بازار خرسی (Bear Market) چیست؟
بازار خرسی شرایطی است که در آن قیمت اوراق بهادار در میان بدبینی گسترده و احساس منفی سرمایه‌گذار تا ۲۰ درصد و یا بیشتر کاهش می‌یابد. معمولا بازارهای خرسی به کاهش در یک بازار یا شاخص کلی مثل S&P 500 مرتبط هستند، اما در مورد اوراق بهادار فردی یا کالا اگر در یک دوره‌ی ثابت، که معمولا دو ماه یا بیشتر است، کاهشی ۲۰ درصدی یا بیشتر رخ دهد، شاهد بازار خرسی خواهیم بود.
شاخص‌های اصلی بازار ایالات متحده‌ی آمریکا در روز بیست و چهارم ماه دسامبر سال ۲۰۱۸ وارد بازار خرسی شدند. آخرین بازار خرسی در ایالات متحده‌ی آمریکا در طول بحران مالی سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ و حدود ۱۷ ماه طول کشید. شاخص S&P 500 پنجاه درصد از ارزش خود را در آن مدت از دست داد.
بازارهای خرسی گردشی و دوره‌ای
بازارهای خرسی ممکن است تا چند هفته و یا حتی چند سال ادامه یابند. یک بازار خرسی دوره‌ای ممکن است بین ۱۰ تا ۲۰ سال ادامه داشته باشد و مشخصه‌ی آن سودهای کمتر از حد متوسط است. ممکن است تجمعاتی در بازار خرسی دوره‌ای وجود داشته باشد که در آن سهام و شاخص‌ها برای مدتی در یک جا جمع می‌شوند، اما سودها ثابت نیستند و قیمت‌ها نیز به سطوح پایین‌تر بازمی‌گردند. بازار خرسی گردشی نیز ممکن است بین چند هفته تا چند سال ادامه داشته باشد.
مقایسه بازار خرسی و بازار گاوی
عبارت “بازار خرسی” برعکس “بازار گاوی” است؛ بازار گاوی بازاری است که در آن قیمت اوراق بهادار در حال افزایش صندوق خرسی یا صندوق معکوس بوده و یا احتمال افزایش آنها قطعی است. این نام بر اساس نحوه‌ی حمله‌ی یک خرس به طعمه‌اش انتخاب شده است؛ یک خرس در هنگام حمله پنجه‌هایش را به سمت پایین می‌آورد. به همین دلیل بازارهایی که قیمت سهام در آنها رو به کاهش است بازار خرسی نام دارند. درست مثل بازار خرسی، بازار گاوی نیز بر اساس نحوه‌ی حمله‌ی گاو نام‌گذاری شده که شاخ‌های خود را در هنگام حمله به سمت بالا می‌گیرد.
چه چیزی موجب شکل‌گیری بازار خرسی می‌شود؟
دلیل شکل‌گیری بازار خرسی اغلب متغیر است؛ اما به طور کلی یک اقتصاد ضعیف یا با سرعت رشد پایین منجر به بازار خرسی می‌شود. نشانه‌های یک اقتصاد ضعیف یا با سرعت رشد پایین معمولا اشتغال کم، درآمد در اختیار کم، بهره‌وری پایین و کاهش سود تجارت است. علاوه بر این، هر نوع دخالت توسط دولت در اقتصاد می‌تواند منجر به ایجاد بازار خرسی شود. برای مثال، تغییرات در نرخ مالیات یا بودجه‌ی فدرال نیز ممکن است موجب شکل‌گیری بازار خرسی شود. به طور مشابه، کاهش اطمینان سرمایه‌گذار نشانی دیگر از آغاز بازار خرسی است. زمانی که سرمایه‌گذاران باور دارند که اتفاقی قرار است رخ دهد، دست به کار می‌شوند؛ در این مورد اقدام آنها برابر است با فروش سهام تا جلوی ضرر را بگیرند.
مراحل بازار خرسی
بازارهای خرسی معمولا چهار مرحله‌ی مختلف دارند. اولین مرحله نشان از قیمت‌های بالا و اطمینان بالای سرمایه‌گذار دارد؛ اما در این مرحله، سرمایه‌گذاران شروع به خارج شدن از بازار و کسب سود می‌کنند. در مرحله‌ی دوم، قیمت سهام ناگهان شروع به کاهش کرده و فعالیت‌های معاملاتی و سودهای شرکتی نیز افت می‌کنند؛ نشانگرهای اقتصادی که زمانی مثبت بودند، به زیر حد متوسط می‌رسند. کاهش احساسات مثبت موجب اضطراب و ترس بعضی از سرمایه‌گذاران می‌شود. از این موضوع گاها به تسلیم شدن یاد می‌شود. در مرحله سوم بورس‌بازان وارد بازار شده و در نتیجه باعث افزایش قیمت‌ها و حجم معاملات می‌شوند. در مرحله چهارم و مرحله آخر نیز قیمت سهام همچنان کاهش می‌یابد، اما با سرعتی کمتر. همزمان با این که قیمت‌های پایین و اخبار خوب مجددا منجر به جذب سرمایه‌گذاران می‌شود، بازار خرسی به سمت بازار گاوی سوق می‌یابد.
بازار خرسی و correction
بازارخرسی نباید با correction اشتباه گرفته شود؛ correction روندی کوتاه‌مدت است که کمتر از دو ماه طول می‌کشد. در حالی که correction زمان خوبی برای سرمایه‌گذاران است تا بتوانند وارد بازار سهام شوند، بازارهای خرسی به ندرت موقعیت مناسب برای ورود آنها به بازار را فراهم می‌کنند. دلیل این موضوع این است که تعیین پایین‌ترین حد بازار خرسی تقریبا غیرممکن است. تلاش برای جبران ضررها می‌تواند بسیار سخت باشد، مگر اینکه سرمایه‌گذاران فروش استقراضی انجام داده و یا از دیگر استراتژی‌ها برای کسب سود در بازارهای در حال افت استفاده کنند. بین سال‌های ۱۹۰۰ تا ۲۰۱۵، سی و دو بازار خرسی، به طور میانگین هر سه سال و نیم یک بار، شکل گرفت. آخرین بازار خرسی همزمان با بحران مالی جهانی بود که بین ماه اکتبر سال ۲۰۰۷ و ماه مارس سال ۲۰۰۹ رخ داد و باعث کاهش یافتن میانگین صنعتی داو جونز (DJIA) تا ۵۴ درصد شد.
