بورس کالا ایران

بانکداری نیوز

آغاز بهار ۹۷ و نام‌گذاری امسال از سوی مقام معظم رهبری با نام «حمایت از کالای ایرانی» می تواند آغازگر بهار تولید ایرانی باشد.

به گزارش بانکداری خبر به نقل از (سنا)؛ حامد سلطانی نژاد در یادداشتی نوشت: «حمایت از کالای ایرانی» بورس کالا ایران عبارتی است که همواره مورد تاکید و توجه مسوولان اقتصادی بوده اما به دلیل نبود نقشه راهی روشن، در برخی حوزه ها نتایج مطلوبی در این عرصه حاصل نشده است. اما آغاز بهار ۹۷ و نام‌گذاری امسال از سوی مقام معظم رهبری با نام «حمایت از کالای ایرانی» می تواند آغازگر بهار تولید ایرانی باشد. در واقع تاکیدات رهبر معظم انقلاب بر لزوم همدلی مسوولان و مردم برای حمایت و خرید کالای ایرانی، همان نقشه راه روشنی است که چرخ تولید و اقتصاد را با سرعت بیشتری به حرکت در می آورد.

در این میان کنار هم قرار دادن شعار امسال با چالش های امروز اقتصاد ایران از نگاه دقیق و عمیق برای انتخاب نام امسال پرده برمی دارد به طوری که «حمایت از کالای ایرانی» به درستی حل معضل اشتغال، رکود و توسعه صادرات را هدف گرفته است. با این تفاسیر امسال وظیفه سنگینی روی دوش همگان است که به ثمر نشستن آن از یک سو به اقدامات و برنامه های مسوولان و تولیدکنندگان و از سوی دیگر به یک «باور و تعصب» جمعی نیاز دارد.

بورس کالا نیز به عنوان بازاری که از ۱۰ سال پیش میزبان تولیدکنندگان و مصرف کنندگان کشورمان و عرضه و معامله کالاهای ایرانی بوده، وظایف مهمی را در راستای تحقق شعار امسال برعهده دارد؛ بورس کالا در سال ۹۶ با ستاره راهنمای «اقتصاد مقاومتی؛ تولید و اشتغال» بهترین دوران خود در یک دهه اخیر را به پشتوانه حضور تولیدکنندگان و مصرف کنندگان سپری کرد به طوری که ارزش کل معاملات بورس کالا در آماری بی سابقه از مرز ۱۱۷هزار میلیارد تومان عبور کرد تا حجم قابل توجهی از ارزش معاملات بازار سرمایه به بورس کالا اختصاص یابد.

همچنین در حوزه معاملات فیزیکی و مشتقه و نیز حجم و ارزش معاملات پتروشیمی و کشاورزی شاهد ثبت رکوردهای جدید در تاریخ ۱۰ ساله بورس کالا بودیم که این موارد از آمادگی بسترهای لازم برای تحقق شعار امسال حکایت دارد.

بی شک بدون حمایت هدفمند و ایجاد انگیزه و مشوق، نمی توان انتظار رشد تولید محصولات با کیفیت و عرضه از سوی تولیدکنندگان و همچنین تقویت سمت تقاضا از سوی مصرف کنندگان را داشت که یکی از مهم ترین این مشوق ها، کشف عادلانه قیمت ها در تقابل آزادانه عرضه و تقاضا در بورس کالاست؛ همچنین بورس کالا با اقداماتی که در سال ۹۷ در دستور کار دارد، سهولت تامین مواد اولیه در حضور مستمر مصرف کنندگان و تولیدکنندگان را فراهم می کند به طوریکه تقویت بازارهای فعلی و تعاملات با ذینفعان به همراه تهیه سازوکار بازار معاملات تهاتری، راه‌اندازی معاملات اوراق خرید دین و حراج به روش مناقصه، ایجاد امکان تسویه چند مرحله‌ای، راه‌اندازی معاملات فوروارد و حق امتیاز، توسعه دارایی‌های پایه ابزارهای موجود، راه اندازی معاملات اختیار معامله تبعی بر پایه اوراق گواهی سپرده کالایی و ایجاد امکان تسویه ارزی در رینگ صادراتی از جمله اقدامات اصلی بورس کالا در سال جاری است.

از سوی دیگر باید برای سرمایه گذاران داخلی جذابیت و امنیت ایجاد شود تا سرمایه هایشان را در مسیر حمایت از تولید کالای ایرانی قرار دهند که این موضوع بدون حمایت قاعده مند عملیاتی نخواهد شد. به عبارت دیگر از فاکتورهای ابتدایی رشد سرعت سرمایه گذاری در ریل تولید ملی، وجود شفافیت، رقابت و امکان پوشش ریسک است که بورس کالا در تحقق هر سه فاکتور مذکور نقش بسزایی ایفا می کند.

