بازدهی بورس سهام ایران در سه موج همه‌گیری کویید-19: شواهدی از رگرسیون با شکست‌های چندگانه
با وجود رکود در بازارهای مالی جهانی، بورس تهران در دوران شیوع کووید-19 رشد قابل توجهی را تجربه کرد. بنابراین، این مقاله با تحلیل تاثیر سه موج کرونا بر شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران، زیرشاخص‌های آن و صنایع مختلف با داده‌های روزانه ایران و روش رگرسیون با شکست‌های چندگانه، سعی در حل این معما دارد. نتایج نشان می دهد که هر موج کووید-19 تأثیر متفاوتی بر بازار سهام دارد. کووید 19 در موج اول بر شاخص صنایعی مانند پالایش نفت، شیمیایی، فلزات و حمل و نقل تاثیر منفی داشت اما بر صنایعی مانند دارو و غذا تاثیر مثبت داشت. اما در امواج بعدی، واکنش صنایع مختلف به این همه گیری به دو دلیل پیچیده است. یکی اینکه نرخ اسمی ارز بر صنایع اصلی مانند خودرو، بانک، پالایش نفت، فلزات و پتروشیمی (که وزن قابل توجهی در بورس تهران دارند) اثر مثبت و معناداری دارد، که می تواند روند مثبت شاخص به ویژه در موج اول و دوم کووید-19را نشان دهد. دو، دستکاری دولت در افزایش قیمت سهام این صنایع اصلی به منظور تامین مالی کسری بودجه خود باعث شد تا شاخص بورس تهران در برخی دوره‌ها در واکنش به ویروس کرونا در جهت مخالف حرکت کند.
بازدهی مثبت شاخص‌های بورس/ خروج پول حقیقی از بازار سهام
بازار سرمایه در روزی که حقیقی‌ها سرمایه خود را از بورس خارج کردند، بازدهی مثبتی را به جای گذاشت.
به گزارش گروه اقتصادی ایسکانیوز، بازار سرمایه این روزها بر مدار صعودی در حال حرکت است. شاخص‌های عملکردی بورس نشان می‌دهد، رونق به بورس بازگشته است و همین مساله را می‌توان در جریان ورود پول توسط حقیقی‌ها نیز مشاهده کرد.
پیش بینی بورس دوشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۱
شاخص کل بورس تهران برای پنجمین روز متوالی رشد کرد و روند صعودی شاخص کل هموزن برای شانزدهمین روز کاری متوالی تداوم یافت.
برخی از تحلیلگران معتقدند صعود یا نزول شاخص در ۵ روز پیاپی گویای شکل گیری یک روند است. دیروز شاخص چهارمین روز صعودی را ثبت کرد تا یک روند صعودی جدید شکل بگیرد و نشان از تمایل بازار به رشد بیشتر باشد.
*بازار سرمایه وارد فاز اصلاح خواهد شد؟
البته نشانه‌هایی از یک اصلاح جزیی در بازار سهام نیز دیده میشود. شاخص نزدیک سطح یک میلیون و ۵۶۰ هزار واحد شده است و در صورتی که نتواند این مقاومت را به صورت قوی رد کند، می‌توان گفت، درگیر یک کاهش و ریزش خواهد شد.
کارشناسان جدی‌ترین مقاومت پیش روی شاخص کل را عدد یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحدی می‌دانند. به نظر اغلب کارشناسان، با توجه به روند معاملات اگر شاخص کل از محدوده یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد عبور کند، کمی اصلاح در این محدوده داشته باشد و احتمالا تا محدوده یک میلیون و ۴۹۰هزار واحد بازگشت داشته باشد. از طرفی دیگر ممکن است این بازگشت در محدوده فعلی اتفاق بیفتد و پس از آن شاخص برای شکست محدوده یک میلیون و ۶۰۰هزار واحد حرکت کند.