فروش استقراضی در بازارهای خرسی
سرمایه‌گذاران می‌توانند از طریق فروش استقراضی در بازار خرسی سود کسب کنند. این تکنیک شامل فروش سهام قرضی و خرید آنها به قیمت پایین‌تر است. این روش بسیار پرمخاطره بوده و در صورت موفق نبودن ضررهای بزرگی به بار می‌آورد. یک فروشنده‌ی استقراضی باید پیش از ثبت سفارش استقراضی سهام را از یک کارگزار قرض کند. میزان سود و ضرر فروش استقراضی تفاضل بین قیمت فروش سهام و قیمت خرید مجدد آنها است که از آن به “covered” (پوشش یافته) یاد می‌شود. برای مثال، یک سرمایه‌گذار ۱۰۰ سهم از سهام را به صورت استقراضی به قیمت ۹۴ دلار می‌فروشد. قیمت کاهش یافته و سهام به قیمت ۸۴ دلار پوشش می‌یابند. سود سرمایه‌گذار برابر است با ۱۰۰۰$ = ۱۰۰ × ۱۰$. اگر معاملات سهام به صورت غیرمنتظره افزایش یابند، سرمایه‌گذار مجبور خواهد شد که سهام را به قیمت بالا خریده و ضرر بزرگی را متحمل شود.
قراردادهای اختیار فروش و صندوقهای قابل معامله در بورس معکوس (reverse ETF) در بازار خرسی
طبق قرارداد اختیار فروش (put option) مالک این حق را دارد که سهام خود را به قیمتی مشخص در یک تاریخ خاص یا پیش از یک تاریخ خاص بفروشد. قرارداد اختیار فروش به منظور انجام معاملات پرخطر در زمان کاهش قیمت سهام، مقاومت در برابر کاهش قیمت‌ها و محافظت از سبدهای سرمایه گذاری بلندمدت مورد استفاده قرار می‌گیرد. سرمایه‌گذاران باید از این قرارداد در حساب خود بهره‌مند باشند تا بتوانند چنین معاملاتی را به انجام برسانند. صندوقهای قابل معامله در بورس معکوس طوری طراحی شده‌اند که ارزش را در خلاف جهت شاخص مورد نظر خود تغییر دهند. برای مثال، اگر شاخص S&P 500 به اندازه‌ی یک درصد کاهش یابد، صندوق قابل معامله در بورس معکوس برای این شاخص یک درصد افزایش می‌یابد. صندوقهای قابل معامله در بورس معکوس بسیاری وجود دارند که سود حاصل از شاخص مورد نظر خود را تا دو یا سه برابر افزایش می‌دهند. صندوقهای قابل معامله در بورس معکوس را نیز درست مثل قراردادهای ذکر شده در بالا می‌توان به منظور انجام معاملات پرخطر یا محافظت از سبدهای سرمایه گذاری به کار برد.
صندوق قابل معامله (ETF)
ETF مخفف عبارت Exchange Traded Fund به معنی صندوق قابل معامله در بورس است؛ واحد سرمایه‌گذاری این نوع صندوق‌ها مشابه سهام عادی است و به راحتی قابل خرید و فروش می‌باشند؛ یعنی هر درصد از واحدهای کل یک صندوق را تهیه کنیم، به همان نسبت از کل سرمایه‌گذاری صندوق بهره‌مند می‌شویم و چون قیمت این واحدها ارزان می‌باشد، گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد. دولت‌ها به منظور کاهش تصدی‌گری، افزایش بهره‌وری، افزایش کارایی اقتصاد به واسطه مشارکت افراد، کاهش دخالت دولت در راستای افزایش توان رقابت کسب و کارها و بالا بردن روحیه پس‌انداز و سرمایه‌گذاری در افراد صندوق خرسی یا صندوق معکوس جامعه اقدام به خصوصی‌سازی و واگذاری سهام خود در شرکت‌ها می‌نمایند. صندوقهای قابل معامله را می‌توان یک دارایی ارزشمند در سبد دارایی هر سرمایه‌گذار (از مدیران مالی بزرگترین سازمان‌ها گرفته تا یک سرمایه‌گذار مبتدی که تازه کار خود را شروع کرده است.) قلمداد کرد که سهام آنها مانند سهام شرکت‌های عمومی، در بورس اوراق بهادار قابل معامله است.
پس از معرفی صندوقهای قابل معامله در بورس در سال 1993، بازار جهانی اين نـوع صـندوق‌هـا، رشد فزاينده‌ای را تجربه كرد؛ زیرا این امکان را به سرمایه‌گذاران می‌دهد تا بدون درگیری با معاملات و صرف سرمایه زیاد، اوراق متنوعی را خریداری کنند. هدف صندوقهای سرمایه‌گذاری، کسب بازدهی برابر با بازده یک شاخص از طریق سرمایه‌گذاری بر روی اوراق بهادار تشکیل‌دهنده آن شاخص می‌باشد. فعالیت صندوقهای قابل معامله، سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار یا دارایی فیزیکی است که به عنوان دارایی پایه صندوق در نظر گرفته می‌شود.
فرایند سرمایه‌گذاری در ETF چگونه است؟
صندوقهای سرمایه‌گذاری زمانی تأسیس می‌شوند که مجوز ایجاد ثبت صندوق را از سازمان بورس دریافت کنند. روند سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها بدین صورت است که تأمین‌کننده، صندوقی از سهام متنوع را ایجاد می‌کند و پس از آن مشارکت‌کننده مجاز، می‌تواند سهام صندوق را در بازار ثانویه و به وسیله کارگزار، به سرمایه‌گذاران خرد عرضه کند.
به طور خلاصه، فرآیند سرمایه‌گذاری در صندوق قابل معامله دارای مراحل زیر است:
- ارائه دهنده ETF شامل سبدی از دارایی‌ها از جمله سهام، اوراق قرصه و غیره می‌باشد.
- سرمایه‌گذاران می‌توانند، سبدی از آن سهام را (مانند سهام یک شرکت) خریداری کنند.
- خریداران و فروشندگان، سهام را در طول روز معامله می‌کنند.
سرمایه‌گذاران برای فروش سهام صندوق از دو طریق اقدام می‌کنند:
1. فروش سهام صندوق در بورس برای سرمایه‌گذاران خرد و سرمایه‌گذاران نهادی
2. فروش واحد ایجاد به صندوق (بازخرید واحدهای ایجاد، توسط صندوق)
مزایا و معایب صندوق قابل معامله چیست؟
از مزایای صندوقهای ETF می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سرمایه‌گذاری در آن بسیار ساده است و توانایی معامله در بورس را دارد (انعطاف‌پذیری برای خرید و فروش).
- هزینه آن نسبت به صندوقهای مشترک کمتر است.
- بازده مشابهی نسبت به سایر صندوق‌ها دارند.
- صندوق قابل معامله به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که سهام صنایع متنوعی را در یک سبد داشته باشند.
- با دسترسی به اینترنت، می‌توان تغییرات قیمت را برای ETF خاص در بورس جست‌وجو کرد. منابع صندوق هر روز برای عموم افشا می‌شود (این اتفاق برای صندوق سرمایه‌گذاری مشترک ماهانه یا چندماهه رخ می‌دهد).
- معاملات واحدهای صندوقهای قابل معامله معافیت مالیاتی دارند.
