تجارت الکترونیکی

وب سایت رسمی دکتر طاهر حبیب زاده

اگر شکر کنیم خدا بیشتر می‏‌دهد، امّا اگر کفران نعمت کردیم از دستمان می‏‌گیرد. الشکر قید للموجود و صید للمفقود؛ شکر باعث می‌شود آنچه هست بماند و آنچه نیست بیاید.

جمع بندی وضعیت تجارت الکترونیکی در ایران: از ظهور تا کنون

تاثیر فناوری نوین در تجارت الکترونیکی دنیای تجاری آن قدر زیاد است که شاید بتوان گفت در آینده صحبت از تجارت الکترونیکی بی معنی خواهد شد؛ چرا که تجارت سنتی تقریبا رخت بر بسته، و جز تجارت الکترونیکی گزینه ی دیگری باقی نخواند ماند، تا نیازی به تقسیم بندی تجارت به سنتی و الکترونیکی باشد. حتی در دنیای الکترونیکی نیز رقابت به سطحی خواهد رسید که دیگر نفس الکترونیکی بودن تجارت مد نظر نخواهد بود، بلکه میزان تحمل در فضای مجازی، تسلط بر فنون و شگرد تجارت در فضای الکترونیکی تعیین کننده خواهد بود:

«پنج سال پس از این، دیگر تجارت الکترونیکی وجود نخواهد داشت … تنها شرکت هایی خواهند بود که آموخته اند چطور روش تجارت خود را تغییر دهند تا باقی بمانند، و شرکت هایی که به حاشیه رفته اند.»

باید توجه کرد که در تجارت الکترونیکی تنها سودآوری خود عمل تجارتی، که محصول علل مختلفی چون حذف مرزهای جغرافیای و برخورداری از دامنه وسیعی از مشتریان، و سرعت و سهولت بالا در تجارت است، مطرح نیست، بلکه حذف هزینه های اضافی، زمان، و فاصله ها از دیگر سودهایی هستند که خصیصه ذاتی این نوع تجارت است. در این راستا ذکر گزارش زیر جالب است:

« امروزه هر کارمند آمریکایی به طور متوسط 12000 تکه کاغذ در سال مصرف می کند، هزینه پرینت هر کارمند نیز به طور متوسطه بین 600 الی 2000 دلار در سال است. انبار کاغذها و بازیافت آنها نیز پرهزینه است. دولت ایالات متحده تخمین می زند که انبار تقریبا هر نیم کیلو کاغذ سالانه 19 دلار هزینه می برد. با این نرخ، با فرض اینکه کارمندان شما تنها 60 درصد از کاغذهای پرینت شده را ذخیره کنند، سالانه باید برای هر کارمند 1500 دلار برای ذخیره کاغذ صرف شود. واضح است که هزینه های دیگری نیز در [تجارت] کاغذی وجود دارد، مانند هزینه فکس، ارسال، دریافت و عوامل زمانی مانند انتظاری که برای پرینت شدن مطلبی یا برای دریافت بسته ای صرف می شود.»

نهایتا اینکه تجارت مبتنی بر روش های قدیمی باید فکری به حال خود کنند. دولت های پیشرفته به دلایل مختلف که برخی ذکر شد، و با برنامه های کارشناسی شده و ظرافت بینی های خاصی، مدت هاست که از وادی تجارت سنتی تجارت الکترونیکی تجارت الکترونیکی به دنیای تجارت الکترونیکی کوچ کرده اند، و روز به روز نیز در این عرصه حضور خود را پررنگ تر کرده و رشد می کنند.

ادامه در فایل های پیوست…

شما برای دریافت فایل باید وارد شوید و یا نام نویسی کنید. (دریافت فایل رایگان است)

حتما پوشه Spam یا Junk ایمیل خود را چک کنید، چرا که ممکن است ایمیل حاوی رمز شما به اسپم وارد شود.

تحلیل موانع به کارگیری تجارت الکترونیکی در صنایع غذایی ایران (مطالعه موردی: صنایع غذایی استان یزد)

در نظم نوین اقتصادی، داشتن دانش و بهره برداری مناسب از آن شرط ضروری برای پویا ماندن حیات سیستم­های اقتصادی است. در این بین، بهره­گیری از شیوه­های نوین تجارت الکترونیک می تواند موجبات صرفه­جویی در هزینه­ها و کارآیی بیشتر عملیات تجاری بنگاه‌های تولیدی را فراهم آورد و در نهایت توان رقابتی آنها را افزایش دهد. پژوهش حاضر در صدد پاسخ به این سؤال عمده است که مهم­ترین موانع پیش روی صنایع غذایی در استفاده از تجارت الکترونیک کدام‌اند؟ بدین منظور، پس از بررسی ادبیات تحقیق و مطالعات مشابه، موانع تجارت الکترونیک در سه دسته از سیستم های بازخور منفی مورد بررسی قرار گرفت. از شیوة ترکیبی فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی و تاپسیس فازی برای سطح‌بندی موانع تجارت الکترونیک و محاسبه درجه اهمّیّت عوامل شکل دهنده آنها استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که از دیدگاه جامعۀ مورد مطالعه، موانع سطح مشتری از اهمّیّت بیشتری نسبت به سطح تجارت برخوردار هستند. تعیین درجۀ اهمّیّت هریک از دسته موانع در سطوح مشتری و تجاری نشان داد که در هر دو سطح، موانع اقتصادی بیشترین اهمّیّت را دارند؛ امّا در سطح مشتری، موانع شناختی نسبت به موانع اجتماعی- سیاسی از درجه اهمّیّت بالاتری برخوردار بود در حالی که این وضعیت در سطح تجارت بالعکس گزارش می‌شود.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.2645386.1389.2.4.4.7

