فرش قرمز بورس برای رئیس جدید / بورس آماده تیک آف تابستانه شد
امكان به صفررساندن فساد كمتر در دسترس است، اما حيطه آن حتماً قابلكنترل و محدودشدن است. اينجا هم البته باز به بحث قبلي يعني بالابردن كيفيت ميرسيم. در بخش نظارت، به تقويت كيفيت نياز است.
به گزارش تابناک یزد، شاپور محمدی ششمین رئیس بورسی است که ایران پس از انقلاب اسلامی به خود دیده است.او چهارشنبه گذشته در ساختمان صور اسرافیل واقع در باب همایون رسما حکم خود را از وزیر امور اقتصادی و دارایی تحویل گرفت تا بازار سرمایه ایران از شنبه (امروز) شاهد آغاز دوران جدیدی باشد.
در یک هفته سپری شده از حضور وی در ساختمان ملاصدرا، بازار سهام واکنش مثبتی به حضور او نشان داده است. تا جایی که شاخص بورس در هفته گذشته از 76.255 تا 77.883 واحد معادل2.13 درصد رشد داشته که در مقیاس هفتگی کارنامه خیلی خوبی است. شاخص فرابورس موسوم به آیفکس هم در این هفته 1.75 درصد رشد را به خود دیده است.
ارزش معاملات کل هفته در دو بازار بورس و فرابورس نیز به 1.275 میلیارد تومان رسید که 843 میلیارد تومان آن مربوط به معاملات خرد ( بدون معاملات بلوکی و اوراق مشارکت ) بود.
رایحه خوش نقدینگی
شماری از بازیگران بازار سرمایه حضور شاپور محمدی در پست بالاترین مقام نظارتی بازار سرمایه را فرصتی مغتنم دانسته که در پی آن ماه های پیش روی بورس می تواند به رشدی ترین دوران بورس در دولت حسن روحانی تبدیل شود.
به همین بهانه محمود رضا خواجه نصیری مدیرعامل تامین سرمایه آرمان و کارشناس ارشد بازار سرمایه در یادداشتی از حکمفرمایی شرایط جدید در بازار سهام خبر داده و روزهای بهتری را برای بورس ایران پیش بینی نموده است .
«نسبت تقاضای بازار و انگیزه معاملاتی در روزهای گذشته بسیار خوب بود. رونقی که به نظر می رسد مدت هاست در شکل واقعی آن تجربه نشده است. بسیاری از دوستان نگران عرضه حقوقی ها و تخلیه هیجان فعلی هستند. اگرچه این نگرانی با توجه به تجربیات قبلی قابل درک است اما به دلایل متعدد در شرایط فعلی بخشی از عرضه های دپو شده پشت بازار کم شده است. اما به نظر می رسد برای رشد بازار گریزی از عبور از این مرحله نداریم .
باید این عرضه ها جذب و یکبار برای همیشه تعیین تکلیف شود. چند روز پیش مطلبی خواندم دوباره شرکت های سرمایه گذاری درگیر مشکلات نقدینگی شده اند. بسیار مطلب دقیقی بود به نظر می رسد نحوه عملکرد این شرکت ها در سال های گذشته و به ویژه ورود به مدیریت و تملک شرکت ها و عدم ورود منابع جدید در قالب سرمایه باعث شده این شرکت ها تضعیف شده و بعضا برای ایفای تعهد خود مجبور به فروش سهام هستند.گذر از دوره شرکت های سرمایه گذاری به صندوق های سرمایه گذاری در حال انجام است. امروز ٨٠ هزار میلیارد تومان در صندوق های سرمایه گذاری وجود دارد!! قدرت بالایی است . این قدرت بازار بدهی کشور را متحول کرده است و اکنون در راه بازار سهام است.به نظر می رسد با تبیین نقش های جدید در بازار شاهد تحول خواهیم بود. تغییر بازیگران بازار را بواسطه رایحه خوش نقدینگی و تخصص و ثبات در بازار را به فال نیک می گیریم.»
تحلیل عبده تبریزی از تغییرات
در این هفته حسين عبده تبريزي دبیرکل پیشین بورس و عضو فعلی شورای عالی بورس هم در گفت و گویی با بورس 24 حرف های با اهمیتی درباره تغییرات در بازارسهام مطرح نمود و عملا بخشی از خواسته های اهالی بازار سهام از نهاد ناظر را عنوان کرد:
*دكتر فطانت در زمان سختي مدير بازار سهام شد؛ در دورهاي كه علاقهمندان به اين شغل محدود بودند و در اين مدت با پيگيريهاي مجدانه توانست بخشي از مشكلات و ابهامات را از سر راه بازار بردارد. رابطهي او با صنعت اين امكان را پديد آورد كه با وزراي وزارتخانههاي توليدي كابينه از نزديك كار كند. شخصاً براي ايشان آرزوي سلامتي و بهروزي دارم.
*تغيير در ذات سازمانهاست،دوره مأموريت دو عضو هيأتمديره سازمان بورس و اوراق بهادار مدتي بود كه خاتمه پيدا كرده بود و تغيير آنان الزام قانوني داشت. همزمان با تغييرات در هيأتمديره، آقاي دكتر فطانت به دليل مسائلي خواستار كنارهگيري شده بودند. رياست شورا، آقاي وزير، هم موافقت كرده بودند.
*اميدوارم هيأتمديره جديد سازمان بورس و اوراق بهادار بتواند تحرك جديدي در بازار سرمايه ايجاد كند و برخي مشكلات جاري را حل كند. ببينيد الان ريسك برخي نهادهاي مالي مثل صندوقهاي سرمايهگذاري با درآمد ثابت بالارفته است. در شرايطي كه نرخ سود بانكي 15 درصد اعلام شده است، صندوقهاي با درآمد ثابت چگونه سود 20 درصد و بالاتر ميدهند. آيا منابع آنها هدف دورزدن نرخهاي بانكها را دنبال نميكند؟
*افرادي كه ميخواهند در سازمان بورس و اوراق بهادار فعاليت داشته باشند و كارمند آنجا باشند، بايد به جايگاه و موقعيت خود واقف باشند. آنجا نهاد نظارتي بازار سرمايه است. ميتوانند بخش خصوصي را انتخاب كنند، سهم خريد و فروش كنند و دهها كار ديگر بكنند.
*در حال حاضر آنقدر كه بخواهيد نوسانگير در بازار سرمايه وجود دارد؛ افرادي كه به هر حال بازار را از مسير موردنظر مقامات بازار خارج ميكنند. بازار نيازمند سرمايهگذار حرفهاي بلندمدت است تا جريان سرمايهگذاريهاي بازار به جرياني بلندمدت بدل شود، و نه نوسانگيري صرف.
*سرمايهگذاران هم ميبايد بر اين موضوع واقف شوند كه صندوق تنها زماني سودي بيشتر از سپردههاي بانكي خواهد داد كه آنها ريسكي بيشتر را بپذيرند. امروزه صندوقهاي با نرخ 20 درصد و بالا وجود دارد كه منابع جمعكردهاند. اين نرخهاي بالا باعث ميشود صندوق بزرگ شود و منابع آنها هم عملاً به سپرده بانكي تبديل شده است.
