بورس تهران در پساتوافق
انتشار اخبار مثبت از خروجی دور جدید مذاکرات هسته ای و عقب نشینی دلار به کانال 28 هزار تومان سبب شد تا در بورس تهران نیز گروه های کامودیتی محور با افزایش فشار.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از دنیای اقتصاد، در این شرایط شاخص کل سهام وادار به عقبنشینی تا میانه کانال 3/ 1میلیون واحد شد. کارشناسان بورسی اما معتقدند اگر نگاهی بنیادی در بازار سهام حاکم بود، خبرهای مثبت از توافق می‌توانست به سبزپوشی یکپارچه سهام در تالار شیشهای بینجامد. به اعتقاد آنها با رفع تحریم‌ها، رشد تورمی بنگاههای بورسی به رشدی واقعی تبدیل خواهد شد.
نماگر اصلی تالار شیشهای که مدت‌‌‌هاست روند کج‌‌‌دار و مریزی را طی می‌کند و میل به نزول بیشتر دارد، روز سه‌‌‌شنبه نیز 5/ 0 درصد از ارتفاع خود را از دست داد و به میانه ابرکانال 3/ 1میلیون واحد نزدیک‌‌‌تر شد. علاوه بر عقبگرد قیمت‌ها، شاهد کمای معاملاتی در بورس تهران هستیم و ارزش دادوستدها هر روز بر ناامیدی فعالان بورسی می‌‌‌افزاید.
به این ترتیب با دریافت سیگنال‌‌‌های مثبت از دور جدید مذاکرات برجامی و همزمان با عقبنشینی دلار شاهد افزایش فشار فروش در گروههای دلاری و در مقابل روی آوردن سهامداران به صنایع ریالی بورس تهران بودیم. در حالی سهامداران بر اساس نگاهی سنتی از افت نرخ دلار گریزان بوده و رفع تحریم‌ها را عاملی برای اصلاح قیمت سهام می‌‌‌دانند که کارشناسان معتقدند اگر نگاهی بنیادی در بازار سهام حاکم بود، خبرهای منتشر شده از خروجی دور جدید نشست کمیسیون مشترک برجام می‌توانست به سبزپوشی یکپارچه سهام در تالار شیشهای بینجامد.
جایی که به نظر می‌رسد با رفع تحریم‌ها هم بخشی از چالش‌های فعلی صنایع بورسی همچون قطعی برق و گاز و توقف فعالیت کارخانه‌‌‌ها مرتفع خواهد شد و هم در خصوص سیاست‌های دستوری در بخش‌های مختلف اقتصادی کشور تجدیدنظر می‌شود. ضمن آنکه باید توجه داشت مبنای تصویر بورس در پساتوافق دلار در شرکت‌های کامودیتی‌‌‌محور حدود 23هزار تومان است و از این رو نوسان جزيی این اسکناس آمریکایی تهدیدی را متوجه سودسازی این دسته از بنگاههای بورسی نمی‌‌‌کند.
هراس بورسی از خوش‌بینی برجامی
عصر روز دوشنبه دور جدید نشست کمیسیون مشترک برجام میان ایران و گروه 1+4 (آلمان، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) با محوریت لغو تحریم‌های ظالمانه آمریکا علیه ایران، پس از نزدیک به پنج ماه وقفه، در هتل کوبورگ وین از سرگرفته شد. پس از پایان این نشست، طرفین مذاکرات نسبت به احیای توافق هستهای اظهار امیدواری کردند. همین خبرها کافی بود تا دلار که در حال پیشروی به سمت کانال 30هزار تومان بود، به سرعت عقبنشینی کند و در دادوستدهای روز گذشته سری نیز به کانال 28هزار تومان بزند.
بورسی‌‌‌ها که همیشه نیم‌‌‌نگاهی به تحولات چهارراه استانبول داشتند، روز گذشته در گروههای بزرگ دلاری، در نقش فروشنده حاضر شدند. در مقابل اما صنایع ریالی به‌ویژه بانک‌ها که از تحریم‌های اقتصادی ضربه بزرگی خورده‌‌‌اند، دادوستدهای روز گذشته را پرتقاضا و در محدوده سبز تابلو به پایان رساندند. اما آیا این واکنش منفی سهامداران گروههای صادرات‌‌‌محور به خبرهای خوب برجامی منطقی است؟
پاسخ کارشناسان بازار سرمایه به این سوال منفی است. کارشناسانی که معتقدند اگر نگاهی بنیادی در بازار سهام حاکم بود، خبرهای منتشر شده از خروجی دور جدید نشست کمیسیون مشترک برجام می‌توانست به سبزپوشی یکپارچه سهام در تالار شیشهای بینجامد. به‌ویژه آنکه بورس حدود 16ماه است که گرفتار اصلاحی فرسایشی است و اجماع نظری در خصوص ارزندگی سهام در بدنه کارشناسی بورس دیده می‌شود. اما کارشناسان با چه استدلالی این ادعا را مطرح می‌کنند؟
رشد تورمی بنگاه‌‌‌ها با اهرم دلاری
«رشد دلار سبب افزایش خریداران سهام به دلیل اثرپذیری مثبت شرکت‌های صادرات‌‌‌محور و افزایش سود آنها می‌شود.» نکته‌‌‌ای درست که با هیچ استدلالی نمی‌توان آن را نفی کرد. اما موضوع آن است که این رشد سود، رشدی اسمی و ناشی از افزایش نرخ برابری دلار به ریال است و نه یک رشد واقعی ناشی از بهبود عملکرد این دسته از بنگاههای بورسی. رشدی تورمی که می‌تواند سرمایه‌گذارانی که اتفاقا به دنبال راهی برای در امان ماندن سرمایه‌‌‌های خرد و کلان خود از گزند تورم، را به سمت سهامداری در این شرکت‌ها تشویق کند. بیش از 60درصد از ارزش کل بازار سهام در اختیار شرکت‌های کامودیتی‌‌‌محور است.