عملکرد بورس کالا در سال های اخیر بیانگر آن است که این بازار سرآمد شفافیت اقتصادی بوده و همه روندهای معاملاتی آن دارای شفافیت حداکثری است. در حوزه ایجاد رقابت نیز از امسال با ایجاد تابلوی مناقصه، نقش بورس کالا پررنگ تر از قبل می شود، به طوری که در گذشته معاملات به طور عموم مزایده محور و در رقابت خریداران انجام می شد که با راه اندازی تابلوی مناقصه، شاهد افزایش قدرت انتخاب خریداران و رقابت فروشندگان در فروش محصولاتشان خواهیم بود.

در حوزه پوشش ریسک نیز بورس کالا دارای معاملات مشتقه و قراردادهای بلندمدت از جمله کشف پریمیوم است که البته در زمینه پوشش ریسک نوسانات نرخ ارز نیز زیرساخت ها برای راه اندازی قراردادهای آتی ارز در بورس کالا فراهم است که به این ترتیب سرمایه گذاران می توانند بدون تحمل ریسک های غیر قابل پیش بینی به فعالیت در مسیر تولید کالای ایرانی بپردازند.

نکته دیگری که در خصوص شعار امسال و تاکیدات رهبر معظم انقلاب باید مورد توجه قرار گیرد، لزوم صادرات هدفمند کالاهای ایرانی به کشورهای همسایه است. بورس کالا نیز طی دو سال گذشته قدم های بزرگی در حوزه توسعه ارتباطات تجاری ایران با کشورهای همسایه از جمله عراق به عنوان یکی از فرصت های مناسب صادراتی برای کالاهای ایران برداشته است، به طوری که پس از تشکیل هیات تجاری بورس کالای ایران، انجام چندین سفر و ساعت ها رایزنی با مسوولان و تجار عراقی، بازار این کشور به خوبی مورد شناسایی قرار گرفته و امروز مواردی چون استمرار عرضه و تضمین کیفیت محصول، بورس کالا ایران تسویه وجوه و تعهد تحویل از خواسته های اصلی طرف عراقی برای فروش محصولات ایرانی است که این موارد به ذات در بورس کالای ایران نهفته است.

بر این اساس، اقدامات بین المللی بورس کالا در سال جاری با سرعتی بیشتر ادامه خواهد داشت تا پس از افزایش سهم صادرات محصولات ایرانی از بستر بورس، تابلوی بورس کالای ایران به مرجعی برای قیمت محصولاتی که کشورمان در تولید آنها مزیت داریم، تبدیل شود.

در پایان تاکید می شود که ماموریت بورس کالا برای حمایت از کالای ایرانی، ایجاد شفافیت و رقابت به همراه تامین مناسب مواد اولیه تولید است که در سال جاری از هیچ گونه تلاشی به منظور مهیا کردن بستری قابل اتکا برای صنایع بالادست و پایین دست دریغ نخواهیم کرد تا شاهد بازگشت رونق به تولید، انتخاب کالای ایرانی به عنوان گزینه نخست مردم و جهش نرخ بورس کالا ایران اشتغال در سال ۹۷ باشیم.

بورس کالا چیست و نحوه انجام معامله در بورس کالا چگونه است؟

پیدایش و تکامل بورس کالا در جهان در پی نیازهای اقتصادی به قرن ۱۹ میلادی بازمی‌گردد. وجود برخی نواقص و نارسایی در بازار سنتی کالا از قبیل نوسانات قیمت و عدم توانایی در کنترل صحیح آن‌ها ازیک‌طرف و از طرف دیگر منافع موجود در بازارهای منسجم بورس کالا و مزایای آن‌ها، انگیزه‌هایی بودند که موجب پیدایش بورس کالا در کشورهای جهان شدند.

بورس کالا به‌عنوان نهادی منسجم برای دادوستد و توسعه بازار و رشد اقتصادی جوامع به شمار می‌رود. عملکرد مناسب آن‌ها می‌تواند تأثیرات بسزایی در تولید، توزیع و مصرف داشته باشد که درنهایت منجر به افزایش رفاه اقتصادی جامعه گردد.

بورس کالا تجلی‌گاه خواسته‌های تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان است. در این بازار است که همه فعالان بازار، نیازهای خود را در یک فضای رقابتی، شفاف و قانونمند مطرح می‌کنند.

تاریخچه بورس کالای ایران

شورای عالی بورس در جهت اهداف برنامه‌های سوم و چهارم توسعه وظیفه ایجاد بورس کالا را بر عهده گرفت. بورس فلزات در شهریور ۱۳۸۲ و بورس کشاورزی در شهریور ۱۳۸۳ اولین بورس های کالای ایران بودند که شروع به فعالیت کردند.