با توجه به روند قیمتی دلار در روزهای گذشته به نظر می‌رسد، هیجان انتظار تورمی در حال شکل گیری در بازار است و مسیر معاملات تحت تاثیر این موضوع قرار گرفته است. به طور کلی با گسترش انتظارات تورمی بازار هم واکنش بهتری به مسائل و روند معاملات نشان می‌دهد. در حال حاضر بازار در شرایطی قرار دارد که با توجه به انتظارارت تورمی موجود قدرت در دست خریداران است و رشد نرخ جهانی فلزات اساسی و نفت نیز نوید ادامه رشد صنایع متاثر را میدهند.
* بازدهی مثبت شاخص‌های بورس
شاخص کل بورس برای پنجمین روز متوالی صعود کرد و با افزایش ۹ هزار و ۱۵۰ واحدی نسبت به روز شنبه به رقم یک میلیون و ۵۵۲ هزار و ۹۹۷ واحدی رسید. بازدهی این شاخص مثبت ۰.۵۹ درصد بوده است.
شاخص کل هموزن بورس نیز برای شانزدهمین روز کاری متوالی صعود کرد و با رشد دو هزار و ۶۹۲ واحدی در سطح ۴۲۹ هزار و ۱۱ واحدی ایستاد. بازدهی این شاخص نیز مثبت ۰.۶۳ درصد بوده است. همچنین شاخص کل فرابورس ۱۳۱ واحد بالا آمد و در سطح ۲۱ هزار و ۲۰۴ واحد قرار گرفت.
* خروج پول حقیقی از بازار سهام
امروز ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار منفی شد و ۳۷ میلیارد تومان پول حقیقی از بازدهی مثبت بورس بورس خارج شد. طی معاملات امروز، بیشترین تزریق پول حقوقی به بورس و فرابورس در سه گروه بیمه و صندوق بازنشستگی، شرکتهای چندرشته‌ای صنعتی و فرآورده‌های نفتی رقم خورد در حالی که برآیند معاملات گروه های زراعت و خدمات بازدهی مثبت بورس وابسته و فلزات اساسی به نفع حقیقی‌ها تمام شد.
در معاملات روز یکشنبه بیشترین خروج پول حقیقی به سهام شتران (شرکت پالایش نفت تهران)، البرز (شرکت بیمه البرز) و شبندر (شرکت پالایش نفت بندرعباس) اختصاص داشت و نمادهای خساپا (سایپا)، زگلدشت (کشت و دام گلدشت نمونه اصفهان) و فخوز (فولاد خوزستان) بیشترین ورود پول حقیقی را داشتند.
* افت ارزش کل معاملات و معاملات خرد
امروز ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم ۸ هزار و ۶۴۴ میلیارد تومان کاهش یافت که نسبت به روز گذشته افت ۱۴ درصدی را نشان می‌دهد. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه ۲۰۱ میلیارد تومان بود که ۲ درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد.
ارزش معاملات خُرد سهام با کاهش ۵ درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم ۶ هزار و ۱۲۵ میلیارد تومان رسید. سهم معاملات خرد از کل معاملات حدود ۷۰ درصد بوده است.
* کاهش ارزش صف‌های پایانی بازار
در پایان معاملات روز یکشنبه، ۳۴۹ نماد رشد قیمت داشتند و تعداد ۷۱ نماد در صف خرید قرار گرفتند. به عبارت دیگر، ۵۷ درصد بازار رشد قیمت داشتند.
در جریان معاملات امروز، ارزش صف‌های خرید نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته ۲ درصد افت کرد و در رقم ۹۷۰ میلیارد تومان ایستاد.
امروز نمادهای شبریز (شرکت پالایش نفت تبریز)، آسیاتک (شرکت انتقال داده‌های آسیاتک) و بفجر (شرکت فجر انرژی خلیج فارس) بیشترین صف خرید را داشتند.
در پایان معاملات روز یکشنبه، ۲۶۴ نماد کاهش قیمت داشتند و تنها یک نماد در صف فروش باقی ماند. به عبارت دیگر، ۴۲ درصد بازار افت قیمت داشتند.