* صندوقها چه تأثيري در وضعيت كلي بازار ميتوانند داشته باشند؟ غير از اين است كه مردم را از سرمايهگذاري در سهام دور ميكنند؟ به علاوه، در صورتي كه تعداد قابلملاحظهاي از سرمايهگذاران صندوقهاي بزرگ تصميم به دريافت وجوه خود از صندوقها بگيرند، برخي صندوقها حتي قادر به پرداخت 20 درصد از كل وجوه دريافتي خود نيستند؛ چرا كه بانكهاي دريافتكننده اين وجوه، اين منابع را در اختيار ندارند.
*براي كنترل فساد بايد نخست زمينههاي فساد را محدود كرد. زماني كه در عرصهاي 60 درصد دستاندركاران قوانين را رعايت نميكنند و تخلف ميكنند، مقام ناظر نميتواند كنترلهاي لازم را انجام دهد.
*در بازار سرمايه هم اگر فساد يا تخلفي وجود داشته باشد، با اصلاح فرايند و نحوهي نظارت مقام ناظر، بايد راههاي مقابله با آن را جستجو كرد. ابتدا اشخاص حرفهاي بايد در جاي خود قرار گيرند تا نظارتها با قدرت و صحيح انجام شود.
*امكان به صفررساندن فساد كمتر در دسترس است، اما حيطه آن حتماً قابلكنترل و محدودشدن است. اينجا هم البته باز به بحث قبلي يعني بالابردن كيفيت ميرسيم. در بخش نظارت، به تقويت كيفيت نياز است.
*زماني كه نظامات برهم ميخورد، فساد چهره نشان ميدهد. بورس هم مانند بانكها از اين قاعده مستثني نيست. اگر با برقراري نظامات دقيق فاصله داريم، پس بايد شاهد فساد هم باشيم. البته، وضع بورس از بانكها بسيار بهتر است. بورس ميبايد به دنبال اين باشد كه كيفيت را ارتقا دهد و شرايط را براي ورود شركتهاي فاخر بخش خصوصي به بازار سرمايه آماده كند، و اين در گرو ايجاد فضاي امن و عاري از فساد و تخلف براي آنهاست.
*توجه به شاخص بايد باز هم كمرنگتر شود و تأمين مالي از طريق بازار سرمايه تقويت شود، و به شاخص موردعلاقه بدل شود. اقتصاد ايران در حال تغيير بوده و متأسفانه ضعيفتر شده است و شاخص بورس وضع ضعيفتر بخش واقعي اقتصاد را نشان ميدهد، و انتظاري غير از اين نيز از آن نداريم.
*به نظرم، در شرايط فعلي نرخ سود سپردهي بانكي 10 درصد و نرخ تسهيلات 15 درصد معقول به نظر ميآيد.
*بسيار بعيد است دولت در بورس دست به ايجاد حباب بزند و براي كسب امتياز كوتاهمدت سياسي، تحركات تصنعي در بخشهاي اقتصاد ايجاد كند.
اشاره عبده تبریزی به شائبه همیشگی فساد در بازار است که در زمان های مختلف خود با شدت و ضعف نشان داده است،اما در سال های اخیر با گسترش شبکه های اجتماعی سفته بازان برای تحرکات خود ابزارهای رسانه ای خوبی را هم به دست آورده اند،رخدادی که با انفعال نهاد ناظر میدان را برای فساد های نوین در بازار سهام باز کرده است.متاسفانه در دوره های گذشته هر موقع حرف از فساد در بورس به میان آمده نهاد ناظر به جای شناسایی بخش های پنهان و غیر رسمی بازار که کانون اصلی فساد هستند به محدودیت رسانه های رسمی یا برخورد با فعالان شناسنامه دار بازار دست زده است.درست مثل سازمان امور مالیاتی که به دلیل ناتوانی در شناسایی بخش های پنهان اقتصاد ایران که حتی یک ریال هم مالیات نمی دهند همواره فشار را به شرکت ها به عنوان شفاف ترین بخش اقتصاد ایران زیاد کرده است!
بگذریم؛دوره حیات جدید بورس آغاز شده است،آن هم پس از 25 اقدام بنیادین محمد فطانت.نکته بارز در ماجرای استعفای او نارضایتی همه از خداحافظی غیر منتظره اوست.فطانت در مراسم تکریم خود از 20 ماه گذشته بورس گفت و این که با کارهای بنیادین انجام شده که مهمترین آن کاهش نرخ سود بانکی و کاهش ابهام در صنایع مهمی همچون پتروشیمی و پالایشگاهی و معدنی است،رئیس جدید عملا با چالش های بزرگی همچون چالش های سال 1393 و نرخ سود 22 درصدی بانک ها مواجه نیست.
طرح مطالبات به روش سریع القلم
اما درباره مطالبات ارکان،بازیگران،بازیگردانان و فعالان بازار سهام از رئیس جدید مطالب زیادی نوشته شده است.در مهمترین مطالب مطرح شده در این خصوص حسین خزلی مدیرعامل کارگزاری بانک کشاورزی در یادداشتی به روش محمود سریع القلم بخشی از مطالبات خود را از رئیس جدید این گونه عنوان کرده است:
ما نیز سعی می کنیم در نوشتارهای بورسی خود مطالبات بخش های مختلف بازار را از رئیس جدید عنوان کنیم البته مطالبه هایی که شاپور محمدی به عنوان رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار و معاون وزیر اقتصاد توانایی انجام آن را داشته باشد.از یاد نبریم مسئول همه اتفاقات خوب و بد بازار او نیست.
مطالبات عمومی بازار
1.از شاخص دست بردارید.شاخص بورس ما که هم نمایانگر بازده نقدی و هم نشانگر تغییرات قیمت سهام شرکت هاست عملا شاخص درست و دقیقی برای نشان دادن اوضاع بازار سهام نیست که اگر بود زیان 60 درصدی بازار سهام از دی 92 تا دی 94 را حدود 30 درصد نشان نمی داد!پس بهتر است اگر در دولت ملاکی برای سنجش وضعیت بازار سهام می خواهند حداقل معیارهای معتبرتری مثل ارزش معاملات ، تعداد خریداران و فروشندگان و . به سمع و نظر دولتمردان رسانده شود.امیدواریم در دوران شاپور محمدی بلوک زنی ها برای همیشه منسوخ شود و اگر بازار منفی است شهامت منفی نشان دادن شاخص هم به وجود بیاید.
2.رانت اطلاعاتی واقعا از بین برود.یکی از اقدامات ارزشمند محمد فطانت امکان انتشار اطلاعیه شرکت ها در سامانه کدال بود.این موضوع توانست بخشی از فساد درون بورس که تا قبل از انتشار اطلاعیه به اطلاعات نهانی دسترسی داشتند را از بین ببرد.لکن همچنان برخی اطلاعیه ها با تاخیر از سوی نهاد ناظر برای نشر عمومی در کدال تائید می شود و همین طور قبل از افشای اطلاعیه ها در کدال در برخی از شرکت ها هم از اطلاعات سوء استفاده می شود.به هر حال قطعا به جای «بگیر و ببند» می توان راهکارهای نظارتی سیستماتیکی را تعریف کرد که سوء استفاده از اطلاعات نهانی به حداقل برسد.تاکید می کنم راهکارهای سیستماتیک چون متاسفانه هر بار در بورس ما صحبت از برخورد در فساد به وجود می آید فقط برخی مقامات نظارتی همین را بلدند که بیایند یکی دوتا مصاحبه در رسانه ها در باب برخورد و «بگیر و ببند» بکنند و بس.نه خیر.مقام نظارتی محترم! اگر فسادی در بورس هست، مقصر شماره یک خود شما هستید پس بهتر است در سال 2016 که حدود 50 سال از عمر بورس ایران می گذرد راهکارهای کاراتری را برای حل مشکل فساد که در همه دوره ها بوده طراحی بفرمائید.چه خوب گفت حسین خزلی که حقوق کارکنان بورس باید بیشتر از مقیاس حقوق کارکنان سایر نهادهای پولی و بانکی باشد تا خدای ناکرده. .
