ریسک و بازده چه می‌گوید؟

بازار رمز ارزها به هیچ عنوان قابل پیشبینی نیست و اینکه چه رمز ارزی در این بازار خریداری کنیم به درصد ریسک‌پذری و مقدار سرمایه و همچنین سابقه و علمی که در این زمینه دارید بستگی دارد

کتاب کنترل ریسک در بازار سرمایه

در کتاب کنترل ریسک در بازار سرمایه در بازار سرمایه، ابتدا انواع ریسک تعریف می‌شود. سپس مفاهیم حد ضرر و حد سود و نحوه‌ی محاسبه آن آموزش ریسک و بازده چه می‌گوید؟ داده می‌شود و سپس به محاسبه ریسک پرداخته می‌شود و در انتها به آموزش استفاده از نرم افزار کتاب پرداخته می‌شود.
لوح فشرده همراه کتاب شامل نرم افزار کنترل ریسک و آموزش نحوه‌ی نصب و استفاده از این نرم افزار است. در این نرم افزار با توجه به مفاهیم گفته شده در کتاب می‌توان ریسک هر سهم را محاسبه نمود.

مطالب کتاب کنترل ریسک در بازار سرمایه مقدماتی است و برای افرادی که هیچ اطلاعاتی در این موضوع ندارند مناسب است.

بخشی از مقدمه کتاب کنترل ریسک در بازار سرمایه

طی مدت فعالیتم در بازار سرمایه و مشاهده افرادی که از ریسک می‌ترسند. این خلاء محتوایی را حس کرده و در این کتاب یک سیستم معاملاتی را با اصول کنترل ریسک تدوین کرده ام. کتاب کنترل ریسک در بازار سرمایه با حجم کم و مطالبی روان و به دور از حاشیه‌ها، شما را در رسیدن به تمام وضوحی که از یک سرمایه گذاری می‌خواهید یاری می‌کند. و بعد از مدتی معامله‌گری متوجه خواهید شد که درصد بازدهی و کنترل شما بر ریسک چه تاثیر مثبتی بر زندگی شخصی‌تان ریسک و بازده چه می‌گوید؟ گذاشته است. مانند شخصی که می‌داند این خودرو به مقصد خواهد رسید و در صورت احتمال خرابی هم هیچ مشکلی برایش پیش نخواهد آمد و همه چیز تحت کنترل اوست و خودروی امداد سریعاً به او می رسد.

بدون شک اهمیت مباحث مدیریت مالی در معامله گری اگر از ۵۰ درصد بیشتر نباشد یقیناً کمتر ازآن نخواهد بود. اگر یک معامله گر تحلیل دقیقی داشته باشد، در زمان مناسب وارد معامله شود، ریسک و بازده چه می‌گوید؟ اما مباحث مربوط به مدیریت مالی، نحوه تخصیص و تقسیم وجه، حجم و ریسک را رعایت نکند یقیناً در بلند مدت برآیند مثبتی نخواهد داشت. چرا که ممکن است سیگنال مناسب خرید و فروش را به توصیه دیگران دریافت کند. اما هیچ کس قادر نیست به ایشان بگوید که چقدر از یک سهم خریداری و چقدر ریسک کند.

جان مورفی می‌گوید: یک معامله گر باید بتواند سرمایه اش را اداره و بر آن تسلط داشته باشد. هر معامله‌گر خوبی می‌تواند در بلند مدت سود کسب کند. ولی مدیریت درست مالی شانس معامله گر را برای باقی ماندن و انجام معاملات بیشتر افزایش می‌دهد.

سرفصل مطالب کتاب کنترل ریسک در بازار سرمایه

آشنایی با ریسک‌های بازار
آشنایی با نقاط ورود و خروج هر سهم
نسبت بازده به ریسک
روش تعیین حد سود و ضرر
تشکیل سبد
محاسبه ریسک
قوانین کنترل ریسک
اصل نقد شوندگی
بازی با پول قرضی
تریل کردن
اصل مراعات
تعیین نسبت R/R
اصل قبول ریسک
ورود کل سرمایه
ریسک کم
نکات مهم در خصوص تشکیل سبد سهام معاملاتی
نحوه کار با نرم افزار

مشخصات کتاب

نوبسنده و طراح الگوریتمی نرم افزار: علی رحمانی نوکاشتی
نوبت چاپ: دوم، زمستان ۱۳۹۹
شابک: ۹۷۸۶۲۲۶۰۱۷۱۹۰
قطع: رقعی
نوع جلد: شومیز
تعداد صفحات: ۵۳
قیمت: ۵۵ هزار ریال
ناشر: چالش

ریسک های سرمایه گذاری در بورس چیست؟

باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از کارشناس بازار سرمایه نوشت: در مفهوم مالی به احتمال اختلاف میان بازده مورد انتظار و بازده واقعی، ریسک گفته می‌شود که انواع مختلفی دارد.