در جریان معاملات امروز، ارزش صف های فروش پایانی بازار نسبت به روز کاری قبل ۸۵ درصد کاهش یافت و یک میلیارد تومان شد.
در پایان معاملات امروز اغلب صف‌های فروش جمع شد و تنها نماد ثباغ (شرکت شهرسازی و خانه سازی باغمیشه) صف فروش داشت.
بازدهی شاخص کل بازدهی مثبت بورس بورس مثبت شد
روند هفتگی بازار سهام در روزهای ابتدایی اریبهشت ماه، بیان گر تداوم رشد شاخص کل بورس برای دومین هفته متوالی است.
به گزارش خبرنگار ایبِنا؛ در شرایطی که در هفته پایانی فروردین ماه، بازدهی شاخص کل بورس به رقم مثبت ۴ درصد رسیده بود، حال در اولین هفته از دومین ماه سال، این روند تداوم یافته است. به گونه ای که در مجموع چهار روز فعالیت بازار سهام، شاخص کل بورس با رشد بیش از ۹ هزار واحدی همراه بود و در نهایت بازدهی مثبت ۰.۶۰ درصدی را به ثبت رسانده است.
تغییرات شاخص کل بورس در هفته نخست اردیبهشت ۱۴۰۱
بررسی ها نشان می دهد در اولین روز کاری هفته (یکشنبه ۴ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱) شاخص کل بورس اوراق بهادار با کاهش ۷۴۸۸ واحدی معادل ۰.۵۰ درصد، به یک میلیون و ۵۰۴ هزار و ۷۳۱ واحد رسید. این در حالی بود که نمادهای معاملاتی فولاد، پارسان، شتران، فملی و شبندر با بیشترین کاهش، تاثیر منفی در روند نزولی شاخص کل بورس داشتند. همچنین در این روز، معامله‌گران بورس ۸ میلیارد و ۵۰۴ میلیون برگه بهادار و سهام را در قالب ۵۴۶ هزار و ۴۰۵ نوبت معامله و به ارزش ۵۰ هزار و ۷۱۴ میلیارد ریال داد و ستد کردند.
در دومین روز کاری هفته (دوشنبه ۵ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱) شاخص کل بورس اوراق بهادار روند مثبتی داشت و در نهایت با افزایش ۲۵۸۶ واحدی معادل ۰.۱۷ درصد، به یک میلیون و ۵۰۷ هزار و ۳۰۱ واحد رسید. در این روز، نمادهای معاملاتی فارس، تاپیکو، فولاد، رمپنا و فملی با بیشترین افزایش، تاثیر مثبت در روند صعودی شاخص کل بورس داشتند. از سوی دیگر، معامله‌گران بورس ۹ میلیارد و ۹۹۵ میلیون برگه بهادار و سهام را در قالب ۵۳۴ هزار و ۹۶۹ نوبت معامله و به ارزش ۵۳ هزار و ۶۱۱ میلیارد ریال داد و ستد کردند.
در سومین روز کاری هفته (سه شنبه ۶ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱) سهامداران شاهد تداوم روند صعودی نماگر بودند. به گونه ای که در پایان این روز، شاخص کل بورس اوراق بهادار با افزایش ۱۵۵۲۶ واحدی معادل ۱.۰۳ درصد، به یک میلیون و ۵۲۲ هزار و ۷۷۵ واحد رسید. این در حالی بود که نمادهای معاملاتی فارس، تاپیکو، شپنا، شستا و نوری با بیشترین افزایش، تاثیر مثبت در روند صعودی شاخص کل بورس داشتند. همچنین معامله‌گران بورس ۱۲ میلیارد و ۶۲۰ میلیون برگه بهادار و سهام را در قالب ۶۳۶ هزار و ۶ نوبت معامله و به ارزش ۶۵ هزار و ۳۶۰ میلیارد ریال داد و ستد کردند.