3.آگاهی بخشی های مستمر.یکی از مهمترین مشکلات بورس ما عدم آگاهی از شرایط روز است.نگارنده به عنوان روزنامه نگار و کارشناس بازار هیچگاه دلیل رشد هیجانی بورس در زمستان 94 را متوجه نشدم،باور کنید هیچ کس پاسخی برای این سوال ندارد.مهمترین دلیل آن رشد،تحریک بورس به دلیل انتخابات مجلس بود که البته بارها رد شد.آیا واقعا جا نداشت رئیس سازمان بورس در زمان شروع رشد بازار در زمستان 94 یا حداقل در میانه آن با رعایت اصل حقیقت ماجرا را با مردم در میان می گذاشت!؟الان هم همه درباره احتمال رشد بورس در ماه های باقی مانده به انتخابات ریاست جمهوری حرف می زنند.آیا واقعا چنین است؟
4.بورس فقط تابلوی قرمز رنگ خیابان حافظ نیست.بازار سهام ما بخش های زیاد دیگری هم دارد.چه خوب گفت حامد سلطانی نژاد مدیرعامل بورس کالای ایران در مراسم معارفه شاپور محمدی که چون ما شاخص نداریم عملکرد ما دیده نمی شود! سلطانی نژاد با اشاره به ارزش 2.7 تریلیون دلاری معاملات مشتقه پی وی سی در بورس کالای دالیان چین ، گفت که گرچه مصرف کنندگان مواد پلیمری چین با تعداد زیادی روبرو است، ولی ایران نیز به عنوان تولید کننده بزرگ محصولات پتروشیمیایی سالانه بیش از 40 میلیون تن محصول تولید میکند که می تواند عاملی مهم برای به دست گرفتن جایگاه مرجع قیمتی باشد.اشاره او به اهمیت و جایگاه بورس کالا در ایران است.جایی که کمتر مورد توجه قرار گرفته است.کمتر کسی می داند که الان بورس کالای ما مهمترین مرجع ارائه آمار و وضعیت بازارهای محصولات کشاورزی و شیمیایی است.بورس کالا چند هفته قبل از التهاب بازار شکر آمارهایی از کاهش موجودی انبارهای این ماده استراتژیک داده بود.در این بازار از قیر گرفته تا انواع محصولات پتروشیمی،سیمان،گندم و جو معامله می شود.یا در بورس انرژی ما از نفت گرفته تا برق و در فرابورس ما اختراعات مخترعین ایرانی در بازاری به عنوان ایده داد و ستد می شود.بدون تردید توجه به این بازارها می تواند نفوذ بورس را در بخش های واقعی اقتصاد به عنوان یک تنظیم کننده بین عرضه و تقاضا و البته مرجع قیمت گذاری و آماردهی درست بیش از پیش تحکیم کند.
5.کاهش ریسک های مترتب بر بازار.بورس باید نخستین سازمانی باشد که در تصمیم گیری های مهم اقتصادی طرف مشورت قرار می گیرد.اگر می خواهند تعرفه ای بگذارند.اگر برنامه ای برای آزاد سازی دارند.اگر می خواهند با کشور جدیدی وارد تعامل اقتصادی شوند.اگر سودای جهانی شدن در سر دارند و اگر برنامه هایی برای تغییرات اقتصادی در کشور وجود دارد،اول باید با بورس مشورت شود.رئیس جدید بورس باید بتواند این مهم را جا بنیدازد که بورس تنها یک ویترین تزئین شده از اقتصاد نیست.آمارهای بورس گویای اوضاع و احوال 40 صنعت حاضر در بازار سهام است و اگر تصمیمی قرار است برای اقتصاد ایران اتخاذ شود باید حرف های بورسیان هم شنیده شود.شاید شاپور محمدی به دلیل نزدیکی به دولت بتواند مقدمات عضویت رئیس بورس در هیات دولت را فراهم کند.
6.بازنگری در قانون.قانون بازار سهام برای 11 سال پیش است.زمانی که بورس یک بازار تقریبا حاشیه نشین بود و نه مثل الان تنها امید تامین مالی بنگاه های اقتصادی و محل تسویه حساب دولت با پیمانکاران.در 11 سال گذشته کارکردهای بورس تغییر کرده،تخلفات و فساد چهره متفاوتی از خود به نمایش گذاشته و اساسا برخی قوانین کارایی لازم را در شرایط کنونی ندارد.
بورس های آسیایی
بازار مالی یک کارشناس بازار سرمایه گفت : زمانی که نرخ دلار افزایش مییابد، سهام بنگاهها عمدتا رشد خوبی را تجربه می کنند.
وضعیت بازارهای مالی جهان در آخرین روز ۲۰۲۰
جهان ایسنا به نقل از بلومبرگ نوشت: شاخص های جهانی عملکرد مختلفی در آخرین روز از سال ۲۰۲۰ داشتند.
احیای اقتصاد جهانی با تکیه بر آسیای شرقی
جهان خبرگزاری «شین هوا» در تفسیری با عنوان «روابط نزدیک تر با آسیای شرقی باعث اطمینان بیشتر جهان می شود»، نوشت این سوال که «آیا آسیای شرقی به لنگر تثبیت کننده اقتصاد آشفته جهان تبدیل خواهد شد؟» بار دیگر مورد توجه قرار گرفته است.
بازارهای مالی به استقبال برنده انتخابات امریکا رفتند
جهان ایسنا نوشت: تمامی شاخص ها مهم بورسی جهان صعودی شدند.
قیمتها در بازار فلزات اساسی با موج جدید کرونا کاهشی شد
جهان فارس نوشت: افزایش شمار مبتلایان در آمریکا و اروپا به کووید ۱۹ میزان تقاضا به فلزات اساسی را کاهش داده و در یکهفته گذشته قیمت انواع فلزات افت کرده است.
مثبت شدن تست کرونای این مرد شاخص بورسهای دنیا را پایین کشید
جهان تسنیم نوشت: پس از آنکه رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد آزمایش کرونای وی مثبت شده است، شاخص بازار سهام اروپا و همچنین معاملات آتی آمریکا در روز جمعه سقوط کرد.
دلار عقب نشست
جهان ایسنا نوشت: ارزش دلار در برابر رقبای اصلی اش کاهش یافت.
ریزش بورسها در آمریکا و اروپا
جهان ایسنا به نقل از بلومبرگ نوشت: بیشتر شاخص های مهم بورسی جهانی وارد محدوده قرمز شدند.
سقوط آزاد بورسهای جهانی غلبه سمت قرمز بازار سهام بعد از پیشنهاد ترامپ!
جهان ایسنا نوشت: بیشتر شاخص های بورسی مهم جهان قرمز شدند.
کاهش قیمت نفت بازار سرمایه ایران را با بحران مواجه می سازد؟
بازار مالی بازار سرمایه ایران در شرایطی رشد چشمگیر خود را آغاز کرده است که بورس های جهانی یکی پس از دیگری سقوط می کنند و این امر شک همگان را به سمت وجود حباب در بورس برده است.
