شاخص صنعت و شاخص مالی

نسبت های مالی ابزاری هستند که برای ارزیابی قدرت نسبی شرکت ها با انجام محاسبات ساده روی اقلام موجود در صورت سود و زیان ، ترازنامه و صورت جریان های نقدی مورد استفاده قرار می گیرند. نسبت ها کارایی عملیاتی ، نقدینگی ، ثبات و سودآوری شرکت ها را اندازه گیری می کنند و اطلاعات مناسب تری نسبت به داده های خام مالی به سرمایه گذاران می دهند. سرمایه گذاران و تحلیل گران می توانند با استفاده از تکنیک آنالیز نسبتاً محبوب ، و مسلماً ضروری ، مزایای سودآوری را در بازار سهام بدست آورند.

شاخص های بورس چیست؟ معرفی انواع شاخص های بورس

شاخص های بورس عبارتی است که حتی اگر تا به حال در بازار بورس هیچ فعالیتی هم نداشته باشید ممکن است بار ها از اخبار یا رسانه های مختلف به گوش شما خورده باشد که مثلا شاخص بورس امروز با رشد n درصدی مواجه بوده است و یا به میزان n واحد افت کرده است.
سوال بسیاری از افرادی که به تازگی وارد بازار بورس شده اند و یا قصد ورود به این بازار را دارند این است که این شاخص های بورس چیست و چه اطلاعاتی را در اختیار ما قرار می دهد؟
برای سرمایه گذاری و افزایش درآمد از بازار های مختلف سرمایه گذاری از جمله بورس لازم است تا سرمایه گذاران ، بازار مورد نظر خود را به خوبی ارزیابی کنند و توانایی تحلیل آن را داشته باشند تا بتوانند بهترین عملکرد را در آن بازار داشته باشند.
در بازار بورس نیز اطلاعاتی از قبیل آمار فروش شرکت های مختلف ، حجم و ارزش معاملات ، تغییرات نرخ ارز ، میزان ورود و خروج اشخاص حقیقی و حقوقی و . داده هایی هستند که لازم است سرمایه گذاران با آنها آشنا باشند تا بتوانند این بازار را به خوبی ارزیابی کنند.
اما یکی از مهم ترین داده های موجود در بازار بورس که در اثر معاملات بازار به طور روزانه تغییر می کند شاخص های بورس است که انواع مختلفی از آن در حال حاضر وجود دارد و تحلیل و بررسی درست آنها می تواند منجر به افزایش دارایی و کسب سود بیشتر از بازار بورس شود.
در ادامه این مقاله قصد داریم به معرفی شاخص های بورس بپردازیم و نقش هرکدام را در بازار بورس بیان کنیم.
پس اگر علاقه مند به سرمایه گذاری در بازار بورس هستید و آشنایی زیادی با مفهوم شاخص های بورس ندارید با ما همراه باشید.

شاخص بورس چیست؟

شاخص بورس عددی است که وضعیت کلی بازار بورس را بیان می کند و روند صعودی یا نزولی آن را نشان می دهد.
هنگامی که فعالان اقتصادی ، موسسات مالی و دولتی ، رسانه های اجتماعی و . بخواهند در مورد رونق یا رکود بازار بورس صحبت کنند ، تغییرات شاخص بورس را در بازه های زمانی مختلف مورد ارزیابی قرار می دهند.
همانطور که اطلاع دارید بنا بر نیاز های مختلف سرمایه گذاران امروزه ما چندین شاخص مختلف در بورس داریم که هر کدام بیانگر جنبه خاصی از بورس هستند و اطلاعات مختلفی را در اختیار ما قرار می دهند.
معرفی انواع شاخص های بورس
در بازار بورس اوراق بهادار تهران شاخص های مختلفی وجود دارد که سهم داران از آن ها برای سرمایه گذاری یا خرید و فروش سهم ها استفاده می کنند.
در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم:

• شاخص کل بورس

شاخص کل بورس یکی از پرکاربرد ترین شاخص های بورسی است و در واقع همان شاخصی است که بار ها از اخبار یا رسانه از آن به عنوان شاخص بورس تهران نام برده می شود.
این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس است.
به بیان دیگر نوسانات شاخص کل نشان دهنده میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس است.
شاخص کل بورس میزان سود نقدی پرداختی به سهام داران را نشان نمی دهد.
بر طبق فرمول محاسبه شاخص کل ، هر چقدر شرکت ها سرمایه و سهام بیشتری را به خود اختصاص دهند تاثیر بیشتری روی شاخص کل خواهند داشت.

• شاخص قیمت

شاخص قیمت نیز یکی از اصلی ترین انواع شاخص های بورس است که تفاوت اصلی آن با شاخص کل این است که در شاخص قیمت تنها قیمت سهام شرکت های بورسی در فرمول مورد محاسبه قرار می گیرد اما در شاخص کل علاوه بر قیمت ، سود پرداختی سالیانه شرکت ها نیز در محاسبه شاخص لحاظ می شود.
شاخص قیمت روند کلی سهام تمامی شرکت های حاضر در بورس اوراق بهادار را نشان می دهد.
در این شاخص نیز همانند شاخص کل هرچه شرکت بزرگتر باشد تاثیر آن بر شاخص قیمت بیشتر است.

• شاخص هم وزن

در شاخص هم وزن بر خلاف شاخص های قبلی ، کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس بدون در نظر گرفتن کوچک یا بزرگی آنها به یک اندازه در محاسبه شاخص بورس کل سهیم هستند.
این شاخص از تاریخ 5 اسفند ماه سال 1393 توسط سایت مدیریت بورس در دسترس عموم افراد قرار گرفت و علت محاسبه آن نیز در خواست برخی از فعالان اقتصادی مبنی بر واقعی نبودن شاخص کل بود.