در چهارمین و آخرین روز کاری هفته (چهارشنبه ۷ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱) شاخص کل بورس اوراق بهادار بازدهی مثبت بورس با کاهش ۱۴۳۳ واحدی معادل ۰.۰۹ درصد، به یک میلیون و ۵۲۱ هزار و ۴۳۴ واحد رسید.
نمادهای پُرتراکنش بورس در هفته ای که گذشت
در چهار روز معاملاتی این هفته بورس، نمادهای شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا)، ایران‌خودرو (خودرو)، سایپا (خساپا)، شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی (شستا)، ایران‌خودرو (خودرو) و پالایش نفت اصفهان (شپنا) در گروه نمادهای پُر تراکنش قرار داشتند.
حقیقی ها به بورس برگشتند/ بازدهی مثبت شاخص ها
به گزارش اکوایران، بازار سهام در هفته دوم فروردین امسال در حالی به کار خود پایان داد که شاخص کل بورس با بازدهی مثبت 2.94 درصد و شاخص هم وزن نیز با بازدهی مثبت 4.6 درصد مواجه شد.
بررسی روند شاخص ها نشان می‌دهد در هفته دوم فروردین شاخص کل بورس وارد کانال جدید 1.4 میلیون واحد شد و در ادامه به سمت نیمه دوم همین کانال در حرکت است. البته با وجود سیگنال های دوگانه از وین، بازار سهام مسیر نسبتا روبه جلو و آرامی را دنبال کرد.
شاخص ها در ابتدای هفته تا روز سه شنبه مسیر روبه جلو را ثبت کردند اما شاخص کل بورس در روز سه شنبه با چالش مواجه شد، البته سایر شاخص ها در بورس و فرابورس در همین روز مسیر افزایشی را به ثبت رساندند. عدد شاخص کل فرابورس در روز یکشنبه به دلیل اختلالات پیش آمده در سامانه معاملاتی به ثبت نرسید.
بررسی ارزش کل معاملات بازار بازدهی مثبت بورس سهام نشان داد که میانگین ارزش کل معاملات در هفته دوم فروردین امسال نزدیک 5.8 همت بود که سهم میانگین ارزش معاملات خُرد 4.5 همت برآورد شد. به طوریکه بررسی ها نشان می داد سهم ارزش معاملات خُرد از کل ارزش معاملات در طول هفته در هر روز بالای 70 درصد بود.
در طول هفته سپری شده (هفته دوم فروردین 1401)، در روزهای یکشنبه و سه شنبه حقیقی ها استراتژی خروج پول ها از بازار سهام و صندوق های درآمد ثابت را در پیش گرفتند. این در حالی بود که در روزهای شنبه و چهارشنبه هم بازار سهام و هم صندوق ها با ورودی پول حقیقی ها همراه شد. در روز دوشنبه نیز اگرچه حقیقی ها پولهایشان را وارد بازار سهام کردند اما در همان روز پولهایشان را از صندوق های با درآمد ثابت خارج کردند.
نکته حایز اهمیت دیگر در بررسی شاخص های عملکردی بازار سهام، برتری قاطع تعداد و ارزش نمادهای دارای صف خرید نسبت به نمادهای دارای صف فروش بود. شکاف میان صف های خرید و فروش در طول هفته به گونه ای بود که در پایان معاملات روزانه در طول هفته این فاصله قابل رصد بود.
سرانه معامله حقیقی ها در طول هفته نشان می دهد که حقیقی ها بیشتر در موقعیت خرید قرار داشتند تا موقعیت فروش. حقیقی ها متاثر از تحولات مربوط به وین دوباره تا حدودی در بازار سهام فعال ظاهر شده اند. حقیقی ها در طول هفته در بیشتر معاملات بیشتر خریدار بودند تا فروشنده.