بابک سالاروند کارشناس بازار سرمایه در خصوص ریسک موجود در بازار سرمایه اظهار کرد: در مفهوم مالی به احتمال اختلاف میان بازده مورد انتظار و بازده واقعی، ریسک گفته می‌شود؛ که این انحراف از بازده واقعی مثبت یا منفی است، هر اندازه احتمال عدم موفقیت در سرمایه‌گذاری بیشتر باشد، ریسک سرمایه‌گذاری بیشتر خواهد بود.

او بیان کرد: اصل ثابتی در سرمایه‌گذاری مبنی بر اینکه سرمایه‌گذار از ریسک و خطر گریزان و به سمت بازده و سود تمایل دارد، وجود دارد. به همین خاطر است که سرمایه‌گذاران ریسک گریز، از ورود سرمایه خود به جایی که خطر و ریسک وجود دارد یا افق نامشخصی در برابر سود و اصل سرمایه‌شان است، امتناع می‌کنند.

سالاروند در پاسخ به این پرسش که، چند نوع ریسک در بازار سرمایه وجود دارد؟، اظهار کرد: از انواع ریسک‌های بازار سرمایه می‌توان به ریسک سیستماتیک اشاره کرد که این نوع ریسک، مربوط به شرایط سیاسی و اقتصادی کلان جامعه است که قابل حذف نیست. ریسک سیستماتیک بر کل بازار اثر می‌گذارد و محدود به صنعت خاصی نیست.

کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: همچنین نوعی دیگر از ریسک‌های بازار سرمایه، ریسک غیر سیستماتیک است که برخلاف ریسک سیستماتیک، قابل کنترل و کاهش است. ما می‌توانیم شرکتی را که در اثر تصمیم‌گیری‌های نادرست یا شرایط بحرانی با افت قیمتی مواجه شده، خریداری نکنیم و از این ریسک جلوگیری کنیم.

او بیان کرد: نوعی دیگر از ریسک بازار سرمایه، ریسک نرخ سود است که اگر چند گزینه برای سرمایه‌گذاری داشته باشیم، این نوع ریسک مطرح می‌شود. ریسک ناشی از نرخ سود مربوط به زمانی است که تغییر در نرخ سود باعث دگرگونی ارزش یک سرمایه‌گذاری می شود. این نوع ریسک معمولا روی اوراق مشارکت و اوراق بدهی بیشتر اثر می‌گذارد. نوسانات نرخ سود سپرده یا اوراق مشارکت می‌تواند بر تمامی بازارهای مالی و حتی فیزیکی اثرگذار باشد.

کارشناس بازار سرمایه افزود: ریسک تورم، نوعی دیگر از ریسک‌های موجود در بازار سرمایه است. رشد نرخ تورم بر بازدهی سرمایه‌گذاری موثر است؛ زیرا بازدهی خالص از اختلاف بازدهی ناخالص و نرخ تورم حاصل می‌شود. هرچه نرخ تورم افزایش یابد از میزان بازدهی ما در این حالت کاسته می‌شود.

سالاروند در خصوص سایر ریسک‌های موجود در بازار سرمایه گفت: ریسک مالی، یکی دیگر از انواع ریسک‌های بازار سرمایه است که، شرکت‌ها در صورت‌های مالی خود بخشی تحت عنوان، تسهیلات و تعهدات مالی دارند. هرچه تعهدات مالی شرکت و وام‌های دریافتی بیشتر باشد، توان شرکت جهت توسعه و گسترش و افزایش سوددهی کاهش می‌یابد. همچنین ریسک نقدشوندگی از دیگر انواع ریسک هاست. دارایی مطلوب، دارایی است که قدرت نقدشوندگی بالایی دارد. اگر دارایی به راحتی فروش نرود، صاحب آن دارایی، با ریسک نقدشوندگی مواجه است. هرچه سرعت خرید و فروش سهمی بیشتر باشد و معاملات آن روان‌تر باشد، این ریسک در آن کم رنگ‌تر است.