• شاخص سهام آزاد شناور

یکی دیگر از انواع شاخص های بورس شاخص سهام آزاد شناور است که جزو شاخص های پرکاربرد به حساب می آید.
به قسمتی از سهام شرکت ها که صاحبان آن ها قصدی برای مدیریت در شرکت ندارند و فقط برای خرید و فروش سهام وارد معملات آن سهم می شوند ، سهام شناور آزاد گفته می شود.
بنابر تعریف دیگر می توان گفت که میزان سهامی از شرکت ها که در اختیار سهام داران حقیقی قرار می گیرد و مرتبا در بازار خرید و فروش می شود ، سهام شناور آزاد نام دارد.
با وجود شباهت این شاخص به شاخص کل اما تفاوتی نیز بین آنها مشاهده می شود و آن این است که در شاخص سهام آزاد شناور هنگام وزن دهی شرکت های موجود در سبد شاخص به جای استفاده از کل سهام منتشر شده تنها از سهام شناور شرکت ها استفاده می شود.

• شاخص صنعت و شاخص مالی

کلیه شرکت هایی که در بورس اوراق بهادار حضور دارند به دوبخش صنعتی و مالی تقسیم می شوند.
در بخش صنعتی شرکت های تولیدی و صنعتی نظیر پتروشیمی ، سیمان ، مخابرات ، خودروسازی و . حضور دارند و در بخش مالی نیز شرکت های سرمایه گذاری ، بانک ها بیمه و. قرار دارند.
همانطور که از اسم آنها نیز مشخص است شاخص صنعت بیانگر میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت های فعال در بخش تولیدی و صنعتی و شاخص مالی نیز نشان دهنده میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت های فعال در زمینه مالی است.

• شاخص 50 شرکت برتر

هر سه ماه یک بار فهرستی از شرکت های فعال تر بر اساس میزان نقد شوندگی سهام توسط بورس منتشر می شود.
هر شرکتی که سهامش در بورس راحت تر و سریع تر خرید و فروش شود نقد شوندگی بیشتری دارد.
شاخص 50 شرکت برتر میانگین قیمت سهام این 50 شرکت را نشان می دهد که طی این مدت سود و قیمت آنها چه تغییری کرده است.

جمع بندی

همانطور که در ابتدای مقاله اشاره شد برای سرمایه گذاری در هر بازاری لازم است اطلاعات کاملی از آن بازار داشته باشیم تا بتوانیم به خوبی آن را تحلیل کنیم.
شاخص های بورس نیز یکی از مهم ترین داده هایی هستند که لازم است تمامی سرمایه گذاران بورس با آن آشنا باشند و توانایی ارزیابی شاخص های مختلف را کسب کنند.
اما بهتر است توجه داشته باشیم که افزایش شاخص کل ، لزوما به معنای سود دهی سهام همه شرکت های حاضر در بورس نیست و بالعکس.
زیرا همانگونه که شاره کردیم شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی بورس است و ممکن است علیرغم رشد قابل توجه شاخص کل بورس سهام تعدادی از شرکت ها با افت قیمت مواجه بوده است.
بنابراین سرمایه گذاران نباید تنها به رشد یا افت شاخص کل بورس اتکا کنند و بدون بررسی کامل در مورد ارزش سهام مورد نظر خود اقدام به سرمایه گذاری کنند.

شاخص صنعت و شاخص مالی

[email protected]

آخرین مقالات

چهار شاخص مالی مهم برای نظارت بر عملکرد کسب‌وکار

مقدمه

در دنیای کسب‌وکار، همه به دنبال موفقیت و پیروزی هستند. اما منظور از موفقیت چیست؟ شاید از منظر یک بنیان‌گذار استارت‌آپی که خودش هم صاحب ایده بوده، در وهله اول دستیابی به اهداف عملکرد فنی محصول در اولویت باشد. دیگری ممکن است جذب سرمایه‌گذار را یک موفقیت بزرگ بداند. شاید هم مواردی همچون عرضه محصول نهایی به بازار و فروش بالای آن، یکی از المان‌های عمومی موفقیت در نظر مالکان کسب‌وکار نوپا باشد.

فارغ از نوع نگاه به موفقیت کسب‌وکار، تعریف برخی شاخص‌های کلیدی عملکردی ( KPIs ) برای رصد و نظارت بر کسب‌وکار و مسیر حرکت به سوی اهداف از پیش تعیین‌شده، بسیار مهم است. در میان این شاخص‌های مختلف، شاخص‌های مالی نقشی کلیدی ایفاء نموده و آینده کسب‌وکار به شدت به آن‌ها وابسته می‌باشد. از همین رو، در مقاله حاضر سعی شده تا چهار شاخص‌ کلیدی عملکرد مالی کسب‌وکار را به طور خلاصه معرفی کنیم.

شاخص کلیدی عملکرد چیست؟

یک « KPI »، معیاری برای رصد عملکرد کسب‌وکار و میزان موفقیت آن محسوب شده که بینشی مطلوب از قدرت مالی و عملیاتی شرکت فراهم می‌سازد. شاخص‌های کلیدی عملکرد، بر مبنای هر نوع داده اطلاعاتی که برای کسب‌وکار اهمیت دارد، از فروش محصول گرفته تا نرخ کلیک برای تبلیغات وب و یا حتی نرخ مصرف مواد اولیه، قابل تعریف می‌باشد. در مجموع، تعریف شفاف یک « KPI » و اندازه‌گیری دقیق آن، می‌تواند تصویر مفیدی از سلامت کسب‌وکار در مقاطع زمانی مختلف ارائه نماید. لازم به تأکید است، زمانی « KPI »ها کارآمدتر می‌شوند که از آن‌ها برای تجزیه و تحلیل روندها در طول زمان و سنجش پیشرفت اهداف یا مقایسه کسب‌وکار با سایر شرکت‌های مشابه استفاده شود.