انواع صندوق ETF
صندوقهای مختلط: در این نوع صندوق حداقل۴۰ درصد از دارایی را سهام و حداقل ۴۰ درصد را اوراق با درآمد ثابت (مثل سپرده) تشکیل می‌دهد. 20 درصد باقی‌مانده می‌تواند از بین سهام یا اوراق انتخاب شود.
صندوق بازار خارجی: در بسیاری از کشورها صندوق بازار خارجی وجود دارد. ممکن است به هر دلیل بخواهید در بازار اروپا سرمایه‌گذاری کنید. اما چیزی از وضعیت بازار اروپا ندانید و نتوانید صورت‌های مالی را که به زبان انگلیسی هستند، بخوانید. در این صورت بجای استخدام مترجم یا ثبت‌نام در کلاس زبان انگلیسی، می‌توانید از ETF بازار خارجی (Foreign Market) استفاده کنید.
صندوق ارز: ETF ارز از دیگر انواع این صندوق‌ها است. بیشتر دارایی این صندوق‌ها را ارز تشکیل می‌دهد. استفاده از ETF ارزی در بازار فارکس مرسوم است.
صندوق صنعتی: ETFهای صنعتی به این صورت است که تمامی سهم‌های آن از یک صنعت انتخاب می‌شوند. فرض کنید که می‌دانید صنعت فلزات رشد خواهد کرد. اما نمی‌دانید کدام شرکت‌ها از این رشد بهره‌مند می‌شوند. برای همین می‌توانید بر روی ETF صنعت فلزات سرمایه‌گذاری کنید. در این صندوق سهام شرکت‌هایی که در صنعت فلزات فعالیت می‌کنند، یافت می‌شود.
صندوق خرسی یا صندوق معکوس: یک نوع بسیار جالب ETF ، ETF معکوس یا ETF خرسی (Inverse ETF or Bear ETF) است. در این نوع از صندوق‌ها، تعداد سهم‌های بد از سهم‌های خوب بیشتر می‌باشد.
صندوق خرسی یا صندوق معکوس
07 مهر 1401
حملات سایبری آمریکا علیه دانشگاه چینی با چه هدفی انجام شد؟
«دانشگاه پلی تکنیک شمال غرب» که در استان «شان‌شی» چین واقع شده و هدف حملات سایبری آژانس امنیت ملی آمریکا (NSA) قرار گرفت به دلیل مطالعات در زمینه هوانوردی، هوافضا و ناوبری مشهور است.
چین با وجود آشفتگی در جهان متعهد به گسترش صلح و توسعه شد
07 مهر 1401
چین با وجود آشفتگی در جهان متعهد به گسترش صلح و توسعه شد
از آنجایی که جهان وارد دوره جدیدی از تغییرات و آشفتگی شده است، چین در طی کنفرانس مجمع عمومی سازمان ملل متحد چندین پیشنهاد قاطع و روشن برای مقابله با چالش های جهانی ارائه داد.
پیام‌های تبریک رؤسای جمهوری چین و آرژانتین به مجمع عالی مبادلات انسانی و فرهنگی میان دو کشور
07 مهر 1401
پیام‌های تبریک رؤسای جمهوری چین و آرژانتین به مجمع عالی مبادلات انسانی و فرهنگی میان دو کشور
روز چهارشنبه 28 سپتامبر، شی جین پینگ رئیس جمهوری خلق چین و آلبرتو فرناندز، رئیس جمهور آرژانتین، در پیام‌های جداگانه‌ای برگزاری مجمع عالی مبادلات انسانی و فرهنگی چین و آرژانتین را تبریک گفتند.
سازمان صندوق خرسی یا صندوق معکوس مردم نهاد نخبگان ایران برای حفظ امنیت کشور
06 مهر 1401
سازمان مردم نهاد نخبگان ایران برای حفظ امنیت کشور
امیرمومنان علی(ع) می‌فرماید: یُسْتَدَلُّ عَلَی اِدبارِ الدُّوَلِ بِاَربَعٍ: تَضییعِ الاُصولِ وَ التَّمَسُّکِ بِالفُرُوعِ وَ َتقدیمِ الاَراذِلِ وَ تَاخیرِ الاَفاضِلِ؛ : چهار عامل باعث شکست دولت‌ها می‌شود: ضایع کردن اصول و مسائل راهبردی، سرگرم شدن به فروع و مسائل غیراولویت‌دار و بی‌اهمیت یا کم‌اهمیت، بکار گماردن آدم‌های پست و ناشایسته سالاری، کنار گذاردن انسان‌های فاضل و […]
کدام سایت‌ها و سرویس‌های اینترنتی مسدود شدند؟
06 مهر 1401
کدام سایت‌ها و سرویس‌های اینترنتی مسدود شدند؟
در دو روز گذشته سرویس‌های اسکایپ و گوگل‌چت نیز فیلتر شدند. پیش از این اینستاگرام، واتس‌اپ، گوگل‌پلی، اپ‌استور، لینکدین، سایت اینترنت ماهواره‌ای استارلینک و بازی کلش‌اوکلنز مسدود و فیلتر شده بودند. در دو روز گذشته سرویس‌های اسکایپ و گوگل‌چت نیز فیلتر شدند. پیش از این اینستاگرام، واتس‌اپ، گوگل‌پلی، اپ‌استور، لینکدین، سایت اینترنت ماهواره‌ای استارلینک و […]
صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF) چیست؟
برخی از سرمایه‌گذاران، صندوقهای قابل معامله در بورس را یکی از دارایی‌های اصلی پرتفوی خود قرار می‌دهند و بر آن تمرکز ویژه می‌کنند. برخی دیگر از سرمایه‌گذاران نیز روی ETF ها برای بهینه‌سازی سبد دارایی صندوق خرسی یا صندوق معکوس و اجرای راهبردهای پیچیده‌ی سرمایه‌گذاری تکیه می‌کنند.
صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF) چیست؟
صندوقهای سرمایه گذاری مشترک به منظور مدیریت حرفه‌ای وجوه و کسب بازدهی مناسب با تجمیع سرمایه‌ها و سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار تشکیل شدند. بنابراین عملکرد صندوق‌ها بستگی مستقیم به عملکرد دارایی‌ها و نحوه مدیریت آنها دارد. هر صندوق از واحدهای سرمایه گذاری تشکیل شده که ارزش آنها با NAV یا خالص ارزش دارایی های صندوق مشخص می‌شود.
صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF که مخفف exchange traded fund است) را می‌توان یک دارایی ارزشمندی در سبد دارایی هر سرمایه‌گذار (از مدیران مالی بزرگترین سازمان‌ها گرفته تا یک سرمایه‌گذار مبتدی که تازه کار خود را شروع کرده است) قلمداد کرد.