مشتریان این شرکت‌ها عمدتا در آن‌سوی مرزها قرار دارند تا رشد نرخ دلار بتواند به افزایش سودآوری این شرکت‌ها بینجامد. اما آیا رفع تحریم‌ها حاشیه سود شرکت‌های صادرات‌‌‌محور را به خطر می‌‌‌اندازد؟ نکاتی در نقطه کور بورس‌‌‌بازان در خصوص اثر تحریم یا لغو آن بر عملکرد سود و زیان بنگاههای صادراتی بورس تهران نهفته است که بد نیست برای جواب دادن به سوالاتی از این دست نگاهی به آن بیندازیم.
سایه سنگین قطعی گاز بر سود بورسی‌‌‌ها
جهت توضیح ساده‌‌‌تر این موضوع نگاهی به سامانه کدال می‌اندازیم. روز تصویر بورس در پساتوافق گذشته شرکت پتروشیمی زاگرس از توقف بخشی از فعالیت‌های شرکت به دلیل محدودیت گاز خبر داد. شرایطی که سبب شد «زاگرس» اقدام به تعمیرات دوره‌‌‌ای واحد اول تولیدی خود کند. سال‌هاست که زمستان‌‌‌ها شاهد موجی از توقف فعالیت شرکت‌ها با قطعی گاز و برق هستیم. این اتفاق امسال نیز در حال تکرار است. ابتدا سیمانی‌‌‌ها مورد عنایت سیاستگذاران قرار گرفتند که البته بخشی از مشکلات آنها با جایگزینی سوخت مایع (گازويیل یا مازوت) مرتفع شد که البته در این مسیر هم چالش‌های محیط‌زیستی فراوانی مطرح شد.
به هر روی نوبت به فولادی‌‌‌ها هم رسید و هرچند گفته شده بود به این شرکت‌ها نیز مازوت داده می‌شود تا با توقف تولید مواجه نشوند اما بر اساس اظهارات سبحانی، ريیس انجمن صنعت فولاد مشخص شد بیش از 90درصد گاز مصرفی صنایع فولاد مربوط به روند تولید فولاد است و فقط 10درصد آن به عنوان سوخت استفاده می‌شود. از این رو مازوت تنها می‌تواند جایگزین سوخت واحدهای تولیدی فولاد شود و به هر حال با قطع گاز شاهد توقف فعالیت این دسته از شرکت‌ها خواهیم بود.
تا جایی که روز گذشته وحید یعقوبی، معاون اجرایی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در گفت‌وگویی با سنا عنوان کرد دو وزارتخانه صمت و نفت در حال انجام مذاکراتی هستند تا در صورت امکان، گاز صنعت فولاد در زمستان قطع نشود. به هر روی تجربه سالیان گذشته نشان داده قطعی گاز یکی از چالش‌های جدی بنگاههای بورسی است که زمستان هر سال به شکلی جدی مطرح می‌شود. اما این ریسک زمستانه چه ارتباطی به بحث تحریم‌ها و توافق هستهای دارد؟
واقعیت این است که تحریم‌های اعمال شده در سال‌های اخیر اجرای بسیاری از طرح‌‌‌های توسعه‌‌‌ای در بالادست برق و گاز را به تعویق انداخت. از این رو به دلیل رشد مصرف گاز در بخش‌های مختلف صنعت، هر ساله با افزایش مصرف خانگی در روزهای سرد زمستان با مشکل تزریق گاز به شرکت‌های تولیدی مواجه می‌شویم. در صورت رفع تحریم‌ها اما می‌توان امید داشت سایه ریسک قطعی گاز و برق از سر صنایع بورسی و سهامداران برداشته شود تا در کنار حذف هزینه‌‌‌های پنهان تحریم، شاهد رشد واقعی و نه اسمی سود این دسته از بنگاههای بورسی باشیم.
افت دلار تا چه محدوده‌‌‌ای تهدید است؟
اما موضوع پنهان دیگر مستقیما به نرخ اسکناس آمریکایی بازمی‌گردد. در حالی روز گذشته با انتشار اخبار امیدوار‌کننده از روند گفت‌وگوهای هستهای شاهد عقبنشینی دلار به کانال 28هزار تومان بودیم که نگاهی گذرا به گزارش‌های مدیریتی شرکت‌های کامودیتی‌‌‌محور نشان می‌دهد که مبنای دلار این شرکت‌ها نرخی حدود 23هزار تومان است. به عبارتی حتی در صورت کاهش نرخ دلار تا چنین سطحی، تهدیدی متوجه سودسازی این گروه از بنگاههای بورسی نیست. از این رو به نظر می‌رسد حتی در صورت در نظر گرفتن نقش رفع تحریم‌ها در برداشته شدن ریسک قطعی گاز و برق، واکنش سنتی بورس‌‌‌بازان به نوسان‌‌‌های جزيی نرخ دلار را می‌توان ناشی از نبود تحلیل و نگاه بنیادی در تالار شیشهای قلمداد کرد.