شاید از خود بپرسید که کدام شاخص کلیدی عملکرد بهتر است؟ در پاسخ باید گفت، آن شاخصی برای کسب‌وکار شما کارآمدتر خواهد بود که امکان تشخیص نقاط قوت (کارهایی که به خوبی انجام می‌شوند) و نقاط ضعف (کارهایی که باید بهبود یابند) را فراهم نماید. به عبارت بهتر، معیارهای ارزیابی عملکرد شرکت‌های مختلف، متفاوت است. از طرف دیگر، تعیین مفیدترین و معنی‌دارترین شاخص کلیدی عملکرد، بسیار چالش‌برانگیز بوده و در حالت کلی، این انتخاب به اهداف شرکت، مدل کسب‌وکار و فرآیندهای عملیاتی بستگی دارد. برخی از « KPI »ها تقریباً به‌طور عمومی (در تمامی کسب‌وکارها و به شکل جهانی) قابل اجرا می‌باشند. اما برخی دیگر هم به الزامات و شرایط خاص صنعت ارتباط می‌یابند. برای درک بهتر، این نکته را در نظر بگیرید که آمار فروش یا میزان درآمد، یک شاخص عمومی و رایج در تمامی سطوح است، اما وضعیت موجودی مواد اولیه بیشتر به صنایع تولیدی مرتبط می‌شود. در مقابل، مشاغل و کسب‌وکارهای خدماتی ممکن است در ارزیابی کارایی خود، بر عملکرد کارکنان و شاخص‌های مرتبط با آن متمرکز شوند. در نتیجه، برای کسب‌وکار خود بایستی مجموعه‌ای از « KPI »ها را انتخاب کنید که بیشترین مطابقت را با اولویت‌های تجاری و عملیاتی شما دارند.

شاخص‌های مالی؛ ابزاری برای ارزیابی دقیق عملکرد شرکت

شاخص‌های کلیدی عملکرد مالی، بخشی از معیارهای انتخابی هستند که به مدیران و متخصصان مالی در تجزیه و تحلیل کسب‌وکار و سنجش مسیر حرکت به سوی اهداف استراتژیک کمک می‌کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که برای نظارت بر موفقیت شرکت‌ها و افزایش نرخ رشد آن‌ها، طیف گسترده‌ای از « KPI »های مالی قابل استفاده بوده که شناسایی و درک آن‌ها توسط کارآفرینان استارت‌آپی، اهمیت بسیار زیادی دارد.

در پاسخ به این‌که چرا معیارها و شاخص‌های مالی برای کسب‌وکار شما مهم هستند، باید به این نکته اشاره نمود که این شاخص‌ها، همانند نشانگرها و چراغ‌های هشداردهنده خودرو، مدیران کسب‌وکار را قادر می‌سازند تا بر روی تصویری بزرگ‌تر تمرکز نموده و با هدایت ایمن و هوشمندانه کسب‌وکار، هر گونه مشکل فوری را بدون درگیر شدن در جزئیات آن شناسایی نمایند. این داده‌های اطلاعاتی که همچون قطعات یک پازل پیچیده در کنار هم قرار می‌گیرند، مدیریت شرکت برای دستیابی به اهداف خاص را تسهیل می‌کند.

شاخص‌های مالی زیادی وجود دارد که عمدتاً بر مفاهیمی همچون سود، درآمد، هزینه‌ها یا سایر نتایج مالی تکیه می‌کنند. در حالت کلی، این شاخص‌ها را می‌توان در پنج گروه تقسیم‌بندی نمود:

1. شاخص‌های سودآوری ( Profitability KPIs )، مانند حاشیه سود خالص و ناخالص؛

2. شاخص‌های نقدینگی ( Liquidity KPIs )، مانند نسبت جاری (نسبت سرمایه در گردش)؛

3. شاخص‌های کارآمدی ( Efficiency KPIs )، مانند گردش موجودی و گردش حساب‌های دریافتنی؛

4. شاخص‌های ارزشیابی ( Valuation KPIs )، مانند سود هر سهم و نسبت قیمت به درآمد؛

5. شاخص‌های ارزش بازار حقوق صاحبان سهام ( Leverage KPIs )، مانند نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام.

چهار شاخص مالی مهم برای کنترل بر عملکرد استارت‌آپ

استارت‌آپ‌ها هم مانند سایر کسب‌وکارها، اعم از شرکت‌ها و صنایع بزرگ یا شرکت‌های کوچک و متوسط تولیدی و خدماتی، نیازمند تعریف و به‌کارگیری شاخص‌های حداقلی برای نظارت بر عملکرد خود می‌باشند. این شاخص‌ها باید به نحوی تعریف شود که به اتخاذ تصمیمات تجاری آگاهانه و مفید کمک نموده، عملکرد مالی شرکت را روشن ساخته و امکان جستجوی منابع مالی را برای بنیان‌گذاران و مدیران فراهم آورد. اما در این میان، تعریف شاخص‌های پیچیده و مبتنی بر داده‌های اطلاعاتی خاص، آن هم در ابتدای راه‌اندازی یک کسب‌وکار جدید، کمی دشوار است. کارآفرینان نوپا به برخی شاخص‌های مالی ساده و سرراست نیاز دارند که هم به سادگی در دسترس بوده و هم تصویری کلی از وضعیت عملکردی شرکت برایشان مجسم نماید.