خطر کمبود مواد غذایی در کمین کشورهای مبتلا به کرونا
جهان شیوع بیماری کووید-۱۹، اقتصاد جهان و کشورهای مبتلا به این بیماری را به شدت تحت تاثیر قرار داده است. برخلاف برآوردهای اولیه مبنی بر اینکه آثار سوء شیوع این بیماری تاثیر چندانی بر اقتصاد جهانی ندارد، اما با گسترش آن به کشورهای اروپایی و آمریکا، اثرگذاری بسیار شدید آن نمایان شد.
رکورد دو ماهه بورسهای آسیایی شکست
جهان فارس به نقل از رویترز، نوشت: بورسهای آسیایی به دلیل خوشبینی به محرکهای اقتصادی دولتها برای رونق اقتصاد، به بیشترین رشد دو ماه گذشته رسید.
تب کرونا فرونشست؛ فلزات اساسی گران شد
جهان فارس نوشت: قیمت فلزات اساسی در بازارهای جهانی با افت تب کرونا با جهش همراه شد قیمت ها در یک هفته گذشته رشد بیشتری داشتند.
ثروتمندترین قاره جهان را بشناسید
جهان روز به روز ثروت جهانی در حال افزایش است اما این ثروت به طور برابر در بین تمام کشورهای دنیا تقسیم نشده است و با این وجود یکی از قاره های دنیا بیشترین حجم از این ثروت جهانی را در اختیار دارد.
وال استریت بالاخره مثبت شد
جهان ایسنا نوشت: پس از دو ریزش متوالی، شاخص های بورس وال استریت صعودی شدند.
اقتصاد جهان کی سرپا خواهد شد؟
جهان تسنیم به نقل از سی ان بی سی نوشت: اقتصاددان ارشد صندوق بین المللی پول گفت فعالیت اقتصادی جهان که از همه گیری ویروس کرونا ضربه خورده است، حتی تا پایان ۲۰۲۱ هم کاملاً بهبود نمی یابد.
طلا چه روندی را در پیش گرفته است؟
جهان تسنیم به نقل از رویترز نوشت: پس از کاهش ارزش سهام در بورس وال استریت و افت قیمت نفت در ساعاتی پایانی معاملات دیروز، ارزش سهام در بازارهای آسیایی امروز شاهد افت بود.
ریزش شدید بورس هاس جهانی ادامه دارد
جهان ایسنا به نقل از اسوشیتدپرس نوشت: شاخصهای بورسی در معاملات غلبه سمت قرمز بازار سهام امروز نیز ریزش شدیدی را تجربه کردند.
سقوط بیسابقه بازارهای مالی
جهان ایسنا به نقل از اسوشیتدپرس نوشت: فرانسه، آمریکا و ونزوئلا نیز روی به قرنطینه بخشی یا تمام کشور خود آوردهاند.
کرونا علیه ثروت
ثروتمندترین مردان جهان چقدر از ثروتشان را از دست دادند؟
جهان رکود بی سابقه در بازارهای مختلف دنیا ثروتمندترین ها را بیشتر از همه متضرر کرده است به گونه ای که ۲۰ نفر اول ثروتمند دنیا از این رکود در بازار تقاضا که در اثر شیوع گسترده ویروس کرونا به وجود آمده است ۸۰ میلیارد دلار ضرر کردند.
رکورد ۱۲۰ ساله سقوط بازارهای مالی شکست
بازار مالی ایرنا نوشت: بورسهای جهان روزهای پنجشنبه و جمعه بزرگترین زیان در ۱۲۰ سال اخیر را از سر گذراندند.
ریزش عجیب بورس تهران
بازار مالی بازار بورس که از هفته گذشته روند ریزشی آن شروع شده بود امروز با افت چشمگیری به پایین ترین میزان خود طی ۲۰ روز اخیر رسید.
بدترین سقوط والاستریت از دوشنبه سیاه ۱۹۸۷ تاکنون رقم خورد
جهان مهر نوشت: پس از این که دولت آمریکا نتوانست نگرانیهای بازار در مورد تأثیرات اقتصادی شیوع کرونا را تسکین دهد، شاخصهای سهام به میزان سقوط اولیه خود افزودند و در پایان، سقوطی تاریخی را به ثبت رساندند.
فروش خودرو در پرجمعیتترین بازار جهان ۹۰ درصد افت کرد
بحران بیسابقه در صنعت خودروسازی، تقاضا به کف رسید
جهان کارشناسان از چین و البته شهر ووهان به عنوان موتور اقتصادی دنیا یاد می کنند و به تبع شیوع بیماری کرونا در این شهر و گستردگی آن در سایر شهرهای چین و سایر کشورهای دنیا صدمات بیسابقه ای به اقتصاد دنیا خواهد زد و در اینجا صنایع و به خصوص صنایع خودروسازی آسیب پذیرترین ها در مقابل این ویروس هستند.
شیوع ویروس کرونا چند تریلیون دلار به بازارهای مالی ضرر زده است؟
جهان در پی شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان بازارهای مالی در کشورهای مختلف و به شکل معناداری در ایالات متحده سیر نزولی خود را شتاب بخشیده اند و جهان پس از وحشت شیوع کرونا حالا با تهدید دیگری هم رو به رو شده است که می تواند تبعاتی به مراتب خطرناک تر از کرونا برای مردم در سراسر جهان به همراه داشته باشد.
سقوط بیسابقه بورسهای جهانی
جهان ایسنا به نقل از رویترز نوشت: افزایش شمار قربانیان کووید-۱۹ یک روز بد دیگر را برای بازارهای مالی جهانی رقم زد.
بازار سهام دوباره جان گرفت
جهان مهر به نقل از سی ان بی سی نوشت: بازارهای آسیا به دنبال سقوط سنگین هفته گذشته، وضعیت خود را بهبود داده و شاخصهای چین علیرغم دادههایی که نشان میدهد تولید این کشور بدتر از آنچه انتظار میرفت سقوط کند، رشد کردند.
کرونا زنگهای خطر را به صدا درآورد
بحران اقتصادی بزرگ دیگری بر سر راه جهان است؟
اقتصاد سیاسی در پی شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان بازارهای مالی در کشورهای مختلف و به شکل معناداری در ایالات متحده سیر نزولی خود را شتاب بخشیده اند و جهان پس از وحشت شیوع کرونا حالا با تهدید دیگری هم رو به رو شده است که می تواند تبعاتی به مراتب خطرناک تر از کرونا برای مردم در سراسر جهان به همراه داشته باشد.
اتفاق عجیب در بازار طلا
جهان ایسنا نوشت: با اقدام سرمایهگذاران برای فروش طلا و تهیه نقدینگی به منظور پوشش ضرر در بازار سهام، قیمت طلا روز جمعه حدود پنج درصد سقوط کرد که بزرگترین کاهش قیمت یک روزه در هفت سال اخیر بود.
کرونا بر بازارهای مالی جهان غلبه کرد
جهان فارس به نقل از اسپوتنیک نوشت: بازارهای بورس آسیایی و اروپایی در معاملات امروز افت شدید ارزش را تجربه کردند که دلیل آن رشد قابل توجه تعداد مبتلایان به ویروس کرونا در ایتالیا و کره بوده است.