او بیان کرد: ریسک نرخ ارز نیز در مورد شرکت‌های واردات محور، بسیار با اهمیت است. اگر شرکتی، عمده مواد اولیه خود را وارد کند، با رشد نرخ ارز، درگیر چالش ریسک نرخ ارز خواهد شد و هزینه زیادی را متحمل می‌شود. با رشد هزینه‌ها، سود دهی شرکت کاسته می شود و نتیجه نهایی، عدم رغبت سرمایه‌گذاران به خرید شرکت مذکور است.

کارشناس بازار سرمایه گفت: البته این ریسک، نوعی ریسک غیر سیستماتیک محسوب می‌شود که توسط شرکت‌ها قابل کنترل نیست. همچنین ریسک تجاری نیز کلیه هزینه‌های یک کسب و کار برای عملیاتی ماندن را در نظر می‌گیرد. این هزینه‌ها شامل حقوق، هزینه تولید، اجاره تسهیلات، دفتر و هزینه‌های اداری است. سطح ریسک تجاری یک شرکت تحت تأثیر عواملی مانند هزینه کالاها، حاشیه سود، رقابت و سطح کلی تقاضا برای محصولات یا خدماتی است که می‌فروشد.

او افزود: ریسک سیاسی از دیگر انواع ریسک‌های بازار سرمایه است که، عدم ثبات در اوضاع سیاسی که به مسائل اقتصادی یک کشور آسیب بزند، به طور مستقیم بر عملکرد بنگاه‌های اقتصادی فعال در آن کشور تأثیر می‌گذارد. هر اندازه بی‌ثباتی سیاسی و اقتصادی افزایش یابد، عملکرد بنگاه‌های اقتصادی بیشتر با مشکل روبه رو می‌شود. به این ریسک، ریسک سیاسی یا در اصطلاح ریسک کشور نیز می‌گویند. ریسک سیاسی نوعی از ریسک مالی به حساب می‌آید که در آن، دولت یک کشور به صورت ناگهانی سیاست‌های خود را تغییر می‌دهد. این ریسک عامل بزرگی است که باعث کاهش سرمایه‌گذاری خارجی در کشورهای در حال توسعه می‌شود.

يك كارشناس بازار سرمايه درگفت‌وگو با ايسنا: * بازار بورس امسال بسيار خوب خواهد بود * بـايـد بـه سـمـت بـازار اولـيـه حركـت كـنـيـم

غلامرضا اسلامي بيدگلي ـ كارشناس بازار سرمايه ـ در گفت‌وگو با خبرنگار بورس خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، به نيازمندي بازار اوليه (دست اول) اشاره كرد و افزود:« تجربيات شخصي من مي‌گويد اگر سرمايه‌گذاري درست انتخاب شود، بازده سرمايه‌گذاري در بازار اوليه كمتر از بازده سرمايه‌گذاري در بازار ثانويه نيست، منتهي اين تحقيقات كمتر در ايران به صورت علمي انجام شده است.»

وي به بازده بيشتر سياست خريد و فروش اشاره كرد و افزود:« اين ‌امر در بازار بورس فعلي ما ثابت شده علمي است و براي بازار اوليه تجربيات شخصي من مي‌گويد اگر سرمايه‌گذاري درست انتخاب شود بازار اوليه بازده كمتري از بازار ثانويه نخواهد داشت.»

وي همچنين با تاكيد بر اينكه بازار ما بايد به سمت بازار اوليه حركت كند، خاطرنشان كرد:« بازار ما بايد به سمت بازار اوليه حركت كند زيرا در حال حاضر بازار ما تنها ثانويه است و بايد به سمتي حركت كند كه بازار اوليه را داشته باشد.»

به گفته وي سياست خريد و فروش نسبت به سياست خريد و نگهداري سهام داراي بازده بيشتري است.

وي اظهار اميدواري كرد:« بازار بورس امسال بازار بسيار خوبي خواهد بود، بازاري مهم است كه 22 هزار ميليارد ريال براي خصوصي‌سازي به بازار عرضه كند و اين حجمي است كه 2/3 برابر حجم سال گذشته را تشكيل مي‌دهد.»