نحوه کار اکثر صندوقهای قابل معامله در بورس ساده است. یک ETF در بازار بورس مانند سهام معامله می‌شود و کارکرد آن شبیه صندوق سرمایه گذاری مشترک است.
برخی از سرمایه‌گذاران، صندوقهای قابل معامله در بورس را یکی از دارایی‌های اصلی پرتفوی خود قرار می‌دهند و بر آن تمرکز ویژه می‌کنند. برخی دیگر از سرمایه‌گذاران نیز روی ETF ها برای بهینه‌سازی سبد دارایی و اجرای راهبردهای پیچیده‌ی سرمایه‌گذاری تکیه می‌کنند.
تفاوت ETF با دیگر صندوق ها چیست؟
مهمترین تفاوت صندوقهای ETF با صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک را می‌توان این ۴ مورد دانست:
۱ – سادگی و سهولت برای سرمایه‌گذاری
صندوقهای ETF از تمام دفاتر کارگزاری‌ها و سامانه برخط معاملات قابل معامله است. بنابراین سرمایه‌گذاری در ETF و خروج از آن بسیار آسان است.
۲ – محاسبه لحظهای ارزش خالص دارایی‌های آن
ارزش خالص دارایی‌های آن به لحظه محاسبه و به اطلاع سرمایه‌گذاران می‌رسد. ( NAV آنها هر ۲ دقیقه یکبار بطور خودکار محاسبه می‌شود.)
۳ – ارزانتر بودن نسبت به سایر صندوق‌ها
از مزیت‌های “ETF” ارزان بودن آنها نسبت به سایر صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک است، زیرا خریداران “ETF” از طریق کارگزاران بورس، معاملات خود را انجام می‌دهند و بنابراین هزینه‌های بازاریابی برای صندوق وجود ندارد.ارزش مبنای هر واحد سرمایه گذاری در صندوقهای قابل معامله فقط ۱۰,۰۰۰ ریال است.
۴ – عدم پرداخت مالیات در خرید و فروش‌ها
همچنین به استناد مفاد تبصره ۱ ماده ۷ “قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید در راستای تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی “بابت نقل و انتقال واحدهای سرمایه‌گذاری انواع صندوقهای سرمایه گذاری قابل معامله و صدور و ابطال آنها هیچگونه مالیاتی اخذ نمی‌گردد.
دوره فعالیت این صندوق‌ها نامحدود بوده و حداقل و حداکثری برای سرمایه گذاری افراد حقیقی و حقوقی در این صندوق‌ها در نظر گرفته نشده است. در این صندوق ها بازخرید واحدها در کوتاه مدت بدون پرداخت جریمه امکان پذیر است. همچنین دوره پرداخت وجه بازخرید واحدها حداکثر ۳ روز کاری است.
دارایی‌هایی صندوقهای ETF
در یک صندوق ممکن است دارایی‌ها متفاوتی بگذارند. یک صندوق ETF ممکن است از چندین سهام، سپرده بانکی، شمش طلا، اوراق خزانه دولتی، مقداری پول نقد، سکه، ارز یا ترکیبی از تمامی این موارد تشکیل شده باشد. این که در صندوق چه می‌گذارند، نوع صندوق را تعیین می‌کند، که در مورد آن صحبت خواهیم کرد.
اگر شما ۱ درصد از یک صندوق ETF را بخرید، مالک ۱ درصد تمام این دارایی‌ها می‌شوید. یعنی اگر صندوق از ۱۰۰ کیلو طلا، ۱۰ میلیارد تومان سپرده، ۱۰ میلیارد تومان اوراق خزانه و ۲ میلیارد تومان سهام تشکیل شده باشد، شما مالک ۱ کیلوگرم طلا، ۱۰۰ میلیون تومان سپرده، ۱۰۰ میلیون تومان اوراق خزانه و ۲۰ میلیون تومان سهام خواهید شد.
البته شما به عنوان سهامدار این صندوق، نمی‌توانید به این ترکیب دارایی صندوق دست بزنید، یا اراده کنید که مثلا فقط ۱۰۰ گرم از طلا را برایتان بفروشند. بلکه اگر یک واحد از صندوق را بخرید، به اندازه سهم خود دارایی کسب می‌کنید و با فروختن آن، دارایی خود را نقد می‌کنید.
درست است که دارایی شما در صندوق باقی می‌ماند و نمی‌توانید آن را به صورت فیزیکی تحویل بگیرید، اما منافع حاصل از تغییرات قیمت این دارایی‌ها نصیب شما می‌شود.
انواع صندوق ETF
در دنیا انواع متنوعی از ETF وجود دارد که به آنها خواهیم پرداخت. اما برخی از این صندوق‌ها در بازار ایران وجود ندارند. ممکن است رفته‌رفته این ETFها به بازار ما هم راه پیدا کنند. انتخاب نوع ETF به روحیه و انتظار شما بستگی دارد.
صندوق با درآمد ثابت
صندوق با درآمد ثابت قابل معامله در بورس نوعی از ETF است که در آن مقدار رشد صندوق مشخص شده است. یعنی اگر یک واحد از این صندوق‌ها را بخرید، مقدار مشخصی درآمد کسب خواهید کرد. اگر بخواهید واحد سرمایه‌گذاری خود را برای مدت‌زمانی کوتاه نگه‌دارید، بازدهی کوچک‌تر از بازدهی سالانه خواهد شد.
صندوق در این حالت ضامن اصل پول و سود شما است. حداقل ۷۰ درصد از دارایی این صندوق‌ها از اوراق مشارکت بانکی، سپرده بانکی یا سایر اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق خزانه تشکیل می‌شود. برای مطلع شدن از دارایی‌های یک صندوق، بهتر است به امیدنامه آن مراجعه کنید.
در بازار سرمایه سرمایه‌گذاری در ETF با درآمد ثابت، به عنوان یک سرمایه‌گذاری بدون ریسک درک می‌شود.
صندوق سهام
یک ETF سهام از تعدادی سهم مختلف تشکیل می‌شود. در این حالت ممکن است شرکت اصل پول شما را تضمین می‌کند. اگر اصل پول تضمین شود، مدیریت صندوق ضامن زیان صندوق است و نه سود آن. یعنی اگر صندوق سود کرد، شما در سود سهیم هستید، اما در صورت زیان چیزی از پول شما کم نمی‌شود. در برخی صندوقهای سهام شما هم در سود شریک هستید و هم در زیان. ۷۰ درصد دارایی این صندوق‌ها از سهام تشکیل می‌شود.
توجه کنید که حتی اگر از بازگشت اصل پول خود اطمینان داشته باشید، این صندوق بدون ریسک نیست. چرا که ممکن است هیچ سودی نصیب شما نشود. در حالی که اگر بر روی صندوق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کرده بودید، از درآمدی ثابت بهره می‌بردید.