در ادامه، با چهار مورد از مهم‌ترین شاخص‌های مالی که استارت‌آپ‌ها با آن‌ها سروکار دارند، آشنا می‌شویم:

الف) جریان نقدینگی ( Cash flow ):

جریان نقدی یا میزان ورود و خروج پول از کسب‌وکار، یکی از مهم‌ترین شاخص‌های عملکردی در حوزه مالی است. بن ریچموند ( Ben Richmond )، یک مدیر مالی ارشد در شرکت‌های فناور آمریکایی، از یک قیاس جالب برای این شاخص استفاده می‌کند. وی کسب‌وکار را به‌عنوان یک فراری شگفت‌انگیز و جریان نقدی را بنزین آن می‌داند: «اگر بنزین نداشته باشید، فراری شما چیزی جز یک وسیله تزئینی در گاراژ نخواهد بود».

اکثر نرم‌افزارهای حسابداری به شما این امکان را می‌دهند که جریان وجوه نقدی را به صورت خودکار ایجاد کنید. ریچموند می‌گوید، درک این‌که چقدر پول نقد در دست دارید، اولین قدم از بررسی وضعیت کسب‌وکار از منظر مالی است. در ادامه، قادر به ترسیم پیش‌بینی‌هایی برای آینده بوده و بر مبنای آن‌ها می‌توانید برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام دهید.

ب) سود ( Profit ):

کسب سود، هدف اصلی بسیاری از کسب‌وکارها است. گزارش سود و زیان در یک بازه زمانی مشخص، یکی از مفیدترین گزارشاتی است که می‌تواند عملکرد کسب‌و‌کار را به صورت خلاصه به شما نشان دهد.

مانند جریان وجوه نقدی، نرم‌افزارهای حسابداری قادر به تولید صورت سود و زیان نیز می‌باشند. پس از دریافت این گزارش، به منظور به حداکثر رساندن سود و کاهش هزینه‌های غیر ضروری، می‌توانید فرصت‌های پیش رو را شناسایی نموده و موفق‌ترین محصولات و خدمات خود را اولویت‌بندی کنید.

ج) حساب‌های پرداختنی ( Accounts Payable ):

این ضرب‌المثل رایج را در نظر بگیرید: «برای پول درآوردن باید پول خرج کنید». با نظارت و کنترل فعال بر حساب‌های پرداختنی خود (پولی که برای خریدهای اعتباری به فروشندگان یا تأمین‌کنندگان بدهکار هستید)، می‌توانید تعیین کنید که در چه زمان‌هایی، به چه مقدار پول نقد نیاز دارید.

شما باید مطمئن شوید که پول کافی برای ادامه کار و پرداخت به موقع به فروشندگان و تأمین‌کنندگان خود دارید. سالی مولینز تامپسون ( Sallie Mullins Thompson )، یک حسابدار رسمی که با صاحبان مشاغل کوچک و متوسط کار می‌کند، در این خصوص می‌گوید: «نداشتن نقدینگی کافی از درآمدهای تجاری برای انجام تعهدات مالی، یکی از مهم‌ترین دلایل شکست مشاغل و کسب‌وکارها است».

پرداخت به موقع (یا حتی زودهنگام)، به شما امکان می‌دهد تا رابطه خوب خود با تأمین‌کنندگان و . را حفظ کنید، از تخفیف‌های پرداخت احتمالی استفاده نموده و بر اعتبار تجاری خود بیفزایید. این امر، در جذب سرمایه‌های بعدی شما به شدت اثرگذار خواهد بود.

د) حساب‌های دریافتنی ( Accounts Receivable ):

کدام یک از فاکتورهای مالی شما مهم‌تر هستند؟ چقدر طول می‌کشد تا مشتریان این فاکتورها را پرداخت کنند؟ چه مقدار از پول نقد متعلق به شما، در فاکتورهای پرداخت نشده بلوکه شده است؟ پاسخ همه این سؤالات، در شاخص مالی حساب‌های دریافتنی مستتر است (پولی که مشتریان در قبال کالاها یا خدماتی که قبلاً تحویل گرفته‌اند، به کسب‌وکار شما بدهکار هستند).

پیگیری حساب‌های دریافتنی، دارای مزایای مشابهی با شاخص حساب‌های پرداختنی است. با تعیین یک تخمین واقع‌بینانه برای پرداخت فاکتورهای مشتریان (و اطمینان از این‌که آن‌ها به موقع بدهی خود را پرداخت می‌کنند)، می‌توانید جریان نقدینگی خود را بهتر مدیریت کرده و از ضررهای احتمالی جلوگیری کنید.

سند شناسنامه شاخص مالی + داشبورد مالی

نسبت های مالی ابزاری هستند که برای ارزیابی قدرت نسبی شرکت ها با انجام محاسبات ساده روی اقلام موجود در صورت سود و زیان ، ترازنامه و صورت جریان های نقدی مورد استفاده قرار می گیرند. نسبت ها کارایی عملیاتی ، نقدینگی ، ثبات و سودآوری شرکت ها را اندازه گیری می کنند و اطلاعات مناسب تری نسبت به داده های خام مالی به سرمایه گذاران می دهند. سرمایه گذاران و تحلیل گران می توانند با استفاده از تکنیک آنالیز نسبتاً محبوب ، و مسلماً ضروری ، مزایای سودآوری را در بازار سرمایه بدست آورند.

توضیحات

هدف از گردآوری محصول :

محصول ارایه شده شامل ۵۰ شاخص در حوزه مالی میباشد کهاین شاخص ها از چندین مرجع ترجمه و بر اساس نیاز بازار بومی و در انتها گردآوری گردیده است. و با توجه شاخص صنعت و شاخص مالی به نیاز بازار سرمایه و بنگاه های اقتصادی از میان شاخص های دیگر انتخاب شده است.امید است با جمع آوری این مجموعه ارزشمند که حاصل تلاش مدت زمان بسیار زیادی بوده است ، بتوانیم سهم کوچکی در این حوزه و گسترش منفعت عمومی جامعه برای هر چه بهتر شدن وضعیت فعالیتهای اقتصادی داشته باشیم .