سرانجام در سال ۱۳۸۵ با ترکیب شدن این دو بورس شرکت بورس کالای ایران تشکیل شد. بعد از پذیره نویسی و برگزاری مجمع عمومی از مهر ۱۳۸۶ کار خود را زیر نظر سازمان بورس اوراق بهادار شروع کرد.

تعریف بورس کالا

به‌صورت کلی ما دو نوع دارایی داریم:

دارایی‌های فیزیکی مثل زمین، کالا، ارز و …

دارایی‌های مالی مثل سهام و اوراق مشارکت.

بنابراین بورس کالا را می‌توان بازاری دانست که دارایی‌هایی از جنس فیزیکی و کالا در آن معامله می‌شود.

درمجموع بورس کالا بازاری هست که عرضه‌کنندگان، کالای خود را در آن عرضه می‌کنند. کارشناسان مربوطه آن را بررسی و قیمت‌گذاری می‌نمایند. درنهایت به خریداران عرضه می‌شود. یکی از مزایای بورس کالا، حضور نهادهای نظارتی و تنظیم‌گری است. تمامی تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان و تجار کالا با حضور این نهادها، از مزایای مرتبط بر قوانین و مقررات حاکم بورس کالا ایران بر بورس برخوردار می‌شوند.

در بورس کالا، کالاهای خامی مثل شکر، پنبه، قهوه، فلزات، محصولات کشاورزی و … دادوستد می‌شود. با این تفاوت که در آن‌ها تحویل به‌صورت فیزیکی صورت نمی‌گیرد و بر اساس قراردادهای آتی که در آن تحویل در زمان و مکان مشخص در آینده تعیین‌شده انجام می‌پذیرد.

قراردادهای آتی

بر اساس تعریف، قرارداد آتی که در بورس کالا مبادله می‌شود، قرارداد خرید یا فروش مقداری کالای خاص باکیفیت مشخص برای تحویل در تاریخ معینی در آینده باقیمت ثابت است. در فرایند دادوستد قراردادهای آتی، برخلاف دیگر انواع سرمایه گذاری، وقتی قرارداد آتی مبادله می‌شود، در عمل چیزی خریداری نمی‌شود یا به مالکیت درنمی‌آید. اصطلاح خرید و فروش در قرارداد آتی، تنها نشان‌دهنده مسیر مورد انتظار قیمت‌هاست.

قراردادهای آتی، عمر معین دارد. بیش از آنکه برای خرید و فروش کالا به کار روند، به‌منظور مصونیت در برابر خطر نوسان قیمت یا بهره بردن از آن مورداستفاده قرار می‌گیرد. واژه قرارداد نیز به مفهوم آن است که در قرارداد آتی، کالای مشخصی در تاریخ تعیین‌شده، تحویل داده خواهد شد.

خریدار قرارداد آتی بر سر یک قیمت ثابت برای خرید کالای موردنظر از فروشنده به هنگام انعقاد قرارداد، توافق می‌کند. فروشنده آتی نیز موافقت می‌کند که کالای موردنظر را در زمان انقضای قرارداد به قیمت ثابتی بفروشد. باگذشت زمان، بهای قرارداد در مقایسه با بهای ثابتی که دادوستد بر اساس آن انجام‌شده تغییر می‌کند. این تغییر نیز سود یا زیانی برای مبادله گر ایجاد می‌کند.

یک معامله موفق در بورس کالا باید دارای سه ویژگی باشد

1. کالا باید استانداردشده و طبقه‌بندی‌شده و دارای مشخصات کامل باشد. به‌طوری‌که خریدار و فروشنده از مشخصات آن کالا اطلاع کامل داشته باشند. کالاهای کشاورزی و صنعتی باید حالت اولیه، خام و فرآوری نشده داشته باشد.
2. کالاهای فاسدشدنی باید عمر کافی داشته باشد تا تحویل آن‌ها در آینده با مشکل مواجه نشود. همچنین این کالاها باید دارای قابلیت تولید مجدد باشد.
3. قیمت نقدی کالا نباید آن‌قدر نوسان داشته باشد که موجب بی اطمینانی شود. این بی اطمینانی به مفهوم خطر و سود بالقوه است.

اهداف تشکیل بورس کالا

از مهم‌ترین اهداف و اثرات بورس کالا می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1. تسهیل دادوستد کالاها با ایجاد بازاری قدرتمند و سازمان‌یافته.
2. مکانیزم های ناظر بر تعهدات طرفین معامله موجب سامان‌دهی بازار می‌شود.
3. کشف شفاف قیمت کالا‌ها بر اساس تعامل و تقابل عرضه و تقاضا و نیاز بازار.
4. برقراری امکان اعمال مدیریت ریسک در بازار.
5. امکان انجام معاملات نقد، نسیه، سلف، آتی و اختیار با استفاده از ابزار‌های نوین مالی.
6. توسعه سرمایه‌گذاری و فراهم‌سازی تسهیلات مالی برای خریدوفروش.
7. اطلاع‌رسانی بورس کالا ایران درباره وضعیت بازار داخلی و خارجی کالاهای پذیرش‌شده به‌منظور افزایش سطح دانش فعالان بازار.

