توضیحی مختصر در مورد بورس

کارگزاری فارابی

بورس اوراق بهادار چیست؟ راهنمای معامله اوراق بهادار

انواع اوراق بهادار کدامند؟ نحوه سرمایه گذاری و معامله اوراق بهادار به چه صورت است؟ برای آشنایی و نحوه معامله بورس اوراق بهادار این مطلب را مطالعه کنید.

بازار بورس اوراق بهادار یک بازار قانون‌مند و ساختاریافته است که در آن، سهام شرکت‌ها و اوراق اسناد مشارکت عرضه می‌شود. این بازار یکی از بهترین بازارهای سرمایه‌گذاری است که در صورت شناخت و تسلط کامل به آن می‌توان معاملات پرسودی را انجام داد.

بازار بورس اوراق بهادار یا به اختصار بازار بورس، به بازار اول اصلی و اول فرعی و بازار دوم تقسیم می شود و شرکت ها بر اساس شرایط و قوانین می توانند در هریک از بازار های بورس پذیرش شوند و نماد آنها مورد معامله قرارگیرد. البته پذیرش در این بازار نیازمند کسب تأییدیه ای است که پس از بررسی های گوناگون و نسبتاً دشواری صورت می گیرد. بسیاری از شرکت ها موفق به کسب مجوز پذیرش در این بازار نمی شوند و نمی توانند به بازار بورس وارد شوند. به همین دلیل بسیاری از شرکت ها، برای ورود به دیگر بازار توضیحی مختصر در مورد بورس ها اقدام می کنند. در این بخش با بازار بورس اوراق بهادار ایران و همین‌طور نحوه معامله در این بازار آشنا خواهید شد. با ما همراه باشید.

بورس اوراق بهادار چیست؟

در بازار بورس اوراق بهادار می‌توان اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار یا اسناد مالی باارزش کرد. دلیل تأسیس این بازار، جلوگیری از خسارت‌های‌ سنگین سرمایه‌گذاران بود. در گذشته، تمام ضررهای مالی متوجه خود سرمایه‌گذار می‌شد که این موضوع، احتمال ورشکستگی کامل را به دنبال داشت و جبران آن بسیار مشکل بود به همین خاطر بسیاری از کشورهای جهان به ‌منظور حمایت از سرمایه‌گذاران، بازار بورس اوراق بهادار را تأسیس کردند.

این بازار تحت عنوان شرکت سهامی عام در حال اداره شدن است و در آن، شرکت‌های سهامی مختلف حضور یافته‌اند. این شرکت‌ها، مجاز به فروش اوراق مشارکت و سهام خود بوده و می‌توانند طبق ضوابط تعیین‌شده سرمایه‌گذاران بی‌شماری را جذب کنند. بنابراین با تقویت این بازار می‌توان رونق اقتصادی در کشور ایجاد کرده و سرمایه خود را چندین برابر کرد که البته لازمه این موارد تسلط کافی به قوانین و ضوابط تعیین‌شده از سوی سازمان بورس است که ما این قوانین بورسی را به شما عزیزان آموزش خواهیم داد.

تاریخچه بورس اوراق بهادار در ایران

اولین گام برای تأسیس بورس اوراق بهادار تهران در سال 1315 برداشته شد. در آن برهه زمانی، کارشناسان خارجی زیادی جهت بهبود شرایط اقتصادی و بانکداری کشور استخدام شدند که دولت از بین این کارشناسان خبره، شخصی به نام وان لوترفلد را که اصالتی بلژیکی داشت مأمور راه‌اندازی بورس ایران کرد. این شخص به همراه همکار هلندی خود موفق به تدوین اساسنامه بورس شدند و بانک ملی نیز منابع مالی را موردبررسی قرار داد اما با شروع جنگ جهانی دوم این طرح اقتصادی بزرگ به فراموشی سپرده شد و ایران با مشکلات مختلف اقتصادی و امنیتی مواجه شد. در سال 1333 نیز مجدد کارگروهی جهت راه‌اندازی بورس تشکیل شد که متشکل از بانک مرکزی، وزارت بازرگانی، اتاق بازرگانی و صنایع و معادن بود. آن‌ها بعد از 12 سال تلاش و تحقیق در سال 1345 موفق شدند قوانین لازم جهت تأسیس بورس اوراق بهادار ایران را تدوین کنند. در نهایت، لایحه مربوط به تأسیس بورس در اردیبهشت همان سال به تصویب مجلس رسید و بازار بورس اوراق بهادار کشور رسماً فعالیت خودش را در 15 بهمن 1346 با دو شرکت نفت پارس و بانک صنعت و معدن شروع کرد.