صندوق مختلط
صندوق مختلط، همانطور که از اسمش بر می‌آید چیزی میان دو حالت قبلی است. در این نوع صندوق حداقل ۴۰ درصد از دارایی را سهام و صندوق خرسی یا صندوق معکوس حداقل ۴۰ درصد را اوراق با درآمد ثابت (مثل سپرده) تشکیل می‌دهد. ۲۰ درصد باقی‌مانده می‌تواند از بین سهام یا اوراق انتخاب شود.
صندوق بازار خارجی
به غیر از صندوق ETF بازار داخلی، در بسیاری از کشورها صندوق بازار خارجی هم وجود دارد. مثلا ممکن است به هر دلیل بخواهید در بازار ژاپن سرمایه‌گذاری کنید. اما چیزی از وضعیت بازار ژاپن ندانید و نتوانید صورت‌های مالی را که به زبان ژاپنی هستند بخوانید.
در این صورت بجای استخدام مترجم یا ثبت‌نام در کلاس زبان ژاپنی، می‌توانید از ETF بازار خارجی (Foreign Market) استفاده کنید.
صندوق ارز
ETF ارز از دیگر انواع این صندوق‌ها است. همانطور که حدس می‌زنید بیشتر دارایی این صندوق‌ها را ارز تشکیل می‌دهد. استفاده از ETF ارزی در بازار فارکس مرسوم است. سرمایه‌گذارانی که می‌خواهد ریسک نواسان‌های ارزی را پوشش بدهند به سراغ این صندوق‌ها می‌روند.
صندوق صنعتی
ETFهای گروه یا صنعتی، نوعی از صندوق هستند که تمامی سهم‌های آن از یک صنعت انتخاب می‌شوند. فرض کنید که می‌دانید صنعت فلزات رشد خواهد کرد. اما نمی‌دانید کدام شرکت‌ها از این رشد بهره‌مند می‌شوند. برای همین می‌توانید بر روی ETF صنعت فلزات سرمایه‌گذاری کنید. در این صندوق سهام شرکت‌هایی که صندوق خرسی یا صندوق معکوس در صنعت فلزات فعالیت می‌کنند یافت می‌شود.
صندوق کالایی
ETF کالایی، به جای سهام و اوراق از کالا تشکیل می‌شود. صندوق طلا، صندوق فلزات گران‌بها شامل طلا، نقره و پلاتین، صندوق فلزات غیرگران‌بها شامل فولاد، آلومینیوم، مس و غیره و صندوق نفتی چند مثال از ETF کالایی هستند. مدیریت صندوق می‌تواند با اوراق تبعی دارایی شما را بیمه کند، یا به کمک ابزارهای مختلف بازدهی بیشتری نسبت به تغییرات قیمت طلا در بازار به دست آورد.
صندوق خرسی یا صندوق معکوس
یک نوع بسیار جالب ETF (که ارزش دارد برای آن یک مقاله جداگانه نوشته شود) ETF معکوس یا ETF خرسی (Inverse ETF or Bear ETF) است. معروف است که می‌گویند تعداد سهم‌های بد از سهم‌های خوب بیشتر است.
حالا فرض کنید می‌توانستید سهمی که ندارید صندوق خرسی یا صندوق معکوس را امروز بفروشید و وقتی سهم ارزان شد آن را بخرید. به این عمل در اصلاح شورت‌سل (Short Sell) می‌گویند. ETF خرسی از این سازوکار بهره می‌برد. به کمک این سازوکار، وقتی می‌دانید بازار منفی است، لازم نیست بورس را ترک کنید. در این وضعیت می‌توانید از ETFهای خرسی استفاده کنید.
راهنمای سرمایه‌گذاری در صندوقهای ETF
سرمایه‌گذاری در صندوقهای قابل معامله برای چه کسانی مناسب است؟
به طور کلی داشتن واحدهای صندوقهای سرمایه‌گذاری قابل معامله در سبد دارایی، تنوع‌بخشی بالایی در سبد ایجاد می‌کند و به همه توصیه می‌شود. و به دلیل همین تنوع‌بخشی بالا بسیار مناسب کسانی است که نمی‌خواهند ریسک سهام منفرد تحمل کنند و یا زمان مدیریت سبد دارایی خود را ندارند.
از نظر دیگر نیز می‌توان گفت این صندوق‌ها از آنجایی که خاصیت صندوقهای صندوق خرسی یا صندوق معکوس سرمایه‌گذاری را دارند، اما به صورت سهام معامله می‌شوند، برای افرادی مناسب هستند که روند معامله سهام را ترجیح داده و نمی‌خواهند در ازای به دست‌آوردن تنوع‌بخشی خود را وارد سازوکار صندوقهای سرمایه‌گذاری کنند.
بنابراین این صندوق‌ها می‌توانند برای آن دسته از سرمایه‌گذارانی که می‌خواهند سرمایه‌گذاری میان‌مدت یا بلندمدت هستند و در حقیقت قصد نگهداری سرمایه‌گذاری خود را دارند مناسب باشند.
چگونه از اعتبار صندوق مطمئن شویم؟
تا پیش از این افراد با مراجعه به مدیر صندوق، اقدام به واریز وجه به حساب مدیر کرده و واحد های صندوق را خریداری می کردند. در این روش، سرمایه گذار ناآشنا به بورس، ممکن بود در گام اول اطمینان کاملی به مدیر صندوق نداشته باشد. اما در ETF ها، از آنجا که معاملات آن در بورس انجام می شود، سازمان بورس و اوراق کنترل های لازم جهت ورود صندوق به بورس را انجام داده است و لذا بخش بزرگی از مشکل اعتماد افراد ناآشنا به بورس در این باره حل شده است.
آیا می توان در هر زمان از صندوق خارج شد؟
بله، در هر زمان شما می‌توانید واحدهای صندوق ETF را بفروشید تا مبلغ حاصله، طی ۴ روز کاری توسط کارگزاری به حساب شما واریز شود.
کسب سود از این صندو‌ها چگونه است؟ آیا ETF ها تقسیم سود دارند؟
صندوقهای ETF در ایران هیچ سودی تقسیم نمی‌کنند و همه نتیجه سرمایه‌گذاری‌های صندوق در NAV آن خلاصه می‌شود.
در صورتی که صندوق در سرمایه‌گذاری‌های خود سود نماید، ارزش خالص دارایی‌های آن افزایش می‌یابد و در نتیجه قیمت هر واحد آن رشد می‌کند.
برای مثال یک سرمایه گذار با خرید ۱۰۰ واحد از صندوق X به ارزش هر واحد ۱۰,۰۰۰ ریال، یک میلیون ریال در آن سرمایه‌گذاری کرده است. در صورتی که ارزش هر واحد صندوق به ۱۰۵۰۰ ریال برسد، وی دارای یک میلیون و پنجاه هزار ریال دارایی خواهد بود و بنابراین وی ۵% سود کرده است. جهت کسب اطلاع از وضعیت سرمایه گذاری در طول عمر صندوق، سرمایه‌گذار صندوق خرسی یا صندوق معکوس باید NAV آن را دنبال کند.