«خودرو» در منجلاب قیمت‌گذاری
این روزها بورسی‌‌‌ها نیم‌‌‌نگاهی نیز به آخرین اطلاعات درج شده در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (tsetmc) یعنی لیست نمادهای تعلیق شده می‌‌‌اندازند. 6 آذرماه بود که دادگستری کل استان تهران با انتشار دادنامه‌‌‌ای، حکم انحلال و تصفیه شرکت تولیپرس را صادر کرد تا این شرکت تولیدکننده مواد شوینده با سابقه فعالیت 7 ساله در بازار سهام، منحل شود. علت انحلال «شتولی» عدم‌تشکیل مجمع فوق‌‌‌العاده صاحبان سهام جهت تصمیم‌گیری برای خروج از شمولیت ماده 141 قانون تجارت و همچنین شکایت از هیات‌مدیره این شرکت است. گفته شده اگر حکم انحلال شرکت تولیپرس قطعی شود، شرکت وارد فرآیند تصفیه می‌شود. در این فرآیند، اموال شرکت ارزش‌‌‌گذاری شده و به فروش می‌‌‌رسند تا پول سهامداران پرداخت شود که ممکن است این روند چند ماه یا چند سال به طول انجامد.
حالا نیز اسم نماد معاملاتی شرکت ایران‌‌‌خودرو در این لیست خودنمایی می‌کند و ناظر بازار در خصوص دلیل تعلیق نماد این شرکت نوشته «خودرو» دو سال متناوب مشمول ماده 141 قانون تجارت طی 3 سال گذشته شده است. به این ترتیب بزرگ‌ترین خودروساز کشور نیز در معرض لغو پذیرش قرار گرفت و حالا چاره‌‌‌ای جز تجدید ارزیابی دارایی‌‌‌های خود ندارد که طبیعتا هزینه استهلاک بیشتری نیز برای شرکت به دنبال خواهد داشت و آنگونه که تجربه نشان داده در صورت عدم‌لغو قیمت‌گذاری دستوری خودرو، مجددا در چند سال آتی، چنین مشکلی گریبان آن را خواهد گرفت.
بورس سه‌‌‌شنبه از دریچه آمار
در روزی که شاخص کل بورس تهران با افت 5/ 0درصدی مواجه شد، از 337 نماد معامله شده، قیمت پایانی 99 سهم (29درصد) مثبت بود و در مقابل 227 سهم (67درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار 23 نماد (7درصد) صف خریدی به ارزش 108میلیارد تومان تشکیل دادند اما در مقابل شاهد شکل‌‌‌گیری صف فروش در 38 نماد بورسی (11درصد) به ارزش 111میلیارد تومان بودیم. در فرابورس ایران اما در روزی که آیفکس افت 22/ 0 درصدی را ثبت کرد، 143 نماد معامله شدند که در این میان قیمت 41 سهم (29درصد) مثبت و 102 سهم (71درصد) منفی بود. در این بازار 6 نماد (4درصد) صف خریدی به ارزش 24میلیارد تومان تشکیل دادند و در مقابل شاهد شکل‌‌‌گیری صف فروش در 14 نماد بورسی (10درصد) به ارزش 43میلیارد تومان بودیم.
بازار پایه نیز روز سه‌‌‌شنبه میزبان دادوستد 123 نماد بود. در این میان 35 سهم (28درصد) مثبت ماندند و در مقابل شاهد 84 سهم (68درصد) در محدوده منفی بودیم. در این بازار نیز 13 نماد (11درصد) صف خریدی به ارزش 6/ 7 میلیارد تومان شکل دادند و صف فروش در این بازار به 58 نماد (47درصد) با ارزشی بالغ بر 135میلیارد تومان اختصاص پیدا کرد.
همزمان با این روند کاهشی، شاهد خالص فروش 176میلیارد و 354میلیون تومانی سهامداران خرد در بورس تهران و 210میلیارد تومانی در فرابورس بودیم. نگاهی به فعالیت بازیگران بورسی نشان می‌دهد حقیقی‌‌‌ها در مقابل ثبت خالص خرید مثبت در 11 صنعت، 28 گروه دیگر را در لیست فروش خود قرار دادند که این خروج سرمایه عمدتا از گروههای بزرگ کامودیتی‌‌‌محور رقم خورد.
به این ترتیب دیروز گروه محصولات شیمیایی شاهد جابه‌‌‌جایی سهامی به ارزش 46میلیارد و 887میلیون تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بود. پس از آن نوبت به شرکت چندرشته‌‌‌ای صنعتی رسید تا شاهد خروج حدود 20میلیارد تومانی حقیقی‌‌‌ها باشند. در میان زیرمجموعه‌‌‌های گروه فرآورده‌‌‌های نفتی نیز جمعا شاهد ثبت خالص فروش 19میلیارد و 580میلیون تومانی حقیقی‌‌‌ها بودیم. در آن سوی بازار اما صنایع ریالی همچون انبوه‌‌‌سازان، حمل‌ونقل، دارویی‌‌‌ها و لاستیک و پلاستیک در لیست ورود سهامداران خرد جای گرفتند. جالب آنکه گروه فلزات اساسی با محوریت سهام شرکت فولاد مبارکه اصفهان شاهد ورود سرمایه‌‌‌های حقیقی به میزان 698میلیون تومان بود.