اوراق بهادار چیست؟

اوراق بهادار، سندی است که دارنده قانونی را مشخص کرده و ارزش مالی دارد. همچنین این سند قابلیت خرید و فروش داشته و از آن‌ جهت انتقال دارایی استفاده می‌کنند. سازمانی که این اوراق را صادر می‌کند نهاد صادرکننده اوراق است و کارگزاری‌ها نیز با این نهاد در ارتباط بوده و اوراق‌های مختلف را برای متقاضیان خریداری می‌کنند. همچنین اوراق بهادار در انواع مختلف صادر شده و هر یک از آن‌ها شرایط ویژه‌ای دارند.

انواع اوراق بهادار

از انواع اوراق بهادار می‌توان به اوراق صاحبان سهام، اوراق بدهی و اوراق مشتقه اشاره کرد. البته این اوراق‌های بهادار نیز دارای زیرمجموعه جداگانه‌ای هستند که در قسمت زیر یکایک آن‌ها را توضیح داده‌ایم:

اوراق بهادار صاحبان سهام

اولین اوراقی که به بررسی آن می‌پردازیم اوراق بهادار صاحبان سهام است. این اوراق یکی از رایج‌ترین اوراق‌های بهادار است که بیشتر سرمایه‌گذاران از آن‌ جهت سودآوری استفاده می‌کنند. تمام شرکت‌هایی که مجوز حضور در بورس ایران را به دست می‌آورند باید مرحله ارزش‌گذاری را طی کنند. در واقع، سازمان بورس بر اساس پارامترهای تعیین‌شده اقدام به ارزش‌گذاری شرکت و سهام آن می‌کند و ارزش اسمی برگه سهام اوراق بهادار آن شرکت را مشخص می‌کند. شرکت نیز قسمتی از برگه‌های اوراق بهادار یا سهام خود را در بازار بورس ارائه کرده و سرمایه‌گذاران می‌توانند با خرید این اوراق در کسب‌وکار آن مرکز سهیم شوند.
خریداران این نوع اوراق بهادار، علاوه بر اینکه از افزایش قیمت آن سود می‌برند از امتیازات ویژه‌ای نیز بهره‌مند می‌شوند. برای مثال شرکت در سال مالی، سود به ‌دست‌آمده از فعالیت‌های خود را بین دارندگان برگه‌های اوراق بهادار تقسیم کرده و طبیعتاً فردی که سهام بیشتری را خریداری کرده باشد، سود بیشتری هم به حسابش واریز می‌شود.

اوراق بهادار بدهی

اوراق بهادار بدهی مخصوص شرکت‌هایی انتشار می‌یابد که نتوانسته‌اند سرمایه موردنظر کسب‌وکار خود را تأمین کنند و به‌ نوعی مابقی سرمایه را از سرمایه‌گذاران فعال در بورس قرض می‌گیرند. این اوراق این‌گونه است که شرکت متقاضی بابت دریافت مبلغی از خریدار در بازه‌های زمانی مشخص، مبلغ توافق شده از قبل را به‌ حساب خریدار واریز می‌کند و در وقت سررسید نیز کل مبلغی را که در ابتدا از خریدار دریافت کرده بود مجدد به او بازمی‌گرداند. بنابراین خریدار، مالک سهام نیست و تنها سود نقدی دریافت می‌کند.
ریسک این اوراق نسبت به سایر اوراق بهادار بسیار پایین بوده و این معامله کاملاً به نفع دو طرف است؛ زیرا خریدار علاوه بر دریافت اصل پول خود به ‌صورت مرتب، مبالغی را دریافت می‌کند و شرکت‌ها نیز به ‌جای دریافت وام‌های بانکی که دریافت آن‌ها بسیار سخت و زمان‌بر است، از این نوع اوراق استفاده می‌کنند. همچنین برخلاف اوراق‌های دیگر که امکان دریافت نکردن سود وجود دارد در این اوراق دریافت سود حتمی است.
این اوراق با توجه به نوع شرکتی که آن را صادر کرده است به انواع مختلفی مانند اوراق مشارکت دولتی و شرکتی، اوراق خزانه دولتی، اوراق صکوک شرکتی، اوراق منفعت، اوراق استصناع، سهام امتیاز، اوراق بهادار وثیقه‌ای، گواهی سپرده، اوراق مرابحه و اوراق سلف موازی استاندارد تقسیم می‌شود.

اوراق بهادار مشتقه

اوراق بهادار مشتقه، اوراقی است که در بازار بورس و حتی خارج از آن کارایی دارد. این اوراق مانند اوراق صاحبان سهام، ارزش مادی ندارد و ارزش آن به کالای فیزیکی خریداری‌ شده بستگی دارد. این اوراق بهادار به‌ منظور خرید کالاهای فیزیکی مختلف عرضه می‌شود و پشتوانه آن محصولاتی مانند سکه، زعفران و ارز است. البته برآورد ارزش اوراق مشتقه به کالا محدود نمی‌شود و سهام‌های بورسی، سودهای بهره و دارایی‌های موجود در بورس نیز می‌توانند ارزش اوراق مشتقه را تعیین کنند. این اوراق بهادار هم 4 زیرمجموعه دارد که عبارت‌اند از قراردادهای سلف، معاوضه، آتی و اختیار معامله که همگی آن‌ها قابل معامله در بازارهای بین‌المللی هستند.