بررسی تأثیر صرف قیمتی سهام بر بازدهی خریداران عمدهی سهام در بورس اوراق بهادار تهران
این پژوهش به بررسی تأثیر صرف قیمتی سهام بر بازدهی تصاحبکنندگان شرکتها میپردازد و جبران صرف قیمتی پرداختشده برای خریداران از طریق بازدهی سهام، در سالهای پس از انجام معامله را بررسی میکند. بدین منظور معاملات عمدهی منجر به تغییر مدیریت شرکتها طی سالهای 1380 تا 1385 در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب شده و برای دورهی سه سال بعد مورد بررسی قرار گرفته است. با استفاده از آزمون تی ـ تکنمونهای بازدهی سهام برای جبران صرف قیمتی بررسی شده است. شرکتهای هدف بر اساس میزان صرف قیمتی پرداختی بازدهی مثبت بورس در سه گروه شرکتهای بالایی، میانی و پایینی تفکیک شدهاند. نتایج پژوهش بیانگر اینست که در گروه بالایی، صرف قیمتی سهام سه سال پس از انجام معامله، ولی در شرکتهای گروه میانی و پایینی، تنها یک سال پس از انجام معامله با بازدهی سهام جبران میشود. بازدهی تعدیلشده با شاخص صنعت نیز، صرف قیمتی را برای گروههای پایینی، میانی و بالایی بهترتیب در سالهای اول، دوم و سوم جبران میکند.
20.1001.1.10248153.1391.14.2.6.4
عنوان مقاله [English]
A study of the Effect of Acquisition Premium on Acquirer Returns in Tehran Stock Exchange
نویسنده [English]
This research presents a study concerning the relationship between acquisition premium and acquirer returns in acquisition transactions to examine whether بازدهی مثبت بورس the acquirers have been able to earn back the paid premiums through post-acquisition returns after the acquisition. This study is based on data gathered through acquisitions during the period between 2001 and 2006in Tehran Stock Exchange (TSE).One-sample t-test is used to examine the target firm’s yearly stock returns in the three years following the acquisition to find out if post-acquisition stock returns compensate the paid premiums in the acquisitions. Target firms are ranked by acquisition premium and partitioned into three portfolios: low, medium and high premium portfolios. The results show that in the high premium portfolio, the stock returns compensate the premiums in the third year after the acquisition. However, for the low and medium premium portfolios, they compensate only the first year after the acquisition. Also adjusted stock returns could compensate for the premiums in the low, medium and high premium portfolios respectively in the first, second and third years.
اصل مقاله
بررسی تأثیر صرف قیمتی سهام بر بازدهی خریداران عمدهی سهام در بورس اوراق بهادار تهران
چکیده: این پژوهش به بررسی تأثیر صرف قیمتی سهام بر بازدهی تصاحبکنندگان شرکتها میپردازد و جبران صرف قیمتی پرداختشده برای خریداران از طریق بازدهی سهام، در سالهای پس از انجام معامله را بررسی میکند. بدین منظور معاملات عمدهی منجر به تغییر مدیریت شرکتها طی سالهای 1380 تا 1385 در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب شده و برای دورهی سه سال بعد مورد بررسی قرار گرفته است. با استفاده از آزمون تی ـ تکنمونهای بازدهی سهام برای جبران صرف قیمتی بررسی شده است. شرکتهای هدف بر اساس میزان صرف قیمتی پرداختی در سه گروه شرکتهای بالایی، میانی و پایینی تفکیک شدهاند. نتایج پژوهش بیانگر اینست که در گروه بالایی، صرف قیمتی سهام سه سال پس از انجام معامله، ولی در شرکتهای گروه میانی و پایینی، تنها یک سال پس از انجام معامله با بازدهی سهام جبران میشود. بازدهی تعدیلشده با شاخص صنعت نیز، صرف قیمتی را برای گروههای پایینی، میانی و بالایی بهترتیب در سالهای اول، دوم و سوم جبران میکند.
واژه‌های کلیدی: تصاحب، خریدار عمدهی سهام، شرکت هدف، صرف قیمتی سهام.