عنوان مقاله [English]

Analysis of Barriers in Using IT in Iranian Food Industries (Case Study: Food Industries of Yazd Province)

نویسندگان [English]

• Asghar Moshabaki 1
• amir homayon sarfaraz 2
• habib zare 3
• mohammad ali shahrian 4

As part of a dynamic business strategy in a competitive environment, it is essential for an organization to induct information technology (IT) appropriately and identify its barriers. In تجارت الکترونیکی the constant changing environment today, businesses large and small need to have a well-thought-out strategy to provide customers with the best-of-breed products, services and excellent support on a time.To prove such claims, this study seeks to demonstrate the main IT barriers in food industries of Yazd province.The results show that economic barriers are the most important in application of IT in food industries.

مسیر ورود به دنیای تجارت الکترونیک و قرار گرفتن در بین تاجران بزرگ

مهندس مرادی معاونت اشتغال آفرین مجموعه، در پادکست دیگری به مزایای اینترنت پرداخت.
مرادی در ارتباط با مزایای اینترنت سخن خود را شروع کرد و گفت: در دنیای اقتصاد، مخاطب و مشتری باید بتواند ما را پیدا کند، بدون داشتن اینترنت بهترین راه این است که در یک مسیر و جاده ای قرار بگیریم که رفت و آمد در آن زیاد باشد.

اما بحثی که مطرح می شود این است که چون هنوز اینترنتی وجود ندارد و تجارت به صورت سنتی انجام می شود؛ مدیر فروش شما باید دو یا سه هفته در آن کشور بماند، پرس و جو کند که آیا واقعاً محصول مورد نظر را آن کشور دارد یا خیر، باید با تک تک تامین کنندگان احتمالی ارتباط برقرار کند و نیز ۱۵ الی تجارت الکترونیکی ۲۰ روز زمان بگذارد.

وی در ادامه افزود: اکنون اگر گروه تاجران بزرگ بخواهند رشد کنند و روش کاری خود را تغییر دهند؛ ناگزیرند که از اینترنت استفاده کنند، چون دیگر قرار نیست مدیر بازرگانی خود را به سفر بفرستند.

تاجران جدید و نوپا نیز اگر بخواهند در روش سنتی شروع به کار کنند باید پرس و جو داشته باشند، به چند کشور سفر کرده و در نمایشگاه های مختلف شرکت کنند تا بتوانند تجربه به دست بیاورند، اما توصیه ما این است که با تغییرات مشتریان، خودتان نیز تغییر کنید.

[aradbtn aradsrc="https://aradbranding.com/lms" aparatsrc="https://aparat.com/v/g7HGB" ]

مهارت در تجارت و انتخاب محصول مهم ترین ویژگی یک تاجر موفق

مهندس مهدی محمدی از مدیران فروش مجموعه، در پادکست دیگری نکاتی را پیرامون نوع انتخاب محصول و تاجر موفق بیان نمود.
ایشان با بیان اینکه محصول خوب و بد نداریم بلکه تاجر خوب و بد داریم افزود؛ شما اگر اصول و مبانی اولیه تجارت را درست یاد بگیرید به هنگام انتخاب محصول، هیچ نگرانی و دغدغه ای ندارید، بلکه هر محصولی را که انتخاب کنید می توانید در آن زمینه یک تاجر موفق و خوب باشید.

وی در ادامه خاطر نشان کرد: شما هر محصولی را که انتخاب کنید چالش ها و مشکلات خودش تجارت الکترونیکی را دارد مهم این است که بعد از انتخاب محصول آن مشکلات و معضل ها را در حین کار بر طرف کنید.

لازم به ذکر است ایشان در انتها نکاتی را پیرامون انحصار محصولات بیان نموده و افزودند: وقتی روی محصولی در جامعه ای کار می کنید که در اختیار و انحصار یک قشر از افراد، دولت، ارگان و یا سازمان خاصی است، کار کردن به شدت سخت می باشد.

[aradbtn aradsrc="https://aradbranding.com/lms" aparatsrc="https://aparat.com/v/e90zt" ]

راه های ورود به دنیای تجارت بدون نیاز به سرمایه زیاد و رابطه

مهندس علی پرآور از دیگر مدیران فروش مجموعه، پادکستی در خصوص پر هزینه ترین راه ورود به تجارت پرداخت.
وی در خصوص تجارت گفت: در تجارت بازار صادارتی، هر چند هزینه‌ ها بالا بوده ولی دست شما باز است. معمولا اولین مسیری که به ذهن بسیاری از فعالان اقتصادی می‌ رسد این است که در کشور مقصد دفتر و انبار زده و حتی کالا را در آنجا توزیع کنند.