تعریف اجمالی از نسبتهای مالی :

نسبت های مالی ابزاری هستند که برای ارزیابی قدرت نسبی شرکت ها با انجام محاسبات ساده روی اقلام موجود در صورت سود و زیان ، ترازنامه و صورت جریان های نقدی مورد استفاده قرار می گیرند. نسبت ها کارایی عملیاتی ، نقدینگی ، ثبات و سودآوری شرکت ها را اندازه گیری می کنند و اطلاعات مناسب تری نسبت به داده های خام مالی به سرمایه گذاران می دهند. سرمایه گذاران و تحلیل گران می توانند با استفاده از تکنیک آنالیز نسبتاً محبوب ، و مسلماً ضروری ، مزایای سودآوری را در بازار سهام بدست آورند.

ضرورت استفاده از نسبتهای مالی :

نسبت های مالی روشی استاندارد را برای مقایسه شرکت ها و صنایع فراهم می کند. استفاده از نسبت ها ، همه شرکت ها را از نظر تحلیلگران در یک زمینه بازی نسبتاً برابر قرار می دهد. شرکت ها به جای اندازه ، حجم فروش یا سهم بازار بر اساس عملکردشان قضاوت می شوند. مقایسه داده های خام مالی دو شرکت در یک صنعت فقط بینش محدودی را ارائه می دهد. نسبت ها فراتر از اعداد است تا نشان دهد که چقدر یک شرکت در سودآوری ، تأمین بودجه کسب و کار ، رشد از طریق فروش و نه بدهی و طیف وسیعی از عوامل دیگر مهارت دارد.

به عنوان مثال یک شرکت قدیمی ممکن است ۵۰ برابر درآمد یک تجارت کوچک جدید داشته باشد ، که باعث می شود شرکت قدیمی در نگاه اول قوی تر به نظر برسد. تجزیه و تحلیل این دو شرکت با نسبت هایی مانند بازده سهام (ROE) ، بازده دارایی (ROA) و حاشیه سود خالص ممکن است نشان دهد که شرکت کوچکتر بسیار کارآمدتر کار می کند و سود قابل توجهی بیشتر به ازای هر دلار دارایی های به کار رفته سود می کند.

ارزیابی سهام از نظر قدرت و ضعف:

زبان مشترک و درک نسبت ها به سرمایه گذاران و تحلیل گران کمک می کند تا نقاط قوت و ضعف شرکت ها یا صنایع مختلف را ارزیابی و به آنها اعلام کنند. تحلیل بنیادی اصطلاحی است که در تعیین قدرت نسبی شرکتها برای اهداف سرمایه گذاری از نسبت های مالی استفاده می شود. با تجزیه و تحلیل دقیق نسبت های یک شرکت می توان فهمید که کدام شرکت ها دارای قدرت اساسی برای افزایش ارزش سهام خود در طول زمان دارند و یک فرصت بالقوه سودآور هستند ، در حالی که به بازیکنان ضعیف بازار نیز اشاره می کند.

برنامه ریزی و عملکرد:

نسبت ها می توانند هنگام ایجاد برنامه های تجاری یا میزان شفافیت برای وام دهندگان و سرمایه گذاران ، به کارآفرینان راهنمایی کنند. صاحبان مشاغل کوچک می توانند با استفاده از روندهای صنعت به عنوان پایه ، اهداف عملکردی معین را از لحاظ نسبت های خاص تعیین کنند تا نگاهی اجمالی به پتانسیل شرکت جدید به سرمایه شاخص صنعت و شاخص مالی گذاران داشته باشند. نسبت ها همچنین می توانند به عنوان انگیزه ای برای تغییر استراتژیک در یک سازمان ، با ارائه راهنمایی و بازخورد مربوط به مدیریت ، به عنوان تغییر ارزیابی نسبت به تغییرات سازمانی ، ارائه دهند.

شاخص بازار اول بورس چیست و چه نقشی در بازار دارد؟

شاخص بازار اول که نامی آشنا برای بسیاری از سرمایه گذاران است امروزه رشد کمتری در بازار بورس داشته است. سرمایه گذاران برای آشنایی با بورس برای پیشرفت و رسیدن به سود یا کم کردن ضرر نیاز به تحقیق و مطالعه بیشتری دارند تا با اصطلاحات و کلمات مربوطه آشنا بشوند. در این مقاله قصد داریم مفهوم شاخص بازار اول و به شاخص بورس و کاربرد آن در بورس بپردازیم.

شاخص بازار اول بورس

در فرهنگ فارسی شاخص به معنی عددی است که میانگین ارزش چند چیز مرتبط با یکدیگر را برحسب درصدی از همان میانگین، در فاصله زمانی معین بیان می کند. یعنی شاخص نماینده مجموعه‌ای از متغیرهای یک نوع است و به صورت کلی شاخص را می‌توان نشان‌ دهنده سطح عمومی یک چیز از پیش تعیین شده به طور معمول قیمت در میان گروهی از متغیرهای مورد بررسی تعریف کرد.

در معاملات بورس اوراق بهادار 8 شاخص مهم وجود دارد که برای سرمایه ‌گذاران اهمیت بسیاری دارند این شاخص ها در بورس اوراق بهادار تهران برای بررسی و بازیابی بازار مالی به کار برده می‌شوند مثل شاخص کل قیمت، شاخص قیمت و بازده نقدی، شاخص بازده نقدی TEDIX، شاخص صنعت و شاخص مالی، شاخص سهام آزاد شناور، شاخص بازار اول و بازار دوم، شاخص 50 شرکت برتر، شاخص 30 شرکت بزرگ که در واقع برای نمایش بازدهی بازار سرمایه این شاخص ها محاسبه می شوند.