تفاوت اوراق بهادار با اوراق مشارکت

بسیاری از افراد تصور می‌کنند که اوراق بهادار همان اوراق مشارکت است که این تصور کاملاً اشتباه است. اوراق بهادار همان‌طور که اشاره شد مدل‌های مختلفی دارد که اوراق مشارکت یکی از انواع آن است. درواقع، اوراق مشارکت یکی از زیرمجموعه‌های اوراق بهادار بدهی است و کارکرد آن نیز این‌گونه است که خریدار، هم در قیمت اوراق و هم در سود مشارکت سهیم می‌شود.

بیشتر بخوانید: انواع روش های سرمایه گذاری در بورس

اهداف بازار بورس اوراق بهادار

از اهداف بازار بورس اوراق بهادار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

توسعه بازار به کمک شیوه‌های نوین و فناوری‌های روز و فکر شده
تأمین مالی شرکت‌های ایرانی به کمک گردش سرمایه
کنترل بازار و شفاف‌سازی قیمت محصولات اساسی
تشویق سرمایه‌گذاران به حضور در بازار سرمایه
کاهش نرخ بیکاری و استفاده از سرمایه‌های انسانی
انجام معاملات قانونی با کم‌ترین ریسک
دسترسی راحت‌تر به شرکت‌های تولیدی
همکاری بهتر عرضه‌کنندگان و خریداران با یکدیگر

شرایط خرید بورس اوراق بهادار

در این قسمت به بررسی شرایط خرید بورس اوراق بهادار ایران پرداخته‌ایم. با خرید اوراق بهادار می‌توانید سرمایه خود را افزایش داده و آن را در یک محیط امن و قانونی نگهداری کنید. مراحل خرید اوراق بهادار به ترتیب زیر است:

مرحله اول) رجوع به یکی از کارگزاری‌های معتبر

اولین مرحله برای خرید اوراق بهادار این است که عضو یک کارگزاری شوید و اطلاعات هویتی شما برای سازمان بورس و مراکز نظارتی ارسال شود که این کار توسط کارگزاری‌های سراسر کشور صورت می‌گیرد. بنابراین گام نخست این است که به عضویت یک کارگزاری معتبر درآیید.

مرحله دوم) عضویت در سامانه سجام

این سامانه به ‌منظور مبارزه با پول‌شویی راه‌اندازی شده است و همه افراد حقیقی و حقوقی متقاضی باید در این سامانه اطلاعات خود را ثبت کنند و به‌ نوعی احراز هویت شوند. بنابراین بدون ثبت‌نام در این سامانه اجازه حضور در بازار بورس را به دست نمی‌آورید. بعد از اینکه مدارک خود را که شامل کپی کارت ملی و شناسنامه است به کارگزاری تحویل دادید و در سامانه سجام نیز ثبت‌نام کردید، یک کد بورسی برای شما ارسال می‌شود. البته این کد بلافاصله صادر نمی‌شود و معمولاً چند روز زمان می‌برد تا به ایمیل شما ارسال شود. همچنین همزمان با کد بورسی یک کد آنلاین نیز برای شما ارسال خواهد شد که از طریق آن می‌توانید معاملات اوراق بهادار را انجام دهید. بنابراین با استفاده از کد آنلاین می‌توانید وارد سامانه معاملاتی بورس اوراق بهادار شوید. ضمن اینکه، باید 1 ماه از ارسال کد بورسی بگذرد و سپس به دادوستد بپردازید.

مرحله سوم) پرداخت مبلغ به‌ حساب معاملاتی

در این مرحله، مبلغی را که جهت سرمایه‌گذاری و خرید اوراق در نظر گرفته‌اید باید به ‌حساب معاملاتی خود انتقال دهید. این حساب نزد کارگزار محفوظ بوده و درواقع، کارگزار رابط بین شما و فروشنده است.

مرحله چهارم) خرید اوراق بهادار

در این مرحله که آخرین مرحله است می‌توانید وارد سامانه شوید و سهام‌هایی که مایل به خرید آن‌ها هستید را انتخاب کنید. بعد از انتخاب سهام، کارگزار سفارش شما را بررسی کرده و آن را به سیستم معاملاتی سازمان بورس انتقال می‌دهد و در نهایت آن سهام متعلق به شما می‌شود.