احداث دفتر در ارزان‌ ترین کشور مانند عمان چیزی حدود ده میلیارد تومان سرمایه می‌خواهد.

راه دیگر این است که در نمایشگاه‌ ها شرکت کنید، این را نیز بسیاری از ایرانی‌ ها انجام می‌ دهند؛ در نمایشگاه‌ های سوریه شرکت کرده تا وارد این تجارت الکترونیکی بازار شوند.

در کشور هایی مانند قطر یک نمایشگاه بین 10 تا 50 میلیون دلار هزینه دارد؛ نتیجه آن نیز بین یک تا سه مشتری است، یعنی شما نمی‌ توانید فردی را پیدا کرده که بگوید من در نمایشگاهی توانستم دویست مشتری پیدا کنم، پس نمایشگاه نیز هزینه بالایی به همراه داشته و تعداد مشتریان نیز محدود است.

ایشان در ادامه افزود: تجارت مدرن، جایگزین روش‌ های مرسوم و سنتی است. برای مثال بار صادراتی، چند کانتینر است و مجبور هستید چند میلیارد سرمایه‌ گذاری کنید، در روش‌ های سنتی بسیاری از افراد می‌ گویند تجارت برای افراد خاص است زیرا پول زیاد یا رابطه محکم می‌ خواهد.

در روش‌ هایی که ما پیشنهاد می‌ دهیم، با استفاده از اینترنت می‌ توانید روش‌ هایی را پیدا کرده که بدون سرمایه زیاد و رابطه، بسیار راحت وارد تجارت شوید.

[aradbtn aradsrc="https://aradbranding.com/lms" aparatsrc="https://www.aparat.com/v/W6R4r" ]

مسیر های آشنایی و همکاری با مجموعه آرادبرندینگ

استاد دستوریان از مدیران فروش مجموعه، در آخرین پادکست امروز به بیان روش های همکاری با مجموعه پرداخت.

وی در خصوص مسیر های آشنایی با آراد و اینکه چگونه می توان با مجموعه وارد همکاری شد بیان کرد: ما قرار نیست محصول یا خدماتی را به شما فروخته یا ارائه کنیم که در راه رسیدن به آن زحمات بسیاری کشیده و هزینه های کلانی را پرداخت می شود.

بلکه آموزش هایی که امروز شما به طور رایگان دریافت می کنید برای ما متحمل هزینه های بالایی بوده که صرفاً داشتن آن را فقط از طریق مطالعه چند کتاب به دست نیاوردیم و عملاً آن را تجربه کرده ایم، زیرا ما برای وارد کردن این علم به صنعت کشور تلاش بسیاری کرده و علاوه بر این که بنیان گذار این دانش در ایران هستیم طی چندین سال کار عملیاتی موفق، مراحل اجرای آن را نیز پشت سر گذاشتیم.

ایشان در ادامه افزودند: فراخوان هایی که ما در رسانه ها قرار می دهیم یکی از مسیر هایی است که شما را به آراد متصل می کند و می توانید ارتباط بگیرید، یکی دیگر از مسیر های ارتباطی مجموعه معرفی دوستانی است که با ما در رابطه کاری و تجاری هستند، آنها نیز عمدتاً از دوستان، بستگان، آشنایان و نزدیکان خود دعوت می کنند تا در این کار شرکت کنند به دلیل اینکه ظرفیت های ما را سنجیده، با ما کار کرده و در آمد کسب کرده اند به ما اعتماد دارند.

دستوریان در نکته پایانی بیان نمود: افکار خودتان را متمرکز کسب در آمد و انباشت ثروت کنید و بدانید که می توانید امروزه از راه هایی که در گذشته وجود داشته و حضور فیزیکی و توانایی جسمی برای پول در آوردن را نیاز داشت استفاده نکرده و تنها کافی است که در مورد تمام این مسائل به درستی فکر کنید و یک تصمیم قاطع و درست بگیرید.

۸۰ درصد تجارت الکترونیک در شبکه‌های اجتماعی

فرهیختگان /روند استفاده از اینترنت طی سالیان اخیر در دنیا و ایران با رشد همراه بود. اما شیوع ویروس کرونا و لزوم رعایت فاصله ‏گذاری و عدم ورود به مراکز پرجمعیت باعث آن شد که نه‏ تنها استفاده از اینترنت به‏ عنوان ابزار ارتباطی رشد بیشتری را تجربه کند بلکه استفاده از خدماتی همچون خرید کالا و استفاده از خدمات کسب و کارهای مجازی نیز وارد دوره‏ جدیدی از حیات خود شد.