اگر بخواهیم شرح دهیم که شاخص بازار اول در بورس چیست باید شاخص صنعت و شاخص مالی بگوییم در بورس اوراق بهادار تهران شرکت‌های بورسی بر اساس میزان سرمایه، تعداد سهام داران، وضعیت سودآوری، عدم وجود زیان انباشته، حداقل درصد حقوق سهام داران و.. دسته بندی می شوند. این تقسیم بندی در بازار بورس نشان دهنده بازار شرکت‌های بزرگ و شرکت‌های کوچک است و در این میان شرکت هایی که در شرایط بهتری نسبت به دیگرشرکت های سرمایه گذاری قرار گرفته باشند در بازار اول هستند و دیگر شرکت‌های در بازار دوم قرار می‌گیرند.

شاخص بازار اول و دوم چیست

در بالا گفتیم در بورس اوراق بهادار تهران شاخص‌های گونا گونی برای بررسی و بازیابی بازار مالی به کار برده می‌ شوند که شاخص بازار اول بورس و شاخص بازار دوم در این بین قرار دارند. به این صورت که سازمان بورس سهام پذیرفته شده در بازار بورس را بر اساس مقدار سودآوری، درصد شناوری، تعداد سهام و … در این دو شاخص تقسیم بندی می ‌کند.

قیمت کل

شاخص قیمت کل برای سهام پذیرفته ‌شده در هر کدام از این بازارها به تفکیک محاسبه می ‌گردد و از آن به عنوان شاخص بازار اول و بازار دوم یاد می ‌گردد. در واقع این موضوع مربوط به شاخص بازار اول است و اگر در بازار دوم محاسبه شود شاخص کل شرکت‌های عضو در بازار دوم به دست می ‌آید. در صورتی که شاخص کل بازار دوم با سرعت بیشتری افزایش یابد نشان دهنده آن است که رشد در بازار دوم نسبت به بازار اول بهتر است و بازده سرمایه‌گذاری در شرکت‌های کوچک یعنی شرکت های مربوط به بازار دوم طرفدار و محبوبیت بیشتری دارد.

شاخص بازار اول چیست

پیش از این با تعریف شاخص بازار اول آشنا شدیم گفتیم که تمامی شرکت هایی که در شرایط بهتری نسبت به دیگر شرکت های سرمایه گذاری قرار گرفته باشند در بازار اول هستند. در واقع به صورت روزانه می توانیم میانگین سود و ضرر شرکت های بزرگ بورس را از این طریق به دست آوریم.شرکت‌هایی که در بازار اول حضور دارند به دو دسته تابلو اصلی و فرعی تقسیم می ‌شوند.

در تابلوی شاخص های منتخب بورس اوراق بهادر تهران می توانیم اطلاعات بسیاری در مورد شاخص بازار اول دریابیم. این اطلاعات شامل زمان و مقدار انتشار، تغییرات روزانه ی این شاخص و درصد تغییراست. علاوه بر این می توانیم بیش ترین و کم ترین معامله مربوط به این شاخص را مشاهده کنیم.

برای مثال تابلوی شاخص ها نشان می دهد که در ساعت 16:05 به میزان 232.721.56 انتشار یافته است.

شاخص بازار اول فرابورس

در شاخص بازار اول فرابورس 30 نماد وجود دارد. هر کدام از این نماد ها به تفکیک اطلاعات مخصوص خود را دارند. از جمله تاریخ معامله، آخرین قیمت، تغییر، درصد تغییر، بیشترین و کمترین معامله که می توانیم در جدول مربوط به این شاخص مطالعه کنیم. در واقع تفاوت بورس و فرابورس در این است که فرابورس بسیار ساده تر از بورس فعالیت می کند. به طوری که فرابورس بخشی از بازار سرمایه که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند را هدایت می کند. اما بورس مکانی است که در آن بین تولید کنندگان و مصرف کنندگان معامله انجام می شود. در ادامه پیشنهاد می شود مقاله نحوه انجام معاملات در بورس و فرابورس را مطالعه کنید.

فرابورس

بازار اول فرابورس ایران در آبان سال 1387 با ساختاری شبیه به بورس فعالیت خود را زیر نظر سازمان بورس اوراق بهادار شروع کرد اما شرایط پذیرش و معامله در آن بسیار ساده‌ تر است. انواع مختلفی از اوراق بهادار در بازار فرابورس وجود دارند که ورود به آن به نسبت بورس شرایط کمتری را نیاز دارد به این ترتیب سرمایه گذاران می توانند با حداقل شرایط و با کمترین زمان به بازار مالی وارد شده و از تمام مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار فرابورس بهره‌ مند شوند. همچتیت پیشنهاد می کنیم مقاله وضعیت بورس امروز ایران را مطالعه کنید.

پنج بازار در فرابورس وجود دارد با نام‌های بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه که شرکت‌های واجد شرایط می توانند سهام خود را در بازار اول و دو مبادله کنند و شرکت‌هایی که این شرایط را نداشته باشند در بازار پایه معامله می کنند.

شاخص بازار اول و دوم

گفتیم که شرکت‌هایی که از نظر میزان سرمایه و میزان سهام در اختیار مردم در وضعیت بهتری باشند در بازار اول بورس تهران قرار می گیرند. شرکت‌هایی که در شرایط پایین ‌تری قرار دارند در بازار دوم بورس تهران پذیرش می‌شوند. شاخص بازار اول هم به دو دسته فرعی و اصلی تقسیم می شود.