مراحل سرمایه‌گذاری در ETF
۱ – از یک کارگزار کدبورسی دریافت کنید
۲ – با تحقیق و بررسی و دریافت مشاوره، صندوق ETF مناسب را در بورس شناسایی کنید
۳ – سفارش خودتان را در سامانه معاملات آنلاین درج نمایید و صندوق موردنظر را خریداری کنید.
۴ – در زمان مناسب، به دلخواه خودتان، بخش یا کل سرمایه‌گذاری‌تان را به فروش رسانید.
صندوق قابل معامله؛ مالکیت دارایی‌های متنوع با ریسک کمتر
اهالی بازار سرمایه ایران، سال ۱۳۹۹ را با رونق و رشد بی‌سابقه نیمه نخست آن و همچنین تشکیل و عرضه صندوقهای قابل معامله یا همان ETF های دولتی به یاد خواهند آورد. اما اگر تنوع صندوقهای سرمایه‌گذاری شما را گیج می‌کند یا چندان در حوزه سرمایه‌گذاری حرفه‌ای نیستید، حتما این سوال برایتان به وجود آمده که صندوق قابل معامله یا ETF چیست. ETF یا صندوق قابل معامله نوعی صندوق سرمایه‌گذاری است که از دارایی‌های متنوع تشکیل شده و ساختاری شبیه صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک دارد.
هدف از ایجاد صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک، مدیریت حرفه‌ای وجوه از طریق سرمایه‌های تجمع یافته در اوراق بهادار و کسب بازدهی مناسب است. به همین خاطر نحوه عملکرد و مدیریت دارایی‌ها به طور مستقیم بر عملکرد صندوق‌ها تاثیر می‌گذارد. صندوق‌ها شامل واحدهای سرمایه‌گذاری‌ای هستند که ارزش هر یک از آنها با NAV (به معنای خالص ارزش دارایی‌ها) مشخص می‌شود. در این مطلب ETF ها را تعریف و تفاوت آن با صندوقهای دیگر را بررسی می‌کنیم. همچنین درباره صندوقهای ETF دولتی و مزایا و معاب آنها صحبت خواهیم کرد.
مفهوم صندوق قابل معامله یا ETF
ETF مخفف عبارت «Exchange Traded Fund» به معنی صندوق قابل معامله است. صندوق ETF دارایی ارزشمندی است که سرمایه‌گذاران مختلف، از مدیران مالی شرکت‌های عالی رتبه تا افراد تازه وارد و مبتدی، می‌توانند به عنوان یک دارایی ارزشمند آن را در سبد دارایی خود داشته باشند.
برخی از سرمایه‌گذاران، صندوقهای قابل معامله را به عنوان دارایی ارزشمند و اصلی سبد خود انتخاب می‌کنند. اما عده‌ای نیز سرمایه‌گذاری در صندوقهای ETF را برای بهبود شرایط سبد دارایی‌های خود انجام می‌دهند.
بیشتر بخوانید
صندوقهای سرمایه‌گذاری نیز همانند سایر سهام در بورس معامله می‌شوند و کارکرد آنها نیز با اندکی تفاوت شبیه به صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک است. نکته مهمی که باید در نظر داشت، این است که هنگام خرید واحدهای صندوق قابل معامله باید مانند خرید سهام و واحد صندوقهای صندوق خرسی یا صندوق معکوس مشترک درک درست و صحیحی از آن داشت تا بتوان به سود خوبی دست پیدا کرد.
ویژگی‌های صندوقهای قابل معامله
سهولت در سرمایه‌گذاری
صندوق های قابل معامله همانند سایر سهام و صندوق‌ها در بورس قابل معامله هستند. بنابراین افرادی که کد بورسی دارند به راحتی می‌توانند همچون خرید سایر سهام از دفاتر کارگزاری‌ها و سامانه معاملات بر خط برای خرید و فروش صندوق قابل معامله به آسانی اقدام کنند.
بیشتر بخوانید
امکان بررسی لحظهای ارزش خالص دارایی‌ها
در سایت tsetmc.com به طور اتوماتیک ارزش خالص دارایی‌های صندوقهای قابل معامله یا ETF هر دو دقیقه یک بار به روز رسانی می‌شود و سرمایه‌گذاران می‌توانند از ارزش لحظهای دارایی خود آگاه شوند.
به کمک ارزش خالص دارایی یا همان NAV می‌توان به مقایسه عملکرد شرکت‌ها و صندوقهای سرمایه‌گذاری پرداخت. در حقیقت در ارزش‌یابی و دستیابی به ارزش ذاتی دارایی‌های صندوق‌ها و شرکت‌ها در بورس اوراق بهادار از این شاخص استفاده می‌شود. ارزش خالص دارایی نشان‌دهنده ارزش خالص یک صندوق یا شرکت سرمایه‌گذاری است. در محاسبه این ارزش، میزان دارایی‌ها و بدهی‌های مجموعه دخیل هستند. این شاخص اهمیت بسیاری در سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها دارد. اگر می‌خواهید با NAV بیشتر آشنا شوید، مقاله «ارزش خالص دارایی (NAV) چیست؟» را مطالعه کنید.
امکان سرمایه‌گذاری حتی با سرمایه اندک
از مزایای ETF نسبت به سایر صندوقهای سرمایه‌گذاری این است که حتی با سرمایه اندک (زیر یک میلیون تومان) هم می‌توان برای خرید این صندوق‌ها از طریق کارگزاری‌ها یا پنل معاملاتی خود اقدام کرد. این در حالی است که سرمایه‌گذاری در صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک دارای محدودیت حداقل سرمایه‌گذاری هستند. گاهی این حداقل سرمایه صندوق خرسی یا صندوق معکوس چندین میلیون تومان است.
دارای معافیت از پرداخت مالیات به هنگام خرید و فروش
در راستای تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، طبق تبصره ۱ ماده ۷ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، بابت صدور و انتقال واحدهای صندوقهای قابل معامله هیچگونه مالیاتی از سهامداران اخذ نمی‌شود.
برای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها حداقل و حداکثر مبلغی تعیین نشده است و صندوق خرسی یا صندوق معکوس دوره فعالیتشان نیز نامحدود است. حداکثر به مدت سه روز امکان بازخرید واحدها وجود دارد. همچنین بازخرید صندوق‌ها در کوتاه مدت بدون پرداخت جریمه صورت می‌گیرد.
ETF شامل چه دارایی‌هایی است؟
صندوقهای قابل معامله می‌توانند شامل چندین نوع دارایی باشند. دارایی‌های ETF ها می‌تواند سهام، سپرده بانکی، طلا، اوراق دولتی، پول نقد، سکه، ارز یا ترکیبی از تمامی این موارد باشد. مدیران صندوق‌ها می‌توانند ترکیبی از دارایی‌ها را در صندوق قرار دهند.