چنانکه ارزش مالی تجارت الکترونیکی در دنیا در سال 2021 به ‏نسبت سال 2020 با رشدی حدود 17 درصدی به حدود 5 هزار میلیارد دلار رسید. براساس گزارش آنکتاد در سال 2019، جایگاه ایران در حوزه تجارت الکترونیکی از میان 152 کشور، با 7 پله رشد نسبت به سال‏های قبل به رتبه 42 رسید. اما گزارش اخیر مرکز توسعه تجارت الکترونیکی (زیرنظر وزارت صمت) نیز آمار قابل تاملی دارد؛ ازجمله اینکه گردش مالی کسب وکارهای اینترنتی ایران در سال گذشته به رقم 1200 هزار میلیارد تومان رسیده است. برای تصور درشتی این رقم کافی است بدانیم این رقم را اگر بین 84 میلیون ایرانی تقسیم کنیم به هر ایرانی حدود 15 میلیون تومان می‌رسد. با این حال، طی دو سال اخیر با مطرح شدن طرح صیانت از فضای مجازی، کسب‌و‌کارهای این حوزه حسابی ترسیده‌اند. این ترس بی‌دلیل نیست؛ چراکه طبق گزارش مرکز توسعه تجارت الکترونیکی کشور، 80 درصد از فعالان کسب‌و‌کارهای اینترنتی برای تبلیغ و فروش کالا و خدمات خود، از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. نکته قابل تامل اینکه، از بین 400 هزار کسب وکار خرد متعلق به مردم، 50 درصد از آنها تنها 1 تا 4 سال عمر دارند. این موارد نشان می‌دهد در کشوری که رقم استهلاک سرمایه از تشکیل سرمایه پیشی گرفته، سیاستگذار باید در مواجهه با اینترنت، بیش از اقدامات سلبی، مراقب ورشکستگی بسیاری از کسب‌و‌کارها هم باشد.

رتبه 79 کشور در شاخص آمادگی شبکه
برنامه ‏ریزی برای رشد و توسعه تجارت الکترونیکی نیاز به آن دارد که اولا وضعیت شبکه ارتباطی و فناوری اطلاعاتی پاسخگوی نیاز فعلی باشد و دوم آنکه برنامه‏ ریزی و پیش‏بینی درستی از نیاز به سرمایه ‏گذاری در این بخش انجام گیرد. یکی از این شاخص‏ ها شاخص آمادگی شبکه است که به سنجش ظرفیت کشورها در به‏ کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات به‏ منظور افزایش رقابت و رفاه مردم می‏پردازد. براساس آخرین گزارش جهانی که در سال 2021 ارائه شده، ایران با کسب امتیاز 46.29 (از 100) و بدون تغییر نسبت به رتبه سال قبل، همچنان رتبه 79 را در بین 134 کشور جهان داشته است. کشور هلند با کسب امتیاز 82.06 جایگاه نخست را در این شاخص از آن خود کرده و سنگاپور نیز با امتیاز 80.01 رتبه نخست را در بین کشورهای آسیا و اقیانوسیه دارد. همچنین در میان کشورهای عربی امارات متحده با کسب امتیاز 63.92 مقام نخست را میان کشورهای عربی کسب نموده است.

ضریب نفوذ تلفن همراه و شبکه ‏های اجتماعی
یکی از شاخص‏ هایی که در بررسی وضعیت تجارت الکترونیک می‏توان بررسی کرد، ضریب نفوذ تلفن همراه است؛ چراکه با بررسی این شاخص ظرفیت رشد و توسعه تجارت الکترونیک هر کشور در استفاده از تجارت الکترونیکی موبایل و استفاده از اپلیکیشن‏های مرتبط با آن تا حد زیادی روشن می‏شود. روش محاسبه این شاخص نیز براساس تعداد کاربران تلفن همراه هوشمند به کل جمعیت بوده که براساس آمار جهانی منتشره در سال 2021، با تعداد 57.19 کاربر تلفن هوشمند، رتبه ایران با 3 پله ارتقا به جایگاه دوازدهم دنیا و ضریب نفوذ 68درصدی رسید. بر اساس گزارش جهانی منتشرشده، تعداد کاربران فعال شبکه‏های اجتماعی ایران در سال 2021، حدود 47.7 میلیون نفر بوده است که حکایت از ضریب نفوذ 55.8 درصدی در جامعه دارد. این مقدار در دنیا نیز با در نظر گرفتن جمعیت 4.6 میلیارد نفری کاربران فعال در شبکه‏های اجتماعی به 58.4 درصد می‏رسد.

400 هزار کسب و کارهای مجازی
تعداد کلی کسب‌وکارهای مجازی حدود 400 هزار واحد برآورد شده است که از این میان، حدود 30درصد یعنی بیش از 120 هزار عدد از آنها اینماد دریافت کرده‏اند. از سال 89 بود که اینماد به بررسی کسب و کارهای اینترنتی هم پرداخت و از لحاظ مجوزهای قانونی و احراز هویت قانونی این روند را ادامه داده است. همچنین پراکندگی جغرافیایی کسب و کارهای الکترونیکی دارای اینماد فعال در سال 1400 نشان می‏دهد استان تهران با بیش از 52 هزار کسب و کار دارای اینماد و سهم 50 درصدی در رتبه اول بین استان‏های کشور قرار دارد و پس از آن استان‏ های اصفهان، خراسان رضوی، فارس و آذربایجان شرقی قرار دارند.