وي عنوان كرد:« پيش‌بيني مي‌كنيم دولت در سال‌جاري امكان واگذاري حدود 60 هزار ميليارد ريال را داشته باشد و اميدواريم با رفع‌شدن مسائل، سازماندهي در خصوصي‌سازي و بهبود بازار بورس اوراق بهادار اين امر محقق شود، بنابراين بازار بسيار خوبي در سال‌جاري خواهيم داشت.»

نظریه مدرن پرتفو (MPT) چیست و چه کاربردی دارد؟

«نظریه مدرن پرتفو» (MPT) نظریه‌ای است که می‌گوید چگونه یک سرمایه‌گذار ریسک‌گریز می‌تواند پرتفویی را تشکیل دهد که بازده مورد انتظار وی بر اساس سطح معینی از ریسک بازار به حداکثر برسد. این معنای کلی نظریه مدرن پرتفو است که برای اولین بار یک اقتصاددانان به نام «هری مارکوویتز» در سال 1952 مطرح کرد. وی با انتشار مقاله‌ای به نام «انتخاب پرتفو» در مجله «فایننس» برای اولین بار نظریه مدرن پرتفو را در معرض عموم قرار داد و بعدها به دلیل این نظریه توانست در سال 1990 برنده نوبل اقتصاد شود.

نظریه مدرن پرتفو استدلال می‌کند که ویژگی‌های ریسک و بازده سرمایه‌گذاری نباید به تنهایی و جدا دیده و محاسبه شوند بلکه باید این گونه ارزیابی شوند که چگونه سرمایه‌گذاری روی بازده ریسک کلی پرتفو اثر می‌گذارد. این نظریه نشان می‌دهد که یک سرمایه‌گذار می‌تواند پرتفویی از چند دارایی را تشکیل دهد که بازده مورد انتظار وی بر اساس سطح معینی از ریسک حداکثری شود. به همین ترتیب یک سرمایه‌گذار می‌تواند پرتفویی با کمترین حد ریسک ریسک و بازده چه می‌گوید؟ را تشکیل دهد. بر اساس فاکتورهای آماری از قبیل «واریانس» و «همبستگی» عملکرد یک سرمایه‌گذاری فردی نسبت به تاثیری که این سرمایه‌گذاری روی کلیت پرتفو می‌گذارد اهمیت کمتری دارد.

نظریه مدرن پرتفو فرض می‌کند که سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز هستند و این بدین معناست که آنها پرتفوی کم ریسک را نسبت به پرتفوی پرریسک در یک سطح مشخصی از بازدهی ترجیح می‌دهند. به صورت عملی ریسک گریزی بر این نکته دلالت دارد که اکثر افراد باید در چند کلاس دارایی سرمایه‌گذاری کنند.

بازدهی مازاد پرتفو به صورت مجموع وزنی بازدهی تک تک دارایی‌ها محاسبه می‌شود. به عنوان مثال اگر یک پرتفو شامل چهار دارایی با وزن برابر و به ترتیب با بازدهی مورد انتظار 4، 6، 10 و 14 درصد باشد بازده مورد انتظار پرتفو عبارتست از:

بازده مورد انتظار = (4 درصد * 25 درصد) * (6 درصد * 25 درصد) * (10 درصد * 25 درصد) * (14 درصد * 25 درصد)

بازده مورد انتظار = 8.5 درصد

ریسک پرتفو کاربرد پیچیده واریانس‌های هر دارایی و همبستگی‌های هر جفت دارایی است. برای محاسبه ریسک یک پرتفو با چهار کلاس دارایی، یک سرمایه‌گذار نیاز به واریانس‌های هر کدام از دارایی‌ها و شش ارزش همبستگی دارد، چرا که شش جفت ترکیب ممکن در چهار کلاس دارایی وجود دارد. به دلیل همین همبستگی بین دارایی‌ها، ریسک کلی پرتفو یا انحراف معیار، نسبت به محاسبه مجموع وزنی هر کدام از دارایی‌ها کمتر خواهد بود.

مزایای نظریه مدرن پرتفو

نظریه مدرن پرتفو ابزاری مفید برای تشکیل یک پرتفوی متنوع است. در حقیقت رشد ETF ها باعث ارتقای نظریه مدرن پرتفو شده است چرا که اکنون دسترسی سرمایه‌گذاران به کلاس‌های متنوع دارایی بسیار آسان‌تر شده است. سرمایه‌گذاران سهام می‌توانند با استفاده از نظریه مدرن پرتفو و قرار دادن سهمی از پرتفوی خود به ETF ها ریسک خود را کاهش دهند. واریانس پرتفو در این حالت به شدت کاهش می‌یابد چرا که اوراق دولتی همبستگی منفی با سهام دارند. در نتیجه اضافه کردن مقدار کوچکی از سرمایه‌گذاری در اوراق خزانه به یک پرتفوی سهام به دلیل همین اثر کاهشی زیان تاثیر بزرگی روی بازده موردانتظار پرتفو نخواهد داشت.