هرچند «فولاد» معاملات روز سه‌‌‌شنبه را در محدوده قرمز تابلو به پایان رساند اما معاملات خوبی در بورس‌‌‌کالا رقم زد. دیروز بورس کالا شاهد عرضه 30هزار تن ورق سرد شرکت فولاد مبارکه برای تحویل 9 اسفند بود که با تقاضای 32هزار و 120 تنی روبه‌رو و معاملات در قیمت میانگین موزون 23 هزار و 534 تومان به ازای هر کیلو انجام شد که 3/ 12درصد بالاتر از قیمت پایه بود. موضوعی که نشان می‌دهد سهامداران حقیقی تشنه دریافت سیگنالی مثبت از متغیرهای بنیادی برای ورود به بازار سهام هستند.
آینده صنعتی پس‌از توافق
مذاکرات فشرده ایران با گروه 1+5 بر سر پرونده هستهای، محافل اقتصادی را بر آن داشته تا در جستوجوی تحولات آینده اقتصاد ایران در دوره پساتوافق همزمان با لغو تحریم‌ها باشند. از روز یکشنبه (21تیرماه) عمده بازارهای اقتصاد ایران روندهایی را طی کردند که دال بر مخابره اخبار مثبت و نهایی شدن توافق هستهای بود. روندی که از ابتدای سال جاری نشانه‌های آن همزمان با انتشار بیانیه «لوزان» مشخص شده بود؛ به طوری که بررسی در خصوص واکنش بازارها نشان می‌دهد که بیانیه «لوزان» موجب آماده‌باش قیمتی در بازار ارز و طلا و بازگشت رونق به بورس شد. در این میان، این سوال مطرح است که صنایع ایران، پس از تفاهم‌نامه لوزان از یک طرف و در دوره پساتوافق از طرف دیگر همزمان با برچیده شدن تحریم‌ها که فرآیندی زمانبر است، در چه وضعیتی قرار خواهند گرفت؟
بررسی آمارهای منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان می‌دهد که پس از حصول بیانیه مشترک «لوزان» در رابطه با برنامه هستهای ایران، از میان 30 محصول منتخب صنعتی، خودروسازان (شامل تولیدکنندگان کامیون کشنده، اتوبوس و مینی‌بوس، انواع سواری) بیشترین رشد تولید را تجربه کردند. لغو تحریم‌های بین‌المللی اعمال شده علیه خودروسازان عمده دلیلی است که فعالان اقتصادی رشد این صنعت را به آن نسبت داده و معتقدند: با بهبود روند دسترسی خودروسازان به مواد اولیه و قطعات، روند تولید در این بخش شتاب بیشتری خواهد گرفت. فعالان این بخش همچنین معتقدند رفع سایر موانع از جمله تسهیل دسترسی به منابع بانکی و بهبود فضای کسب‌و‌کار تداوم شرایط کنونی را به همراه خواهد داشت. البته در مقابل برخی از محصولات صنعتی نیز با افت تولید روبه‌رو بوده‌اند که عمده دلیل آن انباشت محصول در انبارها و نبود تقاضا برای خرید اعلام شده است.
نگاهی به صدور جوازهای تاسیس در سال 94 در میان 31 گروه فعالیت صنعتی نیز حاکی از این است که سرمایه‌گذاران صنعتی بیشترین درخواست را برای فعالیت در پنج رشته «محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها»، «سایر محصولات کانی غیرفلزی»، «محصولات از لاستیک و پلاستیک»، «سایر فعالیت‌های خدمات مهندسی» و «محصولات فلزی فابریکی» داشته‌اند. در این میان، رشته فعالیت «سایر محصولات کانی غیرفلزی» یکی از بازیگران اصلی صنعتی در رشد اقتصادی 93 است که در سال جاری نیز همچنان مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار دارد.
صنعت و پروسه تحریم‌زدایی
در این شرایط، پروسه تحریم‌زدایی از اقتصاد ایران در دوره پساتوافق در یک دوره زمانی مشخص صورت خواهد گرفت که آثار آن نیز در سه دوره کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت در بخش‌های مختلف اقتصادی از جمله صنایع کشور منعکس خواهد شد. دوره‌هایی که در هر یک از آنها دولت می‌تواند با مدیریت مناسب، شرایط را به نفع بخش تولید پیش ببرد. این موضوع، ضرورت پرداختن به چارچوب‌های لازم را برای سیاستگذاری صنعتی در سه دوره مذکور نشان می‌دهد. به اعتقاد برخی از فعالان صنعتی، آنچه مسلم است با اعلام حصول توافق، شاهد افزایش درآمدهای ارزی کشور خواهیم بود؛ روندی که تخصیص نامناسب آن افزایش بی‌رویه واردات را به همراه خواهد داشت و قدرت رقابتی تولیدکنندگان داخلی را کاهش خواهد داد. بنابراین در وهله اول باید مدیریت در تخصیص ارز صورت گیرد. هرچند لغو تحریم‌ها و اثرگذاری آن در صنایع کشور حداقل سه تا چهار ماه زمان خواهد برد، با این حال فعالان صنعتی معتقدند در صورت حصول توافق در کوتاه‌مدت شاهد آثار روانی مثبت در بازار ارز و بورس خواهیم بود. از سوی دیگر، روند سرمایه‌گذاری‌های صنعتی نیز مجددا با ثبات اقتصادی رونق خواهد گرفت.