ولی با این حال در حال حاضر شاخص بازار دوم از نظر رشد در شرایط بهتری است و معاملات بیشتری را در بر می گیرد که این نشان دهنده آن است که محبوبیت بیشتری بین سرمایه گذاران دارد. با منفی شدن این دو شاخص به صورت اختصاصی شاخص کل به طور قطعی منفی نمی شود ولی این تغییرات می تواند در وضعیت شاخص کل تاثیر داشته باشد.

از جمله نماد هایی که در شاخص بازار دوم قرار دارن می توان به آبادا، افق، اميد، بركت، بشهاب، پاسا، پارس، پاكشو و ثامان را نام برد در این جا هم نماد های وغدیر، وپارس، خساپا، کروی، دکیمی، وسپه، سرود، تپکو، وامید، ونوین، کچاد و ساروم را نام برد. در نهایت پیشنهاد ایران بورس به شما بازدید از مقاله بهترین نماد بورس ایران برای سرمایه گذاری در سال 1399 می باشد.

سوالات متداول شاخص بازار اول

تمامی شرکت هایی که در شرایط بهتری نسبت به دیگر شرکت ها قرار گرفته باشند در بازار اول هستند در واقع به صورت روزانه می توانیم میانگین سود و ضرر شرکت های بزرگ بورس را از طریق شاخص بازار اول به دست آوریم.

تفاوت بورس و فرابورس در این است که فرابورس بسیار ساده تر از بورس فعالیت می کند. به طوری که فرابورس بخشی از بازار سرمایه که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند را هدایت می کند.

در بورس اوراق بهادار تهران شرکت‌های بورسی بر اساس میزان سرمایه، تعداد سهام داران، وضعیت سودآوری، عدم وجود زیان انباشته، حداقل درصد حقوق سهام داران و.. دسته بندی می شوند.

معرفی شاخص های بورس اوراق بهادار ایران

شاخص در لغت به معنی نمودار، مرتفع یا عددی که میانگین ارزش مجموعه‌ای از اقلام مرتبط با یکدیگر را برحسب درصدی از همان میانگین در فاصله زمانی دو تاریخ بیان کند.

انواع شاخص در بورس اوراق بهادار 8 نوع است که هر کدام از آن‌ها تحلیل های مربوط به خود را دارد و جایگاهی مربوط به خود را در بورس اوراق بهادار دارد.

در این مقاله به شناخته ترین شاخص های بورس در بازار اوراق بهادار می‌پردازیم.

1-شاخص کل قیمت (TEPIX)

بورس اوراق بهادار ایران از سال 1369 اقدام به انتشار و محاسبه شاخص قیمت خود با نام تپیکس (TEPIX) نمود.

این شاخص از 52 شرکت که در آن زمان کل شرکت های پذیرفته شده در بورس را شامل می‌شد در برمی گرفت.

فرمول شاخص کل بورس تهران

شاخص قیمت کل شرکت های پدیرفته شده در بورس را در برمیگیرد وقتی که شرکت بسته باشد قیمت اخرین معامله در نظر گرفته می‌شود. p قیمت سهم و q حجم آن سهم، D مجموع حجم سهام همه شرکت هاست. پر واضح است در محاسبه شاخص کل هم وزن فقط میانگین قیمت ها را لحاظ میکنند و تعداد سهام شرکت ها اهمیتی ندارد این کار باعث می شود اثر شرکت ها در شاخص هم وزن، مستقل از اندازه شرکت باشد و شرکت کوچک هم بتواند در شاخص اثر گذار باشد.

جامع، موزون و دردسترس بودن را می‌توان جزو مزایای خوب این شاخص معرفی کرد. همچنین شاخص کل در مواردی همچون افزایش سرمایه از طریق آورده یا مطالبات سهامداران، افزایش و کاهش شرکت‌ها و ادغام شرکت‌ها تعدیل می‌شود تا تغییرات حاصل از این رخدادها در مقدار شاخص تاثیر نداشته باشد.

شایان ذکر است افزایش سرمایه از محل اندوخته و پرداخت نقدی موجب تعدیل این شاخص نمی‌شود.

2-شاخص صنایع

شرکت های پذیرفته شده در بورس در صنایع مختلفی طبقه‌بندی می‌شوند. این طبقه‌بندی که بر اساس روش ISIC صورت می‌گیرد، منجر به تفکیک 28 صنعت در بورس تهران شده است. بورس تهران اقدام به محاسبه شاخص قیمت برای هر صنعت ها می‌کند که همگی با فرمولی مشابه شاخص کل قیمت محاسبه می‌شوند. در یک تفکیک کلی‌تر، شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران به دو گروه مالی و صنعتی تقسیم بندی شده‌اند.

بورس اوراق بهادار تهران برای هر کدام از دو گروه (گروه مالی و گروه صنعتی) به محاسبه شاخص قیمت برای آن‌ها می‌پردازد و هر دو در طراحی، محاسبه و تعدیل از معیارهای شاخص کل قیمت پیروی می کنند.

3- شاخص 50 شرکت برتر

بورس تهران با دو روش اقدام به محاسبه و انتشار شاخص قيمت 50 شركت فعالتر ميكند. در روش اول كه منجر به محاسبه شاخص 50 شركت فعالتر – ميانگين ساده مي شود از روش ميانگين ساده استفاده ميشود. روش دوم نيز همانند TEPIX محاسبه و تعديل ميشود و منجر به محاسبه شاخص 50 شركت فعالتر – ميانگين موزون مي شود.