به همین ترتیب نظریه مدرن پرتفو می‌تواند نوسان پرتفوی اوراق را با اضافه کردن تنها 10 درصد سرمایه‌گذاری در صندوق شاخص شرکت‌های با ارزش بازار کوچک یا ETF مورد نظر کاهش دهد. اگرچه سهام با ارزش بازار کوچک نسبت به اوراق پرریسک‌تر محسوب می‌شوند اما آنها اغلب در یک دوره تورمی بسیار خوب عمل می‌کنند و این در حالی است که اوراق چنین ویژگی‌ای ندارند و عملکرد آنها در این دوره تورمی ضعیف است. در نتیجه باید گفت که نوسان کلی پرتفو در این حالت نسبت به زمانی که پرتفو فقط متشکل از اوراق دولتی است بسیار پایین‌تر است. علاوه بر این، بازه مورد انتظار نیز بالاتر است.

نظریه مدرن پرتفو به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد که پرتفوهای مؤثرتر و کاراتری تشکیل دهند. هر ترکیب ممکنی از دارایی‌های موجود می‌تواند روی یک گراف ترسیم شود به این ترتیب که ریسک پرتفو روی محور X و بازده مورد انتظار روی محور Y قرار می‌گیرد. مکان‌های روی این نمودار ریسک و بازده چه می‌گوید؟ می‌تواند بهترین پرتفوی ممکن را بر اساس ریسک و بازده نشان دهد. به عنوان مثال فرض کنید پرتفوی A دارای بازده مورد انتظار 8.5 درصد و انحراف معیار 8 درصد و پرتفوی B دارای بازده مورد انتظار 8.5 درصد و انحراف معیار 9.5 درصد است. پرتفوی A به نظر می‌رسد بسیار کاراتر است چرا که همان بازدهی مورد انتظار پرتفوی B را دارد اما ریسک یا همان انحراف معیار آن پایین‌تر است.

این امکان در نظریه مدرن پرتفو وجود دارد که یک منحنی صعودی با وصل کردن کاراترین پرتفوها به یکدیگر ترسیم کرد. این نمودار به عنوان «مرز کارا» یا «مرز مؤثر» (Efficient Frontier) نامیده می‌شود. سرمایه‌گذاری در پرتفویی که زیر «خط کارا» قرار دارد سرمایه‌گذاری مناسبی به نظر نمی‌رسد چرا که در یک سطح معینی از ریسک بازدهی مورد انتظار حداکثری ندارد.

نکته مهم در این باره این است که اکثر پرتفوهای روی «مرز کارا» شامل ETF هایی از بیش از یک کلاس دارایی هستند.

انتقادات نسبت به نظریه مدرن پرتفو

مهمترین انتقاد نسبت به نظریه مدرن پرتفو این است که پرتفوها را بر اساس واریانس مورد ارزیابی قرار می‌دهد نه بر اساس ریسک کاهشی. دو پرتفو که دارای سطح یکسانی از واریانس و بازده مورد انتظار هستند به صورت مساوی طبق نظریه مدرن پرتفو قابل اتکا هستند و برای سرمایه‌گذاری مناسب. اما واریانس یک پرتفو ممکن است به دلیل زیان‌های کم اما مکرر ایجاد شود در عوض واریانس پرتفوی دیگر به دلیل کاهش‌های غیرعادی و نادر ایجاد شود. اکثر سرمایه‌گذاران طبیعتا زیان‌های کم اما مکرر را نسبت به زیان‌های غیرعادی و غیرقابل پیش‌بینی ترجیح می‌دهند. «نظریه پست‌مدرن پرتفو» (PMPT) در تلاش است تا نظریه مدرن پرتفو را از طریق به حداقل رساندن ریسک کاهشی به جای واریانس نظریه مدرن پرتفو را بهبود بخشد.