برخی از فعالان صنعتی در مورد اثرات لغو تحریم‌ها در دو دوره میان‌مدت و بلندمدت معتقدند که در این دو دوره با توجه به افزایش فروش نفت، آسان شدن نقل و انتقال پول، بازگشت سوئیفت و… شاهد افزایش درآمد ارزی دولت خواهیم بود و در اینجا است که هماهنگی منسجم تیم اقتصادی با دولت می‌تواند به کمک بخش تولید آید. در این خصوص محمدمهدی رئیس‌زاده، مشاور امور مالی و بانکی اتاق بازرگانی تهران معتقد است، در صورتی که درآمد ارزی به بخش تولید و کالاهای سرمایه‌ای تزریق شود، شاهد به روز شدن بخش تولید خواهیم بود؛ چرا که در سال‌های تحریم امکان به روز رسانی تکنولوژی در کشور وجود نداشت و حال با لغو تحریم‌ها و افزایش درآمد ارزی، دولت می‌تواند شرایط را برای به‌روزرسانی ماشین‌آلات واحدهای تولیدی و ورود تکنولوژی‌های جدید به کشور فراهم کند.
توجه ویژه به صنایع کوچک یکی دیگر از مواردی است که در سال جاری مورد تایید مسوولان قرار گرفته است؛ به طوری که فعالان این بخش امیدوارند که با لغو تحریم‌ها این بخش بتواند سهم قابل توجهی از درآمد ارزی را به خود اختصاص دهد. به گفته رئیس‌زاده، در صورت تزریق منابع مالی شاهد رشد صنایع کوچک خواهیم بود صنایعی که رشد آنها می‌تواند تصویر بورس در پساتوافق بخش اعظمی از مشکل بیکاری کشور را برطرف کند. در این خصوص رئیس‌زاده به رکود در سه ماه اخیر در صنایع کوچک اشاره کرده و می‌گوید: آمارها بیانگر آن است که صنایع کوچک در سه ماه اخیر و حتی بعد از تفاهم‌نامه لوزان نیز رکود بیش از پیش را تجربه کرده‌اند؛ به همین دلیل دولت با لغو تحریم‌ها باید این گروه‌ها را در اولویت حمایت قرار دهد. از سوی دیگر، فعالان صنعتی معتقدند در خصوص صنایع پیشران از جمله صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد و سیمان نیز که در حال حاضر با مشکلات بسیاری مواجه هستند، در صورت لغو تحریم‌ها و افزایش ساخت‌وساز از یکسو و افزایش روند تولید از سوی دیگر، شاهد رشد این بخش نیز خواهیم بود.
ایجاد بازار رقابتی یکی دیگر از مواردی است که فعالان صنعتی به آن اشاره کرده و معتقدند در صورت عدم کنترل واردات بازار از کالاهای وارداتی انباشته خواهد شد و به این طریق شرایط برای رقابت در بین تولیدکنندگان از بین خواهد رفت. در این خصوص رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تهران نیز معتقد است: با لغو تحریم‌ها از یکسو شاهد افزایش درآمد دولت و از سوی دیگر شاهد کاهش قیمت ارز خواهیم بود که این امر افزایش تمایل شرکت‌های خارجی در بازار داخلی را به همراه خواهد داشت؛ به همین منظور دولت باید کنترل قیمت ارز را به عهده بگیرد. مهدی پورقاضی با اشاره به اینکه پس از توافق لوزان برخی از رشته‌های معدنی رشد قابل توجهی داشته‌اند، گفت: در کنار رشته‌های معدنی کالاهای مصرفی در این مدت با افت تولید همراه بوده‌اند؛ به همین دلیل دولت باید روی این بخش سرمایه‌گذاری ویژه‌ای صورت دهد؛ چرا که عدم سرمایه‌گذاری در این بخش موجب می‌شود تا بازار در اختیار کالاهای وارداتی قرار گیرد و تولیدکنندگان داخلی کنار گذاشته شوند.
پیامک «تا قبل برجام ماشینتو بفروش»
روز گذشته یک پیامک با محتوای «تا قبل برجام ماشینتو بفروش» توسط گروههای واسطه معاملاتی در بازار خودرو به افراد مختلف ارسال و بلافاصله تصویر این پیامک به خاطر معنادار بودن آن، در فضای مجازی بازنشر شد. محتوای کامل پیامک این بود: «تا قبل برجام ماشینتو بفروش، یه روزه پولشو بگیر».
به گزارش روند بازار به نقل از تجارت‌نیوز، اما پیامک دیروز در عین حال که خبر از «واکنش بازارها به مذاکرات و آمادگی تطبیق با عصر توافق» می‌دهد، بیانگر «برداشت صریح بازار خودرو از آینده قیمت‌ها» و در عین حال «تاییدیه اساسی وجود حباب در قیمت خودرو» است.