1. استادیار دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
تاریخ دریافت مقاله: 16/02/1391
تاریخ پذیرش نهایی مقاله: 22/06/1391
نویسنده مسئول مقاله: اصغر عارفی
E-mail:[email protected]
یکی از موضوعات قابل توجه در ادبیات مالی، معاملات عمدهی سهام و مسائل مرتبط با آنها در بازارهای مالی است. اشخاص حقیقی و حقوقی، پیوسته با اهداف مختلفی به خرید عمدهی سهام شرکت موردنظر خود میپردازند. مهمترین هدف خریداران در این معاملات، کسب بازدهی مثبت و افزایش ثروت است. خریداران برای دستیابی به هدف خود، مالکیت و سهام شرکت مورد نظر را به قیمتی بالاتر از قیمت بازار خریداری میکنند، با این امید که صرف قیمتی پرداختشده توسط منافع آتی ناشی از تصاحب سهام جبران شود (Stout, 1990).
تصاحب سهام، به خرید نقدی سهام شرکتهای هدف گفته میشود که بهوسیلهی مزایده اعلام میشود. در تصاحب بازدهی مثبت بورس سهام، خریدار، مالکیت اکثریت شرکت مورد نظر را خریداری و مدیریت کنترلی آن را بهدست میآورد. شرکت خریدار از طریق مذاکره با سهامداران آن ـ که اغلب برخلاف خواستهی مدیران فعلی شرکت هدف است ـ یا از طریق مزایده و مذاکره با مدیران شرکت هدف، تصاحب را انجام میدهند.
در مقابل طرفداران ادغام و تصاحب، دیدگاه دیگری در حال رشد است که ادغام و تصاحب را عامل نابودی ثروت سهامداران شرکت تصاحبکننده می‌دانند. مخالفان مدعی هستند که نتایج مطالعات بیانگر مطلوبیت بیشتر رشد داخلی و راهاندازی پروژهها و شرکتهای تازه تأسیس نسبت به تصاحب و ادغام است (جهانخانی، ثقفی وعارفی، 1385).
صرف قیمتی پرداخت شده در معاملات عمده و بازدهی خریداران پس از تصاحب سهام شرکت مورد نظر (شرکت هدف)، در اکثر بازارهای مالی، موضوعی است که مورد بررسی پژوهشگران قرار گرفته است. نتایج حاصل از بررسیها در بازارهای مختلف متفاوت است، برخی محققان به این نتیجه رسیدهاند که خریداران پس از تصاحب سهام شرکت هدف، بازدهی بیشتر از آنچه سایرین در بازار کسب کردهاند، بهدست آورده و برخی دیگر به این نتیجه رسیدهاند که تصاحب سهام شرکت هدف، بازدهی اضافی بههمراه نداشته و منجر به زیان شده است. با توجه به اهمیت موضوع ذکر شده، این پژوهش به بررسی وضعیت بازدهی خریداران عمدهی سهام در بورس اوراق بهادار تهران، در مورد معاملاتی میپردازد که صرف قیمتی پرداخت شده است. هدف، یافتن پاسخ این سؤال است که آیا خریداران عمدهی سهام توانستهاند صرف قیمتی پرداخت شده را از طریق بازدهی سهام در سالهای پس از معامله عمده جبران کنند.
دراین پژوهش فرضیههای زیرمورد بررسی قرار میگیرد:
- بازدهی پس از تصاحب شرکتهای هدف، صرف قیمتی پرداخت شده توسط خریداران را جبران نکرده است.
- بازدهی تعدیل شده با شاخص صنعت، پس از تصاحب شرکتهای هدف صرف پرداخت شده توسط خریداران را جبران نکرده است.