درصد مالکیت شما از صندوق‌ها به میزان دارایی که از آن صندوق خریداری می‌کنید، بستگی دارد. فرض کنید صندوق قابل معامله‌ای شامل ترکیبی از طلا و اوراق خزانه و سهام باشد. تصور کنید ۵۰ درصد این صندوق طلا، ۲۰ درصد آن اوراق خزانه و ۳۰ درصد آن سهام باشد. اگر شما یک درصد از این صندوق را خریداری کرده باشید، یعنی از هر یک از واحدهای تشکیل‌دهنده این صندوق درصدی را خریداری کرده‌اید. اما نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید این است که شما به عنوان سهامدار قادر به انتخاب و تغییر ترکیب صندوق نیستید و به طور دلخواه نمی‌توانید مشخص کنید که از کدام دارایی چه میزان خرید کنید. دارایی شما در صندوق باقی می‌ماند و قابل تحویل به صورت فیزیکی نیست. اما می‌توانید از منافع آن بهره‌مند شوید.
انواع صندوقهای قابل معامله
هر چند که برخی از صندوقهای ETF در بازار ایران وجود ندارند اما این صندوق انواع متفاوتی دارد و سرمایه‌گذاران می‌توانند با توجه به روحیه و انتظاراتشان صندوق مناسب خود را برای خرید انتخاب کنند.
در ادامه به معرفی انواع صندوقهای ETF می‌پردازیم.
صندوق با درآمد ثابت
این صندوق یکی از انواع صندوقهای ETF است که شما به هر میزان واحدی که از صندوق خریداری می‌کنید، مقدار مشخصی درآمد نیز کسب می‌کنید.
بازدهی این صندوق‌ها سالانه است. اگر در بازه‌ای کمتر از یک سال بخواهید آن را بفروشید، قاعدتا بازدهی کمتری نسبت به یک سال کسب خواهید نمود. اما اصل پول و سود شما تضمین شده است. مقدار رشد در این صندوق‌ها نیز مشخص شده است.
صندوق با درآمد ثابت شامل اوراق مشارکت بانکی، سپرده بانکی یا سایر اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق خزانه است که حدود ۷۰ درصد این صندوق را تشکیل می‌دهند و نسبت به سایر صندوقهای ETF به عنوان یک سرمایه‌گذاری بدون ریسک در نظر گرفته می‌شود. برای اطلاع از دارایی‌های یک صندوق می‌توانید به امیدنامه آن رجوع کنید.
صندوق سهام
معمولا ۷۰ درصد از این صندوق شامل سهام است و شما در سود و زیان آن شریک هستید. بر خلاف صندوق با درآمد ثابت، شما از بازگشت اصل سرمایه و بهره آن مطمئن نخواهید بود. حتی ممکن است هیچ سودی کسب نکنید.
صندوق مختلط
همانطور که از اسم این صندوق مشخص است، این صندوق ترکیبی از دو صندوق قبلی است. دارایی این صندوق ترکیبی از سهام و اوراق است. به این صورت که حداقل ۴۰ درصد از دارایی این صندوق سهام، حداقل ۴۰ درصد اوراق با درآمد ثابت (مثل سپرده) و ۲۰ درصد باقی مانده نیز می‌تواند سهام یا اوراق باشد.
صندوق بازار خارجی
همانطور که در داخل کشور می‌توانید بر روی صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کنید، این امکان وجود دارد که بر صندوق بازار خارجی سایر کشورها نیز سرمایه‌گذاری کنید. اما سرمایه‌گذاری بر صندوق ETF کشورهای دیگر (Foreign Market) می‌تواند برای شما محدودیت‌هایی از جمله عدم توانایی در خواندن صورت مالی داشته باشد.
برای سرمایه گذاری در صندوقهای ETF خارجی می‌توانید در چنین صندوقی سرمایه‌گذاری نمائید.
صندوق ارز
سرمایه‌گذارانی که میزان ریسک‌پذیریشان بیشتر است و توانایی تحمل ریسک نوسان‌های ارزی را دارند در اینگونه صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند. این صندوق ETF که شامل ارز است در بازار فارکس مرسوم‌تر است.
صندوق صنعتی
گاهی اوقات افراد می‌دانند یک صنعت رشد خوبی خواهد داشت و نسبت به آینده آن امیدوارتر هستند. اما چون صنایع شامل سهام مختلفی هستند، تشخیص سهم بهتر برایشان مشکل است. در این مواقع صندوق صنعتی که شامل ترکیبی از سهام یک صنعت است، بهترین انتخاب برای سرمایه‌گذاری خواهد بود.
مثلا صنعت دارو ترکیبی از سهام مختلف است ولی انتخاب بهترین سهم این صنعت برای سرمایه‌گذارانی که دانش و اطلاعات کافی ندارند، دشوار است. به همین خاطر صندوق صنعتی به آنان پیشنهاد می‌شود.
صندوق کالایی
ممکن است شما برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری خود اقدام به خرید طلا یا فلزات گران‌بها نمائید. اما این دارایی‌ها نیز ممکن است دچار نوسان قیمتی شوند. در این شرایط سرمایه‌گذاری در صندوق کالایی که ترکیبی از فلزات گران‌بها و غیرگران‌بها است، پیشنهاد می‌شود.
فلزات گران‌بها شامل طلا، نقره و پلاتین و فلزات غیرگران‌بها شامل فولاد، آلومینیوم، مس و غیره هستند.
صندوق خرسی یا صندوق معکوس
ETF معکوس یا ETF خرسی (Inverse ETF or Bear ETF) یکی از صندوقهای جالب است. این صندوق در روزهای منفی بازار کاربرد دارد. سازوکار این صندوق به این صورت است که می‌توانید سهمی که ندارید را بفروشید. سپس وقتی سهم ارزان شد، آن را بخرید. اصطلاحا به این عمل شورت‌سل (Short Sell) گفته می‌شود.
راهنمای سرمایه‌گذاری در صندوقهای قابل معامله
به افرادی که توانایی مدیریت سبد دارایی خود را بنا به دلایلی مثل نداشتن فرصت یا مهارت کافی ندارند و نمی‌خواهند ریسک داشتن تنها یک سهم را متقبل شوند، توصیه می‌شود که سبد دارایی را متنوع کنند و ترکیبی از دارایی‌ها را در سبد خود داشته باشند. داشتن سبد متنوع ریسک را برای افراد کاهش می‌دهد.
در واقع این صندوق‌ها مناسب افرادی هستند که معامله سهام را ترجیح می‌دهند اما نمی‌خواهند ریسک زیادی متقبل شوند. همچنین از طرفی سرمایه‌گذاری در صندوقهای ثابت را نمی‌پذیرند و به دنبال تنوع بخشی به سبد خود هستند.