بازدهی رمز ارزها بیشتر است یا بورس؟

کارشناسان در مورد این سوال که بازدهی بورس بهتر است یا ارزهای دیجیتال با وجود پاسخ‌های متعدد بر روی بازدهی بلند مدت بازار سرمایه تاکید دارند.

به گزارش نبض بورس، «بورس بهتر است یا بازار ارزهای دیجیتال؟» ریزش شاخص کل بازار و همزمان رشد قیمت رمز ارزها این سوال را ایجاد کرده که واقعا کدام یک از این دو بازار ریسک و بازده چه می‌گوید؟ بازدهی بیشتری خواهند داشت؟ در حال حاضر بازار رمز ارزها بیش از آنکه رقیب بازارهای مالی دیگر باشد رقیب سرسخت بازار سرمایه شدند و دلیل آن هم نوع معاملات و نزدیکی این دو بازار به یکدیگر است.

شاخص کل بازار سرمایه در حال حاضر بر روی ۱میلیون ۲۱۹ هزار واحد قرار گرفته و در طول فرودین ماه حدود ۱۰۰ هزار واحد نسبت به اسفند ماه سال گذشته ریزش داشته است. رمز ارزها هم امروز شرایط نزولی داشتند و بیت کوین به عنوان بزرگترین رمز ارز با ۱.۲۶ درصد افت، به ۵۵ هزار دلار رسید، این در حالی است که در هفته‌های گذشته به این رمز ارز به صورت شارپی رشد کرده بود.

بازار رمز ارزها به هیچ عنوان قابل پیشبینی نیست و اینکه چه رمز ارزی در این بازار خریداری کنیم به درصد ریسک‌پذری و مقدار سرمایه و همچنین سابقه و علمی که در این زمینه دارید بستگی دارد

بر اساس آمار در ۱۴ ماه گذشته رشد بازار رمز ارزها حدود ۸۰۰ درصد بازدهی داشته است اما در چند ماه اخیر عمده سهام‌های بازار بورس بین ۴۰ تا ۹۰ درصد اصلاح قیمتی داشتند. این در حالی است که ریسک حاصل از سرمایه‌گذاری در رمز ارزها به مراتب بیشتر بازار سرمایه می‌باشد.

تفاوت اصلی بین بازار سرمایه و رمز ارزها قدرت تحلیل ریسک و بازده چه می‌گوید؟ در این دو بازار است. هنوز عوامل بنیادی و تکنیکال در مورد رمز ارزها برای تحلیل آن‌ها مطرح نشده و آنچه که به عنوان دلایل اثرگذاری بر روی رمز ارزها اعلام شده بیشتر بر پایه تجربیات افراد است که مجموع آن‌ها در سختی شبکه و میزان استخراج، محدودیت‌های بانک‌های مرکز جهان و مقابله با آن، بالا رفتن ضریب نفوذ در بین مردم جهان، پلتفورم تجاری هر کدام از کوین‌ها، میزان سرمایه‌گذاری و حمایت اشخاص حقیقی صاحب نام و موسسات حقوقی از عواملی خلاصه می‌شود.

درحالی که در بازار سرمایه ابزارها مختلف تکنیکال و بنیادی و حتی روانشناسی مالی وجود دارد که افراد با داشتن دانش کافی از بازار سرمایه می‌تواند در آن فعالیت کند.

تعداد زیادی از کاربران این سوال را مطرح کردند که در شرایط کنونی" بازدهی" بورس بهتر است یا رمز ارزها؟ چند کارشناس فعال در بازار سرمایه و رمز ارز به این سوال پاسخ‌های متعددی دادند که در زیر به صورت مختصر آمده است.

بازدهی ریالی رمز ارزها بیشتر است
محمد کیانی این گونه این سوال را پاسخ می‌دهد: اگر به دنیال بازدهی ریالی هستیم به نظر می‌رسد که بازدهی رمز ارزها بیشتر است. چرا که اگر دلار رشد داشته باشد از رشد آن هم منتفع می‌شویم. اما بازار ارزها دیجیتال ریسک بسیار بالای دارند و برای کسانی که در ایران هستند به دلیل تحریم‌ها این ریسک‌ها مضاعف می‌شود بنابراین اگر قصد ورود به این بازار را دارید با ۱۰ تا ۱۵ درصد سرمایه خود و با جدی گرفتن مدیریت سرمایه وارد آن شوید.