هنگامی که اوراق بهادار (سهام، اوراق قرضه و . ) به قیمتی بیش از قیمت جاری تابلو به فروش می‌رسد، اوراق بهادار مذکور به صرف قیمت فروخته شده است و میزان صرف قیمت آن را با درصد نشان میدهند (جهانخانی، پارسائیان، 1375). این تفاوت قیمت، ناشی از عواملی چون وضعیت سودآوری شرکت هدف، میزان تمایل مدیران و سهامداران شرکت هدف به فروش عمدهی سهام، میزان ارزش برآورد شدهی خریداران از منافع آتی حاصل از تصاحب سهام شرکت هدف، خوشبینی یا غرور و تکبر خریداران و. است (Antoniou & Arbour & Zhao, 2008).
استوارت پرداخت صرف قیمتی بالا را عامل کاهش قیمت سهام معرفی کرده است. پرداخت صرف قیمت بالا اغلب منجر به شکست معاملات عمده میشود؛ زیرا میزان صرف قیمتی پرداخت شده توسط خریدار نسبت به بازدهی آتی سهام در سالهای پس از انجام معامله، بسیار بالاتر است (Stewart, 1990).
الکساندریدیس، پتمزاس و تراولس، بازدهی پس از تصاحب خریداران عمدهی سهامِ 39 کشور جهان را طی سالهای 1990 تا 2007 بررسی کردند. میانگین صرف قیمتی سهام پرداخت شده در سه کشور آمریکا، انگلستان و کانادا بالاتر از کشورهای دیگر و بهترتیب برابر 79/45 درصد، 02/42 درصد و 01/37 درصد و میانگین صرف قیمتی سهام در سایر کشورها 91/31 درصد بوده است. بازدهی غیر عادی خریداران در این سه کشور منفی گزارش شده است، اما در سایر کشورها، متوسط بازدهی پس از تصاحب خریداران مثبت بوده است (Alexandridis, Petmezas & Travlos, 2010).
آنتونیو، آربور و ژائو، تأثیر صرف قیمتی سهام پرداخت شده بر بازدهی کوتاهمدت و بلندمدت خریداران عمدهی سهام در انگلستان بازدهی مثبت بورس را بررسی کردهاند. هدف آنها بررسی این موضوع بود که آیا پرداخت صرف قیمتی بالا برای کسب سهام یک شرکت، دلیل کاهش ثروت خریداران عمده پس از تصاحب است؟ در پژوهش آنها، خریداران بر اساس صرف قیمتی سهام پرداختی به سه دسته تقسیم شدهاند: خریدارانی که صرف قیمتی بالا پرداخت کردهاند (خریدارانی که 30 درصد بالایی صرف قیمتیهای پرداخت شده توسط آنها بوده است)، خریدارانی که صرف قیمت متوسط پرداخت کردهاند و خریدارانی که صرف قیمتی پایین پرداخت کردهاند (خریدارانی که 30 درصد پایینی صرف قیمتی پرداخت شده توسط آنها بوده است). نتایج پژوهش در مورد بازدهی کوتاهمدت و بلندمدت خریداران، نشان می‌دهد که هر سه دسته خریداران مذکور بازدهی منفی داشتهاند، اما اختلاف میان بازدهی آنها قابل توجه و معنادار نبوده است و میزان صرف قیمتی سهام پرداختشده بر بازدهی منفی و کاهش ثروت خریداران پس از تصاحب تأثیری ندارد (Antoniou, Arbou r& Zhao, 2008).
مولر، اشلینگمان و استولز، در پژوهشی دلایل کاهش ارزش و زیان خریداران پس از تصاحب را بررسی کردند که نتایج بیانگر آن بود که شرکتهای خریدار طی سالهای 1998 تا 2001 پس از تصاحب سهام شرکت هدف، 240 میلیارد دلار ضرر کرده بودند. آنها معتقد بودند که نمیتوان این پدیده را نادیده گرفت و آن را انتقال ثروت از خریداران به سهامداران شرکتهای هدف دانست. نتایج حاکی از آن بود که بخش عمدهی معاملات مذکور، مربوط به تصاحب سهام شرکتهای دولتی بوده است و تمامی این معاملات با معاوضهی سهام انجام شده است. تأمین مالی معاملات تصاحب بهروش معاوضهی سهام علامت منفی به بازار نشان داده و از مهمترین عوامل مؤثر بر کاهش ارزش خریداران بوده است (Moeller & Schlingemann & Stulz, 2005).