فلسفه و روانشناسی اندیکاتور RSI
اکثر نوآموزان به اشتباه تصور میکنند که اگر قیمت یک سهم بیش از حد اصلاح کرده باشد یعنی آن سهم مرغوبتر و ارزندهتر شده و در شرایط بهتر و جذابتری برای خرید قرار گرفته است. در حالی که هرکس که صرفا چند سالی تجربه فعالیت در بازار بورس را داشته باشد به خوبی میداند که منطق دنیای بورس کاملا برعکس است. در بازار بورس هیچ ارزانی مطلقا بی حکمت نیست. و خرید یک سهم بالاتر از مقدار میانگین همواره کمریسکتر از خرید همان سهم پایینتر از مقدار میانگین است. منطق دنیای بورس، قانون روندها است که میگوید سهمی که تا اکنون رشد کرده، احتمال این که از این به بعد نیز کماکان رشد کند بیشتر است. و سهمی که تاکنون نزول کرده، احتمال این که از این به بعد نیز نزول کند بیشتر است. درواقع بدترین کار در بازار بورس این است که یک سهم را صرفا به این دلیل که شدیدا اصلاح کرده، با این خیال خام که لابد اصلاح قیمت موجب ارزندگی سهم شده است، چشم بسته خریداری نماییم. این منطق، یعنی جذابیت جنس ارزان، ممکن است در خارج از دنیای بورس صحیح باشد، اما در بازار بورس مطلقا چنین نیست و اتفاقا در دنیای بورس معمولا این سهمهای گران هستند که مورد اقبال قرار میگیرند. در دنیای بورس ارزانی لزوما ارزندگی نیست! بیشک کسی که در بازار بورس صرفا بدنبال خرید سهمهای ارزان باشد، نهایتا از این بازی حذف خواهد شد.
وایلدر از خود میپرسد «چگونه میتوانم در یک بازار مثبت، سهمهایی را پیدا کنم که در سیکل بعدی بازار، هنگامی که بازار مجددا منفی بشود، نزول کمتری را تجربه نمایند؟» او بخوبی میدانست که -برخلاف آنچه آماتورها میاندیشند- سهمهایی که در بازار منفی بتوانند خود را حفظ نموده و نزول کمتری را تجربه نمایند، در سیکل صعودی بعدی هنگامی که بازار مجددا مثبت بشود، رشد بیشتری را رقم خواهند زد. بنابراین فاکتوری را که وایلدر باید جستجو میکرد نسبتا آسان بود. او باید سهامی را پیدا میکرد که نمودار آنها شامل مجموعهای از کندلهای صعودی قدرتمند در مقابل تعداد اندکی از کندلهای نزولی ضعیف باشد. کافیست در یک بازه زمانی دلخواه، متوسط کندلهای صعودی را محاسبه نموده و بر متوسط کندلهای نزولی تقسیم نماید. به این ترتیب نمودارهایی گلچین میشوند که از کندلهای صعودی قدرتمند در مقابل کندلهای نزولی ضعیف ساخته شده باشند.
وایلدر نام متغیر فوق را Relative Strength یا «قدرت نسبی» میگذارد و آن را به اختصار با RS نمایش میدهد. همچنین آن را Market Gain یا بازدهی بازار نیز مینامند.
سپس وایلدر دست به یک ابتکار ریاضی میزند و برای آنکه سقف و کف نوسانات بین صفر تا صد محدود بشوند، فرمول را اندکی تغییر میدهد تا به متغیر جدیدی بنام Relative Strength Index یا «شاخص قدرت نسبی» برسد:
متغیر RS قدرت نسبی یا «بازدهی بازار» است که برابربا حاصل قسمت متوسط رشدها در یک بازه زمانی مشخص تقسیم بر متوسط نزولها در همان بازه زمانی میباشد. متغیر RSI نیز کاملا مشابه همان RS است صرفا با این تفاوت که سقف و کف نوسانات آن بین 0% تا 100% محصور شده است. درواقع متغیرهای RS و RSI هر دو بطور خلاصه، مقایسه کندلهای غلبه سمت قرمز بازار سهام سبز رنگ در برابر کندلهای قرمز رنگ، در یک بازه زمانی مشخص هستند. بطور مشابه میتوان گفت RSI بیانگر مقایسه قدرت خریداران نسبت به قدرت فروشندگان است. نحوه نامگذاری اندیکاتور نیز اشاره به همین کاربرد دارد.
در تصویر زیر مقایسهای چشمی بین دو نمودار مختلف با مقادیر متفاوت برای RSI انجام دادهایم. روند هر دو نمودار، صعودی است اما تصویر سمت راست یک روند صعودی ضعیف را با کندلهای قرمز بزرگ و قابل توجه در مقایسه با کندلهای سبز نمایش میدهد. نتیجتا مقدار RSI برای این نمودار نسبتا ضعیف و برابربا 59% محاسبه شده است. اما تصویر سمت چپ یک روند صعودی پرقدرت را نشان میدهد که کندلهای قرمزرنگ در مقایسه با کندلهای سبز کاملا کوچک و کماهمیت هستند و به همین دلیل برای این نمودار با یک RSI قوی در حوالی 82% مواجه بودهایم.
تمرین- فرض کنید با یک روند صعودی کامل مواجه باشیم که تمام کندلها صعودی باشند و به عنوان مثال در بازه زمانی مورد نظر هر روز با صف خرید مواجه باشیم. در این صورت مقادیر RS و RSI چقدر خواهند شد؟ همین تمرین را با فرض روند نزولی کامل مجددا انجام دهید.
بهترین تعبیر برای RSI این است که آن را همچون دماسنجی بدانیم که میزان قدرت و هیجان خریداران را در بازار نمایش میدهد. فرض کنید یک جمعیت صد نفره از اهالی بازار را یکجا جمع کرده باشید و از ایشان درمورد نظرشان نسبت به بازار نظرسنجی نمایید. و آمار بگیرید که آیا چند نفر از میان این افراد جزو گروه خریداران بودهاند و چند نفر جزو فروشندگان؟ و آیا چند نفر از آنها به آینده بازار خوشبین هستند و چند نفر بدبین؟ به عنوان مثال اگر RSI=63 باشد یعنی امروز 63 نفر از این یکصد نفر جمعیت نمونه، در گروه خوشبینها و موافقان خرید قرار داشتهاند، و مابقی جزو فروشندگان بودهاند. به این ترتیب نحوه تغییرات RSI در زیر نمودار به بهترین نحو نشان میدهد که آیا میزان شور و اشتیاق اهالی بازار چگونه با گذشت زمان دچار تغییر شده است؟ آیا معاملهگران کماکان نسبت به آینده بازار خوشبین هستند؟ یا این که میزان خوشبینی آنها رو به کاهش گذاشته است؟ آیا قیمت موفق به ارضای انتظارات خریداران و باقی نگه داشتن آنها شده است؟ یا این که روز به روز از جماعت خریداران کاسته شده و به جماعت فروشندگان افزوده گشته است؟ اینها سوالاتی است که RSI میتواند به بهترین نحو پاسخگوی شما، به صورت کندل به کندل، باشد.
هنگامی که RSI=100% است یعنی تمام قدرت بازار بطور کامل در اختیار خریداران قرار گرفته است و فروشندگان هیچ تاثیری بر مارکت ندارند. به عنوان مثال این اتفاق هنگامی در بورس ایران رخ میدهد که یک سهم خاص در چندین روز متوالی دایما دارای صف خرید سنگین و پرحجم باشد.