به نقل از دنیای‌‌اقتصاد، واسطه‌های فروش خودرو مطابق واقعیتی که طی سه سال اخیر در این بازار رخ داد، «حباب فعلی قیمت» را قبول دارند و در عین حال «بازار خودرو در پساتوافق» را به شکل «کاهش قیمت تا سطح متعارف(تخلیه حباب)» و همچنین «افت چشمگیر تقاضای خرید» پیش‌بینی می‌کنند.
انتظارات تورمی طی دو، سه سال اخیر و البته سیاستگذاری غلط در بازار خودرو منجر به «سفته‌بازی» و «خرید سرمایه‌ای» خودروها شد که تبعات آن، «حباب قیمت» بود. واسطه‌های این بازار پیش‌بینی می‌کنند در صورت توافق و تغییر جهت انتظارات، از یکسو شرایط برای تخلیه حباب قیمت فراهم می‌شود و از سوی دیگر فروش خودروهای پارکینگی نیز به خاطر نبود تقاضا، سخت و فرسایشی خواهد شد.
در پساتوافق، هم تقاضای غیرمصرفی فروکش می‌کند و هم تقاضای مصرفی به امید «کاهش قیمت تا تخلیه کامل حباب» دست نگه می‌دارد.
فراز و نشیب بازار خودرو
سال ۲۰۲۱ با فراز و نشیب‌های زیادی برای بازار خودرو همراه بود. با وجود اپیدمی جهانی و کمبود برخی منابع در جهان، چری به سرعت، نرخ رشد خود را حفظ کرد. گروه خودروسازی چری در گزارش فروش سالانه خود که اخیرا منتشر کرده، به رشد فروش ۳۱٫۷ درصدی اشاره کرده است که نسبت به سال گذشته، رکوردی تازه محسوب می‌شود. بخشی از این رشد فروش، به صادرات ۲۶۹,۱۵۴ دستگاهی مربوط می‌گردد که ۱۳۶٫۳ درصد رشد نسبت به سال گذشته داشته است.
با این وصف، چری برای نوزدهمین سال متوالی، رتبه نخست را در میان صادرکنندگان خودروهای سواری در چین به دست آورده است. تا به امروز، شمار مشتریان چری در سراسر دنیا به بیش تصویر بورس در پساتوافق از ۱۰ میلیون نفر می‌رسد که ۱٫۹۵ میلیون نفر از آنها، خارج از چین زندگی می‌کنند.
استمرار محبوبیت چری در بازار جهانی، مدیون عرضه محصولات خانواده Pro است. محصولاتی با قدرت عالی و خدمات مناسب، که در بازارهای صادراتی چری بسیار خوش درخشیده و جوایز متعددی را دریافت کرده اند. مثلا در بازار روسیه، از چری همواره به عنوان ” خودرو مردمی ” یاد می‌شود.
کمیسیون برای پساتوافق چاره اندیشی کند
اعضای کمیسیون برجام و کارشناسان باید به یاد داشته باشند که «درجا» در برجام کفایت نمی کند و آنچه مهم تر است، شرایط پسا برجام و راه های نفوذی است که دشمنان قسم خورده ایران به امید آن کمین کرده اند.
مهر: قریب ۷۰ روز از جمع بندی مذاکرات هسته ای وین می گذرد، روزی که وزرای خارجه ایران و ۱+۵ در مرکز رسانه ای مقر اروپایی سازمان ملل دور هم جمع شدند تا امضاهای، شاید نمادین شان، را بر روی سندی قرار دهند که «برنامه جامع اقدام مشترک» نام داشت و البته محمد جواد ظریف در همان جلسه آنرا به اختصار «برجام» خواند.
بی راه نیست اگر گفته شود در تمام این روزها، برجام بخشی از زندگی روزمره ایرانیان در سطوح مختلف شده است و اگر روزهای اولیه برخی در تصویر بورس در پساتوافق تصویر بورس در پساتوافق مقابل شنیدن نام برجام از معنای این واژه جدید و عجیب می پرسیدن، اکنون دیگر همه می دانند ماجرا به توافق هسته ای باز می گردد. توافقی که فارغ از آنکه آنرا توافقنامه بین المللی بدانیم یا سندی سیاسی، تعهدآور باشد یا داوطلبانه، قرار بود و البته هنوز هم هست، که تحریم های ظالمانه علیه ملت ایران را، حداقل در زمینه اقتصادی و تجاری، یکجا و یکباره لغو کند.
برنامه جامع اقدام مشترک و ضمائم آن، تاکنون بسیار مورد نقد و بررسی قرار گرفته و البته اینقدر پیچیدگی و اهمیت دارد که هنوز هم باب دنبال کردن این موضوعات بسته نیست، اما قطعا یکی از ابعادی که نه فقط در هفته های اخیر که از همان اوایل پررنگ شدن مذاکرات هسته ای، محل مناقشه و بحث قرار گرفت نحوه ورود مجلس شورای اسلامی به بررسی توافق هسته ای بود، مسئله ای که در آمریکا حداقل درباره جایگاه کنگره و نحوه انجام وظیفه اش، مشخص و دور از ابهام بود.