هو، اولسون و رابینسون، تأثیر تصاحب شرکتها و خلق ارزش برای سهامداران را در بورس اوراق بهادار نیویورک و آمکس مورد بررسی قرار داده و بازدهی غیر عادی خریداران و شرکتهای هدف در بازهی زمانی یکماهه، پیش از اعلام تصاحب تا 3 سال پس از تصاحب در دورههای 4، 7، 12، 24 و 36 ماهه را محاسبه کردند که نتایج پژوهش بیانگر بازدهی منفی شرکتهای خریدار بود (Hou & Olsson & Robinson, 2002).
ریحانه عابد تأثیر تصاحب شرکتها بر بازدهی سهام آنها را طی سالهای 1379 تا 1384 در بورس اوراق بهادار تهران بررسی کرد و از شاخص بازدهی سهام برای بررسی عملکرد تصاحب شرکتها بهره گرفت. او اختلاف معناداری میان میانگین بازدهی سهام قبل و بعد از تصاحب در شرکتهای هدف را با استفاده از روش آماری تی ـ استیودینت و تی ـ استیودنت جفتی مورد آزمون قرار داد. همچنین گروه آزمایش و کنترل نیز برای شناخت اثرات کلان اقتصادی و صنعتی، عملکرد شرکتهای هدف با عملکرد شرکتهای تصاحب نشدهی مشابه از نظر صنعت، آزمون شد. نتایج پژوهش بیانگر آن بود که عملکرد پس از تصاحب با توجه به شاخص بازدهی سهام بهبود نیافته است (عابد، 1388).
پژوهشهای تصاحب و ادغام شرکتها، دارای چهار رویکرد شامل، مطالعهی رفتار قیمتی سهام، مطالعهی صورتهای مالی، افکارسنجی مدیران و مطالعهی موردی است (Bruner, 2002). رویکرد مطالعاتی این پژوهش، مطالعهی رفتار قیمتی سهام است. در این رویکرد با استفاده از تغییرات قیمت سهام شرکتهای هدف و خریدار، بازدهی سهامداران در حول و حوش تاریخ انجام معامله محاسبه میشود. هدف این رویکرد بررسی میزان افزایش ثروت صاحبان سهام پس از انجام معاملهی عمده است (Brown & Warner, 1985).
روش پژوهش با توجه به استفاده از اطلاعات واقعی گذشته، پسرویدادی است. انتخاب شرکتهای هدف پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در بازهی زمانی 1380 تا 1385بوده است. منظور از شرکتهای هدف، شرکتهایی هستند که با انجام معاملهی عمدهی سهام، حداقل نسبت دوسوم از اعضای هیأت مدیره آنها تغییر کرده است و خریدار توانایی ابقا و جایگزینی اکثریت هیأت مدیره را کسب کرده است. به علت عدم دسترسی کامل به اطلاعات معاملات عمده و صورتهای مالی شرکتهای هدف پیش از سال 1380، دورهی آغاز پژوهش از سال 1380 در نظر گرفته شده است. همچنین با توجه به تمرکز پژوهش بر بازدهی خریداران سهام شرکتهای هدف تا سه سال پس از انجام معامله، پایان دورهی پژوهش سال 1388 در نظر گرفته شده است.
محاسبهی صرف قیمتی سهام نیز با استفاده از رابطهی شمارهی 1 انجام شده است (جهانخانی و پارسائیان، 1375).
میانگین بازدهی شرکتهای هدف طی دورههای یکساله، دوساله و سهسالهی سهام پس از تصاحب نیز با استفاده از رابطهی شمارهی 2 انجام گرفته است.
دیدگاه شما