نحوه خرید اوراق بهادار بدون کد بورسی

خرید اوراق بهادار بدون کد بورسی نیز امکان‌پذیر است. در این شیوه، خریداران به‌ صورت غیرمستقیم و از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سبد گردان‌ها اقدام به خرید اوراق بهادار می‌کنند. بنابراین سرمایه‌گذاران با در اختیار گذاشتن سرمایه خود نزد صندوق سرمایه‌گذاری می‌توانند خرید اوراق بهادار را انجام دهند و دیگر به کد بورسی نیاز ندارند. در صورتی هم که خود فرد بخواهد مراحل خرید اوراق را انجام دهد بایستی کد بورسی داشته باشد.

میزان کارمزد خرید اوراق بهادار

میزان کارمزد خرید اوراق بهادار برابر است با 1/5 درصد از کل مبلغ تبادل شده بین خریدار و فروشنده که این مبلغ به دلیل پیگیری کارهای مربوط و ارتباط با سازمان بورس در اختیار کارگزار قرار می‌گیرد.

سرمایه‌گذاری و معامله اوراق بهادار

اوراق بهادار بیانگر بنگاهی است که در آن، از شرکت‌های تولیدی گرفته تا سایر نهادهای تجاری به دنبال جذب سرمایه هستند و در طرف مقابل نیز عموم مردم قرار دارند که به دنبال افزایش سرمایه خود در یک محیط قانون‌مند هستند. بنابراین معامله اوراق بهادار، هر دو طرف را به هدف تعیین‌شده و مقصود خود می‌رساند. ضمن اینکه، سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار در حال جایگزین شدن وام‌های بانکی است و بسیاری از سرمایه‌گذاران، اولویت خود را این بازار قرار داده‌اند. یکی از دلایل جذب شدن سرمایه‌گذاران در بازار بورس اوراق بهادار این است که این بازار تنوع بالایی داشته و در حوزه‌های مختلف آن می‌توان اقدام به سرمایه‌گذاری کرد.

کلام آخر اینکه پیش از وارد شدن به این بازار باید با قوانین، شرایط و تکنیک‌های مختلف آن آشنا شوید تا هنگام انجام معامله به انتخاب‌های درستی دست بزنید. ما در کارگزاری سرمایه و دانش در تلاش هستیم تا شما عزیزان را با صفر تا صد بورس آشنا کنیم و درنهایت با یک دانش و آگاهی کامل در این بازار حضور یابید.

سود سرمایه ای یا گین در بورس چیست و چه کمکی به ما می کند؟

بورس، سازمانی مربوط به خرید و فروش سهام مرتبط با شرکت‌ها است. هر شرکتی بعد از دریافت مجوزهای مربوطه می‌تواند بخشی از سهام خود را در بورس عرضه کند. به سودی که از فروش سهام به دست می‌آید گین (Capital Gain) می‌گویند. گین زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت فروش سهام بالاتر از قیمت خرید باشد. در این صورت است که، شما از این معامله سود کسب می‌کنید. مفهوم سود یعنی درآمد منهای هزینه‌ای که شده است. این بدین معناست که، اصلاح سود با درآمد یکی نیستند و دو مفهوم کاملا متفاوت دارند.

تاریخچه تشکیل بورس در ایران چگونه است؟

ایده ایجاد بورس در ایران در سال 1315 شکل گرفت اما به دلیل وقوع جنگ جهانی دوم و علیرغم انجام و پیگیری‌های بانک ملی تشکیل بورس اوراق بهادار در ایران 25 سال به تاخیر افتاد. در نتیجه در سال 1341 کمیسیونی در وزارت بازرگانی با حضور نمایندگان وزارت دارایی و… تشکیل و موافقت‌نامه تاسیس بورس تنظیم شد. در اواخر همان سال، هیاتی از بورس بروکسل به ایران دعوت و نحوه تاسیس و اداره بورس کم و بیش مشخص شد و چهار سال بعد در سال 1345 لایحه قانون بورس اوراق بهادار تصویب گردید. در ادامه، قانون تاسیس بورس به بانک مرکزی ابلاغ و خواسته شد تا نسبت به اجرا اقدام نمایند. اما، به دلیل آماده نبودن بخش صنعتی و بازرگانی اجرای این قانون تا سال 1346 به تعویق افتاد و بورس اوراق بهادار در تهران از پانزده بهمن 1346 فعالیت رسمی خود را شروع کرد. اولین سهامی که وارد بورس ایران شد سهام بانک صنعت و معدن و نفت پارس بود.

