مطلوبیت بالایی داشته است؛ اما اگر همه موقعیتهای سهام خود را برای ایجاد تعادل مجدد در سبد اوراق بهادار خود بفروشید، احتمالا با مالیاتهای فراوان ناشی از سود سرمایه مواجه خواهید شد.
در این صورت احتمالا سودمندتر خواهد بود که هیچ صندوق جدیدی را در آن طبقه دارایی در آینده دخالت ندهید و در عین حال بر سایر طبقات داراییها تمرکز کنید. این امر وزندهی سهامهای شما در سبد اوراق بهادار را طی زمان کاهش میدهد بدون آنکه مالیات حاصل از کسر سرمایه را به شما تحمیل کند.
همواره، نمای کلی اوراق بهادار خود را در نظر داشته باشید. اگر مشکوکید که برخی سهامهای رشدی که وزن آنها بالا است احتمالا در معرض سقوط هستند شاید بهتر باشد آنها را باوجود تبعات مالیاتی که دارند بفروشید.
نظرات تحلیلگران و گزارشهاي تحقیقاتی میتوانند ابزارهایی سودمند برای شما باشند که نمای کلی تحت مالکیت خود را در نظر بگیرید و فروش زیان مالیاتی یک استراتژی است که میتوانید برای کاهش تبعات مالیاتی اتخاذ کنید.
اهمیت تنوع بخشی سبد سهام را به خاطر داشته باشید
طی کل فرآیند ساخت سبد اوراق بهادار، مهم است که شما به یاد داشته باشید که همواره تنوع بخشی خود را حفظ کنید. تنها کافی نیست که به سادگی اوراق بهاداری را از هر کدام از طبقات سرمایهای مالک شوید؛ بلکه باید از درون هر کدام از طبقات نیز تنوع بخشی کنید.
مطمئن شوید که دارایی شما در درون یک طبقه دارایی معین در سراسر خرده طبقات و بخشهای صنایع مختلف گسترده است.
همان طور که ذکر کردیم، سرمایهگذاران تعادل مجدد پرتفوی چیست؟ میتوانند به تنوع خوبی بهوسیله استفاده از ETF ها و صندوق های متقابل دست یابند. این ابزار سرمایهگذاری به سرمایهگذاران فردی اجازه میدهد صرفه به مقیاسی که مدیران صندوق های بزرگ لذت میبرند را به دست آورند. چیزی که یک شخص عادی نمیتواند با یک میزان پول کم به وجود آورد.
نتیجهگیری
به طور کلی؛ سبد اوراق بهاداری که به خوبی تنوع بخشی شده باشد، بهترین شانس را برای شما در جهت رشد پایدار و طولانی مدت در سرمایهگذاری شما خواهد داشت.
این کار دارایی شما را از ریسک سقوط زیادِ حاصل از ساختاری در اقتصاد طی زمان محافظت میکند. پایش تنوع بخشی سبد اوراق بهادار خود را پایش کنید و هر جا که لازم است اصلاحاتی انجام دهید. در این صورت موفقیت دراز مدت مالی خود را به شدت افزایش خواهید داد.
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
برای سرمایهگذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
دیدگاه شما