قراردادهای قابل معامله در بورس کالا

قرارداد نقدی (spot): خریدار کل مبلغ قرارداد را به همراه کارمزد کارگزار، نقدی پرداخت می‌کند. فروشنده می‌بایست حداکثر ظرف سه روز، کالای مورد معامله را به خریدار تحویل دهد

قرارداد سلف (forward): خریدار کل مبلغ را در زمان انجام معامله پرداخت می‌کند. فروشنده متعهد می‌شود کالا را در تاریخ و زمان معین به خریدار تحویل دهد.

قرارداد نسیه (credit): خریدار کالا را فوراً تحویل می‌گیرد و بهای آن در بورس کالا ایران تاریخ سررسید، به فروشنده پرداخت می‌کند.

قرارداد آتی: فروشنده مطابق قرارداد صلح، مقدار معینی از دارایی مشخص را در مقابل مبلغی معین به دیگری صلح می‌کند. فروشنده دارایی مورد مصالحه را در سررسید مشخص تحویل می‌دهد و خریدار نیز مبلغ مورد مصالحه را در سررسید می‌پردازد.

طرفین در قالب شرط ضمن عقد به اتاق پایاپای وکالت می‌دهند که از وجه‌الضمان آن‌ها متناسب با نوسانات قیمت در بورس به‌طرف دیگر اباحه تصرف کند.

هر یک از طرفین می‌توانند قبل از سررسید با انعقاد قرارداد صلح دیگری، شخص ثالثی را جایگزین خود در قرارداد صلح اولیه نمایند. پس از تسویه، از قرارداد خارج شوند. کلیه قراردادها در زمان سررسید مقرر تسویه خواهند شد.

قرارداد اختیار معامله (option): این نوع قرارداد خود بر دو نوع اختیار خرید و اختیار فروش است:

1. قرارداد اختیار خرید:عرضه‌کننده کالا، حق خرید مقدار معینی از کالایی مشخص و منطبق با استاندارد بورس را در زمان معین و باقیمت مشخص به‌طرف قرارداد مصالحه می‌نماید. بدون آنکه طرف دیگر ملزم به خرید آن باشد.
2. قرارداد اختیار فروش: قراردادی است که به‌عنوان شرط ضمن عقد لازم که به‌موجب آن (خریدار) حق فروش مقدار معینی از کالایی مشخص و منطبق با استاندارد بورس را در زمان معین و باقیمت مشخص با طرف دیگر مصالحه می‌نماید. بدون آنکه طرف دیگر (فروشنده) ملزم به فروش آن باشد.

قراردادهای صلح: قراردادهای خاص موضوع ماده ۱۰ قانون مدنی: بورس کالای ایران درصدد آن است که پس از انجام مراحل کارشناسی حقوقی این نوع قراردادها را اجرا کند.

قراردادهای معاوضه (swap): مبادله یک دارایی فیزیکی یا یک تعهد در برابر یک دارایی فیزیکی یا تعهدی دیگر، به‌منظور تمدید یا کاهش زمان سررسید معامله و یا افزایش (کاهش) نرخ برگه‌های معاملاتی جهت حداکثر نمودن درآمد معاملاتی و یا کاهش هزینه‌های مالی آن.

فرآیند دادوستد در بورس کالا

دادوستد در بورس کالا طی چهار مرحله به شرح زیر انجام می‌گیرد:

1. در نخستین مرحله، مشتری درخواست خرید یا فروش را به کارگزار یا نماینده او ارائه می‌دهد. کارگزار نیز سفارش مشتری را در تالار معاملات منعکس می‌کند.
2. در مرحله دوم، سفارش مشتری در تالار معاملات و به روش حراج حضوری اجرا می‌شود. پس از تکمیل این مرحله، ناظر معامـلات دادوستد انجام‌شده را در شبکه ‌رایانه‌ای بورس کالا ثبت می‌نماید.
3. پس از ثبت معامله، مرحله سوم دادوستد آغاز می‌شود. طی آن، اتاق پایاپای پس از پردازش اطلاعات، گزارش نهایی که شامل وضعیت سپرده‌های موردنیاز، تسویه روزانه و کارمزد معاملات می‌باشد را تهیه نموده و به دفاتر کارگزاران ارسال می‌نماید.
4. در مرحله چهارم، اتاق پایاپای حساب‌های خود را با تمامی کارگزاران تسویه می‌نماید. و کارگزار نیز به‌نوبه خود حساب‌های خود را با مشتری تسویه نموده و آگهی انجام معامله را برای مشتری ارسال می‌کند.