اين شاخص نشاندهنده سطح عمومي قيمت 50 شركت منتخب بورس است. آن چه در انتخاب 50 شركت مزبور كه در دوره‌هاي سه ماهه صورت ميگيرد، بيشترين اهميت را دارد تعداد روزهاي دادوستد شركت‌ها است. به تعبير ديگر بر خلاف ساير بورس ها كه به طور معمول، ميزان سرمايه را براي انتخاب شركت هاي منتخب ملاك قرار مي دهند و تنها آن را مقيد به ميزان مشخصي از نقدشوندگي مي كنند، بورس تهران نقدشوندگي يا فعاليت شركت‌ها را ملاك اصلي براي گزينش 50 شركت قرار داده و به همين سبب شاخص مزبور را شاخص 50 شركت فعال‌تر ناميده است.

4-شاخص قیمت و بازده نقدی (TEDPIX)

شاخص قيمت و بازده نقدي يا همان شاخص بازده كل با نماد TEDPIX از فروردين 1377 در بورس تهران محاسبه و منتشر شده است. تغييرات اين شاخص نشانگر بازده كل بورس است و از تغييرات قيمت و بازده نقدي پرداختي، متأثر می ‌شود. اين شاخص كليه شركتهای پذيرفته شده در بورس را در بردارد و شيوه وزندهی و محاسبه آن همانند شاخص كل قيمت (TEPIX) است و تنها تفاوت ميان آن دو در شيوه تعديل آنها است.

همانطور كه در بخش پيشين اشاره شد شاخص قيمت و بازده نقدي علاوه بر موارد تعديل شاخص قيمت در صورت پرداخت سودنقدي نيز تعديل پايه مي‌شود. شاخص قيمت و بازدة نقدي بورس تهران با فرمول زير محاسبه مي شود.

فرمول شاخص قیمت و بازده نقدی بورس تهران

5-شاخص بازده نقدی

شاخص بازده نقدي كه با نماد TEDIX منتشر ميشود، بيانگر سطح عمومي بازده نقدي پرداختي شركت‌ها است و مقدار آن از تقسيم پايه شاخص كل قيمت بر پايه شاخص قيمت و بازده نقدي، به دست ميآيد.

6-شاخص سهام شناور آزاد (TEFIX)

به صورت کلی سهام شرکت‌های بورسی را سهامداران حقیقی و حقوقی خریداری می‌کنند و معمولاً سهامداران حقوقی مالکان پرنفوذی در شرکت‌های بورسی به شمار می‌آیند و در صورت خریداری سهام شرکت‌های بورسی، درصد بالایی از سهام شرکت را تصاحب می‌کنند. با توجه به این موضوع، به میزان سهامی که معمولاً در شرکت‌های بورسی در اختیار سهامداران حقیقی قرار دارد و مرتباً در بازار خریدوفروش می‌شود، سهام شناور آزاد گفته می‌شود.

در این میان هر چقدر میزان درصد سهام شناور آزاد یک شرکت بیشتر باشد، برای سرمایه‌گذاران حقیقی، این شرکت بورسی جذابیت بیشتری دارد. با توجه به این موضوع، شاخص آزاد شناور تغییرات قیمت آن بخش از سهام را می‌سنجد که توسط سهامداران حقیقی خریدوفروش می‌کند؛ این شاخص می‌توانند تصویر مناسبی از شرکت‌های بورسی در اختیار سهامداران قرار دهد.

7-شاخص بازار اول و دوم

بورس اوراق بهادار بر اساس مؤلفه‌هایی نظیر میزان سرمایه، تعداد سهامداران، وضعیت سودآوری، تعداد سهامی که توسط سهامداران حقیقی در بازار خرید و فروش می‌شود یا اصطلاحاً سهام شناور آزاد و …شرکت‌های بورسی را دسته‌بندی کرده است. بر اساس این تقسیم‌بندی، شرکت‌هایی که شرایط بهتری داشته باشند در بازار اول و دیگر شرکت‌های بورسی در بازار دوم دسته‌بندی می‌شوند.

در این میان شرکت‌هایی که در بازار اول حضور دارند نیز به دو دسته تابلو اصلی و فرعی تقسیم می‌شوند. برای هر یک از این دسته‌بندی‌ها یک شاخص وجود دارد که میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌هایی را نشان می‌دهد که در این گروه‌ها حضور دارند.

8-شاخص 30 شرکت برتر

۳۰ شرکت بزرگ‌تر شامل شرکت‌هایی می‌شود که در صدر ۳۰ شرکت بزرگ بورس قرار بگیرند و شاخص سی شرکت بزرگ‌تر میانگین وزنی این ۳۰ شرکت را برآورد می‌نماید و شیوه محاسبه آن مشابه شاخص کل قیمت است.معمولاً در دوران رکود بازار و زمانی که شاخص مسیر مشخصی ندارد با انجام معاملات بلوکی در سهامی که جزو ۳۰ شرکت بزرگ‌تر هستند رقم شاخص را تغییر بااهمیتی می‌دهند.

با توجه به اینکه شاخص، سطح عمومی قیمت‌ها یا بازدهی را نشان می‌دهد، کاهش یا افزایش آن لزوماً بیانگر صعود یا نزول قیمت تمامی شرکت‌ها نیست؛ چون ممکن است بخشی از شرکت‌ها با افزایش قیمت همراه باشند اما نزول قیمت تعداد بیشتری از شرکت‌ها یــا شرکت‌هایی با حجم بیشتر، سطــح عمومی قیمت‌ها و در نتیجه میزان شاخص را کاهش دهد.

از طرفی شاخص‌ها سطح قیمت را در مقایسه با تاریخ مشخصی که تاریخ مبدأ نام دارد نشان می‌دهند؛ به عبارت دیگر سطح شاخص‌ها نسبت به تاریخ مبدأ یا همان زمان آغاز محاسبه شاخص سنجیده می‌شود.