با همه این تفاسیر سرانجام نمایندگان ملت چند روز پس از حصول توافق هسته ای، به تشکیل کمیسیون ویژه ای برای بررسی برجام رای دادند که باید ۱۵ عضو آن با رای گیری در صحن علنی انتخاب شوند. اگرچه از همان تصویر بورس در پساتوافق ابتدا برخی بهارستان نشین ها، نظرات دیگری داشتند و بیشتر دنبال بررسی برجام در کمیسیون های خود به عنوان کمیسیون تخصصی و مرتبط با موضوع بودند. در این میان دیدگاه علی لاریجانی، که به دلیل جایگاه حقوقی اش در شورای عالی امنیت ملی هم عضو بوده و قرار است منعکس کننده نظر اکثریت نمایندگان مجلس در آن شورا باشد، چندان شفاف نبود و اماره هایی دال بر تمایل وی برای ارجاع برجام به کمیسیون های تخصصی مجلس و بررسی موازی متن در آنها وجود داشت، امری که با انتخاب اعضا کمیسیون ویژه و مشخص شدن ترکیب متعادل آن، بیش از پیش تقویت شد.
اعضا کمیسیون برجام بلافاصله کار خود را با انتخاب هیئت رئیسه آغاز کردند تا نشان دهند به خوبی به سنگینی مسئولیتی که بر عهده شان است، واقف هستند و حتی در پیش بودن تعطیلات ۳ هفته ای مجلس هم مانعی برای کار ایشان نیست.
از سوی دیگر رسانه های اصلاح طلب و نزدیک به دولت که بسته به موضوع، گاهی مجلس را در راس امور می بینند و زمانی هم بی صلاحیت برای بررسی مسائل کلان!، وقتی تلاش شان برای عدم تشکیل کمیسیون ویژه برجام و در نتیجه ورود جدی مجلس به بررسی توافق هسته ای ناکام ماند، همت خود را مصروف حاشیه سازی برای آن کردند تا اقدامات مهم و اثرگذار کمیسیون را تحت الشعاع قرار دهند. ترکیب ۱۵ نفره کمیسیون اولین سوژه بود. آنها فردای رای گیری عنوان کردند که هیچ تعادلی در منتخبین وجود ندارد. کمیسیون جبهه پایداری، افراطی ها، منتقدین نشانه دار دولت، مخالفین توافق و. و. تیترهای درشتی بود که رسانه های پرشمار اصلاح طلبان برای حمله به کمیسیون تازه تولد یافته برگزیدند. اما حقیقت این بود که این اعضا، در اقدامی که مشابه آن در مجلس نهم بسیار کم دیده شده، با تعامل دو فراکسیون اصلی و تهیه لیست واحد و ارائه به صحن علنی انتخاب شدند و در واقع ترکیب آن کاملا حاصل رایزنی و همفکری بزرگان خانه ملت است.
به هرحال جلسات پرشمار و طولانی مدت کمیسیون در هفته های گذشته، در کنار بازدیدهای تخصصی ایشان از تاسیسات هسته ای، منتقدین چرایی تعطیلی مجلس در این ایام حساس را هم به سکوت وادار کرد تا یقین پیدا کنند که بهارستان نشین ها عزم جدی برای بررسی دقیق، تخصصی و همه جانبه برجام دارند.
پخش تلویزیونی سخنان میهمانان کیمسیون باعث شد تا بسیاری از هموطنان بیش از پیش درگیر مباحث مرتبط با برجام شوند و پیوسته آنرا دنبال کنند، اگر سخنان اعضای تیم مذاکره کننده فعلی خصوصا سیدعباس عراقچی در این روزها به تکرار کشیده شده و ایشان از فردای توافق هسته ای در مجامع مختلف شرکت کرده و درباره آن سخن گفته اند، اما با حضور جلیلی و یارانش به عنوان تیم قبلی مذاکره کننده هسته ای، فضا به شکل دیگری رقم خورد.
جلیلی که در ۲ سال گذشته سکوت رسانه ای پیشه کرده بود تا به زعم خودش فعالیت های ظریف و هم تیمی هایش تعت الشعاع قرار نگیرد، اینبار تمام قد به میدان آمد تا با کمک علی باقری، حمید عسگری، فریدون عباسی و پاورپوینت های مفصل، از ۱۰۰ حق از دست رفته و ۵۰ منفذ برای بازرسی مراکز نظامی در برجام سخن بگوید. رسانه های اصلاح طلب هم که هم و غم خود را بر حاشیه سازی برای کمیسیون قرار داده اند و حتی خودداری علی زاکانی، رئیس هسته ای خوانده کمیسیون برجام از مناظره با حمید بعیدی نژاد رئیس کارشناسان تیم مذاکره کننده (که مطابق توافق داخلی کمیسیون مبنی بر عدم شرکت اعضاء در مناظره هسته ای بود) را تا چند روز به عنوان آتش تهیه ای برای بمباران کمیسیون ویژه استفاده کردند، با ظهور جلیلی خوراک بهتری پیدا کردند تا بیش از پیش به دو قطبی سازی مخالف و موافق برجام دامن بزنند. امری که رهبر انقلاب از ابتدا حصول توافق با دوراندیشی همگان را از آن بر حذر داشتند.