نتیجه‌گیری

انجام معاملات در بورس کالا هم همانند بورس اوراق بهادار نیاز به تجربه و آموزش کافی در این زمینه دارد. داشتن مدیریت سرمایه دقیق و کارآمد توانایی انجام تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی و اصول رفتارشناسی معامله‌گری در سطحی مناسب از نیازهای معامله‌گران این بازار است.

این نوشتار توضیحی مختصر درزمینه بازار بورس کالا می‌باشد تا علاقه‌مندان به این بازار نیز بتوانند با شناخت آن از روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری مطلع شده و در صورت نیاز و علاقه پا این عرصه گذارند.

در پایان از شما دعوت می‌کنم که اگر تجربه مشابهی در این زمینه داشتید آن را با ما در میان بگذارید. به امید موفقیت و پیروزی روزافزون برای همه دوستان.

سکه و سیمان در صدر معاملات هفتگی بورس کالا

دنیای معدن: سکه از لحاظ ارزش و سیمان از لحاظ حجم، برتر از سایر دارایی ها در هفته گذشته در بورس کالای ایران مورد دادوستد قرار گرفت.

به گزارش دنیای معدن، در بازار گواهی سپرده کالایی در بورس کالای ایران در هفته ای که گذشت، 10 میلیون و 633 هزار و 90 ورقه بهادار مبتنی بر کالا به ارزش نزدیک 215 میلیارد تومان دست به دست شد. این در حالی است که در هفته قبل تر ارزش معاملات بیش از 321 میلیارد تومان برای 12 میلیون و 773 هزار و 527 ورقه بهادار مبتنی بر کالا بود.

همچنین در جریان معاملات هفته گذشته در بازار مالی بورس کالا، 894 هزار و 600 اوراق گواهی سپرده سکه طلا در حالی دست به دست شد که این دارایی پایه ارزش نزدیک 123 میلیارد تومان را ثبت کرد.

بر اساس این گزارش، در این مدت اوراق مبتنی بر طلا با کسب سهم 57 درصدی در ارزش معاملات، جایگاه نخست و با سهم 8 درصدی در حجم معاملات، رتبه سوم بازار را پس از سیمان و زعفران از آن خود کرد.

سیمان هم با ثبت معامله ٨ میلیون و 216 هزار گواهی سپرده، رتبه نخست را از نظر حجم از آن خود کرد و ارزش معاملات این دارایی نزدیک 6 میلیارد و 160 میلیون تومان شد. سهم این دارایی از حجم کل معاملات 77 درصد بود و از لحاظ حجم در جایگاه نخست ایستاد.

همچنین در هفته ای که گذشته یک میلیون و 15 هزار و 626 گواهی سپرده زعفران نیز به ارزش بیش از 37 میلیارد و 734 میلیون تومان دست به دست شد که این دارایی پایه، رتبه دوم در حجم و سوم در ارزش معاملات را به خود اختصاص داد. سهم زعفران از حجم کل معاملات 10 درصد و از ارزش کل معاملات 18 درصد برآورد شد.

ارزش معاملات هم 506 هزار و 849 گواهی سپرده شیشه نیز از رقم 48 میلیارد تومان فراتر رفت و این دارایی توانست مقام دوم را از لحاظ ارزش بعد از سکه از آن خود کند. این دارایی پایه، سهم 22 درصدی را از لحاظ ارزش کل معاملات از آن خود کرد.

این گزارش می افزاید: در بازار اوراق بهادار کالایی مبتنی بر نخود در هفته قبل در مجموع 15 قرارداد دست به دست شد که ارزش 615 هزار تومان را به ثبت رساند.

چه املاکی در بورس کالا پذیرش و عرضه می‌شوند؟

سرپرست مدیریت مطالعات اقتصادی و امور بین الملل بورس کالا گفت: بورس کالا آمادگی همکاری در حوزه پذیرش و به حراج گذاشتن املاک تمامی نهاد‌های دولتی و بانک‌ها را دارد.

معین محمدی پور سرپرست مدیریت مطالعات اقتصادی و امور بین الملل بورس کالا در خصوص عرضه املاک در بورس کالا نکاتی را مطرح کرد.

سوال: خبر‌ها حاکی از عرضه املاک شهرداری در بازار املاک و مستغلات بورس کالاست، چه توضیحاتی را می‌توانید در این خصوص ارائه فرمایید؟

محمدی پور:به منظور عرضه املاک شهرداری در بستر بورس کالا مذاکرات و رایزنی‌های مستمری از سوی بورس کالای ایران و سازمان بورس و اوراق بهادار با شهرداری تهران انجام شده است. خوشبختانه در این حوزه همکاری‌های بسیار موثری ایجاد شد و بستر طراحی شده حراج املاک بورس کالا مورد استقبال شهرداری تهران قرار گرفت.