برعکس اگر RSI=0% باشد یعنی قدرت خریداران بطور کامل به صفر رسیده است و تمامیبازار به دست فروشندهها افتاده است. این اتفاق در بورس ایران هنگامی رخ میدهد که یک سهم برای چندین روز متوالی دارای صف فروش سنگین باشد. در چنین مواقعی فروشندگان افسار بازار را در دست گرفته و قیمت را به هر سمت که بخواهند پیش میبرند.
سرانجام اگر RSI=50% باشد یعنی خریداران و فروشندگان به تعادل رسیدهاند و هیچ یک بر دیگری غلبه ندارند. در چنین شرایطی نیمی از اهالی بازار نسبت به آینده خوشبین و نیم دیگر بدبین هستند. بازار در حالت کاملا خنثی و بدون روند قرار گرفته و همه منتظر خروج از بلاتکلیفی هستند. پس بطور خلاصه RSI میتواند پاسخگوی شما درباره جهت روند، قدرت خریداران، میزان خوشبینی در بازار و سایر فاکتورهایی از این دست باشد. هرچه این عدد بزرگتر بوده و به سقف 100% نزدیکتر باشد یعنی روند صعودی قویتری حاکم است و طبیعتا خریداران خوشحالتر خواهند بود.
تعبیر دیگری که من آن را بسیار دوست دارم و به نظرم میتواند به درک بهتر موضوع کمک کند، مقایسه اندیکاتور RSI با سرعت اتومبیل و عقربه دورِ موتور خودرو است! فرض کنید «قیمت» یک اتومبیل باشد که بر روی نمودار در حال حرکت است. راننده این اتومبیل در برخی مواقع پای خود را بر روی پدال گاز میگذارد و با تمام سرعت به پیش میرود، و در برخی مواقع ترمز کرده و از سرعت خود میکاهد. در برخی مواقع نیز کاملا توقف نموده و حتی بعضا جهت حرکت خود را معکوس میکند(یعنی مثلا دنده عقب برمیگردد!). در این مثال RSI همچون عقربهای خواهد بود که دورِ موتور این اتومبیل را در هر لحظه نمایش میدهد. ای کاش میتوانستم صدای RSI را برایتان پخش کنم تا بشنوید که چگونه وقتی قیمت پای خودش را بر روی پدال گاز میفشارد صدای RSI بلند شده و از 50 به سمت 60، 70، 80، … افزایش مییابد! ویا برعکس، هنگامی که قیمت پای خودش را بر روی ترمز میگذارد صدای غرش موتور آرام میگیرد و RSI به سمت ارقام کمتری همچون 70، 60، 50 میرود. نهایتا هنگامی که اتومبیل متوقف میشود RSI بر روی سطح 50% میایستد. با چنین تعبیری قاعدتا باید برایتان بدیهی باشد اگر بگوییم به عنوان مثال نزول RSI به سمت اعداد کمتر از 70% را به عنوان سیگنال فروش تلقی میکنیم!
کاهش اختلاف سرانه خرید و فروش در بورس / خریداران منتظر بازار شفاف در بعد از انتخابات هستند
بعد از مدت ها اختلاف سرانه خرید و فروش به کمترین حد خود رسیده و با وجود اینکه در روزهای اخیر فضای بازار منفی بود اما خرید حقیقی ها هم در جریان بوده است و سرانه خرید روز چهارشنبه به ۱۳ میلیون تومان رسید و از آنجایی که سرانه فروش بازار ۱۶ میلیون تومان بود اختلاف این دو بخش کاهش یافته است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری موج، بعد از مدت ها اختلاف سرانه خرید و فروش به کمترین حد خود رسیده و با وجود اینکه در روزهای آخر هفته گذشته فضای بازار منفی بود اما خرید حقیقی ها هم در جریان بوده است و سرانه خرید روز چهارشنبه به ۱۳ میلیون تومان رسید و از آنجایی که سرانه فروش بازار ۱۶ میلیون تومان بود، اختلاف این دو بخش کاهش یافته، زیرا در هفته های گذشته به طور میانگین این اختلاف به حدود ۲۰ میلیون تومان هم می رسید، اما برای رسیدن به بازار مثبت نیاز است که سرانه خرید بازار بر فروش برتری داشته باشد و خط آبی رنگ به بالای خط قرمز نفوذ کند.
البته در روز چهارشنبه با گذر از نیمه ابتدایی معاملات، فشار عرضه هم بالا گرفت و در نتیجه این رویداد، کل رشد دقایق ابتدایی شاخص از دست رفت و این مساله بیشتر تحت تاثیر سرخ پوش شدن شاخص هموزن بود و اگر در روزهای آینده برنگردد افت شدیدی خواهد داشت زیرا سطح حمایتی تا ۳۵۰ هزار واحدی ندارد.
یکی از دلایل افت های اخیر هفته گذشته نزدیک شدن به انتخابات بود زیرا بسیاری از معاملهگران ترجیح میدهند در کوتاهمدت بفروشند و بعد از انتخابات و مشخص شدن وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور دست به خرید بزنند. بنابراین در شرایطی که توازن بین عرضه و تقاضا بر هم خورده، طبیعی است که شاهد عقبگرد بازار باشیم.
شاخص کل بین سطح حمایت و مقاومت
در حال حاضر شاخص کل روی سطح یک میلیون و ۱۴۷ هزار واحدی است و شاخص هم وزن هم در سطح ۳۷۰ هزار واحدی است که با توجه به اینکه شاخص کل دو سطح حمایتی نزدیک دارد در وضعیت بهتری نسبت به شاخص هم وزن قرار دارد. در واقع شاخص کل در یک مثلث قرار دارد و امروز و فردا وضعیت حساسی دارد و اگر در محدوده حمایتی ۱۱۴۰۰۰۰ و ۱۱۰۰۰۰۰ مثلث از بالا شکسته نشود وضعیت بورس خراب می شود اما اگر کندل چکش معکوس ایجاد شود تغییر روند از نزولی به صعودی را خواهیم داشت و فیبو تایم زون هم شروع روند صعودی را به ما نشان خواهد داد، حالا باید دید که امروز مقاومت ۱۱۵۵۰۰۰ شکسته خواهد شد و به سمت هدف های پیش روی یعنی ۱۱۶۴۰۰۰ و ۱۲۰۰۰۰۰ حرکت خواهد کرد یا اینکه افت بیشتر را رقم می زند.
ارزش معاملات بورس هنوز در محدوده ۳ تا ۴ هزار میلیارد تومان است و ارزش معاملات فرابورس اگرچه در روز چهارشنبه کمی بیش تر از ۹ هزار میلیارد تومان بود اما از این مقدار ۸,۲۵۱ میلیارد مربوط به معاملات اوراق بوده که با کسر این عدد ارزش معاملات سهام فرابورس به حدود هزار میلیارد تومان افت خواهد کرد.
میانگین ارزش معاملات خرد در سال ۱۳۹۸ به طور روزانه ۲,۶۰۳ میلیارد تومان ثبت شده بوده و میانگین ارزش معاملات خرد در سال ۱۳۹۹ به طور روزانه ۱۲,۸۷۶ میلیارد تومان ثبت شده است. این ارزش معاملات روزانه نشانی از حجم نقدینگی حاضر در بازار است و با توجه به ارزش بازار بورس در زمانهای مختلف به یک حداقل ارزش معاملات روزانه برای گردش نقدینگی در بازار نیاز است تا با ایجاد تعادل و تبادل منطقی در بازار نمادها اجازه روند پیدا کنند.