عجیب آنکه با سخنان مهم و دقیق رهبری در جمع اعضا مجلس خبرگان رهبری و تاکید بر لزوم کنار گذاشته نشدن مجلس از بررسی برجام، نه تنها همراهی مقامات دولتی و رسانه های اصلاح طلب با اقدامات مجلس بیشتر نشد، بلکه آنها توپخانه های خود را برای کوبیدن کمیسیون تقویت هم کردند. حجم مطالب منتشر شده در هفته گذشته شاهد این مدعاست.
فارغ از قضاوت درباره نظرات سعید جلیلی درباره برجام و اینکه طرح ادعاهایی درباره دوره مسئولیت خودش در شرایط کنونی چقدر درست و دارای وجاهت است، اما حجم آتش باران رسانه های حامی توافق از برنامه دقیق انها برای خفه کردن هر صدای مخالف و در راس آن کم اثر کردن و تحت الشعاع قرار دادن نقش مجلس در بررسی برجام حکایت دارد. خواسته ای که حضور برخی نمایندگان غیر عضو در کمیسیون برجام و رفتارهای عجیب، سوالات تکراری و بعضا غلط شان هم خوراک مناسبی برای نیل به آن فراهم می کند. حضور این چند نماینده انگشت شمار اگرچه مطابق با آئین نامه مجلس قانونی بوده و محل اشکال نیست اما بسیاری از دلسوزان و علاقمندان به ورود جدی و بی حاشیه خانه ملت به بررسی برجام را نگران و مضطرب نموده است.
در هر حال اعضا کمیسیون برای اینکه اقداماتشان تحت الشعاع برخی حواشی ناچیز و بی ارزش قرار نگیرد و خواسته رهبر انقلاب مبنی بر عدم دو قطبی سازی محقق شود، باید با تدبیر جدی تری برای حل اقدامات مسئله زا و انحرافی در کمیسیون اقدام نمایند.
اعضای کمیسیون و سایر کارشناسان و فعالان سیاسی باید به یاد داشته باشند که «درجا» در برجام دردی را دوا نمی کند و آنچه مهم تر است، شرایط پسا برجام و راه های نفوذی است که دشمنان قسم خورده این آب و خاک به امید آن کمین کرده اند.
باید مراقب بود تمرکز بر متن برجام و کلمات آن مانع تبیین شرایط پسابرجام و چاره اندیشی برای آن نشود. باید دشمنی آمریکا را فراموش نکرد و کاملا مشخص کرد که آمریکا از برجام به دنبال چیست؟ تمرکز بر سخنان مقامات آمریکایی در ۲ ماه گذشته در این مسیر بسیار راهگشاست. به نظر می رسد آنها جدی تر از گذشته عزم شان جزم است که ایران، انقلابی باقی نماند، آرزویی که قطعا تحقق آن مسیر همواری را پیش رو ندارد اگرچه ممکن است با برجام فرجامی کمی ساده تر داشته باشد.
پیامک عجیب و خبرساز در بازار خودرو؛ «تا قبل برجام ماشینتو بفروش!»
واسطه‌های فروش خودرو مطابق واقعیتی که طی سه سال اخیر در این بازار رخ داد، «حباب فعلی قیمت» را قبول دارند و در عین حال «بازار خودرو در پساتوافق» را به شکل «کاهش قیمت تا سطح متعارف(تخلیه حباب)» و همچنین «افت چشمگیر تقاضای خرید» پیش‌بینی می‌کنند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از دنیای اقتصاد، روز گذشته یک پیامک با محتوای «تا قبل برجام ماشینتو بفروش» توسط گروههای واسطه معاملاتی در بازار خودرو به افراد مختلف ارسال و بلافاصله تصویر این پیامک به خاطر معنادار بودن آن، در فضای مجازی بازنشر شد.
محتوای کامل پیامک این بود: «تا قبل برجام ماشینتو بفروش، یه روزه پولشو بگیر». اما پیامک دیروز در عین حال که خبر از «واکنش بازارها به مذاکرات و آمادگی تطبیق با عصر توافق» می‌دهد، بیانگر «برداشت صریح بازار خودرو از آینده قیمت‌ها» و در عین حال «تاییدیه اساسی وجود حباب در قیمت خودرو» است.
واسطه‌های فروش خودرو مطابق واقعیتی که طی سه سال اخیر در این بازار رخ داد، «حباب فعلی قیمت» را قبول دارند و در عین حال «بازار خودرو در پساتوافق» را به شکل «کاهش قیمت تا سطح متعارف(تخلیه حباب)» و همچنین «افت چشمگیر تقاضای خرید» پیش‌بینی می‌کنند. انتظارات تورمی طی دو، سه سال اخیر و البته سیاستگذاری غلط در بازار خودرو منجر به «سفته‌بازی» و «خرید سرمایه‌ای» خودروها شد که تبعات آن، «حباب قیمت» بود.
واسطه‌های این بازار پیش‌بینی می‌کنند در صورت توافق و تغییر جهت انتظارات، از یکسو شرایط برای تخلیه حباب قیمت فراهم می‌شود و از سوی دیگر فروش خودروهای پارکینگی نیز به خاطر نبود تقاضا، سخت و فرسایشی خواهد شد. در پساتوافق، هم تقاضای غیرمصرفی فروکش می‌کند و هم تقاضای مصرفی به امید «کاهش قیمت تا تخلیه کامل حباب» دست نگه می‌دارد.
دیدگاه شما