بازار بورس چیست؟

برای شناخت ساده و عامیانه می‌توان گفت که بازار، مکانی برای خرید و فروش است. هر وقت بین خریدار و فروشنده رابطه برقرار شود تا معامله‌ای صورت گیرد بازار تشکیل می‌شود. دارایی‌های بازار به دو دسته تقسیم می‌شوند؛

دارایی‌های واقعی؛ همان دارایی فیزیکی (مثل زمین، ساختمان، خودرو و …)
دارایی مالی و کاغذی؛ (مثل سهام و اوراق)

بورس یک بازار کاملا سازماندهی شده است که هدف آن خرید و فروش سهام می‌باشد. هدف اصلی بازار بورس به دست آوردن اطمینان از انجام یک معامله عادلانه در کنار انتشار اطلاعات قیمت برای همه اوراق و دارایی‌های معامله شده در بازار است. بازار بورس هم می‌تواند یک مکان فیزیکی باشد تا معامله‌گران و سهامداران در آنجا جمع شده و خرید و فروش سهام انجام دهند و یا به صورت کاملا الکترونیکی انجام شود. موفقیت در بازار بورس بستگی به داشتن دانش اولیه و آشنایی کامل با مفاهیم بازار بورس و روش معامله آن دارد. برای موفقیت در بورس و کسب سود، علاوه بر داشتن دانش خرید و فروش و معامله در بازار باید اطلاعات کامل از اقتصاد کلان و اوضاع سیاسی کشور داشته باشیم؛ چون اوضاع و شرایط بورس تحت تاثیر اینگونه مسائل می‌باشد.

انواع بازار بورس

بازار بورس انواع مختلفی دارد که پر‌سابقه‌ترین آن بورس اوراق بهادار و جدیدترین آن بورس انرژی است. در ادامه، به توضیح مختصر از این بازارها می‌پردازیم.

فرابورس: شامل شرکت‌هایی است که نتوانسته‌اند به بازار بورس اوراق بهادار راه پیدا کنند. در فرابورس قوانین ثبت شرکت ساده‌تر از بورس اوراق بهادار است. فرابورس برای افراد تازه کار بازار پر ریسکی است.
بورس کالا: خرید و فروش کالاهای معینی و مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار می‌گیرد. در بورس کالا هر کالایی که مورد معامله قرار می‌‎گیرد با نام خودش نامگذاری می‌شود. این بورس برای کسانی که می‌خواهند از نوسان قیمت‌ها استفاده کنند و به حداکثر سود برسند توصیه می‌شود.
بورس انرژی: در بورس انرژی معاملات حامل‌های انرژی و اوراق بهادار کالاهای مذکور انجام می‌شود. منظور از حامل‌های انرژی؛ برق، نفت، گاز و… است.
بورس ارز: در این بازار خرید و فروش ارزهای خارجی انجام می‌گیرد ولی این قسمت در ایران فعال نمی‌باشد و خرید و فروش ارزهای خارجی در ایران به صورت دستی در بازار آزاد یا صرافی‌ها معامله می‌شود.
بورس اوراق بهادار: دارایی‌هایی از قبیل سهام و اوراق مشارکت مورد معامله قرار می‌گیرد و بیشترین سرمایه‌گذاری در این بخش اتفاق می‌افتد.

سهام بورس

سهم یک واحد معرفی شده در بازار بورس است. سرمایه‌گذاران با خرید تعدادی از سهم یک شرکت صاحب درصدی از آن شده و این باعث می‌شود هر شخصی در سود و زیان آن سهیم باشد. سرمایه‌گذاران باید در خرید و فروش خود دقت نمایند چون با خرید هر سهم در روند سوددهی یا زیان‌دهی آن شرکت شریک می‌شوند.

دو نوع سهام به نام سهام عام و سهام خاص در بازار سرمایه وجود دارد. برخی از شرکت‌ها، سهامی عام و برخی سهامی خاص می‌باشند. سهامی عام شرکتی است که در اختیار عموم مردم قرار می‌گیرد و فقط مختص افراد خاص نیست اما سهامی خاص فقط مختص افراد خاصی است و در اختیار عموم قرار نمی‌گیرد.

بورس سازمانی مربوط به خرید و فروش سهام مرتبط با شرکت‌ها است. هر شرکتی بعد از دریافت مجوزهای مربوطه می‌تواند بخشی از سهام خود را در بورس عرضه کند. سهام هر شرکتی که ابتدا وارد بورس می‌شود به عنوان عرضه اولیه با کمترین قیمت اراِئه می‌گردد. اکثریت افرادی که بتوانند عرضه اولیه خریداری کنند سود خواهند کرد زیرا قیمت این نوع سهام در روزهای اول تا مدتی به صورت نوسان مثبت خواهد بود و زمانی که به مرحله فروش برسد سود خوبی به سهامدار خواهد رساند.