در هفته گذشته کلیه شاخصها با رنگ سرخ به کار خود خاتمه دادند و در نتیجه این رویداد باری دیگر روند خروج نقدینگی توسط سهامداران حقیقی بود به نظر میرسد معاملهگران کماکان ترجیح میدهند خریدهای خود را به فضای شفافتر بعد از انتخابات موکول کنند و همین رویداد موجب کاهش ارزش معاملات و عقبگرد شاخصها شده است. البته بازار بطور کلی از فضای هیجانی فاصله گرفته و با وجود حرکت نزولی در بسیاری از نمادها اما خبری از صفوف فروش در نمادهای مورد توجه و تاثیرگذار نیست.
بنابراین این چند روز را هم باید صبر کرد تا بلکه با مشخص شدن رئیس دولت سیزدهم و رسیدن گزارش عملکرد تولید و فروش خرداد ماه، بازار بتواند روی ریل منطق قرار بگیرد. برای امروز احتمالا فشار عرضه در نیمه نخست معاملات بالا باشد اما انتظار میرود با گذر از نیمه ابتدایی، به مرور شاهد غلبه تقاضا بر عرضهها و بهبود روند معاملات باشیم.
روز طنابکشی در بورس | رنگ بازار با غلبه «سهام شاخصساز» بر کوچکترها سبز شد
بررسیها حکایت از آن دارد که بهرغم افزایش قابل توجه تقاضا در خلال معاملات روز گذشته، بازار همچنان برپاشنه قبلی میچرخد و تعداد نمادهایی که شاهد صفهای فروش سنگین بودند در مقایسه با صفهای خرید، حجمی، معنادار داشتند.
به گزارش همشهریآنلاین به نقل از دنیایاقتصاد، شاخص کل بورس تهران روز شنبه با ثبت بیشترین رشد روزانه از ۲۵ شهریورماه، ۸/ ۲ درصد صعود کرد و به محدوده یک میلیون و ۵۴۶ هزار واحد وارد شد. روز سبز بازار سهام در حالی رقم خورد که نیمی از شرکتها با افت قیمت سهام خود مواجه شدند، اما افزایش تقاضا در گروههای بزرگ و به اصطلاح شاخصساز، روزی مثبت برای نماگر اصلی بازار سهام به ارمغان آورد. همزمان با رشد شاخص کل، سهامداران حقیقی نیز پس از ۹ روز دوری، در سمت خرید سهام فعال شدند و شاهد ورود بیش از ۷۰۰ میلیارد تومان پول حقیقی به گردونه معاملات سهام بودیم. در این روز گروههای بزرگ کالایی همچون فلزات اساسی و پتروپالایشیها در صدر لیست خرید بازیگران خرد قرار گرفتند. در حال حاضر بهنظر میرسد علاوهبر نگاه بورسبازان به تحولات مربوط به انتخابات آمریکا، عوامل بنیادی نظیر جذابیت قیمتها پس از اصلاح دو ماهه، سطوح جدید در بازار ارز، گزارشهای مناسب شرکتها در شهریورماه و افزایش تورم انتظاری بهعنوان حامیان بازگشت شاخص سهام به مسیر صعودی مطرح میشوند.
نخستین روز معاملاتی هفته جاری با صعود ۸/ ۲ درصدی شاخص کل بورس تهران همراه شد. این افزایش سبب شد این نماگر با ثبت بیشترین درصد رشد از ۲۵ شهریورماه، شاهد افزایش معنادار تقاضا نسبت به روزهای گذشته باشد. به نظر میرسد که افزایش بهای دلار در کنار اصلاح قابل توجه قیمتها طی ماههای اخیر از جمله عواملی باشد که سرمایه گذاران را در جهت افزایش تقاضا ترغیب کرده است. با این حال رخداد یاد شده در حالی روی میدهد که در خلال معاملات همین روز تعداد و ارزش صف فروش از صف خرید بیشتر بوده است. ضمن آنکه در مقابل رشد سهام شاخصساز، کوچکترها همچنان در محدوده منفی قیمتی به دادوستدهای محدود خود ادامه دادند. در نخستین روز از هفته جاری مجادله بین عرضه و تقاضا به سبزپوشی نماگرها در بورس و فرابورس منتهی شد. بر این اساس معاملات روز شنبه در حالی آغاز شد که از ابتدای دادوستدها در این روز شاهد افزایش تقاضا در بسیاری از نمادهای بازار سهام بودیم. این مساله سبب شد از همان ساعات ابتدایی افزایش تقاضا بسیاری از نمادها به شکلگیری صف خریدهای سنگین منتهی شود. رسیدن قیمتها به سقف مجاز روزانه در طول این روز معاملاتی همچنین باعث شد تا فضای خوش بینی در بازار یاد شده تقویت شود و بسیاری از سرمایه گذاران حقیقی پس از ۹ روز دوری به خرید پرقدرت سهام در این روز بپردازند.
این تغییر رویکرد در حالی رخ داد که در واپسین روزهای معاملاتی هفته قبل حمایت روانی یک میلیون و ۵۵۰ هزار واحدی در شاخص بورس تهران از دست رفته بود و بیشتر تحلیلها پیرامون وضعیت آتی بازار سرمایه به احتمال ریزش بیشتر شاخص کل بورس عنوان نماگری عمده پیش روی سرمایهگذاران حقیقی، تقویت شد. با وجود این ذهنیت یاد شده در میان خریداران دیری نپایید و بازگشت قیمتها به سطوح از دست رفته که جرقه آن در روز چهارشنبه زده شد، مورد قبول سرمایهگذاران در بورس و فرابورس قرار گرفت.
به نام ترامپ، به کام بورس
خرید و فروش سهام در بازار سرمایه طی هفته گذشته در حالی پایان یافت که در روزهای تعطیل آخر هفته خبر ابتلای دونالد ترامپ رئیسجمهور ایالات متحده به بیماری کرونا موج امیدواری به عدم انتخاب او در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو را تقویت کرد. در گذشته نیز شنیدههایی درخصوص وضعیت نسبتا وخیم ترامپ که از سوی نزدیکان وی مخابره شد، این خوشبینیها را دو چندان کرد. این رخداد اگرچه در داخل ایالات متحده به واکنشهای همدلانه با سکاندار جمهوریخواه نظام سیاسی آمریکا منجر شد با این حال در ایران به دلیل وجود تحریمهای ناجوانمردانه و یک جانبه این کشور، واکنش مناسب قیمتها در بازار سهام را به دنبال داشت.
این رویکرد نشاندهنده آن است که بهرغم تورمی بودن ماهیت رشد قیمت سهام طی دو سال و نیم گذشته، متغیرهای مربوط به سیاست خارجی در بازار سرمایه از وزن بالایی برخوردار هستند. با توجه به آنکه جو بایدن رقیب رئیسجمهور آمریکا از لزوم بازگشت به برنامه جامع اقداممشترک با ایران (برجام) سخن گفته است، همین امر سبب شد تا در معاملات روز شنبه شاهد واکنش مثبت درخصوص به خطر افتادن سلامتی دونالد ترامپ باشیم. پیش از این نیز دور از انتظار نبود که بهبود جایگاه سیاسی بایدن در انتخابات ایالاتمتحده آن هم تنها یک ماه مانده به برگزاری انتخابات، از سوی فعالان بازارهای داخلی با دیده مثبت نگریسته شود. هر چند این مساله حتی بهرغم تحقق، بازتابی در مناسبات اقتصادی کشور بهجا نخواهد گذاشت اما در شرایط کاهش سنگین قیمتها در بازار سرمایه توانست به انگیزهای برای خرید سهام منجر شود.