بازدهی بورس بهتر است
محمد ابراهیم سماوی می‌گوید: در شرایط فعلی ریسک بورس کمتر و بازدهی مناسب‌تری با توجه به ریسک آن نسبت به رمز ارزها دارد. البته باید گفت که جنس بازار سرمایه‌گذاری در بازار رمز ارزها بسیار متفاوت‌تر از بورس است و دانش و مهارت خود را لازم دارد.

رمز ارزها به هیچ عنوان قابل پیشبنی نیستند
رضا اسماعیلی نسب این سوال گونه توضیح می‌دهد: بازار رمز ارزها به هیچ عنوان قابل پیشبینی نیست و اینکه چه رمز ارزی در این بازار خریداری کنیم به درصد ریسک‌پذری و مقدار سرمایه و همچنین سابقه و علمی که در این زمینه دارید بستگی دارد. ایجاد یک سبد سرمایه‌گذاری باید مطابق با سرمایه و شخصیت سرمایه‌گذار دارد. به علت محدودیت در تولید رمز ارزها، تکنولوژی محور بودن، غیر متمرکز بودن آن‌ها و دلایلی از این دست می‌توانند همچنان مسیر روبه رشدی داشته باشند.

آینده رمز ارزها صعودی است
وحید رضا قاضی مطلق روند رمز ارزها را در طول سال اینده صعودی پیشبینی می‌کند و می‌گوید: رشد رمز ارزها به خصوص بیت کوین دلایل مختلفی دارد که از مهم‌ترین آن‌ها حجم زیاد پول تزریق شده به بازارها و چاپ پول در کشورهای مختلف و علاقه مردم به سرمایه‌گذاری در ارزهای غیر متمرکز است.

او در مورد بورس می‌گوید: بورس بازار پر پتانسیلی هست که اگر آموزش لازم را فرد داشته باشد در بلند مدت بازدهی بیشتری نسبت به بازارهای موازی خواهد داشت.

در صورتی که هدف ما از سرمایه‌گذاری دیدی بلند مدت باشد، در حال حاضر با توجه به قیمت‌ها جهانی کامودیتی‌ها بسیاری از سهام‌ها به خصوص سهم‌های شرکت‌های کامودیتی ارزشمند هستند

بورس بهترین بازار برای سرمایه‌گذاری است
جواد الفتی یکی دیگر از این کارشناسان در پاسخ به این سوال گفت: بازار بورس یکی از پربازده‌ترین بازارهای مالی در جهان است، اما نکته مهم هدف از وارد شدن به این بازار است، اگر هدف ما سرمایه گذاری باشد همیشه موفق هستیم و یادمان باشد که سرمایه‌گذاری نیاز به زمان دارد. ولی اگر دید ما این باشد که در بورس در زمان کوتاه دارایی خود را چند برابر کنیم این مسیر اشتباه است.

در بلند مدت بورس بهتر است
جواد الفتی این گونه این سوال را پاسخ داد: در صورتی که هدف ما از سرمایه‌گذاری دیدی بلند مدت باشد، در حال حاضر با توجه به قیمت‌ها جهانی کامودیتی‌ها بسیاری از سهام‌ها به خصوص سهم‌های شرکت‌های کامودیتی ارزشمند هستند، اما اینکه سود ده هستند یا نه باید گفت در کوتاه مدت شاید سود دهی لازم را نداشته باشند.

او این تصور را که سرمایه‌گذاران باید انتظار سوددهی مانند اوایل سال ۹۹ هستند از بورس را تعدیل کنند چرا که جندین سال طول می‌کشد تا به شرایطی مانند سال ۹۹ دست پیدا کنیم.

نظر قطعی از هیچ اقتصاد دانی در مورد آینده رمز ارزها وجود ندارد چرا که سیاست‌های دولت‌ها نسبت به ارزهای غیر متمرکز به طور رسمی اعلام نشده است بنابراین ریسک‌های بالای که در این بازار وجود دارد می‌توانند در کنار سود سرشاری که به سرمایه‌گذاران می‌دهد در یک بازه زمانی کوتاه مدت کل سرمایه را از آن‌ها بگیرد.

چیزی که بیشتر کارشناسان در آن نظر یکسانی دارند، بازده بورس در بلند مدت و قابل پیشبینی بودن آن نسبت به رمز ارزها است، اما به خاطر نبودن ابزارها تحلیلی بر روی رمز ارزها کسی نمی‌تواند به صورت دقیق آینده این ارزها را ارزیابی کند.