بورس بازار پر ریسک و پیچیده‌ای است که اگر بدون داشتن آگاهی وارد آن شوید شاید در زمان رشد از آن سود کسب کنید. ولی زمانی که بازار در حال اصلاح یا حالت نزولی است از آن سود حاصل نمی‌کنید.برای پیش‌بینی قیمت سهم مورد نظر و تعیین قیمت آن در آینده باید آن سهم را تحلیل کرد. دو نوع تحلیل در بورس وجود دارد تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال .
در تحلیل بنیادی؛ به تحلیل صورت‌های مالی شرکت می‌پردازند و بر اساس نسبت‌های به دست آمده سهم با ارزش را شناسایی می‌کنند.
در تحلیل تکنیکال؛ گذشته قیمت سهم در نظر گرفته می‌شود و با تجزیه و تحلیل سهم، روند سهم پیش‌بینی می‌شود. بنابراین، قبل از خرید هر سهمی یکی از این دو روش تحلیل مورد استفاده قرار می‌گیرد تا با خرید درست از ضرر جلوگیری شود. برای کسب اطلاعات از روند سهام و قیمت‌های آن می‌توانید به سایت شرکت مدیریت فناوری مراجعه فرمایید.

مقالات پیشنهادی:

آموزش 0 تا 100 فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
تحلیل کردن یعنی چه؟ | انواع تحلیل در بازارهای مالی

سود و زیان در بورس

سرمایه‌گذاری در بورس هم سود‌آور و هم زیان‌آور است. با سرمایه‌گذاری در بورس می‌توان سرمایه خود را چند برابر افزایش داد یا ممکن است به طور کامل ضرر کرد. بازار بورس با ریسک همراه است. یعنی، هدف نهایی که برای یک سهم پیش‌بینی شده ممکن است با انحرافی رو به رو شود. مطمئنا شخصی که مقداری از سرمایه خود را در بانک سرمایه‌گذاری کرده مطمئن است که در پایان سال مقداری سود به دست خواهد آورد به همین خاطر، ریسک در این سرمایه‌گذاری‌ها پایین است. در سایر بازارها مثل بازار سکه و طلا هیچ وقت از میزان سودی که به دست می‌آید مطمئن نخواهیم بود. بازدهی که یک شخص از سرمایه‌گذاری توقع دارد با میزان ریسکی که انجام می‌دهد رابطه مستقیم دارد.

زمان افزایش قیمت سهام

برای اینکه بدانیم قیمت یک سهم افزایش می‌یابد باید به دنبال دلیل افزایش قیمت سهم باشیم. یعنی، چه دلایلی می‌تواند وجود داشته باشد که قیمت سهم یک شرکت افزایش یابد تا سود سرمایه‌ای یا گین برای سرمایه‌گذار اتفاق بیفتد.

دلیل اصلی رشد قیمت سهام یک شرکت افزایش سود‌آوری آن شرکت است. منظور از سود‌آوری، بالا رفتن قیمت سهام آن شرکت نیست بلکه سودی است که شرکت با فعالیت‌ها و عملیات خودش به دست آورده است. در نتیجه، با بالا رفتن سودآوری شرکت به تبع قیمت سهام آن شرکت در بازار هم رشد می‌کند. پس نکته‌ای که باید به آن توجه کنیم این است که، برای سود کردن در سهام یک شرکت باید چند ماه آتی شرکت را مورد بررسی قرار دهید و بدانید که شرکت در آینده با چه وضعیت مواجه می‌شود.

عوامل موثر بر نوسانات قیمت سهام

افرادی که به تازگی وارد دنیای بورس شده‌اند با سوال‌های زیادی رو‌به‌رو می‌شوند. اما یکی از سوالاتی که ذهن افراد را به خود مشغول می‌کند این است که، چه عواملی بر قیمت سهم‌ها تاثیر می‌گذارد؟ در جواب باید گفت، عوامل زیادی در قیمت سهام تاثیر دارد که به چند نمونه اشاره می‌کنیم؛ عواملی مانند وضعیت اقتصادی و مالی کشور و شرکت‌هایی که قابلیت اندازه‌گیری دارند. اما گاهی عواملی که قابل پیش‌بینی نیستند نیز بر نوسانات قیمت بورس تاثیر می‌گذارد. اتفاقاتی مانند جنگ، افزایش یا کاهش شدید نرخ ارز، تحریم و … به این اتفاقاتی که قابل پیش‌بینی و کنترل نیستند ریسک سیستماتیک می‌گویند.

* برای درک بهتر ریسک سیستماتیک کلیک کنید.

گین یا همان سود سرمایه ای

فروش یک محصول بالاتر از قیمت خرید را سود سرمایه ای یا گین می‌گویند. گین در بورس هم به همین معناست؛ یعنی به سودی که بعد از فروش سهام به دست می‌آید گین (Capital Gain) می‌گویند. گین در بورس به افزایش دارایی در هنگام فروش اشاره دارد. شما سهمی را که خرید کرده‌اید بعد از زمان مشخصی با قیمت بالاتر از ارزش اولیه به فروش برسانید سود برای شما اتفاق افتاده است.