کسب و کارهای خرد
اینماد بدون ستاره فرآیند ساده‌شده اعطای اینماد برای کسب وکارهای خرد است که به عنوان اولین تجربه مجوز ثبت‏ محور در کشور، صرفا با احراز هویت و دامنه عملیاتی شده و ظرف چند دقیقه قابل دریافت است. البته به ‏منظور مدیریت ریسک ناشی از عدم انجام احرازهای دیگر در فرآیند اصلی اینماد و جلوگیری از بروز تخلفات و کلاه برداری‏ های گسترده، کسب وکار خرد به گونه‏ ای تعریف شده که تعداد و مجموع مبلغ تراکنش‏ های آن در ماه به ترتیب کمتر از 100 عدد و 100 میلیون تومان باشد و این موضوع به‌صورت سیستمی کنترل می‏شود و در صورت عبور کسب وکار خرد از سطح تعیین شده، کسب وکار موظف است ظرف 10 روز نسبت به طی مراحل کامل اعطای اینماد و دریافت اینماد ستاره‏ دار اقدام نماید. از طرفی سهم دامنه‏ های دارای تراکنش بیش از سقف مجاز از کل دامنه‏ های رد نشان می‏دهد کمتر از یک درصد کسب ‏وکارها از سطح فعالیت مجاز عبور کرده‏اند که بسیار کمتر از برآورد اولیه بوده و به‌خوبی نشان‌دهنده طراحی بسیار مناسب اینماد بدون ستاره و فعالیت در راستای قانون تعریف‌شده برای کسب و کارهای خرد است.

گردش مالی 1200 هزار میلیارد تومانی کسب و کارهای اینترنتی
ارزش کل گردش مالی تجارت الکترونیکی کشور در سال 1400 در مقایسه با سال 1399 با رشد 13 درصدی از حدود 1100 هزار میلیارد تومان به بیش از 1200 هزار میلیارد تومان رسیده که از جمع مبالغ تراکنش ‏های خرید از طریق درگاه پرداخت اینترنتی و مبالغ پرداختی در محل و سایر روش‏ های پرداخت نظیر کارت به کارت، واریز به حساب و. حاصل شد. در این میان سهم پرداخت از درگاه‏ های اینترنتی با حجم 866 هزار میلیارد تومان، 70 درصد از کل ارزش تجارت الکترونیکی در مقابل سهم 30 درصدی از سایر روش‏های پرداخت بوده و متوسط مبلغ تراکنش ‏های تجارت الکترونیکی در سال 1400 برابر با 343 هزار تومان برآورد شده که این میزان با سال قبل حدودا برابر است.
نکته جالب توجه نیز رشد تجارت الکترونیکی در سال 1399 به نسبت سال 1398 است که از 423 هزار میلیارد تومان به 1100 هزار میلیارد تومان رسیده و رشد 159 درصدی را ثبت کرده است. دلیل این رشد نیز قاعدتا به‏ دلیل شیوع ویروس کرونا و توسعه تجارت الکترونیکی در حوزه‏ های جدید نظیر صنایع، محصولات (از جمله کالاهای سوپر مارکتی) و مشتریان(برای مثال میانسالان و سالمندان) بوده است. همچنین در این دوران تراکنش‏ های تجارت الکترونیکی در اکثر کشورهای جهان از جمله ایران به سمت خرید نیازمندی‏ های روزانه که شامل طیف بیشتری از افراد است -به نسبت خرید کالاهای لوکس- سوق داده شده است.

فعالیت 94 درصد کسب و کارهای اینترنتی با سرمایه شخصی
طبق گزارش سال 1400، حدود 94 درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی از روش سرمایه‏ گذاری شخصی برای شروع و توسعه کسب‏ وکار خود استفاده کرده‏اند که این میزان نسبت به سال گذشته حدود2 درصد رشد داشته است. استفاده از روش سرمایه‏گذاری‏های شرکتی نظیر شتاب دهنده‏ها، جمع‏سپاری مالی و سرمایه‏گذاری دولتی به‏ترتیب با سهم 3، 2 و 1 درصدی سایر روش‏های جذب سرمایه هستند. از این رو با توجه به غلبه حداکثری سرمایه‏گذاری شخصی افراد در کسب و کارهای اینترنتی، لزوم توجه سیاست گذاران و مجریان برای ایجاد آرامش و امنیت در این حوزه باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد، چرا که ایجاد تکانه ‏هایی با نیت مختلف آن هم در زمانی که دولت‏ ها در ایجاد اشتغال توفیق چندانی نداشته ‏اند نه‏ تنها به کسب و کارهای خرد ایجادشده توسط مردم آسیب می‏رساند بلکه سرمایه‏ های شخصی و دارایی‏ های آنان را به خطر می‏اندازد.