جلسات متعدد برگزارشده و تلاش‌هایی که در این مسیر صورت گرفت باعث شد که شهرداری نیز تمامی اقدامات لازم را برای عرضه و فروش املاک خود در بستر بورس کالا انجام دهد. از جمله اقدامات انجام شده می‌توان به اعمال اصلاحات مورد نیاز در دستورالعمل بازار فرعی بورس کالای ایران به منظور تسهیل پذیرش و عرضه املاک شهرداری در بورس کالا اشاره کرد.

آغاز معاملات املاک شهرداری از چند جنبه حائز اهمیت است. اول اینکه این معاملات موجب تسهیل در فروش اموال غیرمنقول شهرداری می‌شود که این موضوع خود می‌تواند موجب رفع مشکلات شهرداری در حوزه تامین منابع نقدی مورد نیاز شود.

دوم این معاملات فرصت بسیار مناسبی برای پیمانکاران شهرداری است که مطالبات خود را نقد کنند، زیرا مطابق با تفاهم میان بورس کالا و شهرداری این زیرساخت فراهم شده است که در صورت درج در اطلاعیه‌های عرضه املاک شهرداری، پیمان‌کاران بتوانند به جای ارائه چک به منظور انجام امور تسویه از حواله‌های تایید شده توسط اداره کل امور مالی و اموال شهرداری استفاده کنند. نهایتا اینکه امید است این اقدام شهرداری گام ابتدایی در مسیر مولدسازی اموال غیرمنقول سایر نهاد‌های دولتی و عمومی نیز باشد و پس از پیش‌قدم شدن شهرداری، آن‌ها نیز مسیر شفافیت را در پیش بگیرند و اقدام به پذیرش و فروش املاک خود در بستر بورس کالا کنند.

سوال: چه تفاهماتی با شهرداری در خصوص عرضه املاکشان در بورس صورت گرفته است؟

محمدی پور:در حال حاضر چند ملک شهرداری تهران در بازار فیزیکی بورس کالا پذیرش شده و معاملات این املاک به صورت نقد و اقساط قابل انجام است. به این صورت که خریداران پس از شرکت در حراج و نهایی شدن معامله، بخشی از ارزش معامله را به صورت نقد و بخشی را به صورت چک تسویه می‌کنند.

همانطور که اشاره شد، پیمان‌کارانی که از شهرداری مطالباتی دارند، می‌توانند به جای ارائه چک به اداره کل امور مالی و اموال شهرداری مراجعه ، مطالبات خود را تایید و برگه تسویه را اخذ کنند و طبیعتا دیگر نیازی به ارائه چک به منظور تسویه وجود ندارد. این روش احتمالا سریع‌ترین روش ممکن برای نقد کردن مطالباتشان است، زیرا کل فرآیند انجام معامله تا تسویه و تحویل نهایتا بین دو تا سه ماه زمان خواهد برد.

این موضوع مزیت مهمی برای پیمان‌کاران شهرداری به شمار می‌رود؛ بنابراین در حال حاضر بستر بازار فیزیکی بورس کالا چه برای شهرداری و چه سایر نهاد‌های عمومی و دولتی کاملا در دسترس بوده و آن‌ها می‌توانند به راحتی از مزایای فروش در این بازار بورس کالا ایران مثل بازاریابی برای املاکشان و ایجاد شفافیت در حساب‌های داخلی‌شان استفاده کنند.

سوال:هم‌اکنون عرضه املاک شهرداری در چه وضعیتی است؟

محمدی پور:در نتیجه مذاکرات و همکاری‌های شکل گرفته بین شهرداری تهران و بورس کالای ایران، تعدادی از املاک شهرداری در دست پذیرش است و دو ملک نیز از طرف شهرداری پذیرش شده، به طوریکه فرآیند پذیرش را به طور کامل طی کرده و هم‌اکنون اطلاعیه عرضه آن‌ها روی وبسایت بورس کالا قرار دارد و روز حراج‌شان نیز ۲۳ شهریور است.

متقاضیان خرید می‌توانند با مراجعه به وبسایت بورس کالا این اطلاعیه‌های عرضه بورس کالا ایران را مشاهده کنند. علاوه بر اینکه تمامی اطلاعات ملک شامل متراژ، نوع و ظاهر بنا و . در این اطلاعیه ثبت شده است، گزارش کارشناس رسمی ملک و نیز مبایعه نامه‌ای که پس از حراج قرار است توسط طرفین معامله امضا شود در آن قابل مشاهده است. این موضوع نشان‌دهنده درجه شفافیت تامین شده توسط بورس کالاست. به این معنا که خریداران می‌توانند با مشاهده تمامی مدارک و بازدید حضوری از ملک تقاضای خرید خود را از طریق کارگزاری به بورس کالا اعلام کنند.