به طور خلاصه این صندوق‌ها مناسب سرمایه‌گذاران میان مدت یا بلند مدتی است که به دنبال نوسان‌گیری نبوده و به دنبال سرمایه‌گذاری و نگهداری سهم هستند.
بیشتر بخوانید
چگونه به اعتبار صندوق‌ها اطمینان کنیم؟
در گذشته متقاضیان واحدهای صندوق‌ها به حساب مدیر صندوق وجهی را پرداخت می‌کردند و به همین طریق دارنده واحدهای صندوق می‌شدند. اما چون افراد مبتدی و ناآشنا به بازار نمی‌توانستند به مدیر صندوق اطمینان کنند، برای سرمایه‌گذاری مردد می‌شدند. صندوقهای ETF به دلیل آنکه در بورس معامله می‌شوند و تحت قوانین بازار بورس و اوراق بهار وارد بازار شده‌اند و نظارت‌های کافی بر آنها وجود دارد، اطمینان افراد، حتی افراد ناآشنا به بازار نیز نسبت به آنها بیشتر از قبل شده است.
چه زمان می‌توان واحدهای خریداری شده ETF را فروخت؟
این صندوق‌ها در بازار بورس معامله می‌شوند و ارزش واحد آنها تعیین‌کننده ارزش آنها است. بنابراین امکان دارد به واسطه افزایش تقاضا، گاهی ارزش واحدهای این صندوق از NAV تعیین شده بالاتر رود. همچنین ممکن است به دلیل کاهش تقاضا و یا افزایش عرضه ارزش آنها از NAV پایین‌تر بیاید.
اما شما می‌توانید هر زمان که بخواهید برای فروش واحدهای این صندوق اقدام نمائید. پول حاصل از فروش آن نیز حداکثر پس از گذشت سه روز از درخواست واریز وجه، توسط کارگزار به حساب شما واریز می‌گردد.
چگونه می‌توان از ETF سود دریافت کرد؟
صندوقهای ETF می‌توانند هم سودده باشند هم نه!
در واقع زمانی این صندوق‌ها سودده هستند که واحدهای تشکیل‌دهنده صندوق سودده هستند و ارزش هر واحد صندوق نیز افزایش می‌یابد و به تبع سود صندوق نیز افزایش می‌یابد. در اینگونه موارد، سود صندوق تنها وابسته به میزان NAV آن است. بنابراین باید به رقم NAV صندوق توجه نمائید.
مراحل سرمایه‌گذاری در صندوق قابل معامله
۱- دریافت کد بورسی از یک کارگزاری
۲- شناسایی صندوق ETF مناسب در بورس با تحقیق و بررسی
۳- خریداری صندوق مورد نظر با ثبت درخواست خرید در سامانه معاملات آنلاین
۴- فروش تمام یا بخشی از سرمایه‌گذاری در زمان دلخواه
نکات مهم سرمایه‌گذاری در صندوق های قابل معامله
- یکی از معیارهای مورد توجه در انتخاب صندوق، توجه به نوع مدیریت و نحوه عملکرد آن است.
- بهتر است دید سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها بلند مدت یا میان مدت باشد؛ یعنی با دید حداقل شش ماه تا یک ساله در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری نمائید.
- سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها و کسب سود، نسبت به سرمایه‌گذاری در سهام به زمان بیشتری نیاز دارد. بنابراین پیش از سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها اطمینان داشته باشید که در کوتاه مدت به پول آن نیاز پیدا نمی‌کنید.
ETF دولتی چیست؟
در سال ۱۳۹۹ دولت ایران عرضه بخش قابل توجهی از سهام خود در شرکت‌های معتبر را در دستورکار خود قرار داد. هدف این طرح قرار گرفتن این نوع از سهام‌ها در اختیار مردم بود تا مردم مدیریت آنها را بر عهده بگیرند. تا کنون دو ETF دولتی پذیره نویسی و در بورس تهران ارائه شده است. یکی از این صندوق‌ها ترکیبی از سهام دولت در سه بانک صادرات، تجارت و ملت و همچنین شرکت‌های بیمه البرز و بیمه اتکایی امین است. این صندوق با نام «صندوق واسطه گری مالی یکم» معروف به دارایکم به افراد حقیقی واگذار شد.
صندوق قابل معامله دارادوم که به «پالایشی یکم» معروف است و در بورس با نماد پالایش درج شده است نیز دومین ETF دولتی در ایران است. پالایشی یکم، از سهام شرکت‌های پالایش نفت تهران (شتران)، پالایش نفت تبریز (شبریز)، پالایش نفت اصفهان (شپنا) و پالایش نفت بندرعباس (شبندر) تشکیل شده است. اگر به دنبال اطلاعات دقیق‌تری درباره صندوق دارایکم هستید، می‌توانید مقاله «صندوق پالایشی یکم چیست و چطور آن را خریداری کنیم؟» را بررسی کنید.
منابع حاصل از فروش این سهام در طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی، توسعه، بازسازی و بهسازی در حوزه بهداشت و درمان و کمک به بخش مولد و محرک اقتصاد استفاده می‌شود. بنابراین این طرح می‌تواند منجر به رونق و حتی جهش تولید ملی گردد. این عرضه بزرگ منجر به تعمیق بازار سرمایه و افزایش نقدشوندگی آن می‌گردد. همچنین درنهایت موجب افزایش کارایی بازار سرمایه خواهد شد. در نهایت اجرایی شدن این طرح برای مردم نیز مزایایی دارد و آنها می‌توانند نقدینگی خود را به مسیر درست و بازاری مولد هدایت کنند.
جمع‌بندی
ETF مخفف عبارت «Exchange Traded Fund» به معنی صندوق قابل معامله است. صندوقهای سرمایه‌گذاری نیز همانند سایر سهام در بورس معامله می‌شوند و کارکرد آنها نیز با اندکی تفاوت شبیه به صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک است. از مزایای ETF نسبت به سایر صندوقهای سرمایه‌گذاری این است که حتی با سرمایه اندک (زیر یک میلیون تومان) هم می‌توان برای خرید این صندوق‌ها اقدام کرد. صندوقهای قابل معامله می‌توانند شامل چندین نوع دارایی باشند. دارایی‌های ETF ها می‌تواند سهام، سپرده بانکی، طلا، اوراق دولتی، پول نقد، سکه، ارز یا ترکیبی از تمامی این موارد باشد.
در سال ۱۳۹۹ دولت ایران عرضه بخش قابل توجهی از سهام خود در شرکت‌های معتبر را در دستورکار قرار داد. هدف این طرح قرار گرفتن این نوع از سهام‌ها در اختیار مردم بود تا مردم مدیریت آنها را بر عهده بگیرند. تا کنون دو ETF دولتی با نام‌های دارایکم و پالایشی یکم در ایران پذیره‌نویسی و در بورس تهران ارائه شده است.
دیدگاه شما