سهم 80 درصدی شبکه های اجتماعی در تبلیغ و فروش
مطابق با تحقیق به‌دست‌آمده در میان روش‏ هایی که کسب و کارهای مجازی در ارائه کالا و خدمات خود استفاده می‏کنند، 80 درصد از کسب‌و‌کارهای مجازی علاوه بر وب سایت خود، به شبکه‏ های اجتماعی برای ارائه کالا و خدمات خود تکیه دارند. از طرفی در میان شبکه‏ های اجتماعی، اینستاگرام در میان 84 درصد از کسب وکارها مورد استفاده قرار می‏گیرد. بعد از اینستاگرام، واتس‏اپ و تلگرام با سهم ‏های 49 و 32 درصدی در استفاده کسب و کارهای مورد بررسی قرار گرفته ‏اند. پس از شبکه‏ های اجتماعی، پیام‌رسان‏ تجارت الکترونیکی ها با سهم 28 درصدی و نرم ‏افزارهای تلفن همراه با سهم 24 درصدی در رتبه‏ های بعد استفاده توسط کسب‌و‌کارهای مجازی در کنار وبسایت‏ ها بوده‏اند.
همچنین درخصوص دریافت وجه از مشتری نیز 67 درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی از درگاه پرداخت اینترنتی برای دریافت وجه از مشتریان استفاده می‏کنند. 30درصد نیز از روش پرداخت در محل و پرداخت از طریق درگاه اینترنتی بانکی به‌صورت مشترک بهره برده و تنها 3 درصد از کسب و کارهای الکترونیکی، روش‏هایی مانند پرداخت در محل، کارت به کارت و واریز به حساب را برای تحویل کالا و خدمات خود به مشتریان ارائه می‏دهند.

51 درصد کسب و کارهای مجازی نوپا هستند
حدود 54 درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی صرفا در حوزه فروش کالا فعالیت می‏کنند، حدود 14 درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی فقط به ارائه خدمت می‏پردازند و 32 درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی در هر دو حوزه فروش کالا و ارائه خدمت فعالیت دارند. براساس آمار سامانه اینماد حدود 51 درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی که اینماد اخذ کرده‏اند، تا پایان سال 1400، بین 1 تا 4 سال فعالیت داشته‏اند. 27 درصد بین 4 تا 8 سال سابقه فعالیت دارند، 20 درصد کمتر از 1 سال سابقه فعالیت داشته و 2 درصد بیش از 8 سال سابقه فعالیت دارند. علاوه بر این مطابق با آمار به‌دست آمده از سامانه اینماد در سال 1400 حدود 78 درصد از کسب و کارهای مجازی که اینماد اخذ نموده اند، شخصیت حقیقی داشته و 22 درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی با شخصیت حقوقی اقدام به اخذ اینماد کرده‏اند.

ترس کسب‌و‌کارها از صیانت
جمعیت جوان و اشتیاق برای فعالیت اقتصادی در محیط‏های جدید از جمله فضای مجازی و همچنین زیرساخت قابل قبول رشد تجارت الکترونیکی از جمله رشد 13 درصدی ضریب نفوذ اینترنت نسبت به سال 1399 و رسیدن به عدد 127 درصد که بالاتر از میانگین جهانی و منطقه‏ای است نشان می‏دهد رشد این بخش در اقتصاد کشور علی‏رغم جهش طی شیوع بیماری کرونا، باز هم می‏تواند ادامه داشته باشد. خصوصا آنکه بیش از 50 درصد از واحدهای الکترونیکی فعال در کشور بین 1 تا 4 سال سابقه فعالیت داشته و نیاز به فضای اطمینان اقتصادی و اجتماعی و تسهیل‏گری بیش از پیش برای حضور و گسترش فعالیت‏شان حیاتی است. از این رو طرح مباحثی از قبیل طرح صیانت و پیگیری آن از کانال‏ های مختلف نظیر مجلس و شوراهای مربوط به فضای مجازی و همچنین ایجاد محدودیت یا سخت کردن امکان دسترسی به بسترهای ارتباطی نظیر شبکه‏ های اجتماعی از مواردی است که می‏تواند پا بر مسیر تنفس اقتصادی بیش از 400 هزار کسب وکار خرد متعلق به مردم بنهد. کسب‌ و‌کارهایی که بیش از 90 درصد از آن‏ها از محل سرمایه شخصی مردم پا گرفته‏ اند درصورت انجام اقدامات سلبی - یا محدود شدن فضای مجازی- نه ‏تنها به از دست رفتن اعتماد مردم بلکه به ورشکستگی اقتصادی بسیاری از کسب و کارها می‏ انجامد.

تجارت الکترونیکی در سال 1400 رشد 25 درصدی داشت /از لوگوی جدید اینماد رونمایی شد

رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، گفت: اگرچه در قانون برنامه ششم توسعه رشد متوسط 7.5 درصدی در حوزه تجارت الکترونیکی تکلیف شده اما بررسی شاخص‌‌ها نشان می‌دهد که در تجارت الکترونیکی کشور متوسط رشد 25 درصدی داشته ایم.

به گزارش گروه اقتصادی یکتا ، امین کلاهدوزان امروز در نشست خبری گزارش سالانه تجارت الکترونیکی ایران (سال 1400) گفت: براساس وظایفی که در اساسنامه مرکز توسعه تجارت الکترونیکی بر عهده مرکز گذاشته شده یکی از وظایف انتشار گزارش‌های عملکردی اکوسیستم تجارت الکترونیک در هر سال است و لذا گزارش‌های سالانه از سال 1397 به صورت مرتب منتشر می‌شود.

رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی کشور بیان داشت: 60 درصد صاحبان کسب و کار در حوزه تجارت الکترونیکی بین 20 تا 40 سال هستند و این قشر عمدتا از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی هستند و لذا این ارقام ظرفیت فعالیت در حوزه تجارت الکترونیکی را نشان می‌دهد.

وی افزود: در حوزه زیرساخت‌ها مثل تحویل و لجستیک شرکت پست نقش بسیار پررنگی دارد و شرکت پست بیش از 60 درصد تحویل‌های کالا در تجارت الکترونیک توسط شرکت پست انجام می‌شود.

* رشد 25 درصد در شاخص‌های کلان تجارت الکترونیکی

کلاهدوزان اظهار داشت: در قانون برنامه ششم توسعه متوسط 7.5 درصدی برای رشد تجارت الکترونیکی در کشور تکلیف تعیین شده است که شاخص‌های مختلفی که در حوزه تجارت الکترونیک رصد شده است نشان می‌دهد که حداقل رشد شاخص‌ها رشد 15 درصدی و حداکثر نیز رشد 45 درصدی بوده است و این مساله به این معنی است که به صورت متوسط 25 درصد رشد در شاخص‌های کلان تجارت الکترونیک در کشور داشته ایم که این مساله نوید خوبی برای آینده صنعت می‌دهد.

وی افزود: البته فضای کارهای نشده در این حوزه بسیار زیاد است و دولت سیزدهم مصمم است که از ظرفیت و توان بخش خصوصی و توان شرکت‌های دانش بنیان در این حوزه استفاده کند.

رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی کشور بیان داشت: مهمترین دستاورد مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در حوزه تنظیم گری این بوده که متوسط زمان صدور اینماد را به 10 دقیقه در اینمادهای بی‌ستاره و به یک ساعت در اینمادهای ستاره‌دار رسانده است.

وی افزود: از آذرماه سال 1400 اینمادها به صورت ثبت محور بوده است و آذر ماه 1400 تا انتهای همان سال حدود 3800 اینماد بی ستاره صادر شده است و تقریبا تا آخر مرداد امسال نیز همین تعداد اینماد بی‌ستاره صادر شده است و نزدیک 17 هزار اینماد ستاره‌دار در 5 ماهه اول 1401 صادر شده است که این رشد نشان می دهد که تسهیل‌گری در مرکز مورد استقبال واقع شده است.

کلاهدوزان در رابطه با زیرساخت‌های مالی اظهارداشت: موضوع با بحث ساماندهی درگاه‌های پرداخت اینترنتی آغاز شد و اکنون براساس توافق با مجموعه بانک‌ها انجام شده، درگاه‌های پرداخت اقساطی و پرداخت‌های مدت‌دار هم به زیرساخت‌های مالی اضافه شده و از آخر مهرماه امسال شرکت‌های تجارت الکترونیکی می‌توانند در پنجره واحد تجارت الکترونیکی از آن درگاه‌ها استفاده کنند.

* ارزش کل معاملات تجارت الکترونیکی در سال 1400 به 1.237 هزار میلیارد تومان رسید

فرانک ابوالعصوم مدیر واحد پایش مرکز توسعه تجارت الکترونیکی با ارائه گزارشی از وضعیت تجارت الکترونیکی کشور در سال 1400 گفت: در بخش زیرساخت تجارت الکترونیکی در سال 1400 ضریب نفوذ اینترنت به 127.2 درصد رسیده که بالاتر از میانگین آسیا و جهانی است و ضریب نفوذ شبکه‌های اجتماعی 56 درصد است و تعداد کاربران شبکه‌های اجتماعی 48 میلیون نفر برآورد شده است.

مدیر واحد پایش مرکز توسعه تجارت الکترونیکی اظهار داشت: در بخش تعداد کاربران اینترنت هم.106.92 میلیون نفر کاربر اینترنت در سال 1400 داشته‌ایم که نسبت به سال 99 نزدیک به 13 درصد رشد داشته است.

وی اظهار داشت: در سال 1400 تعداد صدور گواهی نامه الکترونیکی به یک میلیون و 317 هزار و 477 گواهی امضا رسیده است که نسبت به سال 99 در مجموع 124 درصد رشد داشته است.

ابوالمعصوم اظهار داشت: ضریب نفوذ تلفن همراه در سال 1400 با 6 درصد رشد به 167 درصد رسیده و تعداد کاربران تلفن همراه هوشمند 57.19 میلیون نفر برآورد شده است، تعداد کل گواهی الکترونیکی صادر شده از ابتدا تا آخر 1400 نیز 2 میلیارد و 681 مورد بوده است. ارزش کل معاملات تجارت الکترونیکی کشور نیز به 1.237 هزار میلیارد تومان رسیده است که این عدد 866 هزار تجارت الکترونیکی میلیارد تومان آن مربوط به خریدهای اینترنتی است که از طریق درگاه اینترنتی انجام شده است و 371 هزار میلیارد تومان آن نیز مربوط به سایر روش‌های پرداخت است.