متقاضیان خرید بعد از اخذ کد معاملاتی بازار فیزیکی و سپردن تضامین مورد نیاز از طرف آن‌ها، می‌توانند در روز حراج اقدام به ثبت سفارش از طریق کارگزاری کنند و در رقابت با سایرین در صورت تمایل قیمت بالاتری را به منظور برنده شدن پیشنهاد دهند. در صورتی هم که برنده حراج شدند وارد فرآیند‌های تسویه و تحویل می‌شوند. یعنی مبایعه‌نامه ملک را همراه با فروشنده امضا می‌کنند، مبالغ نقدی و چک‌های مورد نیاز را طبق تاریخ‌های درج شده در اطلاعیه عرضه تسویه می‌کنند و در مهلت‌های مقرر در مبایعه‌نامه نیز تحویل ملک و تنظیم سند انجام خواهد گرفت.

سوال:مراحل پذیرش و عرضه املاک در بورس کالا به چه شکل است؟

محمدی پور:چه پذیرش و چه انجام معامله در بورس کالا برخلاف انجام معامله در سایر بازار‌های خارج از بورس کالا و یا مزایده از طریق نهاد‌های دولتی، بسیار ساده و کم‌هزینه است. اول که پذیرش املاک از پرداخت بورس کالا ایران حق پذیرش معاف است. تنها فرآیندی که باید طی شود این است که عرضه‌کننده کد معاملاتی بازار فیزیکی دریافت کند و سپس مدارک مورد نیاز نظیر سند رسمی ملک و گزارش کارشناس رسمی ملک را از طریق کارگزاری برای بورس کالا ارسال کند. مهمترین نکته‌ای که در این خصوص باید رعایت شود وضعیت حقوقی ملک است. به این معنا که مال نباید مشاع باشد و تنها در صورت احراز مالکیت ۶ دانگ ملک، ملک قابلیت فروش در بستر بورس کالا را دارد.

مورد دوم این است که ملک محل دعوی نباشد و هیچ شخص دیگری ادعای مالکیت بر ملک مربوطه را نداشته باشد. در این خصوص استعلامات ثبتی نیز انجام می‌پذیرد. اگر ملک تحت اجاره است، اجاره‌نامه رسمی آن باید افشا گردد تا هیچ نقطه مبهمی در خصوص وضعیت مالکیت ملک باقی نماند. پس از پذیرش ملک در بورس نیز عرضه‌کننده درصدی از ارزش پایه ملک را به صورت تضمین نزد بورس کالا تودیع می‌کند و آماده روز حراج می‌شود.

در مقابل خریداران نیز باید کد معاملاتی بازار فیزیکی دریافت کنند و بخشی از ارزش پایه ملک را به عنوان پیش‌پرداخت نزد بورس تودیع کنند و با کارگزار خود برای ثبت سفارش در روز حراج هماهنگی‌های لازم را انجام دهند.

همانطور که قابل مشاهده است چه عرضه‌کنندگان و چه خریداران به راحتی می‌توانند اقدام به معامله ملک به دور از تمامی تشریفات و هزینه‌های معاملاتی بازار‌های سنتی کنند.

لازم به ذکر است که آزادسازی پیش‌پرداخت مذکور نیز در صورتی که متقاضی خرید، برنده حراج نباشد به سرعت انجام می‌شود. در صورتی هم که متقاضی برنده حراج باشد، اقدام به واریز باقی مانده بخش نقدی معامله کرده و در واقع وارد فرآیند تسویه می‌شود.

سوال: مزایای پذیرش و معامله املاک در بورس چیست؟

محمدی پور:شاید بتوان گفت مهمترین مزیت معاملات املاک در بورس کالا قطعی بودن معامله است. به این معنا که زمانی که ملک مربوطه بر تابلوی بورس کالا قرار می‌گیرد، یعنی تمام بررسی‌ها و ارزیابی‌های لازم توسط نهاد عرضه‌کننده انجام شده است. تمامی فرآیند‌های بوروکراتیک داخلی نهاد‌های دولتی و عمومی طی شده است و خریدار می‌تواند اطمینان خاطر داشته باشد که برنده شدن در حراج به معنای تحویل گرفتن قطعی ملک است. تضامینی هم که ذکر شد، در همین راستا حائز اهمیت هستند.

به این صورت که اجرای تعهدات هر دو طرف معامله از طریق همین مبالغ تودیع شده از طرف بورس کالا تضمین می‌شود. در قرارداد‌های فی‌مابین طرفین در خارج از بورس کالا چنین تضمین تعهداتی وجود ندارد. علاوه بر این بورس کالا به صورت رسمی تمامی اطلاعات مربوط به ملک، عرضه کننده و نحوه تسویه را پیش از عرضه منتشر کرده و به اطلاع عموم می‌رساند، همین موضوع خود باعث می‌شود که تنها عرضه‌کنندگان و خریدارانی که قصد جدی انجام معامله را دارند وارد این بازار بشوند. این انتشار اطلاعات از جنبه‌های دیگری نیز حائز اهمیت است. به این معنا که باعث می‌شود متقاضیان به دور از ابهام و با علم به تمامی شرایط معامله اقدام به خرید کنند.