گین در بورس (capital Gain)

گین در بورس زمانی معنی واقعی پیدا می‌کند که شما سهمی را بالاتر از قیمت خرید خود به فروش برسانید و سود کنید. مدت زمان سرمایه‌گذاری که به صورت کوتاه مدت یا بلند مدت می‌تواند باشد نیز در چگونگی سود کردن شما مدنظر است. به عنوان مثال؛ اگر سودی که به دست آورده‌اید به دلیل افزایش تقاضا برای خرید سهم شما به وجود آمده باشد، سودی که به دست آورده‌اید معتبر نیست.

سود در زمینه‌های زیادی مطرح می‌شود اما سودی که عام مردم به آن شناخت دارند سود مالی است. یعنی فایده مالی داشته باشد. زمانی که خروجی در|آمد ما بیشتر از ورودی (مقدار هزینه‌ای که کرده‌ایم) باشد به این معناست که، سودی اتفاق افتاده است. برای به دست آوردن سود خالص می‌توانیم هزینه‌ای که کرده‌ایم را از کل درآمد کسر کنیم در این صورت، هر چه باقی مانده است سود خالص ماست. گین در بورس به دو حالت شناخته می‌شود، کوتاه مدت(کمتر از یکسال) و بلند مدت (بیش از یکسال). زیان یا ضرر سرمایه‌ای معنایی مخالف گین (سود سرمایه‌ای) است. زمانی که ارزش سود شما کمتر از قیمت اصلی شود زیان سرمایه‌ای عنوان می‌شود.

تفاوت گین با سود تقسیمی یا Dps

گین همان سودی است که از خرید و فروش سهام به دست می‌آید، آن هم زمانی که سهام را بیشتر از قیمت خرید به فروش می‌رسانیم. اما سودی که شرکت‌ها پس از برگزاری مجمع که سالی یک بار برگزار می‌کند، بین سهامداران تقسیم می‌کند، سود تقسیمی می‌گویند که متفاوت از گین است. پس افرادی که در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند اصولا با دو روش کسب سود می‌کنند:

روش اول؛ از محل افزایش قیمت سهمی که خریداری کرده است که همان سود سرمایه‌ای یا گین (capital Gain) تعریف می‌شود. مثلا اگر شخصی سهمی را با قیمت 500 تومان خریداری کرده است چنانچه بتواند سهم خود را بالاتر از قیمت خرید به فروش برساند، سود سرمایه‌ای یا همان گین اتفاق افتاده است.

روش دوم؛ از محل سود قابل تقسیم شرکت‌ها است. میزان این سود بستگی به سیاست‌های کلی تقسیم سود شرکت دارد. همه شرکت‌ها قادر به پرداخت سود نیستند و تعدادی از شرکت‌ها سود خود را برای توسعه و پیشرفت طرح خود انباشته می‌کنند. اگر شرکتی طی یک سال با زیان مالی رو‌به‌رو شود ولی در آخر سال با در نظر گرفتن زیان مالی سود انباشته داشته باشد در این صورت، آن شرکت می‌تواند سود تقسیم کند.

گین معتبر در بورس

سودی معتبر است که در نتیجه بهبودی فعالیت شرکت به دست آید. یعنی رشد شرکت موجب افزایش قیمت سهام و سودآوری آن سهم شود. وگرنه اگر به دلیل استقبال بدون آگاهی و کورکورانه مردم از یک سهم و بیشتر شدن تقاضا، قیمت سهم بالا رود این اتفاق سودآوری محسوب نمی‌شود. قطعا هر کس با ورود به بازار سرمایه‌گذاری هدفی برای کسب سود دارد. پیش از اینکه به سهمی ورود کنید از تحلیل‌های بنیادی بهره ببرید تا علت سوددهی هر شرکت را متوجه شوید. همچنین، پیگیری اخبار مربوط به فعالیت شرکت مورد نظر نیز شما را در مسیر خود موفق می‌نماید.

کلام آخر

با بالا رفتن تقاضا در بورس و رقابتی شدن بورس حتما با داشتن اطلاعات کافی و جامع درباره یک شرکت و سهم مورد نظر اقدام به خرید آن نموده تا از خرید خود سود کرده و سرمایه خود را افزایش دهید. همچنین، اگر با اطلاعات کافی وارد دنیای بورس شوید با خرید به موقع هر سهم و فروش به موقع سهم در بالاترین قیمت خود می‌توانید سود کافی از آن سهم به دست آورید. در غیر این صورت، نه تنها سودی نمی‌کنید بلکه سهم خود را پایین‌تر از قیمت خرید فروخته و دچار زیان مالی می‌شوید.