ریشه رشد قیمتها در زمین گرم سقوط
اما اگر از حواشی سیاسی و جذابیتهای خبری رخ داده در روزهای گذشته بگذریم، بیراه نخواهد بود که ریشه اصلی افزایش تقاضا در بسیاری از نمادهای بورس و فرابورس طی روز گذشته را ناشی از افت قابلتوجه قیمتها در بازار سهام کشوری بدانیم که در کمتر از سه ماه نزدیک به ۳۳ درصد از ارزش پول ملی آن کاسته شده است.
نگاهی دقیقتر به روند قیمتها در بازار سهام حکایت از آن دارد که از میانه معاملات نوزدهم مرداد ماه که شاخص بورس تهران افت خود را از سقف دو میلیون و ۱۰۳ هزار واحدی آغاز کرد تا کف یک میلیون و ۴۹۲ هزار واحدی در پایان معاملات سهشنبه هفته گذشته پیش رفت، آنچه که بیشتر از تحولات داخل بورس و فرابورس بر ارزش سهام شرکتها و در زندگی مردم اثر گذاشته افت قابلتوجه برابری ریال در مقابل ارزهای خارجی است که به اصلاح ۴۵ درصدی ارزش دلاری بورس تهران منتهی شده است. افزایش حدود ۳۳ درصدی قیمت دلار آمریکا طی ماههای اخیر در حالی رخ داده است که بورس و فرابورس در طول مدت یادشده پذیرای معاملات نمادهایی بودند که تا پایان هفته گذشته چیزی قریب به هفتاد درصد قیمت خود را در طول دو ماه از دست دادهاند. همسویی تمامی این تحولات در کنار هم عاملی است که در هر جایی از جهان میتواند سرمایهگذاران را به اعمال سفارشهای بیشتر در جهت خرید ترغیب کند و بدون آنکه نیازی به دخالت بازارساز یا سهامدار عمده باشد، بهای داراییهای مربوطه را بالا ببرد.
تجمع این عوامل در کنار غلبه سمت قرمز بازار سهام وجود جریانی ادامهدار از تزریق انتظارات تورمی به اذهان عمومی نیز عامل دیگری است که اثر مضاعفی بر رویکرد سرمایهگذاران خواهد داشت.
فوران نقدینگی پیشروی بازارها
بنا بر آنچه بانک مرکزی منتشر کرده شش ماه نخست سالجاری دوره افزایش ۱۵ و نیم درصدی حجم نقدینگی بوده که با افزایش بیش از ۵ درصدی پایه پولی در دوره یادشده همراه شده است. همسویی این دو متغیر در حالی رخ داده است که عامل انتظارات تورمی بهعنوان یکی از متغیرهای حاکم بر اقتصاد رفتاری افزایش تورم در ماههای پیشرو را به امری سهلالوصول بدل میکند؛ نکتهای دیگر که حتی بهرغم نبود جریان مناسبی از تولید در درون شرکتها میتواند بر رشد ریالی ارزش جایگزینی آنها اثرگذار باشد.
اما همانطور که پیشتر نیز اشاره شد واکنش قیمتها به ریزشی که در هفتههای اخیر شاهد بودیم از افزایش احتمال حرکت قیمتها در مسیر صعودی حکایت دارد.
برتری صفهای فروش
بررسیهای «دنیایاقتصاد» حکایت از آن دارد که بهرغم افزایش قابل توجه تقاضا در خلال معاملات روز گذشته، بازار همچنان برپاشنه قبلی میچرخد و تعداد نمادهایی که شاهد صفهای فروش سنگین بودند در مقایسه با صفهای خرید، حجمی، معنادار داشتند. بر این اساس داد و ستدها در بورس و فرابورس روز شنبه در حالی خاتمه یافت که از مجموع ۳۲۸ نماد معامله شده در بورس تهران ۱۶۶ نماد با قیمت پایانی مثبت به کار خود خاتمه دادند و ۱۵۱ نماد با قیمت پایانی منفی به انتظار معاملات روز جاری نشستهاند. در فرابورس نیز از مجموع ۱۳۲ نماد معامله شده قیمت پایانی ۶۲ نماد مثبت بوده که این رقم اندکی از ۶۹ قیمت پایانی منفی به ثبت رسیده در این بازار کمتر است.
بررسی آخرین قیمت معاملاتی هم حکایت از آن دارد که فرابورس در این زمینه نیز نسبت به بورس تهران ضعیفتر عمل کرده و در فرابورس تنها ۶۱ نماد در مقابل ۷۰ نماد منفی آخرین معاملات خود را در محدوده سبز تابلو به پایان رساندند.
البته اگر بخواهیم نگاهی دقیقتر به این آمار و ارقام داشته باشیم توجه به این نکته ضروری است که به روال روزهای قبل صف فروش در نمادهای کوچک هر دو بازار سنگینتر از صفهای خرید بود. بورس تهران درحالی معاملات خود طی روز شنبه را خاتمه داده که ارزش صفهای خرید در این بازار به ۱۱۷۹ میلیارد تومان میرسد. این رقم در حالی ثبت شده که ارزش صفهای فروش ۲۳۸۸ میلیارد تومان بوده است.
در فرابورس نیز ارزش صفهای خرید و فروش وضعیتی مشابه داشته بهطوری که در مقابل ۷۱۴ میلیارد تومان ارزش صفهای خرید این بازار ۸۶۱ میلیارد تومان سهم برای فروش گذاشته شده بود.
با این حال در بورس تهران روز گذشته روز آشتی سهامداران حقیقی با بازار سرمایه بود بهطوری که بررسی جریان تغییر مالکیت سهام نشان میدهد در پایان معاملات روز شنبه ۷۳۷ میلیارد تومان سهم از حقوقیها به حقیقیها فروخته شده است تا سهامداران خرد پس از ۹ روز دوری مجددا در سمت خرید سهام فعال شوند. گروههای فلزات اساسی، فرآوردههای نفتی و محصولات شیمیایی در این روز بیشترین حجم ورود پول حقیقی را داشتهاند. سرمایهگذاریها نیز بیش از سایر گروهها با خروج پول سرمایهگذاران خرد مواجه بودند. مجموع این عوامل سبب شد تا ارزش معاملات خرد در بورس تهران ۶۳۱۷ میلیارد تومان و در فرابورس ۲۱۱۷ میلیارد تومان باشد.
ثبت این ارقام اگرچه عاملی در جهت افت بیشتر قیمتها تلقی نمیشود اما حکایت از آن دارد که افزایش قابل توجه تقاضا در روز گذشته، در شرایطی برای روزها و هفتههای پیش رو پایدار خواهد بود که میزان صفوف فروش بهخصوص در نمادهای کوچک که تعداد بالایی دارند و نقدینگی حقیقی در آنها قفل شده است رفتهرفته کاهش یابد و جای خود را به صفوف خرید در نمادهایی دهد که به زعم فعالان بازار از ارزندگی کافی برای سرمایهگذاری برخوردار هستند.
دیدگاه شما