سوال:آیا می‌توان منتظر معاملات املاک سایر نهاد‌های دولتی و عمومی مانند بانک‌ها نیز بود؟

محمدی پور:بورس کالا آمادگی همکاری در حوزه پذیرش و به حراج گذاشتن املاک تمامی نهاد‌های دولتی و بانک‌ها را دارد.

در راستای تسهیل زیرساخت حقوقی و اطمینان خاطر بانک‌ها نیز مصوبه‌ای از بانک مرکزی در سال گذشته توسط بورس کالا گرفته شد که بانک‌ها بتوانند املاک مازاد خودشان را در بستر بورس کالا به فروش برسانند.

امسال نیز بانک ملت و شرکت تامین سرمایه نوین اقدام به پذیرش املاک خود کرده‌اند. پس از پذیرش در صورت تمایل به عرضه آن‌ها می‌بایست اقدام به ارسال فرم فروش به بورس کالا کنند که البته هنوز در این خصوص اقدامی صورت نگرفته است. سایر بانک‌ها نیز در حال طی کردن فرآیند‌های بوروکراتیک داخلی خود به منظور عرضه املاک در بورس کالا هستند. به محض ابراز تمایل به پذیرش املاک توسط آن‌ها، بورس کالا سریعا به این درخواست رسیدگی کرده و اقدامات و هماهنگی‌های لازم برای عرضه و حراج املاک آن‌ها را انجام خواهد داد.

با این اوصاف بنظر می‌رسد در صورت وجود عزم در سایر نهاد‌ها به منظور عرضه املاک در بورس کالا می‌توان شاهد عملکرد بسیار موفقی در حوزه مولدسازی اموال غیرمنقول بود. زیرا بورس کالا تمامی زیرساخت‌های لازم را به این منظور فراهم کرده و آماده همکاری‌های آینده با این نهاد‌ها نیز است.

شروط اصلی خرید خودرو از بورس کالا

عرضه خودروی شاهین گروه خودرویی سایپا در بورس کالا تایید شد و براساس آن، ۲۰۰ دستگاه خودرو شاهین با قیمت پایه هر خودرو ۳۰۴ میلیون تومان در سه شنبه ۲۲ شهریور در بورس کالا عرضه می شود؛ براساس اطلاعیه بورس کالای ایران، تاریخ تحویل خودروی شاهین ۲۳ مهر ۱۴۰۱ اعلام شده است.

به گزارش شهرآرانیوز، عرضه خودروی شاهین گروه خودرویی سایپا در بورس کالا تایید شد. براساس آن، ۲۰۰ دستگاه خودرو شاهین با قیمت پایه هر خودرو ۳۰۴ میلیون تومان در سه شنبه ۲۲ شهریور در بورس کالا عرضه می‌شود؛ براساس اطلاعیه بورس کالای ایران، تاریخ تحویل خودروی شاهین ۲۳ مهر ۱۴۰۱ اعلام شده است.

خریداران ملزم به واریز ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده و یک درصد مالیات نقل و انتقال و ۲ درصد مالیات شماره گذاری برچسب انرژی (برمبنای بورس کالا ایران قیمت نهایی) و همچنین مبلغ ۴۲ میلیون و ۳۴ هزار و ۴۶۵ ریال به ازای هر خودرو شامل بیمه شخص ثالث به مبلغ ۳۸ میلیون و ۱۳۷ هزار و ۴۶۵ ریال و خدمات مرتبط با شماره گذاری و پلاک به مبلغ ۳ میلیون و ۸۹۷ هزار ریال هستند.

در این اطلاعیه همچنین اشاره شده انتخاب نمایندگی و امکان تعیین ررنگ خودرو (سفید یا مشکی) بدون هزینه در مرحله تکیمل وجه برای مشتری فراهم شده است.

۳ شرط خرید شاهین از بورس

بورس کالا در نامه‌ای شرایط خرید خودروی شاهین را برای روز سه شنبه (۲۲ شهریورماه ۱۴۰۱) ابلاغ کرد. در این ابلاغیه به سه شرط اساسی برای خرید این خودرو اشاره شده است.

در جدیدترین نامه محمد نوروزپور، مدیر بازرسی و امور اعضا بورس کالا آمده است: میزان پیش دریافت خرید محصول شاهین ۱۰ درصد است.

همچنین در این نامه اشاره شده محدودیت ورودی تعداد خرید برای هر کد ملی وجود ندارد و اشخاصی که پیشتر در عرضه‌های قبلی موفق به خرید خودرو سواری شده اند نیز امکان ثبت سفارش دارند.

علاوه بر این، در صورت وجود مازاد عرضه، خرید برای مشتریان حقوقی در مازاد عرضه بلامانع است.