سوالات متداول

گین در بورس چیست؟

به سودی که بعد از فروش سهام به دست می آید گین یا سود سرمایه میگویند. این سود زمان معنا میدهد که شما سهمی را بالاتر از قیمتی که خریداری شده به فروش برسانید.

تفاوت گین با سود تقسیمی چیست؟

گین همان سودی است که از خرید و فروش سهام به دست می آید آن هم زمانی که سهام را بیشتر از قیمت خرید به فروش می رسانیم. اما سودی که شرکتها پس از برگزاری مجمع که سالی یکبار برگزار می کند بین سهامداران تقسیم میکند سود تقسیمی می گویند.

کارگزاری هوشمند رابین

کارگزاری فارابی

این مقاله به کوشش سمانه اطراف و دیگر اعضای تیم نظارت تولید شده است. تک‌تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.

آموزش به دست آوردن صورت های مالی در کدال

هنگامی که می خواهید برای سرمایه گذاری در یک شرکت بورسی تصمیم گیری کنید، می‌بایست راجع به صورت‌ های مالی آن شرکت اطلاعات کاملی داشته باشید. در این مقاله قصد داریم تا توضیحاتی مختصر را درباره ی صورت های مالی شرکت ها و نحوه به دست آوردن گزارش آن در سایت کدال به شما ارائه دهیم.

صورت مالی چیست؟

انواع گزارش صورت های مالی

صورت‌های مالی می‌توانند وضعیت مالی و عملکرد شرکت را در یک بازه‌ی زمانی مشخص در قالب یک گزارش منظم برای استفاده عموم مردم ارائه کنند.

خوب است بدانید که شرکت‌های بورسی و فرابورسی هر سه ماه یک‌بار در سال، موظف هستند که اطلاعات عملیات خود را در گزارش‌های مختلفی که به مجموع آن‌ها گزارش صورت‌ مالی شرکت می‌گوییم، منتشر کنند. در مقاله ی صورت مالی به طور کامل درباره ی این گزارش توضیح داده شده است.

به طور خلاصه، گزارش صورت مالی شرکت شامل گزارش‌های زیر است:

صورت وضعیت مالی (ترازنامه)
صورت سود و زیان
صورت گردش وجوه نقد

همچین گزارش صورت مالی می‌تواند به دو روش حسابرسی شده و حسابرسی نشده منتشر شود. در ابتدا گزارش حسابرسی نشده، توسط بخش حسابداری خود شرکت منتشر شده و در کدال قرار می گیرد. بعد از آن، هنگامی که یک حسابرس که مورد تایید سازمان بورس می باشد، این گزارش را بررسی و تایید کرد، گزارش حسابرسی شده نیز منتشر می شود.

چگونه می توان اطلاعات صورت های مالی را بدست آورد؟

استفاده از کدال

برای دستیابی به تمامی صورت‌های مالی شرکت‌ها ابتدا وارد سایت کدال شوید و در سمت راست و بالای صفحه، روی گزینه‌ی جستجوی اطلاعیه‌ها کلیک نمایید.

با کلیک کردن روی این گزینه وارد بخش جستجوی پیشرفته سایت خواهید شد و می‌توانید تمامی اطلاعات مورد نظر خود را به راحتی جست و جو نمایید. در این بخش از سایت، فیلترهای زیادی برای اعمال کردن وجود دارد از جمله:

نماد
وضعیت ناشر
گروه اطلاعیه
نوع شرکت
نوع اطلاعیه

برای مشاهده ی گزارش صورت های مالی، معمولا استفاده از دو فیلتر کفایت می کند:

در ابتدا نماد یا نام شرکتی که قصد مطالعه ی صورت های مالی آنرا دارید، در بخش نماد وارد و انتخاب کنید. سپس در بخش نوع اطلاعیه، روی "اطلاعات و صورت های مالی میاندوره ای" کلیک نموده و روی دکمه ی جستجو کلیک نمایید.

در صفحه ظاهر شده گزارش صورتهای مالی سه ماهه، شش ماهه، نه ماهه و سالانه شرکت مورد نظر و شرکت های تابعه قابل مشاهده است. هم چنین برای گزارش های شش ماهه و سالانه دو نوع گزارش حسابرسی شده و حسابرسی نشده به چشم می خورد.

همچنین در برخی موارد، به خاطر یک اشتباه محاسباتی کوچک یا یک نکته ی از قلم افتاده، ممکن است پس از انتشار گزارش صورت مالی اولیه، گزارش دیگری با همان عنوان و با پسوند "اصلاحیه" توسط شرکت منتشر شود. زمانیکه گزارش مورد نظر خود را پیدا کردید، به چهار طریق می توانید آنرا مشاهده نمایید.

راه اول: با کلیک روی اطلاعیه که به رنگ آبی است، مطابق تصویر زیر، می توانید به گزارش صورت مالی شرکت دسترسی پیدا کنید.