وی افزود: متوسط مبلغ هر تراکنش تجارت الکترونیک هم 343 هزار تومان برآورد شده است و ارزش کل معاملات تجارت الکترونیکی در تجارت الکترونیکی سال 1400 نسبت به سال 99 در مجموع 13 درصد رشد داشته است و تعداد کل تراکنش‌های تجارت الکترونیکی نیز 3 میلیارد و 6 میلیون عدد برآورد شده که نسبت به سال 99 در مجموع 14 درصد رشد داشته است.

ابوالمعصوم بیان داشت: تعداد کل اینمادهای اعطا شده در سال 1400 نسبت به سال 1399 در مجموع 5 درصد رشد داشته است.

* صدور اولین مجوز ثبت محور توسط وزارت صمت

در ادامه این نشست علیرضا شاه‌ میرزایی معاون تجارت و خدمات وزارت صمت اظهار داشت: چند رویکرد در وزارت صمت در حوزه تجارت الکترونیکی وجود داشته است که یک رویکرد مهم آن است که قبل از اینکه در هیات مقررات زدایی مساله‌ای مطرح شود و در درگاه مجوزها وجود داشته باشد ما تحولات را از ابتدای دولت سیزدهم در روند صدور مجوز ایجاد کرده‌ایم و تحولات قبل از الزامات قانونی به صورت داوطالبانه توسط وزارت صمت انجام شده است. و اولین مجوز ثبت محور در صدور اینماد توسط وزارت صمت انجام شده است.

وی افزود: یکی از مشکلات ما در حوزه مالیاتی است و بسیاری از کسب و کارهای نیاز است در بحث استعلامات و اتصال به درگاه‌های مالیاتی، شناسه مالیاتی را دریافت کنند لذا امیدواریم در این بخش نیز سرعت عمل افزایش یابد.

شاه میرزایی بیان داشت: در حوزه تبادلات خارجی نیز اتفاقات خوبی افتاده است و ما هم استفاده از رمزارزها را داریم و شرکت پست نیز ظرفیت بالایی دارد و می‌تواند در تبادلات تجارت بین‌الملل فعال باشد و همه اینها منتظر گمرک است و اگر سامانه‌های گمرکی نتواند تراکنش‌های خرد را به سرعت مدیریت کند و اتصالات برقرار نشود از این ظرفیت‌هایی که تجارت الکترونیک در بعد بین‌المللی فراهم کرده است نمی توانیم استفاده کنیم.

وی افزود: ما امیدواریم دستگاه‌های دیگر نیز سرعت عمل داشته باشند و با کار تیمی ما می‌توانیم زیر ساخت‌های قانونی را ایجاد کنیم و به این ترتیب می‌توان بخشی از مشکلات کسب و کارهای الکترونیکی کشور را حل کرد.

معاون وزیر صمت اظهار داشت: ما بین حوزه پروانه‌های صنفی کسب و کار مجازی و اینماد افتراق داشتیم و این دو گاهی با هم هماهنگ نبودند و کسب و کارها باید به دو جا مراجعه می‌کردند و لذا ما این مساله را کاملا یکپارچه کردیم.

وی اظهار داشت: در همه جای دنیا بازارهای هوشمند برای طلا وجود دارد و مردم می‌توانند خرید و فروش طلا را بصورت اینترنتی انجام دهند و این مساله به شفاف سازی کمک می‌کند، اما اگر ما این موضوع را ممنوع اعلام کنیم در نتیجه بازار طلا پناه می‌برد به تلگرام و شبکه‌های اجتماعی غیرمجاز و در آنجا بدون نظارت فروش اتفاق می‌افتد و این مساله درست نیست.

معاون وزیر صمت گفت: در حوزه حمل و نقل عمومی و بخصوص حمل بار درخواست داریم و با وزارت راه کار را پیش می‌بریم و در هیات دولت تصویب شد. باید اجازه بدهند به پلتفرم‌های حمل بار هوشمند که حمل بار انجام دهند و بهره وری حمل و نقل بسیار افزایش می‌یابد و حتی در حمل مسافر نیز باید استفاده شود .

* تراکنش تجارت الکترونیکی کشور 40 برابر درآمد دولت از گمرکات

در ادامه این نشست محمدرضا قادری عضو مرکز نوآوری شرکت پست ایران بیان داشت: سالانه شاهد رشد 100 درصدی حجم مرسولات تجارت الکترونیکی بوده ایم برای اینکه بتوانیم خدمات خودمان را به روز ارائه کنیم مرکز نوآوری پست، تجارت الکترونیکی و لجستیک پیشرفته تاسیس شده است.

وی افزود: امروز سهم پست از اقتصاد دیجیتال حدود 8.5 درصد است.

قادری بیان داشت: تراکنش تجارت الکترونیکی کشور 40 برابر درآمد دولت از گمرکات کشور بوده است. یک میلیارد دلار در سال 1400 درآمد گمرکات کشور بوده است که نزدیک 40 میلیارد دلار تجارت الکترونیکی داخلی ما بوده است.

در این مراسم همچنین از لوگوی جدید نماد اعتماد الکترونیکی با عنوان نماد تجارت الکترونیکی رونمایی شد.